Jafnrétti á erindi við börn

Samningur Sameinuðu þjóðanna um afnám mismununar gegn konum var samþykktur fyrir 30 árum. Þó margt hafi áunnist í jafnréttisbaráttunni er ljóst að jafnrétti er ekki að fullu náð. Til þess þarf hugarfarsbreytingu. Hún verður ekki án þess að styrkja grunninn til framtíðar með því að fræða börnin. Leikskólar og grunnskólar eru mikilvægar menntastofnanir. Þeir gegna veigamiklu hlutverki í uppeldi barna og félagsmótun. Höfuðmáli skiptir því að áhersla sé lögð á fræðslu og umræðu um jafnrétti og mannréttindi í öllu skólastarfi, þannig er stutt við málaflokkinn til framtíðar.

Í lögum um jafna stöðu og rétt kynjanna er kveðið á um að á öllum skólastigum skuli nemendur hljóta fræðslu um jafnréttismál. Skal lögð áhersla á að búa bæði kynin undir jafna þátttöku í samfélaginu, bæði í fjölskyldu- og atvinnulífi.

Stórt skref í þessa átt var stigið í fyrra þegar farið var af stað með þróunarverkefnið jafnréttisfræðsla í leik- og grunnskólum en það miðar að því að auka og efla jafnréttis- og kynjasjónarmið í leikskólum og grunnskólum. Að verkefninu standa félags- og tryggingamálaráðuneytið, Jafnréttisstofa og fimm sveitarfélög: Reykjavíkurborg, Kópavogsbær, Hafnarfjarðarkaupstaður, Mosfellsbær og Akureyrarkaupstaður.

Menntamálaráðuneytið leggur verkefninu lið ásamt Jafnréttisráði og mörgum styrktaraðilum. Annað markmið verkefnisins er að auka samvinnu innan og milli sveitarfélaga um jafnréttismál, auka upplýsingar um jafnréttisfræðslu og búa til vettvang til að miðla reynslunni af verkefninu.

Fimm leikskólar og fimm grunnskólar hafa í vetur unnið tilraunaverkefni á sviði jafnréttismála. Námsstefna þar sem þeir kynna verkefnin verður haldin 26. maí. Nánari upplýsingar um verkefnið er að finna á vefsetrinu jafnrettiiskolum.is. Þar er aðgengilegt fjölbreytt efni sem hentar vel til jafnréttisfræðslu í skólastarfi. Í ár gegnir Ísland formennsku í Norrænu ráðherranefndinni og er jafnréttisfræðsla í skólum eitt af fimm meginjafnréttisþemum ársins. Norræn ráðstefna um jafnréttisfræðslu í skólum verður haldin hér á landi í september 2009. Fyrirmyndarverkefni Norðurlandanna verða kynnt þar.

Þegar samningur SÞ um afnám kynjamismununar var gerður bjuggu margar konur við misrétti. Enn er hann mikilvægt tæki í jafnréttisbaráttunni. Félags- og tryggingamálaráðuneytið útbjó dagatal í samstarfi við Jafnréttisstofu, Kópavogsbæ og Fljótsdalshérað til að marka tímamótin. Í tilefni af alþjóðlegum baráttudegi kvenna 8. mars, færði undirrituð öllum bekkjardeildum tólf ára nemenda í grunnskólum landsins dagatalið sem daglega áminningu um mikilvægi jafnréttis.

Með því að fræða börnin okkar um jafnrétti og mannréttindi gerum við þau meðvituð um mikilvægi þeirra. Með aukinni jafnréttisfræðslu eflum við einnig skilning barna okkar á því að réttindi þessi eru ekki sjálfgefin heldur afrakstur langrar baráttu sem enn á langt í land víða um heim.

Höfundur er félags- og tryggingamálaráðherra.