Þökkum öryrkjum á hverju kvöldi Einar G Harðarson skrifar 23. apríl 2019 10:37 Eftir morgunkaffið hugsum við lítið um slys og veikindi þegar við höldum út í daginn full bjartsýni og vonar. Fjarlægt er huga flestra sú staðreynd að á hverjum degi er fast hlutfall slysa og veikinda ár eftir ár. Skráð slys hjá Almannatryggingum árið 2014 voru 2157. 2015 voru þau 2126, og þar á eftir 2156. Frávikið er lítilsvert; á hverjum degi eru sömu líkur á því að heilbrigð manneskja í dag verði öryrki á morgun. Teljumst við heppin þegar við komum heil heim á kvöldin? Fjöldin allur er til af greinum stjórnmálamanna um fögur fyrirheit til öryrkja, en reyndin er sú að ómögulegt virðist að afhenda öryrkjum það sem var tekið af þeim eftir hrun. Árið 2009 var lagt á tekjutenging við öryrkjabætur og gátu öryrkjar ekki lengur aflað tekna án þess að það yrði tekið af þeim. Margt var tekið af landsmönnum í hruninu en grátlegt er að þeim sem minnst mega sín hefur gengið verst að fá fjárhagslega hlut sinn bættan. Svo ekki sé minnst á þau óhagræði og vanlíðan sem felst í slysum og sjúkdómum. Sagt er að það kosti tugi milljarða að afnema tekjutenginguna, en sú spá virðist ekki taka til greina að án hennar myndu þeir öryrkjar sem geta unnið meira, vinna meira. Það mun samsvara tugum milljarða til markaðarins og þar af leiðandi til ríkisins. Tekjutengingin hvetur öryrkja hins vegar til að vinna minna og það er slæmt fyrir alla. Þetta er einfalt: Lífeyri skattur tekjur250000 50000 40000 100000 40000 100000 40000 100000 40000 100000 40000 100000 250000 500000 Öryrki með 500,000kr. í laun á mánuði auk lífeyris hefur endurgreitt lífeyrin að fullu með sköttum. Það er gefið að ekki allir öryrkjar geta unnið fyrir slíkar upphæðir en það þyrfti ekki marga til að jafna út kostnaðinn. Með kerfinu eins og það er í dag vinna jafnvel þeir sem geta það lítið sem ekkert. Að afnema tekjutenginguna væri það minnsta sem við getum gert. Raunar ættum við að greiða öryrkjum mannsæmandi laun það sem eftir er, punktur. Ekki orð um það meir. Staðan er sú að ekki nokkur heilbrigð manneskja í dag myndi vilja lifa við kjör samfélagsins ef slys skyldi henda hana á morgun, en á móti eigum við ekki að sannfærast einungis af hræðsluáróðri um okkar eigin hagsmuni. Hér erum við að ræða um hagsmuni ríkisins, frjálsa markaðarins, menningarinnar, og einstaklinganna sem tóku á sig slysin og sjúkdómana fyrir okkar hönd. Þökkum því öryrkjum og sýnum það í verki fremur en orðum. Höfundur er löggiltur fasteignasali og formaður Miðflokksfélags Suðurkjördæmis. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir Skoðun Sögufölsun eytt í kyrrþey Hjörtur Hjartarson Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Breiðholt brennur Eðvarð Hilmarsson Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason Skoðun Skoðun Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir skrifar Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Vopn, sprengjur og annað eins Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir skrifar Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir skrifar Skoðun Tímaskekkja á 21. öldinni Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason skrifar Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Sjá meira
Eftir morgunkaffið hugsum við lítið um slys og veikindi þegar við höldum út í daginn full bjartsýni og vonar. Fjarlægt er huga flestra sú staðreynd að á hverjum degi er fast hlutfall slysa og veikinda ár eftir ár. Skráð slys hjá Almannatryggingum árið 2014 voru 2157. 2015 voru þau 2126, og þar á eftir 2156. Frávikið er lítilsvert; á hverjum degi eru sömu líkur á því að heilbrigð manneskja í dag verði öryrki á morgun. Teljumst við heppin þegar við komum heil heim á kvöldin? Fjöldin allur er til af greinum stjórnmálamanna um fögur fyrirheit til öryrkja, en reyndin er sú að ómögulegt virðist að afhenda öryrkjum það sem var tekið af þeim eftir hrun. Árið 2009 var lagt á tekjutenging við öryrkjabætur og gátu öryrkjar ekki lengur aflað tekna án þess að það yrði tekið af þeim. Margt var tekið af landsmönnum í hruninu en grátlegt er að þeim sem minnst mega sín hefur gengið verst að fá fjárhagslega hlut sinn bættan. Svo ekki sé minnst á þau óhagræði og vanlíðan sem felst í slysum og sjúkdómum. Sagt er að það kosti tugi milljarða að afnema tekjutenginguna, en sú spá virðist ekki taka til greina að án hennar myndu þeir öryrkjar sem geta unnið meira, vinna meira. Það mun samsvara tugum milljarða til markaðarins og þar af leiðandi til ríkisins. Tekjutengingin hvetur öryrkja hins vegar til að vinna minna og það er slæmt fyrir alla. Þetta er einfalt: Lífeyri skattur tekjur250000 50000 40000 100000 40000 100000 40000 100000 40000 100000 40000 100000 250000 500000 Öryrki með 500,000kr. í laun á mánuði auk lífeyris hefur endurgreitt lífeyrin að fullu með sköttum. Það er gefið að ekki allir öryrkjar geta unnið fyrir slíkar upphæðir en það þyrfti ekki marga til að jafna út kostnaðinn. Með kerfinu eins og það er í dag vinna jafnvel þeir sem geta það lítið sem ekkert. Að afnema tekjutenginguna væri það minnsta sem við getum gert. Raunar ættum við að greiða öryrkjum mannsæmandi laun það sem eftir er, punktur. Ekki orð um það meir. Staðan er sú að ekki nokkur heilbrigð manneskja í dag myndi vilja lifa við kjör samfélagsins ef slys skyldi henda hana á morgun, en á móti eigum við ekki að sannfærast einungis af hræðsluáróðri um okkar eigin hagsmuni. Hér erum við að ræða um hagsmuni ríkisins, frjálsa markaðarins, menningarinnar, og einstaklinganna sem tóku á sig slysin og sjúkdómana fyrir okkar hönd. Þökkum því öryrkjum og sýnum það í verki fremur en orðum. Höfundur er löggiltur fasteignasali og formaður Miðflokksfélags Suðurkjördæmis.