Heilbrigt líferni og öflugt ónæmiskerfi í stað bólusetningar Samúel Karl Ólason skrifar 7. ágúst 2021 14:15 Nökkvi Fjalar Orrason. Nökkvi Fjalar Orrason segist ekki vera á móti bólusetningum. Hann ætli þó í það minnsta í bili að treysta á að heilbrigt líferni og öflugt ónæmiskerfi geti verið ein öflugasta vörnin gegn Covid-19. Þetta segir Nökkvi, sem er athafnamaður og áhrifavaldur, í færslu sem hann birti á Facebook í gær, þar sem hann vildi gera grein fyrir þeirri ákvörðun sinni að láta ekki bólusetja sig. Hann byrjar færsluna á því að taka fram að hann sé ekki mótfallinn bólusetningum og segir greinilegt að bóluefnin hjálpi í baráttunni við veiruna. Færsla Nökkva er á persónulegum nótum og segist hann hafa orðið fyrir mikilli gagnrýni síðan hann svaraði spurningu á Instagram og sagðist ekki hafa verið bólusettur. Sjá einnig: Auddi skýtur á Nökkva Fjalar fyrir að vilja ekki bólusetningu „Ég lærði sl. daga að það er krefjandi fyrir einstaklinga í samfélaginu okkar að hafa aðra skoðun heldur en flestir. Ég lærði að fólk í samfélaginu okkar þorir ekki að tjá sig vegna þess að það óttast að lenda í því sem ég lenti í, að vera dæmt af stórum hluta samfélagsins,“ skrifar Nökkvi. „Sem betur fer er ég með margra ára þjálfun í því að taka gagnrýni og hefur gagnrýnin eingöngu styrkt mig.“ Hann segist hafa skrifað færsluna í gær til að hvetja fólk til að tala upphátt og segja hvað því liggur á hjarta. Í færslunni ítrekar Nökkvi að ákvörðun hans um að láta ekki bólusetja sig sé ekki endanleg og hann sé sífellt að afla sér frekari upplýsinga. Héraðsmiðillinn Al.com birti í síðasta mánuði viðtal við lækni í Alabama í Bandaríkjunum sem sagðist hafa sett margt ungt og heilbrigt fólk í öndunarvél. Í mörgum tilfellum hefðu þau grátbeðið hana um bólusetningu áður en þau voru barkaþrædd. „Þau gráta og þau segja mér að þau hafi ekki vitað nóg. Þau töldu þetta vera gabb. Þau töldu þetta vera pólitískt. Þau héldu að þar sem þau væru með sérstakan blóðflokk, eða litarhátt að þau yrðu ekki veik. Þau héldu að þetta væri bara flensa. Þau höfðu rangt fyrir sér,“ sagði Brytney Cobia. Nökkvi segir einnig að það sé staðreynd að bóluefni verði á rannsóknarstigi til ársins 2023 og engar langtímaprófanir á áhrifum þeirra. Þó þau virðist örugg sé ekki nóg vitað og ómögulegt sé að segja til um áhrif til lengri tíma. Það er rétt að mörg bóluefni eru skráð á tilraunastigi næstu árin en það er ekki þó þau hafi verið samþykkt til notkunar. Þess í stað er það hefðbundið við þróun bóluefna að fylgjast með þeim. Þá er afar ólíklegt að bóluefni valdi langvarandi afleiðingum. Í lang flestum tilvikum komi fylgikvillar, ef þeir stinga yfir höfuð upp kollinum, á fyrstu vikunum eftir bólusetningu. Bóluefnin sjálf eru í líkömum þeirra sem eru bólusettir í skamma stund. Það sem þau gera er að kenna ónæmiskerfum að bregðast fljótt við smitum. Engin óþekkt efni í bóluefnum Björn Rúnar Lúðvíksson, prófessor í ónæmisfræði og yfirlæknir ónæmislækninga á Landspítalanum, sagði nýverið frá því að engin óþekkt efni væru í bóluefnum. Þarna væru efni sem notuð hefðu verið lengi í lyf. Nökkvi sagði einnig að ljóst sé að bólusettur einstaklingur geti smitað aðra eins og óbólusettur einstaklingur. Þá segir hann vísbendingar um að það að huga að heilsu og lífsstíl dragi úr líkum á alvarlegum veikindum. Þá nefnir hann nokkur atriðið sem hann telji hjálpa sér við að viðhalda góðu líferni og verjast smiti og veikindum. Þar á meðal eru öndunaræfingar, vatnsdrykkja, föstur, hreyfing, hugleiðsla, dagbókarskrif, félagsleg tengsl, útivera og það að fara í kaldan pott. Veita mikla vörn gegn alvarlegum veikindum Það er rétt hjá Nökkva að öflug ónæmiskerfi séu mikilvæg þó þau komi ekki endilega í veg fyrir smit eða alvarleg veikindi og jafnvel dauða. Það er sömuleiðis rétt að bólusettir geti smitast af Covid-19 eins og aðrir, og smiti aðra eins og aðrir. Það á sérstaklega við Delta-afbrigðið, sem varð eins og öll afbrigði, til við stökkbreytingu við smit og greindist fyrst á Indlandi. Bólusetningar veita þó gífurlega mikla vernd gegn alvarlegum veikindum. Til marks um það má benda á að í júní voru 99,2 prósent þeirra sem dóu vegna Covid-19 í Bandaríkjunum óbólusettir. Undanfarnar vikur hefur nýja kórónuveiran dreifst hratt í Bandaríkjunum og þá sérstaklega milli óbólusettra. Með meiri dreifingu veirunnar aukast líkur á stökkbreytingum, í einföldu máli sagt, og veirur geta stökkbreyst á þann veg að þær verði hættulegri. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Af vængjum fram: „Ég ætla ekkert að fara að gráta hérna“ Lífið Öll með aðstöðu til að fagna sigri með stuðningsmönnum Lífið Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, sjóslys og mýflugnafaraldur Lífið Hönnunarhús Markúsar Mána og Kristínar til sölu Lífið Setja upp söngleiki, leikrit og tónleika í Háskólabíó í sumar Lífið Heitustu trendin fyrir sumarið 2024 Lífið „Fengum ekki sjokk, en við fengum sjokk að hann væri með hjartagalla“ Lífið Andri og Erla selja í Seljunum Lífið Hafa ekki sést saman í sjö vikur Lífið Myndaveisla: Sællegar skvísur í sumarfíling Lífið Fleiri fréttir Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, sjóslys og mýflugnafaraldur Af vængjum fram: „Ég ætla ekkert að fara að gráta hérna“ Öll með aðstöðu til að fagna sigri með stuðningsmönnum Setja upp söngleiki, leikrit og tónleika í Háskólabíó í sumar Hönnunarhús Markúsar Mána og Kristínar til sölu Myndaveisla: Sællegar skvísur í sumarfíling Andri og Erla selja í Seljunum „Fengum ekki sjokk, en við fengum sjokk að hann væri með hjartagalla“ Hafa ekki sést saman í sjö vikur Elísabet og Áki nefndu stúlkuna Fantaflott með frönskum gluggum í Vesturbænum Heitustu trendin fyrir sumarið 2024 „Lítið rauðhært kríli væntanlegt í nóvember“ Segir sjálfsvígin sárust Elín Hall í rándýrum kjól á rauða dreglinum Bein útsending frá svartþrastahreiðri í Hvalfjarðarsveit Ásdís Rán býður forsetaefnum á rauða dregilinn Horfir vonandi niður af himnum og sér börnin blómstra á bóndabænum Smekklegt einbýli í Fossvogi á 230 milljónir Af vængjum fram: „Krakkar, ekki gera þetta heima“ Þórdís Björk og Júlí Heiðar eignuðust hárprúða stúlku Föruneyti Pingsins: Enn barist í Baldurs Gate Forseti Hæstaréttar og Kristján Loftsson í gámapartýi Óvænt að „gáfumannarapparar“ herji stríð af þessu tagi Matti og tengdó selja 220 milljóna króna einbýlishús Baltasar og Sunneva afhjúpa kynið Endurtekið hvött til að hvíla bláa litinn Gleðitár hjá hundrað konum á Geysi Af vængjum fram: Búlgörsku mafíunni að mæta yrði Ásdísi dömpað „Eru endaþarmsmök hættuleg?“ Sjá meira
Þetta segir Nökkvi, sem er athafnamaður og áhrifavaldur, í færslu sem hann birti á Facebook í gær, þar sem hann vildi gera grein fyrir þeirri ákvörðun sinni að láta ekki bólusetja sig. Hann byrjar færsluna á því að taka fram að hann sé ekki mótfallinn bólusetningum og segir greinilegt að bóluefnin hjálpi í baráttunni við veiruna. Færsla Nökkva er á persónulegum nótum og segist hann hafa orðið fyrir mikilli gagnrýni síðan hann svaraði spurningu á Instagram og sagðist ekki hafa verið bólusettur. Sjá einnig: Auddi skýtur á Nökkva Fjalar fyrir að vilja ekki bólusetningu „Ég lærði sl. daga að það er krefjandi fyrir einstaklinga í samfélaginu okkar að hafa aðra skoðun heldur en flestir. Ég lærði að fólk í samfélaginu okkar þorir ekki að tjá sig vegna þess að það óttast að lenda í því sem ég lenti í, að vera dæmt af stórum hluta samfélagsins,“ skrifar Nökkvi. „Sem betur fer er ég með margra ára þjálfun í því að taka gagnrýni og hefur gagnrýnin eingöngu styrkt mig.“ Hann segist hafa skrifað færsluna í gær til að hvetja fólk til að tala upphátt og segja hvað því liggur á hjarta. Í færslunni ítrekar Nökkvi að ákvörðun hans um að láta ekki bólusetja sig sé ekki endanleg og hann sé sífellt að afla sér frekari upplýsinga. Héraðsmiðillinn Al.com birti í síðasta mánuði viðtal við lækni í Alabama í Bandaríkjunum sem sagðist hafa sett margt ungt og heilbrigt fólk í öndunarvél. Í mörgum tilfellum hefðu þau grátbeðið hana um bólusetningu áður en þau voru barkaþrædd. „Þau gráta og þau segja mér að þau hafi ekki vitað nóg. Þau töldu þetta vera gabb. Þau töldu þetta vera pólitískt. Þau héldu að þar sem þau væru með sérstakan blóðflokk, eða litarhátt að þau yrðu ekki veik. Þau héldu að þetta væri bara flensa. Þau höfðu rangt fyrir sér,“ sagði Brytney Cobia. Nökkvi segir einnig að það sé staðreynd að bóluefni verði á rannsóknarstigi til ársins 2023 og engar langtímaprófanir á áhrifum þeirra. Þó þau virðist örugg sé ekki nóg vitað og ómögulegt sé að segja til um áhrif til lengri tíma. Það er rétt að mörg bóluefni eru skráð á tilraunastigi næstu árin en það er ekki þó þau hafi verið samþykkt til notkunar. Þess í stað er það hefðbundið við þróun bóluefna að fylgjast með þeim. Þá er afar ólíklegt að bóluefni valdi langvarandi afleiðingum. Í lang flestum tilvikum komi fylgikvillar, ef þeir stinga yfir höfuð upp kollinum, á fyrstu vikunum eftir bólusetningu. Bóluefnin sjálf eru í líkömum þeirra sem eru bólusettir í skamma stund. Það sem þau gera er að kenna ónæmiskerfum að bregðast fljótt við smitum. Engin óþekkt efni í bóluefnum Björn Rúnar Lúðvíksson, prófessor í ónæmisfræði og yfirlæknir ónæmislækninga á Landspítalanum, sagði nýverið frá því að engin óþekkt efni væru í bóluefnum. Þarna væru efni sem notuð hefðu verið lengi í lyf. Nökkvi sagði einnig að ljóst sé að bólusettur einstaklingur geti smitað aðra eins og óbólusettur einstaklingur. Þá segir hann vísbendingar um að það að huga að heilsu og lífsstíl dragi úr líkum á alvarlegum veikindum. Þá nefnir hann nokkur atriðið sem hann telji hjálpa sér við að viðhalda góðu líferni og verjast smiti og veikindum. Þar á meðal eru öndunaræfingar, vatnsdrykkja, föstur, hreyfing, hugleiðsla, dagbókarskrif, félagsleg tengsl, útivera og það að fara í kaldan pott. Veita mikla vörn gegn alvarlegum veikindum Það er rétt hjá Nökkva að öflug ónæmiskerfi séu mikilvæg þó þau komi ekki endilega í veg fyrir smit eða alvarleg veikindi og jafnvel dauða. Það er sömuleiðis rétt að bólusettir geti smitast af Covid-19 eins og aðrir, og smiti aðra eins og aðrir. Það á sérstaklega við Delta-afbrigðið, sem varð eins og öll afbrigði, til við stökkbreytingu við smit og greindist fyrst á Indlandi. Bólusetningar veita þó gífurlega mikla vernd gegn alvarlegum veikindum. Til marks um það má benda á að í júní voru 99,2 prósent þeirra sem dóu vegna Covid-19 í Bandaríkjunum óbólusettir. Undanfarnar vikur hefur nýja kórónuveiran dreifst hratt í Bandaríkjunum og þá sérstaklega milli óbólusettra. Með meiri dreifingu veirunnar aukast líkur á stökkbreytingum, í einföldu máli sagt, og veirur geta stökkbreyst á þann veg að þær verði hættulegri.
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Af vængjum fram: „Ég ætla ekkert að fara að gráta hérna“ Lífið Öll með aðstöðu til að fagna sigri með stuðningsmönnum Lífið Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, sjóslys og mýflugnafaraldur Lífið Hönnunarhús Markúsar Mána og Kristínar til sölu Lífið Setja upp söngleiki, leikrit og tónleika í Háskólabíó í sumar Lífið Heitustu trendin fyrir sumarið 2024 Lífið „Fengum ekki sjokk, en við fengum sjokk að hann væri með hjartagalla“ Lífið Andri og Erla selja í Seljunum Lífið Hafa ekki sést saman í sjö vikur Lífið Myndaveisla: Sællegar skvísur í sumarfíling Lífið Fleiri fréttir Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, sjóslys og mýflugnafaraldur Af vængjum fram: „Ég ætla ekkert að fara að gráta hérna“ Öll með aðstöðu til að fagna sigri með stuðningsmönnum Setja upp söngleiki, leikrit og tónleika í Háskólabíó í sumar Hönnunarhús Markúsar Mána og Kristínar til sölu Myndaveisla: Sællegar skvísur í sumarfíling Andri og Erla selja í Seljunum „Fengum ekki sjokk, en við fengum sjokk að hann væri með hjartagalla“ Hafa ekki sést saman í sjö vikur Elísabet og Áki nefndu stúlkuna Fantaflott með frönskum gluggum í Vesturbænum Heitustu trendin fyrir sumarið 2024 „Lítið rauðhært kríli væntanlegt í nóvember“ Segir sjálfsvígin sárust Elín Hall í rándýrum kjól á rauða dreglinum Bein útsending frá svartþrastahreiðri í Hvalfjarðarsveit Ásdís Rán býður forsetaefnum á rauða dregilinn Horfir vonandi niður af himnum og sér börnin blómstra á bóndabænum Smekklegt einbýli í Fossvogi á 230 milljónir Af vængjum fram: „Krakkar, ekki gera þetta heima“ Þórdís Björk og Júlí Heiðar eignuðust hárprúða stúlku Föruneyti Pingsins: Enn barist í Baldurs Gate Forseti Hæstaréttar og Kristján Loftsson í gámapartýi Óvænt að „gáfumannarapparar“ herji stríð af þessu tagi Matti og tengdó selja 220 milljóna króna einbýlishús Baltasar og Sunneva afhjúpa kynið Endurtekið hvött til að hvíla bláa litinn Gleðitár hjá hundrað konum á Geysi Af vængjum fram: Búlgörsku mafíunni að mæta yrði Ásdísi dömpað „Eru endaþarmsmök hættuleg?“ Sjá meira