Hollywood-tón­skáldið úr Hafnar­firði: Tón­listar­upp­eldið, Rúnk og vin­skapurinn við Jóhann Jóhanns­son

Hildur Guðnadóttir tónskáld vann í nótt Golden Globe-verðlaun fyrir tónlistina í kvikmyndinni Joker, fyrst kvenna í nær tuttugu ár – og aðeins önnur konan frá upphafi. Magnað hefur verið að fylgjast með sigurgöngu Hildar vestanhafs síðustu misseri. En hver er eiginlega Hildur Guðnadóttir, Hollywood-tónskáld? Hér verður stiklað á stóru yfir langan og fjölbreyttan feril Hildar, tónlistaruppeldið og vinskapinn við Jóhann Jóhannsson.

Hildur Guðnadóttir er fædd 4. september 1982 og alin upp í Hafnarfirði – í sannkallaðri tónlistarfjölskyldu. Faðir hennar er Guðni Franzson, tónskáld og klarinettleikari, og móðir hennar er Ingveldur Guðrún Ólafsdóttir, óperusöngkona.

Þá hefur Hildur jafnframt unnið náið með bræðrum sínum, tónlistarmönnunum Gunnari Tynes í Múm og Þórarni Guðnasyni í Agent Fresco. Hildur þakkaði einmitt téðum bræðrum í ræðu sinni á Golden Globe-sviðinu í nótt.

Þá á Hildur son, Kára, og eiginmann, bandaríska tónskáldið Sam Slater. Þeir, líkt og bræður hennar, fengu þakkir í ræðunnil - og þeim fyrrnefnda tileinkaði hún raunar verðlaunin: „Þessi er fyrir þig“, sagði Hildur upp á íslensku.

Erfitt fóstur sem átti að læra á selló

Hildur hefur oft sagt frá því í viðtölum að hún hafi hlotið mikið tónlistaruppeldi.

„Ég byrjaði fyrst að læra tónlist þegar ég var fjögurra til fimm ára. Flestir í fjölskyldunni minni eru tónlistarfólk svo það var mjög eðlilegt að ég færi að læra tónlist,“ sagði Hildur í samtali við Fréttablaðið í júlí síðastliðnum.

Þá lýsti hún því í ítarlegu viðtali við Grapevine árið 2018 að móðir hennar hefði ákveðið snemma að dóttirin skyldi læra á selló.

„Ég held ég hafi verið erfitt fóstur. Hún átti erfitt þegar hún var ólétt af mér. Hún var viss um að barnið sem hún bæri undir belti yrði látið heita Hildur, sem þýðir „stríð“, og léki á selló. Þannig að þegar kom að því að velja hljóðfæri bauð hún mér sellóið.“

Woofer og Rúnk

Þá hóf Hildur tónsmíða- og söngferilinn einnig snemma, líkt og við mátti búast. Hildur vakti töluverða athygli sem forsprakki og söngkona sveitarinnar Woofer, fimmtán ára gömul rétt fyrir aldamót. Hildur samdi jafnframt tónlist með sveitinni.

Hún tjáði Morgunblaðinu árið 2001, þegar hún stóð að stofnun Tónaflokksins, að hún hefði fattað hversu „sorglega fáar stelpur búa til tónlist“. Og hún hefur heldur betur lagt sitt af mörkum í þeim efnum.

„En fyrstu skráðu heimildir um mig að syngja eru með Sinfóníuhljómsveit Íslands. Ég var í kór Öldutúnsskóla og söng einsöng í Bjart er yfir Betlehem,“ sagði Hildur í viðtali við Morgunblaðið árið 2005.

Um aldamótin söng Hildur og spilaði með hljómsveitinni Rúnk, sem í nýlegum þætti tónlistarhlaðvarpsins Fílalags er lýst sem „súpergrúbbu íslenska indísins“. Sveitina skipuðu Hildur, Björn Kristjánsson, betur þekktur sem Borko, Svavar Pétur Eysteinsson, betur þekktur sem Prins Póló, Benedikt Hermann Hermannsson, betur þekktur sem Benni Hemm Hemm og Ólafur Björn Ólafsson.

Rúnk gaf út eina plötu, Ghengi Dahls, sem kom út árið 2002. Hér að neðan má hlýða á lagið Atlavík '84 úr smiðju sveitarinnar.

Komið víða við

Hildur útskrifaðist fyrst allra af brautinni tónsmíðar/nýmiðlar við LHÍ árið 2005. Um sumarið starfaði hún sem tæknimaður á Ríkisútvarpinu og síðar fór hún í fram­halds­nám í tón­smíðum við Uni­versität der Kün­ste í Berlín.

Þá hefur Hildur komið að gerð yfir tuttugu hljómplatna í samstarfi við annað tónlistarfólk. Hún hefur spilað með hljómsveitunum Múm, Pan Sonic, Throbbing Gristle, Stórsveit Nix Noltes og leikið á tónleikum með Animal Collective og Sunn O))).

Fyrsta sólóplata Hildar, mount A, kom út árið 2006, undir listamannsnafninu Lost in Hildurness. Önnur sólóplata Hildar, Without Sinking, var gefin út þremur árum síðar. Plötur hennar Leyfðu ljósinu og Saman voru svo gefnar út árin 2012 og 2014.

Heimur kvikmyndatónlistar með Jóhanni Jóhannssyni

Hildur skaut fljótlega rótum í Berlín og hefur verið þar meira og minna síðan. Síðasta áratuginn hefur hún í auknum mæli einbeitt sér að kvikmyndatónlist – sem hún segir í raun hafa komið inn á borð til sín fyrir tilviljun.

„Ég eiginlega slysaðist bara inn í þetta og eftir því sem að maður vinnur meira innan þessa geira þá kynnist fólk manni betur og það vindur svolítið upp á sig,“ sagði Hildur í samtali við Fréttablaðið í sumar. Þá kvað hún bransann minni en fólk almennt haldi. „Það er voða fljótt að kvisast út hver er hvað og hver vill vinna með hverjum og svoleiðis.“

Ferill hennar í kvikmyndatónlist er samofinn samstarfi hennar og Jóhanns Jóhannssonar tónskálds, sem lést í febrúar árið 2018. Hann vann Golden Globe árið 2015 fyrir tónlistina í kvikmyndinni The Theory of Everything og var tilnefndur árið 2017 fyrir Arrival. Þau Hildur kynntust á tíunda áratugnum og voru samstarfsfólk í mörg ár.

„Ég ætlaði aldrei að verða kvikmyndatónskáld. Ég elska að segja sögur svo ég hafði unnið við nokkrar kvikmyndir og leikrit, með hléum. Svo urðum við Jóhann Jóhannsson á leið hvors annars og byrjuðum að vinna við hvert einasta verkefni sem hitt var með í burðarliðnum frá árinu 2003. Hann var mjög hrifinn af kvikmyndatónlist og dró mig með sér inn í það sem hann var að gera, og það vatt talsvert upp á sig. Þegar hann flutti til Berlínar unnum við í sama stúdíóinu og unnum saman að öllum kvikmyndunum sem hann starfaði við,“ sagði Hildur í viðtali við Grapevine árið 2018.

Hildur minntist vinar síns með hlýju í yfirlýsingu sem hún sendi fjölmiðlum þegar hann lést.

„Við lifðum saman myrkustu tímana og þá björtustu. Við vorum tónlistarlegir sálufélagar. Við vorum bestu vinir. Við gengum fram af hvort öðru. Við hughreystum hvort annað. Við hvöttum hvort annað áfram,“ sagði m.a. í yfirlýsingu Hildar.

Þernurnar, Jókerinn og Chernobyl

Hildur og Jóhann sömdu saman tónlistina í kvikmyndinni Mary Magdalene frá árinu 2018, með Rooney Mara og Joaquin Phoenix í aðalhlutverkum. Sá síðarnefndi átti svo eftir að fylgja Hildi í Jóker-ævintýrinu.

Þar áður hafði tónlist Hildar, í flutningi hennar sem og úr eigin smiðju, hljómað í nokkrum þáttum í þáttaröðinni The Handmaid‘s Tale sem framleidd er af streymisveitunni Hulu.

Og boltinn hefur svo sannarlega rúllað síðan. Hildur samdi tónlistina fyrir kvikmyndina Sicario: Day of the Soldado sem frumsýnd var árið 2018. Myndin var framhald samnefndrar kvikmyndar, Sicario. Áðurnefndur Jóhann samdi tónlistina í henni.

Þá var Hildur fengin til að semja tónlistina í hinum geysivinsælu sjónvarpsþáttum Chernobyl, eins og frægt er orðið. Hildur fékk Emmy-verðlaun í september síðastliðnum fyrir tónlistina, sem hún setti saman úr hljóðum úr kjarnorkuveri í Litháen. Þá vann hún World Soundtrack Awards fyrir Chernobyl í október og var tilnefnd til Grammy-verðlauna fyrir sama verk í nóvember en sú verðlaunaafhending fer fram í lok janúar. 

Svo er það Jókerinn. Hildur hefur hlotið mikið lof fyrir tónlist sína í Joker, m.a. frá leikstjóra myndarinnar, Todd Phillips og aðalleikaranum, Joaquin Phoenix. Sá síðarnefndi sagðist aldrei hafa orðið fyrir jafnmiklum áhrifum af kvikmyndatónlist og í tilviki tónlistar Hildar þegar hann var gestur spjallþáttastjórnandans Jimmy Kimmel í haust.

Þá er tónlist Hildar í Joker ein af fimmtán verkum sem koma til greina í flokknum besta frumsamda kvikmyndatónlistin á Óskarsverðlaununum í ár. Það virðist því ljóst að ekki sér enn fyrir endann á hinu magnaða Hollywood-ævintýri Hildar Guðnadóttur.