Gefum ADHD-teyminu framhaldslíf Elín H. Hinriksdóttir og Þröstur Emilsson skrifar 20. október 2014 00:00 Á dögunum bárust þær fregnir frá stjórnendum Landspítalans að ekki yrði framhald á starfsemi ADHD-teymis spítalans. Ekki er gert ráð fyrir fjármunum til teymisins í fjárlagafrumvarpi 2015 og því sjá stjórnendur spítalans sér ekki fært að halda áfram starfseminni að óbreyttu. Þetta eru váleg tíðindi þar sem árangur teymisins er ótvíræður. Greining ADHD hjá fullorðnum er vandasamt ferli en því er meðal annars lýst í klínískum leiðbeiningum Landlæknis. Teymið styðst við leiðbeiningarnar í greiningarferlinu sem er flókið. Afla þarf upplýsinga um æsku sjúklingsins, auk upplýsinga úr lyfjagagnagrunni Landlæknis um notkun ávanabindandi lyfja. Sömuleiðis er aflað upplýsinga frá fyrri greiningar- og meðferðaraðilum. Einungis er tekið við sjúklingum sem hafa tilvísun frá lækni. Frá því starfsemin hófst í mars 2013 hafa borist rúmlega 700 tilvísanir frá læknum. Af þeim sem vísað er til ADHD teymisins, greinist um helmingur með ADHD. Teymið hefur lokið skimun hjá um 260 sjúklingum en greiningu hjá 158 sjúklingum. Á fimmta hundrað sjúklinga bíða eftir að verða kallaðir til skimunar og/eða greiningar hjá ADHD teyminu og er biðtíminn nú um 10 mánuðir. Það undirstrikar svo ekki verður um villst hve mikil þörf var og er fyrir þjónustu teymisins. ADHD, athyglisbrestur með ofvirkni, er taugaþroskaröskun sem kemur yfirleitt fram snemma í þroskaferlinu. Röskunin eldist ekki af fólki þrátt fyrir að einkennin taki oft breytingum á æviskeiðinu. Hjá fullorðnum með ADHD má oft merkja meiri innri spennu, eirðarleysi, verkkvíða, tilfinningalegt ójafnvægi auk athyglisbrests. Fylgikvillar eru algengir og þar má nefna kvíðaröskun og þunglyndi en aðrir fylgikvillar geta verið geðhvarfasýki, persónuleikaröskun og fíknivandi. Líkamlegir fylgikvillar geta verið offita, hár blóðþrýstingur, vefjagigt og svefntruflanir, svo dæmi séu tekin.Margvíslegur árangur ADHD getur reynst samfélaginu mjög kostnaðarsamt ef ekkert er að gert, m.a. vegna fylgikvilla röskunarinnar. Þar má nefna aukna tíðni atvinnuleysis, lægri laun og fíkniefnavanda, svo fátt eitt sé nefnt. Það að meðhöndla ekki ADHD hjá fullorðnum leiðir til umtalsvert meiri útgjalda fyrir ríki og sveitarfélög, viðkomandi einstaklingar þurfa oftar en ekki á dýrari úrræðum í heilbrigðis- og félagslega kerfinu að halda. Þeim er hættara við að sýna andfélagslega hegðun en nýlegar rannsóknir hafa sýnt að stór hluti fanga, 40-65%, er með ADHD. Fullyrða má að greining og meðhöndlun ADHD hjá fullorðnum snúist um almannaheill og lýðheilsu, að ógleymdum þeim fjárhagslega ávinningi sem skapast. Með tiltölulega einföldum úrræðum má veita þá aðstoð og þær bjargir sem þeir þurfa á að halda. Með eflingu ADHD- -teymisins næst margvíslegur ávinningur. Lífsgæði einstaklinganna sjálfra og allra sem að þeim standa aukast. Viðkomandi er gert kleift að taka virkan þátt í samfélaginu þar sem líkur aukast á að ljúka námi, halda vinnu, að viðkomandi greiði skatta og skyldur, samskipti verða betri og minni líkur eru á sambandsslitum. Okkar hlutverk er að fjölga úrræðum, leita áhrifaríkra leiða og auka þannig lífsgæði fólks. ADHD samtökin hafa ætíð lýst yfir samstarfsvilja, bæði við sérfræðinga og stjórnvöld, þegar kemur að úrræðum í þágu fólks með ADHD. Öll rök hníga að mikilvægi þess að efla ADHD-teymið enn frekar en til þess þarf fjármagn. Líta þarf á eflingu ADHD-teymisins sem langtímafjárfestingu, mikilvægan hlekk í framkvæmd lýðheilsustefnu og skref í átt að betra samfélagi en ekki kostnað. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Skoðun Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Sjá meira
Á dögunum bárust þær fregnir frá stjórnendum Landspítalans að ekki yrði framhald á starfsemi ADHD-teymis spítalans. Ekki er gert ráð fyrir fjármunum til teymisins í fjárlagafrumvarpi 2015 og því sjá stjórnendur spítalans sér ekki fært að halda áfram starfseminni að óbreyttu. Þetta eru váleg tíðindi þar sem árangur teymisins er ótvíræður. Greining ADHD hjá fullorðnum er vandasamt ferli en því er meðal annars lýst í klínískum leiðbeiningum Landlæknis. Teymið styðst við leiðbeiningarnar í greiningarferlinu sem er flókið. Afla þarf upplýsinga um æsku sjúklingsins, auk upplýsinga úr lyfjagagnagrunni Landlæknis um notkun ávanabindandi lyfja. Sömuleiðis er aflað upplýsinga frá fyrri greiningar- og meðferðaraðilum. Einungis er tekið við sjúklingum sem hafa tilvísun frá lækni. Frá því starfsemin hófst í mars 2013 hafa borist rúmlega 700 tilvísanir frá læknum. Af þeim sem vísað er til ADHD teymisins, greinist um helmingur með ADHD. Teymið hefur lokið skimun hjá um 260 sjúklingum en greiningu hjá 158 sjúklingum. Á fimmta hundrað sjúklinga bíða eftir að verða kallaðir til skimunar og/eða greiningar hjá ADHD teyminu og er biðtíminn nú um 10 mánuðir. Það undirstrikar svo ekki verður um villst hve mikil þörf var og er fyrir þjónustu teymisins. ADHD, athyglisbrestur með ofvirkni, er taugaþroskaröskun sem kemur yfirleitt fram snemma í þroskaferlinu. Röskunin eldist ekki af fólki þrátt fyrir að einkennin taki oft breytingum á æviskeiðinu. Hjá fullorðnum með ADHD má oft merkja meiri innri spennu, eirðarleysi, verkkvíða, tilfinningalegt ójafnvægi auk athyglisbrests. Fylgikvillar eru algengir og þar má nefna kvíðaröskun og þunglyndi en aðrir fylgikvillar geta verið geðhvarfasýki, persónuleikaröskun og fíknivandi. Líkamlegir fylgikvillar geta verið offita, hár blóðþrýstingur, vefjagigt og svefntruflanir, svo dæmi séu tekin.Margvíslegur árangur ADHD getur reynst samfélaginu mjög kostnaðarsamt ef ekkert er að gert, m.a. vegna fylgikvilla röskunarinnar. Þar má nefna aukna tíðni atvinnuleysis, lægri laun og fíkniefnavanda, svo fátt eitt sé nefnt. Það að meðhöndla ekki ADHD hjá fullorðnum leiðir til umtalsvert meiri útgjalda fyrir ríki og sveitarfélög, viðkomandi einstaklingar þurfa oftar en ekki á dýrari úrræðum í heilbrigðis- og félagslega kerfinu að halda. Þeim er hættara við að sýna andfélagslega hegðun en nýlegar rannsóknir hafa sýnt að stór hluti fanga, 40-65%, er með ADHD. Fullyrða má að greining og meðhöndlun ADHD hjá fullorðnum snúist um almannaheill og lýðheilsu, að ógleymdum þeim fjárhagslega ávinningi sem skapast. Með tiltölulega einföldum úrræðum má veita þá aðstoð og þær bjargir sem þeir þurfa á að halda. Með eflingu ADHD- -teymisins næst margvíslegur ávinningur. Lífsgæði einstaklinganna sjálfra og allra sem að þeim standa aukast. Viðkomandi er gert kleift að taka virkan þátt í samfélaginu þar sem líkur aukast á að ljúka námi, halda vinnu, að viðkomandi greiði skatta og skyldur, samskipti verða betri og minni líkur eru á sambandsslitum. Okkar hlutverk er að fjölga úrræðum, leita áhrifaríkra leiða og auka þannig lífsgæði fólks. ADHD samtökin hafa ætíð lýst yfir samstarfsvilja, bæði við sérfræðinga og stjórnvöld, þegar kemur að úrræðum í þágu fólks með ADHD. Öll rök hníga að mikilvægi þess að efla ADHD-teymið enn frekar en til þess þarf fjármagn. Líta þarf á eflingu ADHD-teymisins sem langtímafjárfestingu, mikilvægan hlekk í framkvæmd lýðheilsustefnu og skref í átt að betra samfélagi en ekki kostnað.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun