144 einstaklingar, yngri en 67 ára, búa á elliheimilum Bergþóra Bergsdóttir skrifar 9. desember 2021 12:30 Vinkona mín og samherji í MS, Margrét Sigríður Guðmundsdóttir, er enn að berjast við óréttlátt kerfi fyrir sig og aðra í sömu stöðu. Ég leyfði ykkur, vinum mínum, að fylgjast með baráttu hennar fyrir stað sem hún gæti kallað heimili sitt fyrir einum til tveimur árum en hún endaði með að fá vist á meðalstóru elliheimili, verandi eini íbúinn sem ekki er með gráan koll og heyrnaskerðingu. Ágætlega var tekið á móti henni en nú er búið að vera að reita af henni fjaðrirnar með skerðingu þjónustu, sem henni er þó svo nauðsynleg til að halda heilsu. Vinkona mín er ekki veik, hún þarf bara á þjónustu að halda við athafnir daglegs lífs. En komið með mér í smá hugarflug.... Ímyndið ykkur ef þið þyrftuð að sitja sem fastast í sama stólnum 14 tíma á dag, alla 7 daga vikunnar, árið um kring, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti, - ekki einu sinni þegar ykkur væri lyft í rúmið. Þar lægjuð þið hreyfingarlaus í 10 tíma, og aftur, en nú liggjandi, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti. Jólin koma þó tvisvar í viku þegar þið fáið teygjur í 30 – 40 mínútur að morgni dags áður en setan hefst að nýju. Að nýta sér æfingahjól á staðnum til að fá einhverja hreyfingu á blóðrás líkamans er aðeins í boði einu sinni í viku. Ef þú einhverra hluta vegna getur ekki nýtt þennan tímaglugga, - ja, æ sorry, ekkert i boði fyrir þig núna, prófaðu að koma aftur í næstu viku.... COMPUTER SAYS NO! Og nei, Margrét má ekki fá sjúkraþjálfun, iðjuþjálfun eða aðra endurhæfingu hjá þjálfara út í bæ. Ríkið segir NEI, heimilið segir NEI, COMPUTER SAYS NO! Sömu reglur eiga að gilda um ungan fatlaðan einstakling með áratuga líf framundan sem þarf nauðsynlega á endurhæfingu að halda, ef ekki á að fara verr, og einstakling sem kominn er að leiðarenda. Meðal dvalartími á hjúkrunarheimili er 2,7 ár. Herbergi Margrétar, svo smekklegt sem það er, er svo fullt af nauðsynlegum hjálpartækum og því sem þarf til daglegs lífs, að forfæra þarf rúmið til hún komist í það og úr. Til að komast á salerni eða í sturtu þarf fyrst að tæma baðherbergið, sem óhjákvæmilega þegar lítið pláss er, er líka geymsla. Og já, sturta er aðeins í boði vikulega! Fyrir ykkur sem ekki þekkið til – fólk sitjandi í hjólastólum svitnar líka! Að hitta vini, fara í leikhús eða eitthvað annað á kvöldin.... það er ekki bara alveg sjálfsagt eins og hjá okkur flestum. Ég tala nú ekki um, að hafa lítið val um það hvort hlustað sé á útvarpsmessuna á sunnudagsmorgnum þegar maður vill frekar hugleiða í friði og ró inni á herberginu sínu. Útvarpið glymur frammi. En þetta er raunveruleiki Margrétar og meira til Finnst ykkur þetta mannsæmandi líf sem má þakka fyrir eða getið þið ekki hugsað ykkur að neinn lifi við þessar aðstæður svo áratugum skiptir? Athugið að engum kemur til hugar að lenda ungur á elliheimili vegna veikinda eða slysa en það raungerðist þó fyrir 144 núverandi unga íbúa elliheimila landsins. Enginn veit hver getur verið næstur – við sjálf, ættingi eða vinur. Stjórnvöld verða að vakna Afhverju búa 144 einstaklingar, yngri en 67 ára, á hjúkrunarheimilum, réttara sagt elliheimilum, þar sem meðalaldur íbúa er nú 85 ár og fer hækkandi? 