Áskorun til Björgólfs Thors Björgólfssonar Ólafur Kristinsson skrifar 18. nóvember 2010 06:00 Nýlega skrifaði ég grein í Viðskiptablaðið um eignarhald og lánveitingar Björgólfs Thors Björgólfssonar í Landsbanka Íslands (LÍ). Ég var hluthafi í LÍ og tapaði fjármunum á falli hans líkt og hinir 27.000 hluthafar bankans. Í grein minni rakti ég þau sjónarmið mín að ég teldi ýmislegt benda til þess að Björgólfur Thor hafi beitt hluthafa bankans blekkingum, í því skyni að komast hjá því að vera skilgreindur venslaður aðili í bankanum. Þannig hafi lánveitingar til hans og tengdra aðila í raun verið langt umfram lögbundnar heimildir. Á annað hundrað manns hafa lýst yfir áhuga sínum á því að hefja undirbúning á skaðabótamáli á hendur Björgólfi Thor. Ég skora á Björgólf Thor að stíga fram og svara því hvort hann telji að lánveitingar hans, sem nema líklega um 50% af CAD eigin fé bankans, hafi verið lögmætar og hvort hann telji eðlilegt að eignarhald starfsmanna hafi verið honum ótengt. Með sama hætti er nauðsynlegt að upplýst verði með fullnægjandi hætti hvernig eignarhaldi samstarfsmanna Björgólfs í LÍ var raunverulega háttað, þ.m.t. hverjir þessir samstarfsmenn voru og hver fjármagnaði bréfin. Áskorun mín til Björgólfs er einnig sú að hann hafi frumkvæði að því að bæta skaða hluthafa bankans með því að leggja fram eign sína í Actavis. Þannig væri hugsanlega hægt að ná sátt í málinu og forðast aðkomu dómstóla. Við mat á því hvort skaðabótamál sé hugsanlegt á hendur Björgólfi Thor er það lykilatriði að meta hvort eignarhald nánustu samstarfsmanna hans hefði ekki átt að skilgreinast undir hans stjórn og hvort lánveitingar til hans hafi verið umfram lögbundnar heimildir. Líkt og ég rakti í grein minni í Viðskiptablaðinu tel ég svo vera. Umrædd ályktun byggir m.a. á því að þessir ónefndu starfsmenn þáðu hjá honum laun í gegnum Samson eignarhaldsfélag og Novator og telja má útilokað að þeir hefðu í einhverjum tilvikum beitt atkvæðisrétti sínum gegn vilja Björgólfs Thors. Við skilgreiningu Björgólfs sem venslaðs aðila líkt og eðlilegt hefði verið væru allar lánveitingar hans og tengdra aðila opinberar í ársreikningum bankans og hagsmunaaðilar þannig meðvitaðir um þessa útlánaáhættu. Það var hinsvegar ekki gert. Hvergi var getið um þessi lán og líkt og ég hef áður bent á eru lán til venslaðra aðila í reikningum LÍ fyrir árið 2007 aðeins um 10 milljarðar króna. Í þessu samhengi má nefna að lán til Björgólfs Thors og tengdra aðila voru á bilinu 50-150 milljarðar króna ef marka má Rannsóknarskýrslu Alþingis. Sé horft á umræddar lánveitingar Björgólfs í samhengi við efnahag bankans má sjá hversu miklu máli það skipti fyrir matsfyrirtæki, hluthafa, greiningadeildir og skuldabréfaeigendur að hafa rétta stöðu um útlánaáhættu til eigenda sinna. Bætur sóttar til Björgólfs ThorsEf vilji hluthafa og kröfuhafa stendur til þess að höfða skaðabótamál á hendur Björgólfi vegna ólögmætra lánveitinga til hans og ranglega skilgreindum eignarhlut lýsi ég hér með yfir vilja mínum til að koma að undirbúningi slíks máls. Nýlegt skuldauppgjör Björgólfs opinberar framtíðarmöguleika hans á verðmætum sem tengjast væntanlegri sölu á lyfjafyrirtækinu Actavis. Fram hefur komið í fjölmiðlum að gangi áætlanir félagsins eftir geti um 140 þúsund milljónir króna runnið í vasa Björgólfs. Eftir því sem best má skilja rennur ekkert af þeim fjármunum til greiðslu skulda eða persónulegra ábyrgða hans. Hluthafar og aðrir kröfuhafar hljóta því að horfa til þeirra verðmæta þegar mat er lagt á grundvöll skaðabótamáls. Þögn og aðgerðaleysi SlitastjórnarLítið hefur farið fyrir Slitastjórn LÍ í kjölfar bankahrunsins. Einstaka sinnum stíga stjórnarmenn þó fram og segjast vera að rannsaka ýmis mál. Aðgerðir virðast þó víðs fjarri. Skaði hluthafa Landsbanka Íslands af vafasamri útlánastefnu stjórnenda hans er mikill og um það verður ekki deilt. Um 27.000 hluthafar töpuðu allri eign sinni við fall bankans. Nú hljótum við hluthafar að krefjast skýringa frá Björgólfi Thor sjálfum, FME og Slitastjórn LÍ. Líkt og í fyrri skrifum mínum ítreka ég að markmið mitt er ekki að kveða endanlega upp úr um sekt eða sakleysi Björgólfs Thors. Það er hlutverk dómstóla. Ég vil hinsvegar stuðla að umræðu um þetta mál, fá frekari skýringar og reyna ná sátt við Björgólf Thor til að forðast atbeina dómstóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Skoðun Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Nýlega skrifaði ég grein í Viðskiptablaðið um eignarhald og lánveitingar Björgólfs Thors Björgólfssonar í Landsbanka Íslands (LÍ). Ég var hluthafi í LÍ og tapaði fjármunum á falli hans líkt og hinir 27.000 hluthafar bankans. Í grein minni rakti ég þau sjónarmið mín að ég teldi ýmislegt benda til þess að Björgólfur Thor hafi beitt hluthafa bankans blekkingum, í því skyni að komast hjá því að vera skilgreindur venslaður aðili í bankanum. Þannig hafi lánveitingar til hans og tengdra aðila í raun verið langt umfram lögbundnar heimildir. Á annað hundrað manns hafa lýst yfir áhuga sínum á því að hefja undirbúning á skaðabótamáli á hendur Björgólfi Thor. Ég skora á Björgólf Thor að stíga fram og svara því hvort hann telji að lánveitingar hans, sem nema líklega um 50% af CAD eigin fé bankans, hafi verið lögmætar og hvort hann telji eðlilegt að eignarhald starfsmanna hafi verið honum ótengt. Með sama hætti er nauðsynlegt að upplýst verði með fullnægjandi hætti hvernig eignarhaldi samstarfsmanna Björgólfs í LÍ var raunverulega háttað, þ.m.t. hverjir þessir samstarfsmenn voru og hver fjármagnaði bréfin. Áskorun mín til Björgólfs er einnig sú að hann hafi frumkvæði að því að bæta skaða hluthafa bankans með því að leggja fram eign sína í Actavis. Þannig væri hugsanlega hægt að ná sátt í málinu og forðast aðkomu dómstóla. Við mat á því hvort skaðabótamál sé hugsanlegt á hendur Björgólfi Thor er það lykilatriði að meta hvort eignarhald nánustu samstarfsmanna hans hefði ekki átt að skilgreinast undir hans stjórn og hvort lánveitingar til hans hafi verið umfram lögbundnar heimildir. Líkt og ég rakti í grein minni í Viðskiptablaðinu tel ég svo vera. Umrædd ályktun byggir m.a. á því að þessir ónefndu starfsmenn þáðu hjá honum laun í gegnum Samson eignarhaldsfélag og Novator og telja má útilokað að þeir hefðu í einhverjum tilvikum beitt atkvæðisrétti sínum gegn vilja Björgólfs Thors. Við skilgreiningu Björgólfs sem venslaðs aðila líkt og eðlilegt hefði verið væru allar lánveitingar hans og tengdra aðila opinberar í ársreikningum bankans og hagsmunaaðilar þannig meðvitaðir um þessa útlánaáhættu. Það var hinsvegar ekki gert. Hvergi var getið um þessi lán og líkt og ég hef áður bent á eru lán til venslaðra aðila í reikningum LÍ fyrir árið 2007 aðeins um 10 milljarðar króna. Í þessu samhengi má nefna að lán til Björgólfs Thors og tengdra aðila voru á bilinu 50-150 milljarðar króna ef marka má Rannsóknarskýrslu Alþingis. Sé horft á umræddar lánveitingar Björgólfs í samhengi við efnahag bankans má sjá hversu miklu máli það skipti fyrir matsfyrirtæki, hluthafa, greiningadeildir og skuldabréfaeigendur að hafa rétta stöðu um útlánaáhættu til eigenda sinna. Bætur sóttar til Björgólfs ThorsEf vilji hluthafa og kröfuhafa stendur til þess að höfða skaðabótamál á hendur Björgólfi vegna ólögmætra lánveitinga til hans og ranglega skilgreindum eignarhlut lýsi ég hér með yfir vilja mínum til að koma að undirbúningi slíks máls. Nýlegt skuldauppgjör Björgólfs opinberar framtíðarmöguleika hans á verðmætum sem tengjast væntanlegri sölu á lyfjafyrirtækinu Actavis. Fram hefur komið í fjölmiðlum að gangi áætlanir félagsins eftir geti um 140 þúsund milljónir króna runnið í vasa Björgólfs. Eftir því sem best má skilja rennur ekkert af þeim fjármunum til greiðslu skulda eða persónulegra ábyrgða hans. Hluthafar og aðrir kröfuhafar hljóta því að horfa til þeirra verðmæta þegar mat er lagt á grundvöll skaðabótamáls. Þögn og aðgerðaleysi SlitastjórnarLítið hefur farið fyrir Slitastjórn LÍ í kjölfar bankahrunsins. Einstaka sinnum stíga stjórnarmenn þó fram og segjast vera að rannsaka ýmis mál. Aðgerðir virðast þó víðs fjarri. Skaði hluthafa Landsbanka Íslands af vafasamri útlánastefnu stjórnenda hans er mikill og um það verður ekki deilt. Um 27.000 hluthafar töpuðu allri eign sinni við fall bankans. Nú hljótum við hluthafar að krefjast skýringa frá Björgólfi Thor sjálfum, FME og Slitastjórn LÍ. Líkt og í fyrri skrifum mínum ítreka ég að markmið mitt er ekki að kveða endanlega upp úr um sekt eða sakleysi Björgólfs Thors. Það er hlutverk dómstóla. Ég vil hinsvegar stuðla að umræðu um þetta mál, fá frekari skýringar og reyna ná sátt við Björgólf Thor til að forðast atbeina dómstóla.
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar