Viðskipti innlent

Spá rúm­lega níu prósent verð­bólgu í júli

Magnús Jochum Pálsson skrifar
Hagsjáin spáir því að verðbólga fari hæst í 9,5 prósent í ágúst en hún lækki svo.
Hagsjáin spáir því að verðbólga fari hæst í 9,5 prósent í ágúst en hún lækki svo. VÍSIR/VILHELM

Hagsjá Landsbankans spáir því að vísitala neysluverðs hækki um hálft prósent milli júní og júlí. Gangi sú spá eftir fari ársverðbólga upp í 9,2 prósent, en hún mældist 8,8 prósent í júní. Talið er að verðbólga fari hæst í 9,5 prósent í ágúst áður en hún lækkar aftur.

Hagsjáin telur að fjórir undirliðir muni hafa mest áhrif á verðbólgu samkvæmt spánni, það séu matur og drykkjarvara, reiknuð húsaleiga, föt og skór og flugfargjöld til útlanda. Föt og skór muni hafa áhrif til lækkunar vegna sumarútsalna en hinir þrír liðirnir til hækkunar.

Hagsjáin spáir því að verðbólga nái hámarki í ágúst. Spáin til næstu mánaða gerir ráð fyrir 0,7 prósent hækkun í ágúst sem þýði að verðbólgan muni hæst fara í 9,5 prósent í ágúst áður en hún lækkar aftur.

Matarkarfan og flugfargjöld hækka

Talið er að matar- og drykkjarvörur hækki um 0,7 prósent milli mánaða í júli. Sú hækkun er minni en búist var við en hins vegar eru miklar verðhækkanir erlendis sem muni að einhverju leyti skila sér til landsins. Auk þess er mikill eftirspurnarþrýstingur hér á landi, meðal annars vegna vaxandi straums erlendra ferðamanna til landsins.

Samkvæmt hagsjánni hefur verð á flugfargjöldum til útlanda fylgt verðinu frá 2019 vel eftir. Hins vegar er talið að flugfargjöld til útlanda hækki miðað við 2019 frá og með júlí vegna hærri eldsneytiskostnaðar og aukinnar eftirspurnar. Gert er ráð fyrir því að flugfargjöld til útlanda hækki um 8,3 prósent milli mánaða í júlí.

Fólk geti ekki tekið jafn há lán og áður

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um þrjú prósent milli mánaða í maí og vísitala markaðsverðs húsnæðis hækkaði um 3,2 prósent í júní. Gert er ráð fyrir að það fari að hægjast um á markaðinum. Áorðnar vaxtahækkanir geri það að verkum að fólk geti ekki tekið jafn há lán og áður miðað við sömu greiðslugetu. 

Samkvæmt nýjustu mánaðarskýrslu HMS hefur hlutfall íbúða sem seljast yfir ásettu verði dregist saman og meðalsölutími íbúða aukist. Það taki samt tíma fyrir slíkar breytingar að koma fram í reiknaðri húsaleigu, meðal annars vegna notkunar Hagstofunnar á þriggja mánaða hlaupandi meðaltali fasteignaverðs. Alls er von á að reiknuð húsaleiga hækki um 2,1 prósent milli mánaða í júlí. 

Sumarútsölur verði svipaðar og fyrir faraldur 

Samkvæmt Hagsjánni eru sumarútsölur á fötum og skóm alla jafna sá liður sem hefur mest áhrif á verðbólgumælingar í júlí. Á árunum 2010 til 2019 hafi föt og skór iðulega lækkað um tíu prósent milli mánaða í júlí. 

Á meðan heimsfaraldur reið yfir hafi sumarútsölu verið nokkuð slakar en líkleg skýring sé aukin verslun Íslendinga innanlands á meðan utanlandsferðir voru ekki í boði. Talið er að útsölurnar núna verði nær því sem var fyrir faraldurinn, enda ferðalög Íslendinga til útlanda komin í samt lag. Hagsjáni gerir ráð fyrir að föt og skór lækki um átta prósent milli mánaða. Þessi lækkun gangi síðan til baka í ágúst og september. 






Fleiri fréttir

Sjá meira


×