144 ungir í rýmum á víð og dreif um landið sem ætluð eru eldri borgurum, rýmum sem jafnast á við öll rýmin á Droplaugastöðum og á Sunnuhlíð í Kópavogi. Væri ekki frekar ráð að koma þessum 144 einstaklingum í húsnæði sem hentar fötluðum, í samræmi við lög og reglugerðir þar um, og leyfa eldri borgurum, sem búa nú á göngum og á dýrum plássum LSH, að komast í herbergi á hjúkrunarheimili til að eyða þar síðustu árum ævi sinnar í góðum félagsskap jafnaldra sinna og njóta þjónustu og aðhlynningar frábærs starfsfólks skv. markmiðum um öldrunarþjónustu. Það er úrelt að velta þeirri hugmynd upp að ásættanlegt sé að koma upp sérstökum deildum fyrir yngri innan hjúkrunarheimila. Þessir hópar, ungir fatlaðir og heldri borgarar á elliheimili passa engan veginn saman við þessar aðstæður. Stjórnvöld verða að fylgja nútimanum. Út af elliheimilum og inn á búsetukjarna við hæfi fyrir þá yngri og út með heldri af LSH og inn á hjúkrunarheimili. Ég tek það fram hjúkrunarheimili Margrétar er ekki einsdæmi. Forsvarsmenn heimilanna hafa lengi reynt að vekja athygli stjórnvalda á vandamálum tengdum „útlögum“, eins og yngri en 67 eru kallaðir í opinberum skýrslum, en stjórnvöld þverskallast við. En nú er lag. Nýr ráðherra sem vonandi vill láta til sín taka og kosningar til sveitarstjórna á næsta ári. Þá höfum við val um hvernig samfélag við viljum búa þeim sem minna mega sín. Takk þeim er lásu. Höfundur er einstaklingur með MS. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Hjúkrunarheimili Mest lesið Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Vinkona mín og samherji í MS, Margrét Sigríður Guðmundsdóttir, er enn að berjast við óréttlátt kerfi fyrir sig og aðra í sömu stöðu. Ég leyfði ykkur, vinum mínum, að fylgjast með baráttu hennar fyrir stað sem hún gæti kallað heimili sitt fyrir einum til tveimur árum en hún endaði með að fá vist á meðalstóru elliheimili, verandi eini íbúinn sem ekki er með gráan koll og heyrnaskerðingu. Ágætlega var tekið á móti henni en nú er búið að vera að reita af henni fjaðrirnar með skerðingu þjónustu, sem henni er þó svo nauðsynleg til að halda heilsu. Vinkona mín er ekki veik, hún þarf bara á þjónustu að halda við athafnir daglegs lífs. En komið með mér í smá hugarflug.... Ímyndið ykkur ef þið þyrftuð að sitja sem fastast í sama stólnum 14 tíma á dag, alla 7 daga vikunnar, árið um kring, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti, - ekki einu sinni þegar ykkur væri lyft í rúmið. Þar lægjuð þið hreyfingarlaus í 10 tíma, og aftur, en nú liggjandi, án þess að fá að teygja úr ykkur í eitt einasta skipti. Jólin koma þó tvisvar í viku þegar þið fáið teygjur í 30 – 40 mínútur að morgni dags áður en setan hefst að nýju. Að nýta sér æfingahjól á staðnum til að fá einhverja hreyfingu á blóðrás líkamans er aðeins í boði einu sinni í viku. Ef þú einhverra hluta vegna getur ekki nýtt þennan tímaglugga, - ja, æ sorry, ekkert i boði fyrir þig núna, prófaðu að koma aftur í næstu viku.... COMPUTER SAYS NO! Og nei, Margrét má ekki fá sjúkraþjálfun, iðjuþjálfun eða aðra