Sumarið er tíminn Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar 20. júlí 2023 08:01 Íslenska sumarið er sannarlega töfrum líkast. Bjartar sumarnætur fá okkur til að gleyma stað og stund og þegar sólin lætur sjá sig og jafnvel lognið líka, þá er hvergi betra að vera. Vitaskuld eigum að njóta þessa tímabils því það er hvorki langt né sérlega áreiðanlegt. Stjórnmálin eru engin undantekning þegar það kemur að áhrifum íslenska sumarsins. Fá mikilvæg mál ná flugi og við viljum flest frekar stressa okkur á því að ná sem mestu út úr fágætum sumardögum en að hugsa um hvers vegna verðbólga og vaxtastig hjá okkur er margfalt hærri en annars staðar. Eða hvers vegna stór þjóðþrifamál sitja pikkföst í fyrsta gír. Ljái okkur hver sem vill. Óþægindatilfinning En í miðju sólarstressinu er ekki laust við að óþægindatilfinning sæki að, því framundan er óvissuhaust og líklega þungur vetur. Verðbólgan er ennþá há, kjarasamningar að losna, mörg heimili standa frammi fyrir stóraukinni greiðslubyrði þegar lán á föstum vöxtum losna með haustinu, stórar ákvarðanir í orkumálum eru í lausu lofti, ekkert lát er á stríðsrekstri Rússa í Úkraínu og svo mætti lengi telja. Allt saman mál sem tekist verður á innan fáeinna vikna og öll spjót munu standa á stjórnvöldum. Að mörgu leyti er sumarið tími þessarar ríkisstjórnar. Ákall almennings um svör, skýra stefnu og ákvarðanir dofnar og vonin um að sumarið taki aldrei enda verður yfirsterkari flestu. Fyrir ríkisstjórnina er þetta ávísun á kyrrstöðu og stöðnun sem er hennar kjörstaða. Eitthvað sem við vitum nú að hún kann betur en flestir aðrir. En við sem höfum verið viðloðin stjórnmál til lengri tíma vitum líka að það kemur haust og síðan vetur að afloknu sumri. Svikalogn varir aldrei að eilífu. Að þora að treysta fólki Viðreisn er óhrædd við að standa með sínum stefnumálum allan ársins hring. Við viljum að fólk og fyrirtæki á Íslandi fá val um að búa við meiri stöðugleika. Þar sem heimatilbúnar sveiflur og kostnaður við að halda úti örmynt skekkja ekki myndina og ýta ósjálfrátt undir sveiflukennda samfélagsgerð þar sem annað hvort er sumar eða bara dimmur frostavetur. Við treystum fólki til að taka stórar og flóknar ákvarðanir um eigin framtíð. Við viljum sjá samfélagið færast úr viðjum sérhagsmuna þeirra afla sem svo augljóslega hafa enn tangarhald á gömlu flokkunum. Það sést best þegar ráðherrar innan ríkisstjórnarinnar reyna þó að taka ákvarðanir í takt við nútímann. Þá rísa þessi öfl upp á afturlappirnar, bíta frá sér og minna okkur á að kyrrstaðan helgast af því að þessi öfl hafa sammælst um að halda friðinn svo lengi sem þau halda völdum. Það er ávísun á stutt sumar og langan vetur. Í slíku umhverfi færumst við ekki áfram. Stórum spurningum er ósvarað og ákvarðanir um lítil og stór mál eru ekki teknar. Ríkisfjármálunum hefur enn ekki verið beitt af festu til að ná niður verðbólgu, þrátt fyrir hávært ákall þar um. Vandanum er ýtt yfir á næstu ríkisstjórn og kynslóðir. Endurunnar kynningar um aðgerðir hafa ekki vakið upp traust á mörkuðum, né sent skilaboð til vinnumarkaðarins um að stjórnvöld ætli að gera sitt. Og vegna ágreinings innan ríkisstjórnar fer Ríkissáttasemjari inn í kjaravetur með bitlítil sáttatæki. Ríkisstjórnin hefur haft sex ár til að styrkja heilbrigðisstofnanir okkar, styðja við heilbrigðisstarfsfólk og grynnka á biðlistum. Afraksturinn er lítið annað en óreiða á striga. Ákvarðanir um orkuöflun eru í biðstöðu með afdrifaríkum afleiðingum fyrir samkeppnishæfni okkar, svo ekki sé talað um möguleika okkar til að ná markmiðum okkar í loftslagsmálum. Minni en táknræn mál Síðan eru það öll minni en ekki síður mikilvægu málin sem falla í skuggann af þeim stærri. Oft táknræn mál. Mál sem þau okkar, sem aðhyllast raunverulega hugmyndafræði um frelsi og frjálslyndi, láta ekki hjá líða að breyta þegar tækifæri gefst - líkt og þegar fólk situr í meirihluta á þingi og í ríkisstjórn. Aðgerðarleysi á þeim sviðum segir mikið til um getuleysi stjórnarflokkanna. Við í Viðreisn viljum lækka verðið á matarkörfunni með því að auka frelsi og samkeppni því það hefur sýnt sig að það skilar mestum árangri fyrir neytendur. Verðlagsnefnd búvara og ógagnsæir tollkvótar eru gott dæmi um tangarhaldið sem kyrrstaðan veldur. En ríkisstjórnin rígheldur í kerfi sem þjónar hvorki bændum né neytendum. Og lítur á lítið magn af innfluttum úkraínskum kjúklingabringum sem ógn við úrelt kerfi í stað þess að styðja ódeig baráttu Úkraínu fyrir frelsi og sjálfshjálp. Annað dæmi um úrelt fyrirkomulag er verslun með áfengi, sem er svo gott sem orðin frjáls í gegnum netverslanir. En það er ekki vegna stefnu stjórnvalda heldur stefnuleysis. Og ákvörðunarfælni. Viðreisn fagnar að sjálfsögðu auknu frelsi í verslun með allar vörur, en það veit ekki á gott þegar mál þróast með þeim hætti að lög sem sett eru á Alþingi eru löngu orðin úrelt en stjórnvöld horfa meðvituð í hina áttina. Í stað þess að taka umræðu og ákvarðanir sem gætu verið þeim erfiðar. Þrátt fyrir að það stefni í átakahaust þar sem efnahagsmál og kjaraviðræður munu bera hæst er ljóst að átökin innan ríkisstjórnar um hin ýmsu mál, stór sem smá, verða síst minni. Reynslan af þeim átökum er að lítið hreyfist. Með tilheyrandi tjóni fyrir almannahagsmuni og samfélagið. Eftir gæfuríkt sumar blasir við viðburðaríkt haust. Og Viðreisn er í startholunum. Höfundur er formaður Viðreisnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Viðreisn Mest lesið Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Blæðandi vegir Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun „Nýtt veiðigjald: sátt byggð á hagkvæmni“ Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Opinber áskorun til prófessorsins Brynjar Karl Sigurðsson skrifar Skoðun Nærvera Héðinn Unnsteinsson skrifar Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson skrifar Skoðun Þessi jafnlaunavottun... Sunna Arnardottir skrifar Skoðun Heilsuspillandi minnisleysi í boði Sjálfstæðisflokksins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun #BLESSMETA – fyrsta grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dáleiðsla er ímyndun ein Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þing í þágu kvenna Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
Íslenska sumarið er sannarlega töfrum líkast. Bjartar sumarnætur fá okkur til að gleyma stað og stund og þegar sólin lætur sjá sig og jafnvel lognið líka, þá er hvergi betra að vera. Vitaskuld eigum að njóta þessa tímabils því það er hvorki langt né sérlega áreiðanlegt. Stjórnmálin eru engin undantekning þegar það kemur að áhrifum íslenska sumarsins. Fá mikilvæg mál ná flugi og við viljum flest frekar stressa okkur á því að ná sem mestu út úr fágætum sumardögum en að hugsa um hvers vegna verðbólga og vaxtastig hjá okkur er margfalt hærri en annars staðar. Eða hvers vegna stór þjóðþrifamál sitja pikkföst í fyrsta gír. Ljái okkur hver sem vill. Óþægindatilfinning En í miðju sólarstressinu er ekki laust við að óþægindatilfinning sæki að, því framundan er óvissuhaust og líklega þungur vetur. Verðbólgan er ennþá há, kjarasamningar að losna, mörg heimili standa frammi fyrir stóraukinni greiðslubyrði þegar lán á föstum vöxtum losna með haustinu, stórar ákvarðanir í orkumálum eru í lausu lofti, ekkert lát er á stríðsrekstri Rússa í Úkraínu og svo mætti lengi telja. Allt saman mál sem tekist verður á innan fáeinna vikna og öll spjót munu standa á stjórnvöldum. Að mörgu leyti er sumarið tími þessarar ríkisstjórnar. Ákall almennings um svör, skýra stefnu og ákvarðanir dofnar og vonin um að sumarið taki aldrei enda verður yfirsterkari flestu. Fyrir ríkisstjórnina er þetta ávísun á kyrrstöðu og stöðnun sem er hennar kjörstaða. Eitthvað sem við vitum nú að hún kann betur en flestir aðrir. En við