Mark Esper, varnarmálaráðherra Bandaríkjanna, lýsti sig ósammála hótunum Donalds Trump forseta um að beita hernum til þess að stöðva mótmæli sem hafa blossað upp víða um landið í kjölfar dráps á blökkumanni í haldi lögreglu. Ráðherrann telur aðstæður ekki réttlæta að herinn verði kallaður út.
Trump hótaði því að siga hernum á mótmælendur og óeirðaseggi í ávarpi við Hvíta húsið á mánudagskvöld. Mótmælin brutust út eftir að George Floyd, óvopnaður blökkumaður, lést þegar lögreglumaður hvíldi hné sínu ofan á hálsinum á honum í fleiri mínútur í Minneapolis í síðustu viku. Sums staðar hafa óeirðir fylgt mótmælunum og lögregla beitt hörku til þess að dreifa mannfjöldanum.
Til þess að kalla út herinn þyrfti Trump að virkja svonefnd uppreisnarlög frá upphafi 19. aldar sem gerðu honum kleift að veita hermönnum leyfi til þess að handtaka fólk og sinna öðrum löggæslustörfum. Lögunum var síðast beitt til að kveða niður óeirðir í Los Angeles í kjölfarið á því að fjórir hvítir lögreglumenn voru sýknaðir af ákæru um að hafa gengið í skrokk á Rodney King, svörtum manni sem þeir höfðu stöðvað, árið 1992.
Esper lýsti þeirri skoðun sinni í dag að aðeins ætti að virkja uppreisnarlögin þegar öll önnur úrræði eru þrotin og neyðin er sem stærst, að sögn Washington Post.
„Við erum ekki í þeim aðstæðum núna. Ég styð ekki að uppreisnarlögunum verði beitt,“ sagði Esper.
Engu að síður hefur varnarmálaráðuneytið sent um 1.400 hermenn til Washington-borgar undanfarna daga. Fram að þessu hefur það þó verið þjóðvarðliðið sem hefur aðstoðað lögregluna í borginni í að taka á mótmælum þar. Esper sér fyrir sér að hermennirnir geti aðstoðað á takmarkaðan hátt.
Vissi ekki af tilgangi kirkjuheimsóknarinnar
Esper var á meðal þeirra embættismanna sem fylgdu Trump frá Hvíta húsinu að St. John‘s-kirkjunni hinum megin við Lafayette-torg á mánudagskvöld. William Barr, dómsmálaráðherra, lét lögreglu rýma garðinn til þess að Trump gæti gengið yfir torgið fyrir myndatöku með Biblíu í hendi. Til þess beitti lögreglan gúmmíkúlum og gasi gegn friðsömum mótmælendum. Framboð Trump hefur síðan notað myndirnar í auglýsingaskyni en kristnir prestar hafa fordæmt ofbeldið gegn mótmælendum og að kirkjan skuli hafa verið notuð í áróðursskyni.
Í viðtali við NBC-sjónvarpsstöðina í gær sagðist Esper hafa verið grunlaus um hvað stæði til þegar hann og fleiri embættismenn fylgdu Trump að kirkjunni.
„Ég hélt að við værum að fara að gera tvennt: skoða skemmdirnar og tala við hermennina,“ sagði varnarmálaráðherrann.
„Ég vissi ekki hvert ég væri að vara. Ég vildi sjá hversu miklar skemmdir urðu raunverulega,“ sagði Esper en St. John‘s-kirkjan varð fyrir lítillegum skemmdum í mótmælum helgarinnar.
Talsmaður Esper ítrekaði síðar að hann hefði vitað að kirkjan væri einn af þeim stöðum sem þeir forsetinn ætluðu að skoða. Hann hafi þó ekkert vitað um að tilgangur gönguferðarinnar hafi verið myndataka forsetans.
