Námsmatsdagar í þágu nemenda eða kennara? Sólrún Lilja Guðbjörnsdóttir skrifar 10. janúar 2018 11:45 Margir vilja seilast í vinnutíma framhaldsskólakennara, enda eru verkefni framhaldsskólans fjölmörg og takmarkað fjármagn til að leysa þau. Fyrir samningana sem tóku gildi 4. apríl 2014 var vinnutími kennara skipulagður þannig að kennsla var 15 vikur á hverri önn og í lok annar voru 3 vikur í námsmat. Þá var nám til stúdentsprófs í flestum skólum skipulagt sem 8 annir eða fjögur ár. Með breytingu á lögum um framhaldsskóla var hætt að miða við fjölda kennslustunda sem grundvöll fyrir fjölda eininga sem nemandi fékk fyrir hvern áfanga og á nú að miða við þá vinnu sem framhaldsskólanemandi á að inna af hendi til að vinna sér inn tilskilinn fjölda eininga. Þá var nám til stúdentsprófs einnig stytt úr fjórum árum í þrjú. Við þessa kerfisbreytingu þurfti að sjálfsögðu að endurskoða vinnuskilgreininguna sem fól í sér 15 vikur í kennslu og 3 vikur í námsmat. Nokkrir skólar voru þegar búnir að gera samning við ríkið um breytingu á þessu formi. Þeir samningar fólu allir í sér auknar greiðslur til kennara vegna kennslu og styttri námsmatstíma. Þegar vinnumatið var unnið var miðað við óbreytt kerfi, þ.e. sýnidæmin miða við 15 vikna kennslu og flest þeirra við gamla þriggja eininga áfanga. Í flestum skólum voru námsmatsdagarnir notaðir í skipulögð lokapróf. Með því að afnema skilin á milli kennslu og námsmatsdaga var opnað á möguleika skóla til að skipuleggja skólastarf á fjölbreyttan hátt, en það átti ekki verða til þess að fjölga kennsludögum og fækka námsmatsdögum að öðru óbreyttu. Allar meginbreytingar á fyrirkomulagi kennslu þarf að vinnumeta, af kennurum og skólastjórnendum, í sameiningu. Það virðist vera keppikefli margra skólastjórnenda að halda nemendum sem lengst í skólanum undir verkstjórn kennara. Sumir skólameistarar hafa meira að segja gengið svo langt að kalla prófatímabilin tímaeyðslu og taka þannig ekki tillit til þeirrar vinnu sem kennarar leggja af mörkum við gerð og yfirferð prófa. Brögð eru jafnvel að því að kennslustundir hafa verið styttar um örfáar mínútur og þannig gefið rými í vinnumati til að fjölga kennsluvikum. Slíkt samræmist ekki meginmarkmiðum nýs vinnumats enda er ekki tekið tillit til þess að vinna við gerð kennsluáætlana en undirbúningur kennslustunda er ekkert minni, þótt kennslustundir séu lítillega styttar. Rót vandans má líklega rekja til þeirra takmörkuðu fjárheimilda sem framhaldsskólarnir búa við. En framhaldsskólinn hefur búið við alvarlegt fjársvelti um árabil. Í slíku umhverfi er hætt við að fagleg sjónarmið víki fyrir rekstrarlegum. Á meðan ekkert fjármagn er lagt til skólanna, eyrnamerkt vinnumati og breyttu skólastarfi, reyna stjórnendur að láta það fjármagn duga sem þeim er úthlutað. Reiknilíkan framhaldsskólans byggir á gamla kerfinu sem vék við upptöku nýrra laga og nýrrar námskrár. Ef hugmyndin er að fjölga leiðum í námsmati þannig að lokapróf verði ekki ofnotuð, væru námsmatsdagar ekki fullkomnir í það verkefni? Hugmyndin var enda alltaf sú að með því að fella niður skilin á milli kennsludaga og námsmatsdaga mætti dreifa námsmatsdögum um önnina en ekki leggja þá niður. Undirrituð situr í samninganefnd og viðræðunefnd Félags framhaldsskólakennara. Ég tel mikilvægt verkefni í yfirstandandi kjarasamningagerð að standa vörð um faglegt sjálfstæði kennara og standa vörð um þann tíma sem kennarar hafa til að sinna námsmati. Höfundur er framhaldsskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann Skoðun Forsetinn minn Eygló Egilsdóttir Skoðun Höndlum MS saman Hjördís Ýrr Skúladóttir Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Til varnar líffjölbreytileika Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun Ég vil óumdeildan forseta Guðrún Jónsdóttir Skoðun Gallar frambjóðandans - hjálparhönd til óákveðinna Gunnar Helgason Skoðun Varðmenn valdsins Sandra B. Franks Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs femínista á Bessastaði Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Varðmenn valdsins Sandra B. Franks skrifar Skoðun Til varnar líffjölbreytileika Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson skrifar Skoðun Höndlum MS saman Hjördís Ýrr Skúladóttir skrifar Skoðun Forsetinn minn Eygló Egilsdóttir skrifar Skoðun Ísrael verður að hætta að drepa saklausa borgara á Gaza Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Að kjósa með hjartanu! Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Heilt kjörtímabil án árangurs í loftslagsmálum Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun „Nema í alveg sérstökum tilvikum“ Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Forseti Íslands – Katrín Jakobsdóttir Guðjón Þórir Sigfússon skrifar Skoðun Baldur er leiðtogi og mannasættir Karl Ágúst Ipsen skrifar Skoðun Fyrir börnin okkar Gunnar Ingi Valgeirsson skrifar Skoðun Stjórnvöld eru stefnulaus í barna- og fjölskyldumálum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Halla Hrund fyrir framtíðina Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir skrifar Skoðun Ferðamálastefna til framtíðar Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fótbolti og forseti Tómas Ingi Tómasson skrifar Skoðun Taktík. - Fyrir fegurðina og lýðræðið Gunnlaugur Ólafsson skrifar Skoðun Kjósum Baldur fyrir öryggi okkar allra Ragnheiður Hergeirsdóttir skrifar Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Þess vegna er Halla Hrund efst Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosning, auðlindir í þágu almennings Gunnar Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir lætur verkin tala Sigurborg Arnarsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosningar: Menningarlegt forræði fjórða valdsins Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hver á að vera minn forseti? Auður Aþena Einarsdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar Skoðun Vélakaup valdaelítunnar skal að vettugi hafa Ívar Hauksson skrifar Sjá meira
Margir vilja seilast í vinnutíma framhaldsskólakennara, enda eru verkefni framhaldsskólans fjölmörg og takmarkað fjármagn til að leysa þau. Fyrir samningana sem tóku gildi 4. apríl 2014 var vinnutími kennara skipulagður þannig að kennsla var 15 vikur á hverri önn og í lok annar voru 3 vikur í námsmat. Þá var nám til stúdentsprófs í flestum skólum skipulagt sem 8 annir eða fjögur ár. Með breytingu á lögum um framhaldsskóla var hætt að miða við fjölda kennslustunda sem grundvöll fyrir fjölda eininga sem nemandi fékk fyrir hvern áfanga og á nú að miða við þá vinnu sem framhaldsskólanemandi á að inna af hendi til að vinna sér inn tilskilinn fjölda eininga. Þá var nám til stúdentsprófs einnig stytt úr fjórum árum í þrjú. Við þessa kerfisbreytingu þurfti að sjálfsögðu að endurskoða vinnuskilgreininguna sem fól í sér 15 vikur í kennslu og 3 vikur í námsmat. Nokkrir skólar voru þegar búnir að gera samning við ríkið um breytingu á þessu formi. Þeir samningar fólu allir í sér auknar greiðslur til kennara vegna kennslu og styttri námsmatstíma. Þegar vinnumatið var unnið var miðað við óbreytt kerfi, þ.e. sýnidæmin miða við 15 vikna kennslu og flest þeirra við gamla þriggja eininga áfanga. Í flestum skólum voru námsmatsdagarnir notaðir í skipulögð lokapróf. Með því að afnema skilin á milli kennslu og námsmatsdaga var opnað á möguleika skóla til að skipuleggja skólastarf á fjölbreyttan hátt, en það átti ekki verða til þess að fjölga kennsludögum og fækka námsmatsdögum að öðru óbreyttu. Allar meginbreytingar á fyrirkomulagi kennslu þarf að vinnumeta, af kennurum og skólastjórnendum, í sameiningu. Það virðist vera keppikefli margra skólastjórnenda að halda nemendum sem lengst í skólanum undir verkstjórn kennara. Sumir skólameistarar hafa meira að segja gengið svo langt að kalla prófatímabilin tímaeyðslu og taka þannig ekki tillit til þeirrar vinnu sem kennarar leggja af mörkum við gerð og yfirferð prófa. Brögð eru jafnvel að því að kennslustundir hafa verið styttar um örfáar mínútur og þannig gefið rými í vinnumati til að fjölga kennsluvikum. Slíkt samræmist ekki meginmarkmiðum nýs vinnumats enda er ekki tekið tillit til þess að vinna við gerð kennsluáætlana en undirbúningur kennslustunda er ekkert minni, þótt kennslustundir séu lítillega styttar. Rót vandans má líklega rekja til þeirra takmörkuðu fjárheimilda sem framhaldsskólarnir búa við. En framhaldsskólinn hefur búið við alvarlegt fjársvelti um árabil. Í slíku umhverfi er hætt við að fagleg sjónarmið víki fyrir rekstrarlegum. Á meðan ekkert fjármagn er lagt til skólanna, eyrnamerkt vinnumati og breyttu skólastarfi, reyna stjórnendur að láta það fjármagn duga sem þeim er úthlutað. Reiknilíkan framhaldsskólans byggir á gamla kerfinu sem vék við upptöku nýrra laga og nýrrar námskrár. Ef hugmyndin er að fjölga leiðum í námsmati þannig að lokapróf verði ekki ofnotuð, væru námsmatsdagar ekki fullkomnir í það verkefni? Hugmyndin var enda alltaf sú að með því að fella niður skilin á milli kennsludaga og námsmatsdaga mætti dreifa námsmatsdögum um önnina en ekki leggja þá niður. Undirrituð situr í samninganefnd og viðræðunefnd Félags framhaldsskólakennara. Ég tel mikilvægt verkefni í yfirstandandi kjarasamningagerð að standa vörð um faglegt sjálfstæði kennara og standa vörð um þann tíma sem kennarar hafa til að sinna námsmati. Höfundur er framhaldsskólakennari.
Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann Skoðun
Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun
Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson skrifar
Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar
Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann Skoðun
Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun