Skoðun

Inn-, út­vistun eða blanda af hvoru tveggja

Kolbrún Baldursdóttir skrifar

Útvistanir til einkaaðila hafa gengið misvel auk þess sem útvistanir geta leitt til lægri launa, verra starfsumhverfis og verri þjónustu. Flestir eru sammála um að einkarekstur í heilbrigðiskerfinu er t.d. engin töfralausn. Rannsóknir á áhrifum einka­væðingar öldrunarþjónustunnar í Svíþjóð sýndu fram á að hlutdeild hagnaðardrifinna fyrirtækja og erlendra fjárfesta varð mikil og afleiðingin leiddi til verri þjónustu til tekjulægra eldra fólks og verri kjara starfsfólks. Reynslan á útvistun hér á landi hefur einnig verið mismunandi og sporin hræða. Í sumum málaflokkum er hagkvæmasta leiðin einhvers konar blanda af inn- og útvistun þannig að sveitarfélagið annist beina þjónustu og grunnþjónustu en öðrum þáttum sé útvistað. Flokkur fólksins hefur sem dæmi viljað sjá þetta skýrar í vegferð stafrænnar umbreytingar hjá Reykjavíkurborg. Eðlilegt er að innvista grunnþjónustu en útvista hugbúnaðarsmíði og uppfærslu á þeim vefum/kerfum sem nú eru til staðar hjá borginni.

Ef horft er til fleiri dæma t.d. matarþjónustu á velferðarsviði þá erum við í Flokki fólksins ekki sannfærð um að henni eigi að útvista. Það gæti leitt til þess að þjónustan færist fjær fólkinu sem hana nýtir og að persónulegar þarfir fólks verði virtar að vettugi. Útvistun er ekki ávísun á sparnað og reynist oft dýr kostur. Hafa skal í huga að varla er nokkurt fyrirtæki að óska eftir verkefni nema komið sé út í hagnaði. Það leiðir líkum að því að gjöld kunni að hækka fyrir þjónustuna í kjölfarið. Engu að síður eru tilfelli þar sem útvistun skilar sparnaði fyrir samfélagið og betri þjónustu.

Hvar er hægt að spara án þess að komi niður á gæðum

Horfa þarf á hvert mál sérstaklega þegar kemur að ákvörðun um inn- eða útvistun. Aldrei má gleyma aðalmarkmiðinu, að bæta þjónustu við borgarbúa og gera hana sem allra best úr garði.

Flokkur fólksins hefur tjáð sig um sorphirðu og fyrirhuguð kaup á sorphirðubílum þ.m.t. hvort borgin hyggist fjárfesta í metan sorphirðubílum í ljósi mikillar framleiðslu af metani hjá SORPU. Flokkur fólksins hefur einnig spurt um hvort hægt er að ná meiri hagkvæmni í sorphirðu án þess það sé á kostnað góðrar þjónustu. Í ljósi þessa lagði Flokkur fólksins fram tillögu í skipulags- og umhverfisráði þess efnis að SORPA kanni ávinning þess að bjóða út sorphirðu með því að bjóða út sorphirðu í einu póstnúmeri Reykjavíkur til að byrja með. Flokkur fólksins leggur áherslu á að tekið sé eitt skref í einu og þess vegna sé byrjað á því að bjóða verkið aðeins út í einu póstnúmeri og skoða síðan hvort og hver ávinningur af slíku gæti orðið.

Samkvæmt skýrslu norrænu samkeppniseftirlitsstofnana er sveitarfélögum ráðlagt að skoða að bjóða út meðhöndlun úrgangs. Í skýrslunni kemur fram ábending um að með slíku megi ná fram allt að 10-47% sparnaði auk þess sem samkeppni geti skapað nýjar og skapandi lausnir, hagræðingu og skilvirkni. Það væri ábyrgðarhluti ef Reykjavíkurborg ætlar að hunsa þessarar ábendingar. Reykjavíkurborg er ekki á neinn hátt öðruvísi en þau sveitarfélög sem skoðuð voru í umræddri skýrslu. Ábendingar samkeppniseftirlitsins koma ekki til af ástæðulausu og skulu því skoðaðar með hagsmuni borgarbúa að leiðarljósi.

Tillagan var felld

Með því að bjóða út sorphirðu í einu póstnúmeri og meta árangurinn er hægt að kanna kosti og galla þess verklags. Er þjónustan góð og eru fyrirtæki sem sinna slíkri þjónustu samfélagslega ábyrg? Þessum spurningum verður aðeins svarað með reynslu. Hafa má í huga í þessu sambandi að öll sveitarfélög önnur en Reykjavík bjóða út sorphirðu og er ekki að sjá annað en að slíkt hafi reynst vel. Ef horft er til annarra sveitarfélaga hefur enn ekkert komið fram sem bendir til þess að útvistun sé verri kostur hvorki hvað varðar þjónustu eða kostnað. Flokkur fólksins er ekki með þessari tillögu að kasta rýrð á gæði þjónustu starfsmanna Reykjavíkurborgar. Þeir sem þekkja Flokk fólksins og fyrir hvað hann stendur vita að velferð og velsæld borgarbúa og starfsmanna borgarinnar eru ávallt í fyrirrúmi hjá Flokki fólksins. Tillaga var hins vegar felld í umhverfis- og skipulagsráði 7. september með fimm atkvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar, Framsóknar, Pírata, Viðreisnar og Vinstri grænna gegn tveimur atkvæðum fullrúa Sjálfstæðisflokksins. Bókun meirihlutans var að „ Tillagan er felld með vísan í umsögn sviðsins. Eðlilegt er að fyrirkomulag og rekstur sorphirðu sé í stöðugri skoðun en meiri og dýpri umræðu er þörf áður en ákvörðun er tekin um stórar og stefnumótandi breytingar þar á.“

Tillagan var reyndar ekki um að taka ætti stórar og stefnumótandi breytingar eins og segir í bókun meirihlutans heldur aðeins að bjóða sorphirðu út í einu póstnúmeri til að kanna hagkvæmni.

Flokkur fólksins berst fyrir jöfnuði og réttlæti fyrir þá sem minna mega sín og vill því eðli málsins samkvæmt stíga varlega til jarðar þegar kemur að útvistun opinberra verkefna til einkaaðila, sérstaklega þegar kemur að beinni þjónustu við viðkvæma hópa. Til að ná fram markmiðum Flokks fólksins sem er að bæta þjónustu, t.d. að eyða biðlistum barna eftir sálfræðiþjónustu, og auka grunnþjónustu borgarinnar er engu að síður nauðsynlegt að velta við hverri krónu. Spyrja þarf hvort og hvar hægt sé að gera betur án þess að dregið sé úr gæðum þjónustunnar. Hvar er hægt að ná meiri hagkvæmni, nýta fjármagn betur til að nota í þá grunnþætti sem þarf að efla og bæta?

Höfundur er oddviti Flokks fólksins í borgarstjórn Reykjavíkur.



Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Skoðun

Skoðun

Er þetta eðli­legt?

Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar

Sjá meira


×