sem höfum verið viðloðin stjórnmál til lengri tíma vitum líka að það kemur haust og síðan vetur að afloknu sumri. Svikalogn varir aldrei að eilífu. Að þora að treysta fólki Viðreisn er óhrædd við að standa með sínum stefnumálum allan ársins hring. Við viljum að fólk og fyrirtæki á Íslandi fá val um að búa við meiri stöðugleika. Þar sem heimatilbúnar sveiflur og kostnaður við að halda úti örmynt skekkja ekki myndina og ýta ósjálfrátt undir sveiflukennda samfélagsgerð þar sem annað hvort er sumar eða bara dimmur frostavetur. Við treystum fólki til að taka stórar og flóknar ákvarðanir um eigin framtíð. Við viljum sjá samfélagið færast úr viðjum sérhagsmuna þeirra afla sem svo augljóslega hafa enn tangarhald á gömlu flokkunum. Það sést best þegar ráðherrar innan ríkisstjórnarinnar reyna þó að taka ákvarðanir í takt við nútímann. Þá rísa þessi öfl upp á afturlappirnar, bíta frá sér og minna okkur á að kyrrstaðan helgast af því að þessi öfl hafa sammælst um að halda friðinn svo lengi sem þau halda völdum. Það er ávísun á stutt sumar og langan vetur. Í slíku umhverfi færumst við ekki áfram. Stórum spurningum er ósvarað og ákvarðanir um lítil og stór mál eru ekki teknar. Ríkisfjármálunum hefur enn ekki verið beitt af festu til að ná niður verðbólgu, þrátt fyrir hávært ákall þar um. Vandanum er ýtt yfir á næstu ríkisstjórn og kynslóðir. Endurunnar kynningar um aðgerðir hafa ekki vakið upp traust á mörkuðum, né sent skilaboð til vinnumarkaðarins um að stjórnvöld ætli að gera sitt. Og vegna ágreinings innan ríkisstjórnar fer Ríkissáttasemjari inn í kjaravetur með bitlítil sáttatæki. Ríkisstjórnin hefur haft sex ár til að styrkja heilbrigðisstofnanir okkar, styðja við heilbrigðisstarfsfólk og grynnka á biðlistum. Afraksturinn er lítið annað en óreiða á striga. Ákvarðanir um orkuöflun eru í biðstöðu með afdrifaríkum afleiðingum fyrir samkeppnishæfni okkar, svo ekki sé talað um möguleika okkar til að ná markmiðum okkar í loftslagsmálum. Minni en táknræn mál Síðan eru það öll minni en ekki síður mikilvægu málin sem falla í skuggann af þeim stærri. Oft táknræn mál. Mál sem þau okkar, sem aðhyllast raunverulega hugmyndafræði um frelsi og frjálslyndi, láta ekki hjá líða að breyta þegar tækifæri gefst - líkt og þegar fólk situr í meirihluta á þingi og í ríkisstjórn. Aðgerðarleysi á þeim sviðum segir mikið til um getuleysi stjórnarflokkanna. Við í Viðreisn viljum lækka verðið á matarkörfunni með því að auka frelsi og samkeppni því það hefur sýnt sig að það skilar mestum árangri fyrir neytendur. Verðlagsnefnd búvara og ógagnsæir tollkvótar eru gott dæmi um tangarhaldið sem kyrrstaðan veldur. En ríkisstjórnin rígheldur í kerfi sem þjónar hvorki bændum né neytendum. Og lítur á lítið magn af innfluttum úkraínskum kjúklingabringum sem ógn við úrelt kerfi í stað þess að styðja ódeig baráttu Úkraínu fyrir frelsi og sjálfshjálp. Annað dæmi um úrelt fyrirkomulag er verslun með áfengi, sem er svo gott sem orðin frjáls í gegnum netverslanir. En það er ekki vegna stefnu stjórnvalda heldur stefnuleysis. Og ákvörðunarfælni. Viðreisn fagnar að sjálfsögðu auknu frelsi í verslun með allar vörur, en það veit ekki á gott þegar mál þróast með þeim hætti að lög sem sett eru á Alþingi eru löngu orðin úrelt en stjórnvöld horfa meðvituð í hina áttina. Í stað þess að taka umræðu og ákvarðanir sem gætu verið þeim erfiðar. Þrátt fyrir að það stefni í átakahaust þar sem efnahagsmál og kjaraviðræður munu bera hæst er ljóst að átökin innan ríkisstjórnar um hin ýmsu mál, stór sem smá, verða síst minni. Reynslan af þeim átökum er að lítið hreyfist. Með tilheyrandi tjóni fyrir almannahagsmuni og samfélagið. Eftir gæfuríkt sumar blasir við viðburðaríkt haust. Og Viðreisn er í startholunum. Höfundur er formaður Viðreisnar.
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar
Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar