Gagnrýni

Aftur til for­tíðar í fimm þáttum

Bryndís Silja Pálmadóttir skrifar
Ragna Sigurðardóttir rithöfundur horfir til fortíðar.
Ragna Sigurðardóttir rithöfundur horfir til fortíðar. Fréttablaðið/Valli
Vetrargulrætur – sögur



Ragna Sigurðardóttir


Útgefandi: Mál og Menning

Fjöldi síðna: 254



Í sagnasafninu Vetrargulrætur – sögur reiðir rithöfundurinn Ragna Sigurðardóttir fram fimm sögur þar sem oftast er horft til fortíðar. Þótt persónurnar séu skapaðar í ólíkum tíma og rúmi eiga þær ýmislegt sameiginlegt og er listin, eða öllu heldur listsköpunin, þráður í flestum sögunum.

Vetrargulrætur hefst í íslenskum samtíma og lýkur á 18. öld. Í fyrstu sögunni fær lesandi að kynnast Hildi, myndlistarkonu sem hefur störf á frístundaheimili um miðjan vetur og glímir við afleiðingar áfalls. Ragna eyðir ekki meira púðri í samtímann og í næstu sögu stekkur hún með lesanda nær þrjátíu ár aftur í tímann, til Hollands þar sem ungur listamaður fylgist örvæntingarfullur með unnustu sinni sökkva í þunglyndi yfir vetrarmánuðina.

Í þriðju sögunni fær lesandi að kynnast Ástu, listakonu og húsmóður í höfuðborginni á sjötta áratug síðustu aldar. Eiginmaður Ástu er fyrirferðarmikill í listaheiminum en hennar listsköpun líður fyrir hans.

Sögusvið fjórðu sögunnar er millistríðsárin og hefst sagan í Kaupmannahöfn. Tvær vinkonur frá því á háskólaárunum reyna að feta sig í nýju heimsumhverfi þar sem önnur er á flótta undan nasistum en hin er örugg yfirstéttarkona . Í fimmtu og síðustu sögunni er blindur unglingspiltur á átjándu öld í aðalhlutverki þar sem hann leitar að fegurð í lífi sínu.

Það kemur kannski ekki á óvart hve mikið rými listin, þá helst málaralistin, fær í sögunum sem birtast í Vetrargulrótum, enda er Ragna sjálf listakona. Persónur verksins leita að rými til þess að skapa, þroskast og lifa. Síðasta sagan sker sig kannski einna helst úr þar, enda hafði sveitarómagi á átjándu öld eflaust hvorki tíma né rými fyrir annað en listsköpun hugans.

Sumar sögurnar eru sterkari en aðrar, líkt og gerist gjarnan þegar sögur koma saman. Þá eru það helst fyrstu tvær sögurnar sem eru heldur líkar í stíl og bragði þar sem báðar aðalpersónurnar eru helteknar af annarri manneskju úr eigin lífi.

Vetrargulrætur inniheldur í heildina vel smurðar sögur. Textinn er ljóðrænn á köflum sem gefur honum fallegan brag á sama tíma og höfundur hefur greinilega unnið heimavinnuna og skapað sannfærandi sagnasvið. Textinn vekur með lesanda áhuga, samúð og sorg enda vinnur höfundur með minni úr fortíð og nútíð sem eru kunn lesendum, á borð við aðþrengdar eiginkonur á 19. öld, gyðinga á flótta, undirokaða sveitarómaga og konur sem þjást af kulnun í starfi.

NIÐURSTAÐA: Ljómandi gott sagnasafn ofið aftur í tímann.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×