Inn-, útvistun eða blanda af hvoru tveggja Kolbrún Baldursdóttir skrifar 12. september 2022 11:31 Útvistanir til einkaaðila hafa gengið misvel auk þess sem útvistanir geta leitt til lægri launa, verra starfsumhverfis og verri þjónustu. Flestir eru sammála um að einkarekstur í heilbrigðiskerfinu er t.d. engin töfralausn. Rannsóknir á áhrifum einkavæðingar öldrunarþjónustunnar í Svíþjóð sýndu fram á að hlutdeild hagnaðardrifinna fyrirtækja og erlendra fjárfesta varð mikil og afleiðingin leiddi til verri þjónustu til tekjulægra eldra fólks og verri kjara starfsfólks. Reynslan á útvistun hér á landi hefur einnig verið mismunandi og sporin hræða. Í sumum málaflokkum er hagkvæmasta leiðin einhvers konar blanda af inn- og útvistun þannig að sveitarfélagið annist beina þjónustu og grunnþjónustu en öðrum þáttum sé útvistað. Flokkur fólksins hefur sem dæmi viljað sjá þetta skýrar í vegferð stafrænnar umbreytingar hjá Reykjavíkurborg. Eðlilegt er að innvista grunnþjónustu en útvista hugbúnaðarsmíði og uppfærslu á þeim vefum/kerfum sem nú eru til staðar hjá borginni. Ef horft er til fleiri dæma t.d. matarþjónustu á velferðarsviði þá erum við í Flokki fólksins ekki sannfærð um að henni eigi að útvista. Það gæti leitt til þess að þjónustan færist fjær fólkinu sem hana nýtir og að persónulegar þarfir fólks verði virtar að vettugi. Útvistun er ekki ávísun á sparnað og reynist oft dýr kostur. Hafa skal í huga að varla er nokkurt fyrirtæki að óska eftir verkefni nema komið sé út í hagnaði. Það leiðir líkum að því að gjöld kunni að hækka fyrir þjónustuna í kjölfarið. Engu að síður eru tilfelli þar sem útvistun skilar sparnaði fyrir samfélagið og betri þjónustu. Hvar er hægt að spara án þess að komi niður á gæðum Horfa þarf á hvert mál sérstaklega þegar kemur að ákvörðun um inn- eða útvistun. Aldrei má gleyma aðalmarkmiðinu, að bæta þjónustu við borgarbúa og gera hana sem allra best úr garði. Flokkur fólksins hefur tjáð sig um sorphirðu og fyrirhuguð kaup á sorphirðubílum þ.m.t. hvort borgin hyggist fjárfesta í metan sorphirðubílum í ljósi mikillar framleiðslu af metani hjá SORPU. Flokkur fólksins hefur einnig spurt um hvort hægt er að ná meiri hagkvæmni í sorphirðu án þess það sé á kostnað góðrar þjónustu. Í ljósi þessa lagði Flokkur fólksins fram tillögu í skipulags- og umhverfisráði þess efnis að SORPA kanni ávinning þess að bjóða út sorphirðu með því að bjóða út sorphirðu í einu póstnúmeri Reykjavíkur til að byrja með. Flokkur fólksins leggur áherslu á að tekið sé eitt skref í einu og þess vegna sé byrjað á því að bjóða verkið aðeins út í einu póstnúmeri og skoða síðan hvort og hver ávinningur af slíku gæti orðið. Samkvæmt skýrslu norrænu samkeppniseftirlitsstofnana er sveitarfélögum ráðlagt að skoða að bjóða út meðhöndlun úrgangs. Í skýrslunni kemur fram ábending um að með slíku megi ná fram allt að 10-47% sparnaði auk þess sem samkeppni geti skapað nýjar og skapandi lausnir, hagræðingu og skilvirkni. Það væri ábyrgðarhluti ef Reykjavíkurborg ætlar að hunsa þessarar ábendingar. Reykjavíkurborg er ekki á neinn hátt öðruvísi en þau sveitarfélög sem skoðuð voru í umræddri skýrslu. Ábendingar samkeppniseftirlitsins koma ekki til af ástæðulausu og skulu því skoðaðar með hagsmuni borgarbúa að leiðarljósi. Tillagan var felld Með því að bjóða út sorphirðu í einu póstnúmeri og meta árangurinn er hægt að kanna kosti og galla þess verklags. Er þjónustan góð og eru fyrirtæki sem sinna slíkri þjónustu samfélagslega ábyrg? Þessum spurningum verður aðeins svarað með reynslu. Hafa má í huga í þessu sambandi að öll sveitarfélög önnur en Reykjavík bjóða út sorphirðu og er ekki að sjá annað en að slíkt hafi reynst vel. Ef horft er til annarra sveitarfélaga hefur enn ekkert komið fram sem bendir til þess að útvistun sé verri kostur hvorki hvað varðar þjónustu eða kostnað. Flokkur fólksins er ekki með þessari tillögu að kasta rýrð á gæði þjónustu starfsmanna Reykjavíkurborgar. Þeir sem þekkja Flokk fólksins og fyrir hvað hann stendur vita að velferð og velsæld borgarbúa og starfsmanna borgarinnar eru ávallt í fyrirrúmi hjá Flokki fólksins. Tillaga var hins vegar felld í umhverfis- og skipulagsráði 7. september með fimm atkvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar, Framsóknar, Pírata, Viðreisnar og Vinstri grænna gegn tveimur atkvæðum fullrúa Sjálfstæðisflokksins. Bókun meirihlutans var að „ Tillagan er felld með vísan í umsögn sviðsins. Eðlilegt er að fyrirkomulag og rekstur sorphirðu sé í stöðugri skoðun en meiri og dýpri umræðu er þörf áður en ákvörðun er tekin um stórar og stefnumótandi breytingar þar á.“ Tillagan var reyndar ekki um að taka ætti stórar og stefnumótandi breytingar eins og segir í bókun meirihlutans heldur aðeins að bjóða sorphirðu út í einu póstnúmeri til að kanna hagkvæmni. Flokkur fólksins berst fyrir jöfnuði og réttlæti fyrir þá sem minna mega sín og vill því eðli málsins samkvæmt stíga varlega til jarðar þegar kemur að útvistun opinberra verkefna til einkaaðila, sérstaklega þegar kemur að beinni þjónustu við viðkvæma hópa. Til að ná fram markmiðum Flokks fólksins sem er að bæta þjónustu, t.d. að eyða biðlistum barna eftir sálfræðiþjónustu, og auka grunnþjónustu borgarinnar er engu að síður nauðsynlegt að velta við hverri krónu. Spyrja þarf hvort og hvar hægt sé að gera betur án þess að dregið sé úr gæðum þjónustunnar. Hvar er hægt að ná meiri hagkvæmni, nýta fjármagn betur til að nota í þá grunnþætti sem þarf að efla og bæta? Höfundur er oddviti Flokks fólksins í borgarstjórn Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kolbrún Baldursdóttir Flokkur fólksins Reykjavík Borgarstjórn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir skrifar Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Einokunarmjólk? Hilmar Vilberg Gylfason skrifar Skoðun Má þjóðin ráða? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson skrifar Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmálin koma okkur öllum við Arnar Freyr Sigurðsson skrifar Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisráðuneytið er með forystu Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirgefðu mér mín kæra Harpa Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Furðulegar verðlækkanir á mörkuðum Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Varanlegt vopnahlé og sjálfstæð Palestína Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Með of mikil völd Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar Skoðun Er sniðugt að vera með tilgreinda séreign? Guðný Helga Lárusdóttir skrifar Skoðun Ekki þykjast ekki vita neitt Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Framsókn stendur með bændum og neytendum Hópur þingmanna Framsóknar skrifar Sjá meira
Útvistanir til einkaaðila hafa gengið misvel auk þess sem útvistanir geta leitt til lægri launa, verra starfsumhverfis og verri þjónustu. Flestir eru sammála um að einkarekstur í heilbrigðiskerfinu er t.d. engin töfralausn. Rannsóknir á áhrifum einkavæðingar öldrunarþjónustunnar í Svíþjóð sýndu fram á að hlutdeild hagnaðardrifinna fyrirtækja og erlendra fjárfesta varð mikil og afleiðingin leiddi til verri þjónustu til tekjulægra eldra fólks og verri kjara starfsfólks. Reynslan á útvistun hér á landi hefur einnig verið mismunandi og sporin hræða. Í sumum málaflokkum er hagkvæmasta leiðin einhvers konar blanda af inn- og útvistun þannig að sveitarfélagið annist beina þjónustu og grunnþjónustu en öðrum þáttum sé útvistað. Flokkur fólksins hefur sem dæmi viljað sjá þetta skýrar í vegferð stafrænnar umbreytingar hjá Reykjavíkurborg. Eðlilegt er að innvista grunnþjónustu en útvista hugbúnaðarsmíði og uppfærslu á þeim vefum/kerfum sem nú eru til staðar hjá borginni. Ef horft er til fleiri dæma t.d. matarþjónustu á velferðarsviði þá erum við í Flokki fólksins ekki sannfærð um að henni eigi að útvista. Það gæti leitt til þess að þjónustan færist fjær fólkinu sem hana nýtir og að persónulegar þarfir fólks verði virtar að vettugi. Útvistun er ekki ávísun á sparnað og reynist oft dýr kostur. Hafa skal í huga að varla er nokkurt fyrirtæki að óska eftir verkefni nema komið sé út í hagnaði. Það leiðir líkum að því að gjöld kunni að hækka fyrir þjónustuna í kjölfarið. Engu að síður eru tilfelli þar sem útvistun skilar sparnaði fyrir samfélagið og betri þjónustu. Hvar er hægt að spara án þess að komi niður á gæðum Horfa þarf á hvert mál sérstaklega þegar kemur að ákvörðun um inn- eða útvistun. Aldrei má gleyma aðalmarkmiðinu, að bæta þjónustu við borgarbúa og gera hana sem allra best úr garði. Flokkur fólksins hefur tjáð sig um sorphirðu og fyrirhuguð kaup á sorphirðubílum þ.m.t. hvort borgin hyggist fjárfesta í metan sorphirðubílum í ljósi mikillar framleiðslu af metani hjá SORPU. Flokkur fólksins hefur einnig spurt um hvort hægt er að ná meiri hagkvæmni í sorphirðu án þess það sé á kostnað góðrar þjónustu. Í ljósi þessa lagði Flokkur fólksins fram tillögu í skipulags- og umhverfisráði þess efnis að SORPA kanni ávinning þess að bjóða út sorphirðu með því að bjóða út sorphirðu í einu póstnúmeri Reykjavíkur til að byrja með. Flokkur fólksins leggur áherslu á að tekið sé eitt skref í einu og þess vegna sé byrjað á því að bjóða verkið aðeins út í einu póstnúmeri og skoða síðan hvort og hver ávinningur af slíku gæti orðið. Samkvæmt skýrslu norrænu samkeppniseftirlitsstofnana er sveitarfélögum ráðlagt að skoða að bjóða út meðhöndlun úrgangs. Í skýrslunni kemur fram ábending um að með slíku megi ná fram allt að 10-47% sparnaði auk þess sem samkeppni geti skapað nýjar og skapandi lausnir, hagræðingu og skilvirkni. Það væri ábyrgðarhluti ef Reykjavíkurborg ætlar að hunsa þessarar ábendingar. Reykjavíkurborg er ekki á neinn hátt öðruvísi en þau sveitarfélög sem skoðuð voru í umræddri skýrslu. Ábendingar samkeppniseftirlitsins koma ekki til af ástæðulausu og skulu því skoðaðar með hagsmuni borgarbúa að leiðarljósi. Tillagan var felld Með því að bjóða út sorphirðu í einu póstnúmeri og meta árangurinn er hægt að kanna kosti og galla þess verklags. Er þjónustan góð og eru fyrirtæki sem sinna slíkri þjónustu samfélagslega ábyrg? Þessum spurningum verður aðeins svarað með reynslu. Hafa má í huga í þessu sambandi að öll sveitarfélög önnur en Reykjavík bjóða út sorphirðu og er ekki að sjá annað en að slíkt hafi reynst vel. Ef horft er til annarra sveitarfélaga hefur enn ekkert komið fram sem bendir til þess að útvistun sé verri kostur hvorki hvað varðar þjónustu eða kostnað. Flokkur fólksins er ekki með þessari tillögu að kasta rýrð á gæði þjónustu starfsmanna Reykjavíkurborgar. Þeir sem þekkja Flokk fólksins og fyrir hvað hann stendur vita að velferð og velsæld borgarbúa og starfsmanna borgarinnar eru ávallt í fyrirrúmi hjá Flokki fólksins. Tillaga var hins vegar felld í umhverfis- og skipulagsráði 7. september með fimm atkvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar, Framsóknar, Pírata, Viðreisnar og Vinstri grænna gegn tveimur atkvæðum fullrúa Sjálfstæðisflokksins. Bókun meirihlutans var að „ Tillagan er felld með vísan í umsögn sviðsins. Eðlilegt er að fyrirkomulag og rekstur sorphirðu sé í stöðugri skoðun en meiri og dýpri umræðu er þörf áður en ákvörðun er tekin um stórar og stefnumótandi breytingar þar á.“ Tillagan var reyndar ekki um að taka ætti stórar og stefnumótandi breytingar eins og segir í bókun meirihlutans heldur aðeins að bjóða sorphirðu út í einu póstnúmeri til að kanna hagkvæmni. Flokkur fólksins berst fyrir jöfnuði og réttlæti fyrir þá sem minna mega sín og vill því eðli málsins samkvæmt stíga varlega til jarðar þegar kemur að útvistun opinberra verkefna til einkaaðila, sérstaklega þegar kemur að beinni þjónustu við viðkvæma hópa. Til að ná fram markmiðum Flokks fólksins sem er að bæta þjónustu, t.d. að eyða biðlistum barna eftir sálfræðiþjónustu, og auka grunnþjónustu borgarinnar er engu að síður nauðsynlegt að velta við hverri krónu. Spyrja þarf hvort og hvar hægt sé að gera betur án þess að dregið sé úr gæðum þjónustunnar. Hvar er hægt að ná meiri hagkvæmni, nýta fjármagn betur til að nota í þá grunnþætti sem þarf að efla og bæta? Höfundur er oddviti Flokks fólksins í borgarstjórn Reykjavíkur.
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson Skoðun
Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar
Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson Skoðun