Segir garðyrkjumenn fá fyrir hjartað þegar aspir eru kollaðar Atli Ísleifsson skrifar 24. júní 2020 08:54 Gurrý Helgadóttir var gestur Bítismanna í morgun. Facebook/Vísir/Vilhelm Guðríður Helgadóttir garðyrkjufræðingur, betur þekkt sem Gurrý, segir það vera í góðu lagi að saga til aspir á þessum árstíma. Hún segir flest tré taka því vel að þau séu klippt til. „En hins vegar þá erum við garðyrkumenn, við fáum sting í hjartað þegar aspir eru kollaðar. Þegar tekinn er helmingur ofan af stórri ösp. Tréð á mjög erfitt með að höndla það í framtíðinni.“ Gurrý var gestur í Bítinu í morgun þar sem aspir voru til umræðu. Hún segir bol trésins ekki vera hannaðan til að vera efsti parturinn af trénu. „Hann á bara að vera inni í miðjunni. Það sem gerist með tímanum, yfirleitt með aspir sem hafa verið kollaðar svona, það kemur fúa ofan í miðjan stofninni. Áður en það gerist verður aukinn greinavöxtur efst í trénu, rétt fyrir neðan staðinn þar sem hefur verið sagað, þannig að það verða ofboðslega stórar og grófar greinar sem koma þar út og þær í raun raska jafnvæginu í trénu. Það samhliða fúanum sem óhjákvæmilega kemur alltaf í trénu með tímanum, það eykur hættuna á því að tréð klofni þegar fram líða stundir.“ Hlusta má á viðtalið í heild sinni að neðan. Gott að móta alveg frá upphafi Gurrý segir að það sem best er að gera ef maður er með ösp í garðinum og vill ekki að hún fari yfir ákveðna hæð, þá setji maður niður tré sem sé minna en maður ætlar að hafa. „Leyfir því að vaxa upp í hæðina og um leið og það nær þeirri hæð þá fer maður alltaf að taka toppinn af því, bara eins og maður er að rækja ávaxtatré eða bonsai eða eitthvað slíkt. Það er því gott ef maður nær að móta það alveg frá upphafi.“ Sitji oft upp með himinháar aspir Gurrý segir að fólk sitji hins vegar oft uppi með himinháar aspir í garðinum sem skyggi á allt nærumhverfið. „Þá er það eiginlega betra að taka allt tréð í burtu og setja annað tré sem hentar betur fyrir viðkomandi aðstæður. „Þessi tré sem hafa verið tekin svona niður, þau munu aldrei verða falleg. Þá er sniðugt að taka þau í burtu. Þá er einmitt tíminn núna, þegar aspirnar eru nýlaufgaðar, eru þær búnar að nota allan forðann sem þær söfnuðu í síðasta sumar til þess að koma laufblöðunum út, þannig að núna, á þessum tíma þegar trén eru tekin alveg í burtu þá er forðinn sem þær áttu mjög lítill. Það dregur því úr rótarskotum.“ Aspir verða jafnan himinháar.Vísir/Vilhelm Sumir kalla um aspir sem risaarfa. Er kannski ekki æskilegt að vera með aspir í húsagörðum? „Ef ég á að tala sem manneskja sem hefur stundum verið að selja plöntur… Það eru mörg ár síðan garðyrkjumenn ráðlögðu að setja aspir í litla húsagarða. Þær verða svo ofboðslega stórar og miklar og garðarnir fara minnkandi. Aftur á móti á opnum svæðum hjá sveitarfélögum þá eru þetta alveg frábær tré til að búa til háskjól í hverfum. Lyktin af þeim er náttúrulega æðisleg og þær eru mjög fallegar. En sem tré inni í litla garða þá eru þær eru þær eiginlega dottnar af vinsældalistanum. Maður ráðleggur frekar smærri tré sem verður þá blómstrandi og eitthvað slíkt,“ segir Gurrý. Garðyrkja Bítið Skógrækt og landgræðsla Mest lesið Balti var í hesthúsinu þegar Jason Statham hringdi Bíó og sjónvarp Styrktist í trúnni eftir áfallið Lífið Nýjasti rafvirki landsins fimmtug með ofurkrafta Lífið Ætluðu að draga sig úr Eurovision fram á síðustu stundu Lífið Kristján hennar Höllu stefnir á fyrsta lanið á Bessastöðum Lífið Glæsilegt raðhús Maríu Paz til sölu Lífið Forsetaáskorunin: „Fóru Bandaríkjamenn í raun til tunglsins?“ Lífið Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr Lífið „Við ætlum bókstaflega að rífa þakið af húsinu“ Tónlist Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Forsetaáskorunin: „Held að geimverur sé á meðal vor“ Myndaveisla: Skálað fyrir skemmtilegustu tónleikum síðari ára Ætluðu að draga sig úr Eurovision fram á síðustu stundu Laufey og Hugi tilnefnd til verðlauna Styrktist í trúnni eftir áfallið Kristján hennar Höllu stefnir á fyrsta lanið á Bessastöðum Glæsilegt raðhús Maríu Paz til sölu Nýjasti rafvirki landsins fimmtug með ofurkrafta Bíða eftir pizzu og potti eftir milljón króna göngu Forsetaáskorunin: „Fóru Bandaríkjamenn í raun til tunglsins?“ Fór á sveitaball og keypti kálfa á klósettinu Bjöggi Takefusa og Sólveig nefna dótturina Elísa Viðars og Rasmus nefndu soninn Stjörnulífið: „Tvær klámkerlingar á kynfræðiráðstefnu“ Kate Beckinsale lætur tröllin heyra það Edda Falak á von á dreng Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr „Það er aldeilis ekki sjálfsagt að hafa heilsu“ Springsteen aflýsir nokkrum tónleikum af heilsufarsástæðum Kosningalag: Örþrifaráð eða snilldarútspil? Forsetaáskorunin: Hefur aldrei lent í slagsmálum Brauðtertuveisla í brauðtertusamkeppni á Selfossi Skönnuðu Aldísi frá toppi til táar og gleymdu ekki tönnunum Fer fótgangandi tæpa 800 kílómetra Krakkatían: Ljón, líffæri og landafræði Af vængjum fram: Ekki viss um að hann myndi þekkja lyktina af hassi Millie Bobby Brown og sonur Bon Jovi orðin hjón Forsetaáskorunin: Lærbraut sig út í móa og beið lengi eftir aðstoð Ganga 111 kílómetra til styrktar börnum í Gasa Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, ókyrrð og kisur Sjá meira
Guðríður Helgadóttir garðyrkjufræðingur, betur þekkt sem Gurrý, segir það vera í góðu lagi að saga til aspir á þessum árstíma. Hún segir flest tré taka því vel að þau séu klippt til. „En hins vegar þá erum við garðyrkumenn, við fáum sting í hjartað þegar aspir eru kollaðar. Þegar tekinn er helmingur ofan af stórri ösp. Tréð á mjög erfitt með að höndla það í framtíðinni.“ Gurrý var gestur í Bítinu í morgun þar sem aspir voru til umræðu. Hún segir bol trésins ekki vera hannaðan til að vera efsti parturinn af trénu. „Hann á bara að vera inni í miðjunni. Það sem gerist með tímanum, yfirleitt með aspir sem hafa verið kollaðar svona, það kemur fúa ofan í miðjan stofninni. Áður en það gerist verður aukinn greinavöxtur efst í trénu, rétt fyrir neðan staðinn þar sem hefur verið sagað, þannig að það verða ofboðslega stórar og grófar greinar sem koma þar út og þær í raun raska jafnvæginu í trénu. Það samhliða fúanum sem óhjákvæmilega kemur alltaf í trénu með tímanum, það eykur hættuna á því að tréð klofni þegar fram líða stundir.“ Hlusta má á viðtalið í heild sinni að neðan. Gott að móta alveg frá upphafi Gurrý segir að það sem best er að gera ef maður er með ösp í garðinum og vill ekki að hún fari yfir ákveðna hæð, þá setji maður niður tré sem sé minna en maður ætlar að hafa. „Leyfir því að vaxa upp í hæðina og um leið og það nær þeirri hæð þá fer maður alltaf að taka toppinn af því, bara eins og maður er að rækja ávaxtatré eða bonsai eða eitthvað slíkt. Það er því gott ef maður nær að móta það alveg frá upphafi.“ Sitji oft upp með himinháar aspir Gurrý segir að fólk sitji hins vegar oft uppi með himinháar aspir í garðinum sem skyggi á allt nærumhverfið. „Þá er það eiginlega betra að taka allt tréð í burtu og setja annað tré sem hentar betur fyrir viðkomandi aðstæður. „Þessi tré sem hafa verið tekin svona niður, þau munu aldrei verða falleg. Þá er sniðugt að taka þau í burtu. Þá er einmitt tíminn núna, þegar aspirnar eru nýlaufgaðar, eru þær búnar að nota allan forðann sem þær söfnuðu í síðasta sumar til þess að koma laufblöðunum út, þannig að núna, á þessum tíma þegar trén eru tekin alveg í burtu þá er forðinn sem þær áttu mjög lítill. Það dregur því úr rótarskotum.“ Aspir verða jafnan himinháar.Vísir/Vilhelm Sumir kalla um aspir sem risaarfa. Er kannski ekki æskilegt að vera með aspir í húsagörðum? „Ef ég á að tala sem manneskja sem hefur stundum verið að selja plöntur… Það eru mörg ár síðan garðyrkjumenn ráðlögðu að setja aspir í litla húsagarða. Þær verða svo ofboðslega stórar og miklar og garðarnir fara minnkandi. Aftur á móti á opnum svæðum hjá sveitarfélögum þá eru þetta alveg frábær tré til að búa til háskjól í hverfum. Lyktin af þeim er náttúrulega æðisleg og þær eru mjög fallegar. En sem tré inni í litla garða þá eru þær eru þær eiginlega dottnar af vinsældalistanum. Maður ráðleggur frekar smærri tré sem verður þá blómstrandi og eitthvað slíkt,“ segir Gurrý.
Garðyrkja Bítið Skógrækt og landgræðsla Mest lesið Balti var í hesthúsinu þegar Jason Statham hringdi Bíó og sjónvarp Styrktist í trúnni eftir áfallið Lífið Nýjasti rafvirki landsins fimmtug með ofurkrafta Lífið Ætluðu að draga sig úr Eurovision fram á síðustu stundu Lífið Kristján hennar Höllu stefnir á fyrsta lanið á Bessastöðum Lífið Glæsilegt raðhús Maríu Paz til sölu Lífið Forsetaáskorunin: „Fóru Bandaríkjamenn í raun til tunglsins?“ Lífið Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr Lífið „Við ætlum bókstaflega að rífa þakið af húsinu“ Tónlist Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Forsetaáskorunin: „Held að geimverur sé á meðal vor“ Myndaveisla: Skálað fyrir skemmtilegustu tónleikum síðari ára Ætluðu að draga sig úr Eurovision fram á síðustu stundu Laufey og Hugi tilnefnd til verðlauna Styrktist í trúnni eftir áfallið Kristján hennar Höllu stefnir á fyrsta lanið á Bessastöðum Glæsilegt raðhús Maríu Paz til sölu Nýjasti rafvirki landsins fimmtug með ofurkrafta Bíða eftir pizzu og potti eftir milljón króna göngu Forsetaáskorunin: „Fóru Bandaríkjamenn í raun til tunglsins?“ Fór á sveitaball og keypti kálfa á klósettinu Bjöggi Takefusa og Sólveig nefna dótturina Elísa Viðars og Rasmus nefndu soninn Stjörnulífið: „Tvær klámkerlingar á kynfræðiráðstefnu“ Kate Beckinsale lætur tröllin heyra það Edda Falak á von á dreng Af vængjum fram: „Aldrei“ notað fíkniefni og er alls ekki með nein húðflúr „Það er aldeilis ekki sjálfsagt að hafa heilsu“ Springsteen aflýsir nokkrum tónleikum af heilsufarsástæðum Kosningalag: Örþrifaráð eða snilldarútspil? Forsetaáskorunin: Hefur aldrei lent í slagsmálum Brauðtertuveisla í brauðtertusamkeppni á Selfossi Skönnuðu Aldísi frá toppi til táar og gleymdu ekki tönnunum Fer fótgangandi tæpa 800 kílómetra Krakkatían: Ljón, líffæri og landafræði Af vængjum fram: Ekki viss um að hann myndi þekkja lyktina af hassi Millie Bobby Brown og sonur Bon Jovi orðin hjón Forsetaáskorunin: Lærbraut sig út í móa og beið lengi eftir aðstoð Ganga 111 kílómetra til styrktar börnum í Gasa Fréttatía vikunnar: Forsetakosningar, ókyrrð og kisur Sjá meira