Elka Björnsdóttir hélt dagbók um erfiða fátækt í Reykjavík María Elísabet Pallé skrifar 7. september 2017 20:00 Elke fæddist árið 1881 og dó árið 1924. Þegar hún var 25 ára gömul flutti hún úr Þingvallasveit til Reykjavíkur og hóf að rita dagbækur sínar þar sem hún lýsir erfiðu lífi á þessum tíma. Lesið var upp úr dagbókum hennar á Austurvelli í dag. „Hún lýsir þessu lífi sem mjög erfiðu sem daglaunamaður í Reykjavík á þessum árum fyrir daga allra almanntrygginga og þetta er ótrúleg heimild um líf fátæks fókls á Íslandi á þessum tíma og sem slík ótrúlega merkileg,“ segir Hilma Gunnarsdóttir sem hefur kynnt sér dagbækurnar. Elka var frumkvöðull í verkalýðsbaráttunni en lengst af starfaði hún við þrif í miðbæ Reykjavíkur. „Elka var frábær manneskja, svona kona eins og maður myndi vilja hafa í sínu lífi, hún vildi reynast fólki vel og var góð við dýr og menn ásamt því að vera mikill leiðtogi í raun. Hún stofnaði verkakonufélagið Framsókn ásamt fleiri konum, sat stofnfund ASÍ og Alþýðuflokksins og beitti sér í verkalýðsmálum,“ segir Hilma. Hilma segir að dagbækurnar innihaldi bæði sorg og bjartsýni en séu lýsandi fyrir þau afrek sem verkalýðshreyfingin vann á tiltölulega stuttum tíma. „ Hún var mjög höfðingjadjörf, hún vílaði ekki fyrir sér að banka upp á hjá forráðamönnum útgerðarfyrirtækisins Kvöldúlfs og biðja um kauphækkun. Hún var líka mjög praktísk í sínum lausnum, hún sér það að hún getur ekki lifað á þessum launum sem hún er að fá og hún vill breyta því,“ segir Hilma. Mest lesið Þriðji KFC-morðinginn fundinn rúmlega fjörutíu árum síðar Erlent Dró konu eftir gangstétt og lyfti henni svo upp með hálstaki Innlent Tilhæfislaus líkamsárás í annað sinn og enginn kom til aðstoðar Innlent Maðurinn sem var næstur í röðinni hjá mormónum látinn Erlent Segir dulda skattahækkun taka gildi á næsta ári Innlent Einn látinn í óveðrinu í Svíþjóð Erlent Níu handteknir fyrir að safna pening fyrir Hamas Erlent Líkamsárás í miðbænum Innlent Hrindir af stað söfnun fyrir föður drengsins Innlent Keyptu aðstoð vegna leiðréttingar landsframlags og hringferðar ráðherra Innlent Fleiri fréttir Segir dulda skattahækkun taka gildi á næsta ári Líkamsárás í miðbænum Dró konu eftir gangstétt og lyfti henni svo upp með hálstaki Reyndi ítrekað að stofna til slagsmála við skemmtistað Sjálfvirkir lyfjaskammtarar borgi sig tvöfalt til baka Tilhæfislaus líkamsárás í annað sinn og enginn kom til aðstoðar Keyptu aðstoð vegna leiðréttingar landsframlags og hringferðar ráðherra Frumkvæðisvinna lögreglu að loka fjórum afhendingarstöðum „Fara þarf í raunverulegar aðgerðir“ Hrindir af stað söfnun fyrir föður drengsins Kjartan sækist ekki eftir endurráðningu sem bæjarstjóri Landeldi í vexti og lögregla lokar áfengisverslunum Árekstur á Suðurlandsbraut Ekki talinn tengjast aukinni eldvirkni Handteknir grunaðir um framleiðslu fíkniefna Jarðskjálfti við Kleifarvatn Lögreglumenn eltu lausa hesta Lögregla lokaði Smáríkinu og Nýju vínbúðinni Stöðvuðu menn í ofbeldishug við landamærin Piltur skilinn eftir ber að ofan og skólaus eftir hrottafengna árás Dæmdur fyrir líkamsárás í matsalnum Engir ælupokar notaðir, þetta var núllpokaflug Hafði komið sér fyrir á háalofti hótels Tap upp á 130 milljónir og neikvætt eigið fé upp á aðrar 26 Umferðin róleg í kirkjugörðunum Töpuðu tæpum hundrað milljónum Milljónir í sekt fyrir að bakka á konu Þörf á að skerpa á verklagi spítalans í heimilisofbeldismálum Engin jólamessa vegna rafmagnsleysis Klæðning fauk af Stjórnsýsluhúsinu og skemmdi bíla Sjá meira
Elke fæddist árið 1881 og dó árið 1924. Þegar hún var 25 ára gömul flutti hún úr Þingvallasveit til Reykjavíkur og hóf að rita dagbækur sínar þar sem hún lýsir erfiðu lífi á þessum tíma. Lesið var upp úr dagbókum hennar á Austurvelli í dag. „Hún lýsir þessu lífi sem mjög erfiðu sem daglaunamaður í Reykjavík á þessum árum fyrir daga allra almanntrygginga og þetta er ótrúleg heimild um líf fátæks fókls á Íslandi á þessum tíma og sem slík ótrúlega merkileg,“ segir Hilma Gunnarsdóttir sem hefur kynnt sér dagbækurnar. Elka var frumkvöðull í verkalýðsbaráttunni en lengst af starfaði hún við þrif í miðbæ Reykjavíkur. „Elka var frábær manneskja, svona kona eins og maður myndi vilja hafa í sínu lífi, hún vildi reynast fólki vel og var góð við dýr og menn ásamt því að vera mikill leiðtogi í raun. Hún stofnaði verkakonufélagið Framsókn ásamt fleiri konum, sat stofnfund ASÍ og Alþýðuflokksins og beitti sér í verkalýðsmálum,“ segir Hilma. Hilma segir að dagbækurnar innihaldi bæði sorg og bjartsýni en séu lýsandi fyrir þau afrek sem verkalýðshreyfingin vann á tiltölulega stuttum tíma. „ Hún var mjög höfðingjadjörf, hún vílaði ekki fyrir sér að banka upp á hjá forráðamönnum útgerðarfyrirtækisins Kvöldúlfs og biðja um kauphækkun. Hún var líka mjög praktísk í sínum lausnum, hún sér það að hún getur ekki lifað á þessum launum sem hún er að fá og hún vill breyta því,“ segir Hilma.
Mest lesið Þriðji KFC-morðinginn fundinn rúmlega fjörutíu árum síðar Erlent Dró konu eftir gangstétt og lyfti henni svo upp með hálstaki Innlent Tilhæfislaus líkamsárás í annað sinn og enginn kom til aðstoðar Innlent Maðurinn sem var næstur í röðinni hjá mormónum látinn Erlent Segir dulda skattahækkun taka gildi á næsta ári Innlent Einn látinn í óveðrinu í Svíþjóð Erlent Níu handteknir fyrir að safna pening fyrir Hamas Erlent Líkamsárás í miðbænum Innlent Hrindir af stað söfnun fyrir föður drengsins Innlent Keyptu aðstoð vegna leiðréttingar landsframlags og hringferðar ráðherra Innlent Fleiri fréttir Segir dulda skattahækkun taka gildi á næsta ári Líkamsárás í miðbænum Dró konu eftir gangstétt og lyfti henni svo upp með hálstaki Reyndi ítrekað að stofna til slagsmála við skemmtistað Sjálfvirkir lyfjaskammtarar borgi sig tvöfalt til baka Tilhæfislaus líkamsárás í annað sinn og enginn kom til aðstoðar Keyptu aðstoð vegna leiðréttingar landsframlags og hringferðar ráðherra Frumkvæðisvinna lögreglu að loka fjórum afhendingarstöðum „Fara þarf í raunverulegar aðgerðir“ Hrindir af stað söfnun fyrir föður drengsins Kjartan sækist ekki eftir endurráðningu sem bæjarstjóri Landeldi í vexti og lögregla lokar áfengisverslunum Árekstur á Suðurlandsbraut Ekki talinn tengjast aukinni eldvirkni Handteknir grunaðir um framleiðslu fíkniefna Jarðskjálfti við Kleifarvatn Lögreglumenn eltu lausa hesta Lögregla lokaði Smáríkinu og Nýju vínbúðinni Stöðvuðu menn í ofbeldishug við landamærin Piltur skilinn eftir ber að ofan og skólaus eftir hrottafengna árás Dæmdur fyrir líkamsárás í matsalnum Engir ælupokar notaðir, þetta var núllpokaflug Hafði komið sér fyrir á háalofti hótels Tap upp á 130 milljónir og neikvætt eigið fé upp á aðrar 26 Umferðin róleg í kirkjugörðunum Töpuðu tæpum hundrað milljónum Milljónir í sekt fyrir að bakka á konu Þörf á að skerpa á verklagi spítalans í heimilisofbeldismálum Engin jólamessa vegna rafmagnsleysis Klæðning fauk af Stjórnsýsluhúsinu og skemmdi bíla Sjá meira