endurhæfingu hjá þjálfara út í bæ. Ríkið segir NEI, heimilið segir NEI, COMPUTER SAYS NO! Sömu reglur eiga að gilda um ungan fatlaðan einstakling með áratuga líf framundan sem þarf nauðsynlega á endurhæfingu að halda, ef ekki á að fara verr, og einstakling sem kominn er að leiðarenda. Meðal dvalartími á hjúkrunarheimili er 2,7 ár. Herbergi Margrétar, svo smekklegt sem það er, er svo fullt af nauðsynlegum hjálpartækum og því sem þarf til daglegs lífs, að forfæra þarf rúmið til hún komist í það og úr. Til að komast á salerni eða í sturtu þarf fyrst að tæma baðherbergið, sem óhjákvæmilega þegar lítið pláss er, er líka geymsla. Og já, sturta er aðeins í boði vikulega! Fyrir ykkur sem ekki þekkið til – fólk sitjandi í hjólastólum svitnar líka! Að hitta vini, fara í leikhús eða eitthvað annað á kvöldin.... það er ekki bara alveg sjálfsagt eins og hjá okkur flestum. Ég tala nú ekki um, að hafa lítið val um það hvort hlustað sé á útvarpsmessuna á sunnudagsmorgnum þegar maður vill frekar hugleiða í friði og ró inni á herberginu sínu. Útvarpið glymur frammi. En þetta er raunveruleiki Margrétar og meira til Finnst ykkur þetta mannsæmandi líf sem má þakka fyrir eða getið þið ekki hugsað ykkur að neinn lifi við þessar aðstæður svo áratugum skiptir? Athugið að engum kemur til hugar að lenda ungur á elliheimili vegna veikinda eða slysa en það raungerðist þó fyrir 144 núverandi unga íbúa elliheimila landsins. Enginn veit hver getur verið næstur – við sjálf, ættingi eða vinur. Stjórnvöld verða að vakna Afhverju búa 144 einstaklingar, yngri en 67 ára, á hjúkrunarheimilum, réttara sagt elliheimilum, þar sem meðalaldur íbúa er nú 85 ár og fer hækkandi? 144 ungir í rýmum á víð og dreif um landið sem ætluð eru eldri borgurum, rýmum sem jafnast á við öll rýmin á Droplaugastöðum og á Sunnuhlíð í Kópavogi. Væri ekki frekar ráð að koma þessum 144 einstaklingum í húsnæði sem hentar fötluðum, í samræmi við lög og reglugerðir þar um, og leyfa eldri borgurum, sem búa nú á göngum og á dýrum plássum LSH, að komast í herbergi á hjúkrunarheimili til að eyða þar síðustu árum ævi sinnar í góðum félagsskap jafnaldra sinna og njóta þjónustu og aðhlynningar frábærs starfsfólks skv. markmiðum um öldrunarþjónustu. Það er úrelt að velta þeirri hugmynd upp að ásættanlegt sé að koma upp sérstökum deildum fyrir yngri innan hjúkrunarheimila. Þessir hópar, ungir fatlaðir og heldri borgarar á elliheimili passa engan veginn saman við þessar aðstæður. Stjórnvöld verða að fylgja nútimanum. Út af elliheimilum og inn á búsetukjarna við hæfi fyrir þá yngri og út með heldri af LSH og inn á hjúkrunarheimili. Ég tek það fram hjúkrunarheimili Margrétar er ekki einsdæmi. Forsvarsmenn heimilanna hafa lengi reynt að vekja athygli stjórnvalda á vandamálum tengdum „útlögum“, eins og yngri en 67 eru kallaðir í opinberum skýrslum, en stjórnvöld þverskallast við. En nú er lag. Nýr ráðherra sem vonandi vill láta til sín taka og kosningar til sveitarstjórna á næsta ári. Þá höfum við val um hvernig samfélag við viljum búa þeim sem minna mega sín. Takk þeim er lásu. Höfundur er einstaklingur með MS.
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun