Vonandi endurtekur sagan sig! Ole Anton Bieltvedt skrifar 24. maí 2024 08:00 Þriðju forsetakosningarnar fóru fram 1968. Þær mörkuðu ákveðin tímamót. Þar tókust á Kristján Eldjárn, þjóðminjavörður, hámenntaður maður en sléttur og felldur; einn af okkur, almenningi. Hins vegar stóð Gunnar Thoroddsen, gáfumaður og ræðusnillingur, sem hafði verið kjörinn á þing 23ja ára gamall og verið hafði bæði borgarstjóri og ráðherra fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Atvinnupólitíkus. Kosningabaráttan og niðurstaðan Kristján var hispurslaus og alúðlegur, hafði ekki blandað sér mikið í stjórnmál og hafði áunnið sér vinsældir meðal þjóðarinnar, m.a. með þáttum um fornminjar, sem hann sá um í sjónvarpi. Hann lagði mikið upp úr öllu því, sem þjóðlegt var, á sama hátt og hann var sigldur maður, jafnt með tilliti til menntunar og reynslu. Gunnar, sem talinn var einn glæsilegasti stjórnmálamaður síns tíma, mældist lengi vel með meira fylgi í skoðanakönnunum, enda studdur af ráðandi stjórnmálaöflum, valdastéttinni. Vindarnir breyttust þó, þegar í endanlega kosningabaráttuna var komið. Kristján kom fram sem alþýðlegur menntamaður, sem tengdist landi og þjóð betur en hástéttarmaðurinn og atvinnupólitíkusinn Gunnar. Fólki fannst, að Kristján væri einn af þeim, og, að hann yrði betri og traustari fulltrúi þess gagnvart stjórnmálunum, valdastéttinni. Þarna kom fram tilhneiging, vaxandi vilji þjóðarinnar, til að skilja að forsetaembættið og stjórnmálin, sem haldizt hefur síðan með einni undantekningu. Kristján vann svo afgerandi sigur yfir Gunnari á kjördegi. Vonandi endurtekur sagan sig Stöðu og framboði Höllu Hrundar Logadóttur má líkja við framboð Kristjáns Eldjárns og stöðu og framboði Katrínar Jakobsdóttur við stöðu og framboð Gunnars Thoroddsen. Fulltrúi þjóðarinnar gegn fulltrúa stjórnmálamanna og valdastéttar. Auðvitað eru nú fleiri frambjóðendur í myndinni, og standa Baldur og Halla Tómasdóttir þar fremst í stöðunni, en ég gæti trúað því, að, þegar endanlega til kastanna kemur, muni slagurinn að standa á milli Höllu Hrundar og Katrínar. Varðandi afstöðu og val manna, vil ég rifja upp þá kjörmynd, sem mér finnst, að forseti landsins eigi að fylla, og ég hygg, að flestir geti verið sammála um: Forsetinn verður að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með hreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, fallega fjölskyldumynd, góða menntun og reynslu, jafnt hérlendis sem erlendis frá. Frjáls og hlutlaus, laus við stjórnmálavafstur- og valdabrölt, óháður stjórnmála- og valdastéttinni og fastur fyrir. Hann þarf að hafa víðan sjóndeildarhring, jafnt á íslenzk málefni sem alþjóðleg. Hann ætti að koma vel fyrir, bera sig vel, en þó fara fram af hógværð og látleysi. Standa bjartur meðal annarra fyrirmenna. Fyrir mér fyllir Halla Hrund Logadóttir þessa afar krefjandi kjörmynd mæta vel! Verður það sama sagt um Katrínu Jakobsdóttur, sem auðvitað er góðum gáfum gædd, vel menntuð, reyndar bara hérlendis, margreynd í stjórnmálunum og væn og elskuleg að sjá? Ef menn vilja skilja á milli forseta og stjórnmála, hentar Katrín auðvitað ekki. Hún hefur verið stjórnmálamaður mest allan sinn feril. Fyrir undirrituðum er forsætisráðherramynd Katrínar, síðustu tæplega 7 árin, líka blandin – margt, sem stefnt var að og lofað 2017 hefur ekki staðizt eða rætzt – og fellur því alvarlegur skuggi á trúverðugleikann. Dæmi þetta hver fyrir sig. Halla Hrund er auðvitað ekki jafn þjálfuð og örugg í framkomu, á fundum og í kappræðum, og Katrín. Þar slær Katrína hana út á þessu stigi. Katrín er þrautþjálfuð í að koma fram og flytja sitt mál fagmannlega og vel, með sannfæringarkrafti og sjarma, eftir tæplega 7 ára forsætisráðherratíð og margvíslega þátttöku og framkomu hérlendis og erlendis. En, þessi kosning snýst ekki um það! Baldur og Halla Tómasdóttir eru auðvitað gott fólk og gegnt, fyrir mér einkum Halla, þau eru hæf til margs, en hvorugt þeirra fyllir þó þá kjörmynd, sem mér finnst verða að gilda, jafn vel og Halla Hrund. Jón Gnarr er varla í myndinni lengur, og er í því sambandi vert að minna á, að, ef menn kjósa þá, sem ekki eiga raunverulega möguleika á að ná kjöri, þá eru þeir að kasta atkvæði sínu á glæ. Þeirra atkvæði fellur þá dautt! Vilja menn það!? Til að vera viss um, að atkvæðið telji og gildi, eins og hægt er, sýnist mér að kjósa verði Höllu Hrund eða Katrínu. Hin eiga vart sjéns. Vitaskuld dæmir, líka hér, hver fyrir sig. Höfundur er stjórnmálarýnir og dýraverdarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Skoðun: Forsetakosningar 2024 Mest lesið Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson Skoðun Skoðun Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Blæðandi vegir Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun „Nýtt veiðigjald: sátt byggð á hagkvæmni“ Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Opinber áskorun til prófessorsins Brynjar Karl Sigurðsson skrifar Skoðun Nærvera Héðinn Unnsteinsson skrifar Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson skrifar Skoðun Þessi jafnlaunavottun... Sunna Arnardottir skrifar Skoðun Heilsuspillandi minnisleysi í boði Sjálfstæðisflokksins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun #BLESSMETA – fyrsta grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dáleiðsla er ímyndun ein Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Þriðju forsetakosningarnar fóru fram 1968. Þær mörkuðu ákveðin tímamót. Þar tókust á Kristján Eldjárn, þjóðminjavörður, hámenntaður maður en sléttur og felldur; einn af okkur, almenningi. Hins vegar stóð Gunnar Thoroddsen, gáfumaður og ræðusnillingur, sem hafði verið kjörinn á þing 23ja ára gamall og verið hafði bæði borgarstjóri og ráðherra fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Atvinnupólitíkus. Kosningabaráttan og niðurstaðan Kristján var hispurslaus og alúðlegur, hafði ekki blandað sér mikið í stjórnmál og hafði áunnið sér vinsældir meðal þjóðarinnar, m.a. með þáttum um fornminjar, sem hann sá um í sjónvarpi. Hann lagði mikið upp úr öllu því, sem þjóðlegt var, á sama hátt og hann var sigldur maður, jafnt með tilliti til menntunar og reynslu. Gunnar, sem talinn var einn glæsilegasti stjórnmálamaður síns tíma, mældist lengi vel með meira fylgi í skoðanakönnunum, enda studdur af ráðandi stjórnmálaöflum, valdastéttinni. Vindarnir breyttust þó, þegar í endanlega kosningabaráttuna var komið. Kristján kom fram sem alþýðlegur menntamaður, sem tengdist landi og þjóð betur en hástéttarmaðurinn og atvinnupólitíkusinn Gunnar. Fólki fannst, að Kristján væri einn af þeim, og, að hann yrði betri og traustari fulltrúi þess gagnvart stjórnmálunum, valdastéttinni. Þarna kom fram tilhneiging, vaxandi vilji þjóðarinnar, til að skilja að forsetaembættið og stjórnmálin, sem haldizt hefur síðan með einni undantekningu. Kristján vann svo afgerandi sigur yfir Gunnari á kjördegi. Vonandi endurtekur sagan sig Stöðu og framboði Höllu Hrundar Logadóttur má líkja við framboð Kristjáns Eldjárns og stöðu og framboði Katrínar Jakobsdóttur við stöðu og framboð Gunnars Thoroddsen. Fulltrúi þjóðarinnar gegn fulltrúa stjórnmálamanna og valdastéttar. Auðvitað eru nú fleiri frambjóðendur í myndinni, og standa Baldur og Halla Tómasdóttir þar fremst í stöðunni, en ég gæti trúað því, að, þegar endanlega til kastanna kemur, muni slagurinn að standa á milli Höllu Hrundar og Katrínar. Varðandi afstöðu og val manna, vil ég rifja upp þá kjörmynd, sem mér finnst, að forseti landsins eigi að fylla, og ég hygg, að flestir geti verið sammála um: Forsetinn verður að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með hreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, fallega fjölskyldumynd, góða menntun og reynslu, jafnt hérlendis sem erlendis frá. Frjáls og hlutlaus, laus við stjórnmálavafstur- og valdabrölt, óháður stjórnmála- og valdastéttinni og fastur fyrir. Hann þarf að hafa víðan sjóndeildarhring, jafnt á íslenzk málefni sem alþjóðleg. Hann ætti að koma vel fyrir, bera sig vel, en þó fara fram af hógværð og látleysi. Standa bjartur meðal annarra fyrirmenna. Fyrir mér fyllir Halla Hrund Logadóttir þessa afar krefjandi kjörmynd mæta vel! Verður það sama sagt um Katrínu Jakobsdóttur, sem auðvitað er góðum gáfum gædd, vel menntuð, reyndar bara hérlendis, margreynd í stjórnmálunum og væn og elskuleg að sjá? Ef menn vilja skilja á milli forseta og stjórnmála, hentar Katrín auðvitað ekki. Hún hefur verið stjórnmálamaður mest allan sinn feril. Fyrir undirrituðum er forsætisráðherramynd Katrínar, síðustu tæplega 7 árin, líka blandin – margt, sem stefnt var að og lofað 2017 hefur ekki staðizt eða rætzt – og fellur því alvarlegur skuggi á trúverðugleikann. Dæmi þetta hver fyrir sig. Halla Hrund er auðvitað ekki jafn þjálfuð og örugg í framkomu, á fundum og í kappræðum, og Katrín. Þar slær Katrína hana út á þessu stigi. Katrín er þrautþjálfuð í að koma fram og flytja sitt mál fagmannlega og vel, með sannfæringarkrafti og sjarma, eftir tæplega 7 ára forsætisráðherratíð og margvíslega þátttöku og framkomu hérlendis og erlendis. En, þessi kosning snýst ekki um það! Baldur og Halla Tómasdóttir eru auðvitað gott fólk og gegnt, fyrir mér einkum Halla, þau eru hæf til margs, en hvorugt þeirra fyllir þó þá kjörmynd, sem mér finnst verða að gilda, jafn vel og Halla Hrund. Jón Gnarr er varla í myndinni lengur, og er í því sambandi vert að minna á, að, ef menn kjósa þá, sem ekki eiga raunverulega möguleika á að ná kjöri, þá eru þeir að kasta atkvæði sínu á glæ. Þeirra atkvæði fellur þá dautt! Vilja menn það!? Til að vera viss um, að atkvæðið telji og gildi, eins og hægt er, sýnist mér að kjósa verði Höllu Hrund eða Katrínu. Hin eiga vart sjéns. Vitaskuld dæmir, líka hér, hver fyrir sig. Höfundur er stjórnmálarýnir og dýraverdarsinni.
Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar
Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar
Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir Skoðun