Mistök, ábyrgð og kostnaður í heilbrigðiskerfinu Árni Richard Árnason skrifar 29. maí 2014 07:00 Allir gera mistök. Þegar maður veldur öðrum skaða með mistökum sínum þá er honum skylt að bæta tjónið. Mistök geta einnig varðað við hegningarlög ef um stórfellt gáleysi er að ræða. Lög um skaðabótaskyldu og hegningarlög eiga við alla, óháð starfstétt eða hvort skaðinn skeði í starfi eða frítíma. Síðustu vikur hefur fólk dregið í efa réttmæti ákæru á hendur heilbrigðisstarfsmanni vegna mistaka sem leiddu til dauða sjúklings, jafnvel áður en almenningur fékk nokkrar upplýsingar um málið. Heldur fólk virkilega að ein starfstétt eigi að vera undanþegin lögum og ábyrgð? Hvað ef læknir framkvæmir aðgerð á sjúklingi undir áhrifum áfengis?Geta valdið tugmilljóna kostnaði Árið 2007 gekkst ég undir krossbandsaðgerð í Orkuhúsinu, þar sem krossbandið var rangt staðsett á þrjá mismunandi vegu og tveir vöðvar í aftanverðu lærinu eyðilögðust vegna rangrar sjúkraþjálfunar. Á síðustu fimm árum hef ég gengist undir 14 aðgerðir vegna þessa í Danmörku og Finnlandi, og innan skamms mun ég gangast undir aðgerð í Þýskalandi þar sem ég mun fá ígræddan nýjan vöðva. Beinn kostnaður minn vegna þessa er um tveir tugir milljóna króna. Árið 2009 sendi ég kvörtun til landlæknisembættisins og fimm árum síðar er kvörtun mín enn þá í meðferð hjá embættinu. Á þessari langferð minni hef ég haft samskipti við fjölda lækna um allan heim, og einnig fjölda sjúklinga sem hafa svipuð vandamál. Ég hef öðlast einstaka innsýn í heim heilbrigðiskerfisins. Mistök í heilbrigðisþjónustu eru margfalt tíðari en almenningur gerir sér grein fyrir, af alls konar toga. Jafnvel bestu læknar geta gert mistök. Algengustu vandamál heilbrigðiskerfisins eru rangar greiningar og meðferðir sem eru ekki í samræmi við læknisfræði. Sjúklingar fá ekki upplýsingar um áhættu, meðferð og meðferðarmöguleika. Mjög algengt er að ekki sé hlustað nægilega vel á sjúklinga, og samskipti milli heilbrigðisstarfsmanna séu ófullnægjandi. Allt þetta getur leitt til þess að sjúklingur verði fyrir heilsuskaða sem getur aftur á móti valdið tugmilljóna kostnaði sem sjúklingur, heilbrigðiskerfið og hið opinbera verður fyrir. Þessi kostnaður er m.a. sjúkrakostnaður, vinnutap og lögmannskostnaður. Ef sjúklingur ákveður að kvarta yfir mistökum til heilbrigðisyfirvalda þá geta á nokkrum árum safnast upp hundruð blaðsíðna af formlegum bréfum sem eru skrifuð af lögmönnum, matsmönnum og heilbrigðisyfirvöldum. Inni í þessu ferli geta orðið til margar stjórnsýslukærur og kærur til siðanefnda ýmiss konar og umboðsmanns Alþingis. Allt þetta skapar falinn kostnað sem á endanum er að mestu greiddur af skattgreiðendum. Ein mistök læknis geta því valdið kostnaði sem nemur stórum hluta af ævilaunum hans. Læknir sem gerir tíð mistök getur því valdið kostnaði sem er langtum meiri en ævitekjur hans. Þá er ótalinn sá skaði sem hann veldur á lífsgæðum sjúklinga.Óviðeigandi ummæli Nokkrir stjórnendur Landlæknisembættisins hafa upp á síðkastið sagt að ekki eigi að „finna sökudólg“ og að mistakamál eigi ekki að fara fyrir dóm. M.ö.o. þá á ekki að viðurkenna að einhver hafi gert mistök sem hefur valdið skaða og heilbrigðisstarfsfólk eigi ekki að bæta sjúklingum tjón sitt. Er landlæknisembættið virkilega á þeirri skoðun að sjúklingar eigi að bera allan skaða af mistökum heilbrigðisstarfsfólks? Eftir mína fimm ára reynslu af málsmeðferð embættisins í mínu máli þá er svar mitt „Já!“ Það er furðulegt að fólk sem hefur slíka skoðun geti haft áhrif á hvort ég fái tugmilljóna króna tjón mitt bætt. Fagfólk viðurkennir mistök sín og heiðarlegt fólk reynir að bæta fyrir þau. Sjúklingar eiga ekki að borga fyrir skaða sem aðrir sannanlega valda, annað væri svívirðilegt óréttlæti. Skaðinn þarf ekki að falla á þann sem gerði mistökin, til þess eru tryggingar. Allir sem gera mistök verða að læra af þeim og halda áfram með líf sitt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun 52 milljarðar/ári x 30 ár = EES Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Sjá meira
Allir gera mistök. Þegar maður veldur öðrum skaða með mistökum sínum þá er honum skylt að bæta tjónið. Mistök geta einnig varðað við hegningarlög ef um stórfellt gáleysi er að ræða. Lög um skaðabótaskyldu og hegningarlög eiga við alla, óháð starfstétt eða hvort skaðinn skeði í starfi eða frítíma. Síðustu vikur hefur fólk dregið í efa réttmæti ákæru á hendur heilbrigðisstarfsmanni vegna mistaka sem leiddu til dauða sjúklings, jafnvel áður en almenningur fékk nokkrar upplýsingar um málið. Heldur fólk virkilega að ein starfstétt eigi að vera undanþegin lögum og ábyrgð? Hvað ef læknir framkvæmir aðgerð á sjúklingi undir áhrifum áfengis?Geta valdið tugmilljóna kostnaði Árið 2007 gekkst ég undir krossbandsaðgerð í Orkuhúsinu, þar sem krossbandið var rangt staðsett á þrjá mismunandi vegu og tveir vöðvar í aftanverðu lærinu eyðilögðust vegna rangrar sjúkraþjálfunar. Á síðustu fimm árum hef ég gengist undir 14 aðgerðir vegna þessa í Danmörku og Finnlandi, og innan skamms mun ég gangast undir aðgerð í Þýskalandi þar sem ég mun fá ígræddan nýjan vöðva. Beinn kostnaður minn vegna þessa er um tveir tugir milljóna króna. Árið 2009 sendi ég kvörtun til landlæknisembættisins og fimm árum síðar er kvörtun mín enn þá í meðferð hjá embættinu. Á þessari langferð minni hef ég haft samskipti við fjölda lækna um allan heim, og einnig fjölda sjúklinga sem hafa svipuð vandamál. Ég hef öðlast einstaka innsýn í heim heilbrigðiskerfisins. Mistök í heilbrigðisþjónustu eru margfalt tíðari en almenningur gerir sér grein fyrir, af alls konar toga. Jafnvel bestu læknar geta gert mistök. Algengustu vandamál heilbrigðiskerfisins eru rangar greiningar og meðferðir sem eru ekki í samræmi við læknisfræði. Sjúklingar fá ekki upplýsingar um áhættu, meðferð og meðferðarmöguleika. Mjög algengt er að ekki sé hlustað nægilega vel á sjúklinga, og samskipti milli heilbrigðisstarfsmanna séu ófullnægjandi. Allt þetta getur leitt til þess að sjúklingur verði fyrir heilsuskaða sem getur aftur á móti valdið tugmilljóna kostnaði sem sjúklingur, heilbrigðiskerfið og hið opinbera verður fyrir. Þessi kostnaður er m.a. sjúkrakostnaður, vinnutap og lögmannskostnaður. Ef sjúklingur ákveður að kvarta yfir mistökum til heilbrigðisyfirvalda þá geta á nokkrum árum safnast upp hundruð blaðsíðna af formlegum bréfum sem eru skrifuð af lögmönnum, matsmönnum og heilbrigðisyfirvöldum. Inni í þessu ferli geta orðið til margar stjórnsýslukærur og kærur til siðanefnda ýmiss konar og umboðsmanns Alþingis. Allt þetta skapar falinn kostnað sem á endanum er að mestu greiddur af skattgreiðendum. Ein mistök læknis geta því valdið kostnaði sem nemur stórum hluta af ævilaunum hans. Læknir sem gerir tíð mistök getur því valdið kostnaði sem er langtum meiri en ævitekjur hans. Þá er ótalinn sá skaði sem hann veldur á lífsgæðum sjúklinga.Óviðeigandi ummæli Nokkrir stjórnendur Landlæknisembættisins hafa upp á síðkastið sagt að ekki eigi að „finna sökudólg“ og að mistakamál eigi ekki að fara fyrir dóm. M.ö.o. þá á ekki að viðurkenna að einhver hafi gert mistök sem hefur valdið skaða og heilbrigðisstarfsfólk eigi ekki að bæta sjúklingum tjón sitt. Er landlæknisembættið virkilega á þeirri skoðun að sjúklingar eigi að bera allan skaða af mistökum heilbrigðisstarfsfólks? Eftir mína fimm ára reynslu af málsmeðferð embættisins í mínu máli þá er svar mitt „Já!“ Það er furðulegt að fólk sem hefur slíka skoðun geti haft áhrif á hvort ég fái tugmilljóna króna tjón mitt bætt. Fagfólk viðurkennir mistök sín og heiðarlegt fólk reynir að bæta fyrir þau. Sjúklingar eiga ekki að borga fyrir skaða sem aðrir sannanlega valda, annað væri svívirðilegt óréttlæti. Skaðinn þarf ekki að falla á þann sem gerði mistökin, til þess eru tryggingar. Allir sem gera mistök verða að læra af þeim og halda áfram með líf sitt.
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun