Um Alþingi og kosningar Reynir Vilhjálmsson skrifar 5. október 2017 15:14 Í dag, 5. október, eru 23 dagar til kosninga. Kosið verður nýtt þing og allt bendir til að miklar breytingar verði frá fyrra þingi. Skoðanakannanir hafa margoft sýnt að traust kjósenda á Alþingi er mjög lítið og áhöld eru um hvort það breytist skyndilega. Þorvaldur Gylfason ritar grein í Fréttablaðinu í dag þar sem hann deilir fast á þingið og vanhæfni þess að setja landinu nýja stjórnarskrá. Ég tek undir gagnrýni hans en bendi þó á að litlar líkur eru á að óhæft þing sem nýtur einskis trausts sé líklegt til að færa hlutina til betri vegar svo að einhverju muni. Hvað er til ráða? Tómas Guðmundsson segir í ljóði sínu um Hótel jörð að „við sem ferðumst eigum ei annars völ, það er ekki um fleiri gististaði að ræða“. Við íslendingar höfum ekki nema þetta eina Alþingi og það hefur öll völd í okkar umboði. Málskotsréttur forseta er frekar lítilfjörlegur réttur landsbúa, því að hann er háður ákvörðun eins manns, og ef honum er beitt hefur þjóðin einungis möguleika á að segja annað hvort já eða nei við einni lagasetningu. Alþingi er í lófa lagt að koma í veg fyrir að þjóðin segi eitt eða neitt með því að draga lögin til baka – og setja ný. Hvað sem þessu líður erum við háð Alþingi hvort sem er í gleði eða neyð. Þess vegna verðum við að vanda til verka þegar við setjum krossinn okkar á þar til gerðan kjörseðil. Alþingi setur okkur lög og við verðum að hlýta þeim - óháð því hvort þau eru skynsamleg, sanngjörn eða réttlát. Ég haga mér í kjörklefanum ekki mikið öðruvísi en margir aðrir kjósendur. Þegar ég var ungur fór ég að hallast að heimsskoðun sem ég hef fylgt síðan. Það skiptir miklu máli um það hvar ég set krossinn. Það væri mjög erfitt fyrir mig að setja krossinn annars staðar jafnvel þótt mér líkaði stefna einhverra annara flokka vel. Þrátt fyrir það er mér stefna flokkanna mikilvæg jafnvel mikilvægari en nöfn þeirra sem eru í framboði. Ég tel það skyldu þingmanna að fylgja þeirri stefnu sem kjósendum hefur verið kynnt hver sem þingmaðurinn er. Að vísu er þingmaður einungis háður samvisku sinni en hún verður að bjóða honum eða henni að uppfylla loforðin sem þau gáfu kjósendum. Undantekningar verða að vera sjaldgæfar. Þegar ég set krossinn er mér ljóst að ég ber ábyrgð á því sem eftir fylgir. Það er sorglegt að heyra þegar fólk segir: Hvers vegna kjósum við aftur og aftur þetta lið yfir okkur? Berum við ekki sjálf ábyrgð á því? Höfum við kjark til að setja krossinn annars staðar en við erum vön? Höfum við kjark til að velja í þetta sinn Alþingi sem við ætlum að treysta? Höfum við kjark til að kjósa þing sem setur okkur nýja stjórnarskrá sem við getum síðan kosið um? Íslenska þjóðin hefur tvisvar kosið um stjórnarskrá. Í fyrra skiptið var 1944. Þá átti hún ekkert val. Seinna skiptið var 2012 en þá átti hún val og vildi tillögu stjórnarskrárráðs. Eða viljum við sem minnstar breytingar? Er það hættuminna að hafa engar breytingar eða getur það ekki verið hættulegt líka í heimi sem er sífellt að breytast? Það tekur enginn þessa ákvörðun fyrir okkur nema í einu tilviki – að við sitjum heima og kjósum ekki. Þá verða það aðrir sem ráða yfir okkur. Viljum við það? Reynir Vilhjálmsson eðlisfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Sjá meira
Í dag, 5. október, eru 23 dagar til kosninga. Kosið verður nýtt þing og allt bendir til að miklar breytingar verði frá fyrra þingi. Skoðanakannanir hafa margoft sýnt að traust kjósenda á Alþingi er mjög lítið og áhöld eru um hvort það breytist skyndilega. Þorvaldur Gylfason ritar grein í Fréttablaðinu í dag þar sem hann deilir fast á þingið og vanhæfni þess að setja landinu nýja stjórnarskrá. Ég tek undir gagnrýni hans en bendi þó á að litlar líkur eru á að óhæft þing sem nýtur einskis trausts sé líklegt til að færa hlutina til betri vegar svo að einhverju muni. Hvað er til ráða? Tómas Guðmundsson segir í ljóði sínu um Hótel jörð að „við sem ferðumst eigum ei annars völ, það er ekki um fleiri gististaði að ræða“. Við íslendingar höfum ekki nema þetta eina Alþingi og það hefur öll völd í okkar umboði. Málskotsréttur forseta er frekar lítilfjörlegur réttur landsbúa, því að hann er háður ákvörðun eins manns, og ef honum er beitt hefur þjóðin einungis möguleika á að segja annað hvort já eða nei við einni lagasetningu. Alþingi er í lófa lagt að koma í veg fyrir að þjóðin segi eitt eða neitt með því að draga lögin til baka – og setja ný. Hvað sem þessu líður erum við háð Alþingi hvort sem er í gleði eða neyð. Þess vegna verðum við að vanda til verka þegar við setjum krossinn okkar á þar til gerðan kjörseðil. Alþingi setur okkur lög og við verðum að hlýta þeim - óháð því hvort þau eru skynsamleg, sanngjörn eða réttlát. Ég haga mér í kjörklefanum ekki mikið öðruvísi en margir aðrir kjósendur. Þegar ég var ungur fór ég að hallast að heimsskoðun sem ég hef fylgt síðan. Það skiptir miklu máli um það hvar ég set krossinn. Það væri mjög erfitt fyrir mig að setja krossinn annars staðar jafnvel þótt mér líkaði stefna einhverra annara flokka vel. Þrátt fyrir það er mér stefna flokkanna mikilvæg jafnvel mikilvægari en nöfn þeirra sem eru í framboði. Ég tel það skyldu þingmanna að fylgja þeirri stefnu sem kjósendum hefur verið kynnt hver sem þingmaðurinn er. Að vísu er þingmaður einungis háður samvisku sinni en hún verður að bjóða honum eða henni að uppfylla loforðin sem þau gáfu kjósendum. Undantekningar verða að vera sjaldgæfar. Þegar ég set krossinn er mér ljóst að ég ber ábyrgð á því sem eftir fylgir. Það er sorglegt að heyra þegar fólk segir: Hvers vegna kjósum við aftur og aftur þetta lið yfir okkur? Berum við ekki sjálf ábyrgð á því? Höfum við kjark til að setja krossinn annars staðar en við erum vön? Höfum við kjark til að velja í þetta sinn Alþingi sem við ætlum að treysta? Höfum við kjark til að kjósa þing sem setur okkur nýja stjórnarskrá sem við getum síðan kosið um? Íslenska þjóðin hefur tvisvar kosið um stjórnarskrá. Í fyrra skiptið var 1944. Þá átti hún ekkert val. Seinna skiptið var 2012 en þá átti hún val og vildi tillögu stjórnarskrárráðs. Eða viljum við sem minnstar breytingar? Er það hættuminna að hafa engar breytingar eða getur það ekki verið hættulegt líka í heimi sem er sífellt að breytast? Það tekur enginn þessa ákvörðun fyrir okkur nema í einu tilviki – að við sitjum heima og kjósum ekki. Þá verða það aðrir sem ráða yfir okkur. Viljum við það? Reynir Vilhjálmsson eðlisfræðingur.
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun