Tekist á um hvort Ísland afsali ákvörðunarrétt til Evrópusambandsins með íslenska raforku Jóhann K. Jóhannsson skrifar 8. apríl 2019 19:37 Þriðji orkupakkinn var tekinn til umræðu á Alþingi í dag en Ísland er eina landið sem á eftir að samþykkja hann af ríkjum EES. Iðnaðarráðherra segir að með samþykkt pakkans sé ekki verið að binda hendur þjóðarinnar og ekki sé skylda á íslensku þjóðinni að leggja raforkusæstreng til meginlandsins. Tekist er á hvort Ísland afsali sér heimildum valdi eða ákvörðunarrétti til Evrópusambandsins með íslenska raforku og hvort við séum að framselja þannig fullveldi Íslands til nýrrar orkustofnunnar Evrópu verði Þriðji orku pakkinn samþykktur. Með sameiginlegri löggjöf um orkumarkað hefur Evrópusambandið skipt henni í nokkra pakka sem núna eru þrír talsins. Öll ríki ESB og EES hafa samþykkt og innleitt alla pakkana fyrir utan Ísland sem á eftir að samþykkja þann þriðja.Framhald á markaðsvæðingu, framleiðslu og sölu á raforku Þriðji orkupakkinn er framhald á markaðsvæðingu, framleiðslu og sölu á raforku, sem innleidd var hér á landi með fyrsta og öðrum pakkanum í gegnum raforkulög árin 2003 og 2008. Með því að skipta löggjöfinni upp með þessum hætti, sem gert hefur verið, er innleiðing og aðlögun á markaði einfölduð. Vegna þeirra breytinga er nú frjáls samkeppni í framleiðslu og sölu á rafmagni og neytendur geta valið af hverjum þeir kaupa rafmagn Þriðji orkupakkinn á að fela í sér ákvæði um rétt neytenda og neytendavernd, aðgang að flutnings- og dreifikerfum rafmagns, gagnsæi á markaði, aðskilnað samkeppnisrekstrar, það er framleiðslu og sölu frá sérrekstrarleyfi, þvert á landamæri aðildarríkjanna. Það þýðir að Ísland gæti selt raforku til annarra landa og Íslendingar gætu keypt raforku frá öðrum. Óvissan sem hefur verið vegna innleiðingu þriðja orkupakkans er um hvort raforkuframleiðsla hér á landi fái að vera sjálfstæð eða hvort landið þurfi að leggja sæstreng til meginlandsins og selja raforku úr landi. Væri hann lagður þyrfti Ísland að selja raforku á sama verði til Íslendinga og til annarra.Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, iðnaðarráðherraVísir/Stöð 2Iðnaðarráðherra segir enga skyldu hvíla á Íslandi að leggja sæstreng. „Það sem við erum að gera til viðbótar er að leggja fram sérstakt frumvarp þar sem vísað er í þingsályktun þar sem segir, hingað verður ekki lagður sæstrengur nema með samþykki Alþingis. Það þýðir að slíkt verkefni fer ekki inn á kerfisáætlun Landsnets fyrr en að Alþingi hefur fjallað um það,“ segir Þórdís Kolbrún Reykjafjörð Gylfadóttir, iðnaðarráðherra.Hversu öruggir eru þessir fyrirvarar sem íslensk stjórnvöld setja fram í innleiðingu Þriðja orkupakkans?„Það er fyrirvari um að ákveðinn hluti regluverksins taki gildi ef eitthvað gerist eins og það að leggja sæstreng. Þannig að þetta er alveg klárt,“ segir Þórdís.En væri svo slæmt að leggja sæstreng til meginlandsins og búa þannig til útflutningsvöru sem skapar tekjur þrátt fyrir að raforkuverð mundi hækka?„Það er auðvitað síðan allt önnur umræða og ég er gjarnan til í að taka þá umræðu en það verður bara að skilja þarna á milli,“ segir Þórdís.Fyrrverandi þingmenn og ráðherrar innan núverandi stjórnarflokka andvígir innleiðingunni Samtökin Orkan okkar stóð fyrir málþingi á laugardag þar sem þriðji Orku pakkinn var til umræðu. Í samtökunum eru meðal annars fyrrverandi og núverandi þingmenn og fyrrverandi ráðherrar sem meðal annars eru innan raða núverandi stjórnarflokka. Ögmundur Jónasson fyrrverandi þingmaður og ráðherra Vinstri grænna mælti gegn Orkupakka eitt og tvö á sínum tíma þegar þeir voru lagði fram á þingi. „Þetta eru allt vörður á ákveðinni vegferð og vegferðin endar í markaðsvæðingu orkunnar, orkuvinnslunnar og orkusölunnar og það er hætt við því að þegar upp er staðið að þá verði þessi fyrirtæki tekin úr eignarahaldi þjóðarinnar og færð yfir á markað til fjárfesta og það eru ill skipti fyrir þjóðina og tel að þar með værum við að negla inn í okkar orkukerfi hvata til að virkja sem mest,“ segir Ögmundur Jónasson, fyrrverandi ráðherra.Ögmundur jónasson, fyrrverandi ráðherraVísir/Stöð 2Vill að málinu verði vísað frá „Ég vil einfaldlega að þingmenn samþykki hann ekki og þá mun það gerast að hann fer aftur til sameiginlegu EES-nefndarinnar og þar til umræðu en eins og ég sagði í upphafi að þá er ég á móti þessu ferli almennt og vil sjá því öllu helst vísað frá,“ segir Ögmundur. Málið er umdeilt og hefur verið rætt á þinginu í dag þar sem Guðlaugur Þór Þórðarson, utanríkisráðherra var til svara. Hann segir íslensk stjórnvöld geta staðið við það fyrirvara sem settir hafa verið og staðið við þá í ljósi þess að við þurfum að innleiða hluta af regluverki Evrópusambandsins og að íslenskum stjórnvöldum beri að lögfesta þær ESB-reglugerðir sem falla undir EES-samninginn.Guðlaugur Þór Þórðarson, utanríkisráðherraVísir/Stöð 2„Já við getum gert það og deilan hefur í einföldum máli snúist um það að ef að það er til staðar grunnvirki, með örðum orðum í okkar tilfelli sæstrengur, að þá hefði ESA ákveðið takmarkað vald ef það kæmu upp deilur á milli aðila á milli landa. Við hins vegar innleiðum þetta með fyrirvara, sem er til staðar núna, að við erum ekki partur af þessu kerfið, við erum ekki tengd. Bara til þess að setja belti og axlabönd að þá kemur líka frumvarp sem tryggir það að Alþingi þarf að ákveða það sérstaklega ef að við ætlum að leggja sæstreng. Ef að það er gert að þá þyrftu menn aftur að skoða stjórnskipunarþáttinn hvað varðar innleiðinguna,“ segir Guðlaugur Þór.Komum við til með að missa eitthvað ákvörðunarvald yfir íslenskri raforku verðir Þriði orkupakkinn samþykktur?„Nei, það liggur alveg fyrir og þeir sem hafa gagnrýnt þetta, meðal annars hér í þinginu, hafa ekki getað bent á nein dæmi þar um og reyndar ekki nein dæmi um það að þær hugmyndir að við þyrftum að einkavæða raforkufyrirtækin. Menn hafa ekki með málefnalegum hætti bent á neitt sem að styður við þær fullyrðingar,“ segir Guðlaugur.Verði Orkupakkinn ekki samþykkur hvað gerist þá? Hvað yrði um veru okkar í EES eða ESB.„Ef við förum eitthvað sem við höfum aldrei farið áður og enginn hefur farið áður að þá er það auðvitað ákveðinn óvissuferð og ég held að það borgi sig ekki að fara í neinar óvissuferðir nema að ríkar áherslur eru til staðar en í þessu til felli er svo ekki,“ segir Guðlaugur Þór.Úr stjórnstöð LandsnetsVísir/Stöð 2 Alþingi Evrópusambandið Stjórnsýsla Utanríkismál Þriðji orkupakkinn Tengdar fréttir Smári sakar Þorstein um að fara vísvitandi með rangt mál Þingmaður Pírata segir Þorstein Sæmundsson ljúga til að ala á ótta. 8. apríl 2019 15:38 Orkupakkinn á dagskrá í dag Fyrri umræða um þingsályktunartillögu Guðlaugs Þórs Þórðarsonar utanríkisráðherra um þriðja orkupakka ESB hefst á Alþingi í dag. 8. apríl 2019 06:15 Mest lesið „Okkur langar að börnin okkar fái öruggan stað til að vera á“ Innlent Lífstíðarfangelsi fyrir að selja dóttur sína Erlent Leitinni að sundmanninum lokið að sinni Innlent Tapaði 20 milljónum á svipstundu við að samþykkja beiðni Innlent Ísrael samþykkir vopnahlé Trumps Erlent Utanríkisráðherra Breta á Íslandi: „Gleður mig að Ísland vill vera með í bandalagi viljugra þjóða“ Innlent Barn fórst í Hvítá í gær Innlent Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Innlent Ákærður fyrir að keyra á hóp fólks í Liverpool Erlent Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Innlent Fleiri fréttir „Okkur langar að börnin okkar fái öruggan stað til að vera á“ Utanríkisráðherra Breta á Íslandi: „Gleður mig að Ísland vill vera með í bandalagi viljugra þjóða“ Biblíur og Kjarval sameinast í Vestmannaeyjum Tapaði 20 milljónum á svipstundu við að samþykkja beiðni Sjaldséð heimsókn utanríkisráðherra og háar upphæðir sem hverfa Ætla ekki að minnka leyfilegan dagsafla Leitinni að sundmanninum lokið að sinni „Arfavitlaus lausn“ að minnka aflann í hverri veiðiferð Barn fórst í Hvítá í gær Drengurinn er kominn í leitirnar Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Ómetanlegt að koma skilaboðum sinnar kynslóðar á framfæri á svo stórum viðburði Segir ráðgjöf Hafró kippt úr sambandi og „gúmmítékki“ sendur á næstu ríkisstjórn Svæðið sem Veitur vilja girða „óþarflega stórt“ Enn unnið að því að ná dráttarvélinni upp eftir alvarlegt slys í Hvítá Strandveiðifrumvarp „með ólíkindum“ og drama í borðtennisheiminum Gæsluvarðhald framlengt um fjórar vikur Kynna bráðabirgðarúfærslu á strandveiðunum Dómur yfir Bergvini óbreyttur en þarf að greiða hærri miskabætur Fjórtán ára á rúntinum Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Átta nemendur með ágætiseinkunn Margt til fyrirmyndar á Íslandi en gerir athugasemd við einangrunarvistun ódæmdra fanga Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Sveitastjóraskipti í Reykhólahreppi Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Sjá meira
Þriðji orkupakkinn var tekinn til umræðu á Alþingi í dag en Ísland er eina landið sem á eftir að samþykkja hann af ríkjum EES. Iðnaðarráðherra segir að með samþykkt pakkans sé ekki verið að binda hendur þjóðarinnar og ekki sé skylda á íslensku þjóðinni að leggja raforkusæstreng til meginlandsins. Tekist er á hvort Ísland afsali sér heimildum valdi eða ákvörðunarrétti til Evrópusambandsins með íslenska raforku og hvort við séum að framselja þannig fullveldi Íslands til nýrrar orkustofnunnar Evrópu verði Þriðji orku pakkinn samþykktur. Með sameiginlegri löggjöf um orkumarkað hefur Evrópusambandið skipt henni í nokkra pakka sem núna eru þrír talsins. Öll ríki ESB og EES hafa samþykkt og innleitt alla pakkana fyrir utan Ísland sem á eftir að samþykkja þann þriðja.Framhald á markaðsvæðingu, framleiðslu og sölu á raforku Þriðji orkupakkinn er framhald á markaðsvæðingu, framleiðslu og sölu á raforku, sem innleidd var hér á landi með fyrsta og öðrum pakkanum í gegnum raforkulög árin 2003 og 2008. Með því að skipta löggjöfinni upp með þessum hætti, sem gert hefur verið, er innleiðing og aðlögun á markaði einfölduð. Vegna þeirra breytinga er nú frjáls samkeppni í framleiðslu og sölu á rafmagni og neytendur geta valið af hverjum þeir kaupa rafmagn Þriðji orkupakkinn á að fela í sér ákvæði um rétt neytenda og neytendavernd, aðgang að flutnings- og dreifikerfum rafmagns, gagnsæi á markaði, aðskilnað samkeppnisrekstrar, það er framleiðslu og sölu frá sérrekstrarleyfi, þvert á landamæri aðildarríkjanna. Það þýðir að Ísland gæti selt raforku til annarra landa og Íslendingar gætu keypt raforku frá öðrum. Óvissan sem hefur verið vegna innleiðingu þriðja orkupakkans er um hvort raforkuframleiðsla hér á landi fái að vera sjálfstæð eða hvort landið þurfi að leggja sæstreng til meginlandsins og selja raforku úr landi. Væri hann lagður þyrfti Ísland að selja raforku á sama verði til Íslendinga og til annarra.Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, iðnaðarráðherraVísir/Stöð 2Iðnaðarráðherra segir enga skyldu hvíla á Íslandi að leggja sæstreng. „Það sem við erum að gera til viðbótar er að leggja fram sérstakt frumvarp þar sem vísað er í þingsályktun þar sem segir, hingað verður ekki lagður sæstrengur nema með samþykki Alþingis. Það þýðir að slíkt verkefni fer ekki inn á kerfisáætlun Landsnets fyrr en að Alþingi hefur fjallað um það,“ segir Þórdís Kolbrún Reykjafjörð Gylfadóttir, iðnaðarráðherra.Hversu öruggir eru þessir fyrirvarar sem íslensk stjórnvöld setja fram í innleiðingu Þriðja orkupakkans?„Það er fyrirvari um að ákveðinn hluti regluverksins taki gildi ef eitthvað gerist eins og það að leggja sæstreng. Þannig að þetta er alveg klárt,“ segir Þórdís.En væri svo slæmt að leggja sæstreng til meginlandsins og búa þannig til útflutningsvöru sem skapar tekjur þrátt fyrir að raforkuverð mundi hækka?„Það er auðvitað síðan allt önnur umræða og ég er gjarnan til í að taka þá umræðu en það verður bara að skilja þarna á milli,“ segir Þórdís.Fyrrverandi þingmenn og ráðherrar innan núverandi stjórnarflokka andvígir innleiðingunni Samtökin Orkan okkar stóð fyrir málþingi á laugardag þar sem þriðji Orku pakkinn var til umræðu. Í samtökunum eru meðal annars fyrrverandi og núverandi þingmenn og fyrrverandi ráðherrar sem meðal annars eru innan raða núverandi stjórnarflokka. Ögmundur Jónasson fyrrverandi þingmaður og ráðherra Vinstri grænna mælti gegn Orkupakka eitt og tvö á sínum tíma þegar þeir voru lagði fram á þingi. „Þetta eru allt vörður á ákveðinni vegferð og vegferðin endar í markaðsvæðingu orkunnar, orkuvinnslunnar og orkusölunnar og það er hætt við því að þegar upp er staðið að þá verði þessi fyrirtæki tekin úr eignarahaldi þjóðarinnar og færð yfir á markað til fjárfesta og það eru ill skipti fyrir þjóðina og tel að þar með værum við að negla inn í okkar orkukerfi hvata til að virkja sem mest,“ segir Ögmundur Jónasson, fyrrverandi ráðherra.Ögmundur jónasson, fyrrverandi ráðherraVísir/Stöð 2Vill að málinu verði vísað frá „Ég vil einfaldlega að þingmenn samþykki hann ekki og þá mun það gerast að hann fer aftur til sameiginlegu EES-nefndarinnar og þar til umræðu en eins og ég sagði í upphafi að þá er ég á móti þessu ferli almennt og vil sjá því öllu helst vísað frá,“ segir Ögmundur. Málið er umdeilt og hefur verið rætt á þinginu í dag þar sem Guðlaugur Þór Þórðarson, utanríkisráðherra var til svara. Hann segir íslensk stjórnvöld geta staðið við það fyrirvara sem settir hafa verið og staðið við þá í ljósi þess að við þurfum að innleiða hluta af regluverki Evrópusambandsins og að íslenskum stjórnvöldum beri að lögfesta þær ESB-reglugerðir sem falla undir EES-samninginn.Guðlaugur Þór Þórðarson, utanríkisráðherraVísir/Stöð 2„Já við getum gert það og deilan hefur í einföldum máli snúist um það að ef að það er til staðar grunnvirki, með örðum orðum í okkar tilfelli sæstrengur, að þá hefði ESA ákveðið takmarkað vald ef það kæmu upp deilur á milli aðila á milli landa. Við hins vegar innleiðum þetta með fyrirvara, sem er til staðar núna, að við erum ekki partur af þessu kerfið, við erum ekki tengd. Bara til þess að setja belti og axlabönd að þá kemur líka frumvarp sem tryggir það að Alþingi þarf að ákveða það sérstaklega ef að við ætlum að leggja sæstreng. Ef að það er gert að þá þyrftu menn aftur að skoða stjórnskipunarþáttinn hvað varðar innleiðinguna,“ segir Guðlaugur Þór.Komum við til með að missa eitthvað ákvörðunarvald yfir íslenskri raforku verðir Þriði orkupakkinn samþykktur?„Nei, það liggur alveg fyrir og þeir sem hafa gagnrýnt þetta, meðal annars hér í þinginu, hafa ekki getað bent á nein dæmi þar um og reyndar ekki nein dæmi um það að þær hugmyndir að við þyrftum að einkavæða raforkufyrirtækin. Menn hafa ekki með málefnalegum hætti bent á neitt sem að styður við þær fullyrðingar,“ segir Guðlaugur.Verði Orkupakkinn ekki samþykkur hvað gerist þá? Hvað yrði um veru okkar í EES eða ESB.„Ef við förum eitthvað sem við höfum aldrei farið áður og enginn hefur farið áður að þá er það auðvitað ákveðinn óvissuferð og ég held að það borgi sig ekki að fara í neinar óvissuferðir nema að ríkar áherslur eru til staðar en í þessu til felli er svo ekki,“ segir Guðlaugur Þór.Úr stjórnstöð LandsnetsVísir/Stöð 2
Alþingi Evrópusambandið Stjórnsýsla Utanríkismál Þriðji orkupakkinn Tengdar fréttir Smári sakar Þorstein um að fara vísvitandi með rangt mál Þingmaður Pírata segir Þorstein Sæmundsson ljúga til að ala á ótta. 8. apríl 2019 15:38 Orkupakkinn á dagskrá í dag Fyrri umræða um þingsályktunartillögu Guðlaugs Þórs Þórðarsonar utanríkisráðherra um þriðja orkupakka ESB hefst á Alþingi í dag. 8. apríl 2019 06:15 Mest lesið „Okkur langar að börnin okkar fái öruggan stað til að vera á“ Innlent Lífstíðarfangelsi fyrir að selja dóttur sína Erlent Leitinni að sundmanninum lokið að sinni Innlent Tapaði 20 milljónum á svipstundu við að samþykkja beiðni Innlent Ísrael samþykkir vopnahlé Trumps Erlent Utanríkisráðherra Breta á Íslandi: „Gleður mig að Ísland vill vera með í bandalagi viljugra þjóða“ Innlent Barn fórst í Hvítá í gær Innlent Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Innlent Ákærður fyrir að keyra á hóp fólks í Liverpool Erlent Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Innlent Fleiri fréttir „Okkur langar að börnin okkar fái öruggan stað til að vera á“ Utanríkisráðherra Breta á Íslandi: „Gleður mig að Ísland vill vera með í bandalagi viljugra þjóða“ Biblíur og Kjarval sameinast í Vestmannaeyjum Tapaði 20 milljónum á svipstundu við að samþykkja beiðni Sjaldséð heimsókn utanríkisráðherra og háar upphæðir sem hverfa Ætla ekki að minnka leyfilegan dagsafla Leitinni að sundmanninum lokið að sinni „Arfavitlaus lausn“ að minnka aflann í hverri veiðiferð Barn fórst í Hvítá í gær Drengurinn er kominn í leitirnar Gróf slagsmál foreldra á fótboltamóti barna reyndust plat Ómetanlegt að koma skilaboðum sinnar kynslóðar á framfæri á svo stórum viðburði Segir ráðgjöf Hafró kippt úr sambandi og „gúmmítékki“ sendur á næstu ríkisstjórn Svæðið sem Veitur vilja girða „óþarflega stórt“ Enn unnið að því að ná dráttarvélinni upp eftir alvarlegt slys í Hvítá Strandveiðifrumvarp „með ólíkindum“ og drama í borðtennisheiminum Gæsluvarðhald framlengt um fjórar vikur Kynna bráðabirgðarúfærslu á strandveiðunum Dómur yfir Bergvini óbreyttur en þarf að greiða hærri miskabætur Fjórtán ára á rúntinum Verst þegar barninu líður eins og það sé annars flokks Rétt náði að stilla hjálminn sem bjargaði lífi dótturinnar Átta nemendur með ágætiseinkunn Margt til fyrirmyndar á Íslandi en gerir athugasemd við einangrunarvistun ódæmdra fanga Oscar fluttur úr landi á þriðjudag Sveitastjóraskipti í Reykhólahreppi Stærsti óttinn varð að veruleika á þriðja degi af 90 Fasteignamat fyrir 2026: Seltjarnarnes hástökkvarinn á höfuðborgarsvæðinu Tjaldaði á túni í miðborg Reykjavíkur Samrunatillögur bankanna og sjóveikur sundkappi Sjá meira
Smári sakar Þorstein um að fara vísvitandi með rangt mál Þingmaður Pírata segir Þorstein Sæmundsson ljúga til að ala á ótta. 8. apríl 2019 15:38
Orkupakkinn á dagskrá í dag Fyrri umræða um þingsályktunartillögu Guðlaugs Þórs Þórðarsonar utanríkisráðherra um þriðja orkupakka ESB hefst á Alþingi í dag. 8. apríl 2019 06:15
Utanríkisráðherra Breta á Íslandi: „Gleður mig að Ísland vill vera með í bandalagi viljugra þjóða“ Innlent
Utanríkisráðherra Breta á Íslandi: „Gleður mig að Ísland vill vera með í bandalagi viljugra þjóða“
Utanríkisráðherra Breta á Íslandi: „Gleður mig að Ísland vill vera með í bandalagi viljugra þjóða“ Innlent