Er nokkur séns að gera eitthvað í losun gróðurhúsategunda? Guðmundur Gíslason skrifar 22. mars 2017 11:50 Það er víst allt að fara til andskotans í umhverfismálum. Í nýlegri skýrslu Hagfræðistofnunar kom í ljós að Íslendingar munu fara langt framúr losunarheimildum á gróðurhúsalofttegunum, okkur öllum til mikillar mæðu. Umhverfisráðherra fór strax af stað og gaf út aðra skýrslu um hvað skal gera. Eins og venjulega er talað um að það þurfi að hætta stuðningi við mengandi stóriðju, sem er góð hugmynd, og að gera eitthvað í bílaflotanum, sem er líka gott. Ekkert er hægt að sjá gegn því að minnka losun gróðurhúsalofttegunda. En er það nóg? Bæði fyrir samþykktir okkar og loftslagið okkar? Reyndar er það þannig að hlutfall losunar koltvísýrings vegna iðnaðar og samgöngu er ekki nema lítill hluti. Nú ætla ég ekki að gera lítið úr því að draga úr þeirri losun, hvert prómill skiptir gífurlegu máli. En raunveruleikinn er sá að lang stærsti hluti af losun koltvísýrings á Íslandi er vegna landnýtingar, meira en 70%! Kolefni sem hefur áður verið bundið í jarðveg er að losna og það hratt. Að miklu leyti er það útaf framræstu landi og ofbeit sauðfjár. Þrátt fyrir mikla losun telur þessi þáttur ekki til Kyoto bókunarinnar. En binding telst hinsvegar sem plús, við getum losað meira ef við bindum meira. Það er að segja, við gætum dúllað okkur við að draga úr mengun stóriðjunnar og bílanna og komist upp með það, svo lengi sem bindum kolefni á móti. Auðveldasta, skilvirkasta og ódýrasta leiðin til að að draga úr þessum 70% losunarþætti er landgræðsla og skógrækt. Árni Bragason landgræðslustjóri benti nýlega á að það væri hægt að fjórfalda aðgerðarhraða fyrir tiltölulega lítið fé. Eins og hann segir eru sum svæði sem hreinlega hrópa á hjálp. Ein góð og ódýr leið til landgræðslu er að láta náttúruna um það sjálfa. En þá þarf að friða fyrir beit. Ofbeit sauðfjár hefur haft langmest áhrif á hnignun gróðurs á Íslandi. Það þarf ekki treysta mér fyrir því, heldur hefur þetta verið rækilega rannsakað. Þrátt fyrir að þetta liggi fyrir hefur verið stofnaður faghópur á vegum Landgræðslunnar til að meta gróðurauðlindir. Það eru ástæður til þess að vera gagnrýninn á þann hóp en vonandi verður niðurstaðan sú að það verði strax farið í aðgerðir. En hvað ef ég segði þér að það er leið til að binda gífurlegt magn kolefnis á arðbæran hátt, sem skapar ekki bara störf heldur störf á landsbyggðinni. Þetta ætti að vera blautur draumur allra stjórnmálamanna., arðbær, umhverfisvæn atvinnutækifæri. Þetta er auðvitað skógrækt. Íslensk skógrækt er frekar ung en er strax byrjuð að skila einhverju af sér. Vandamálið er að þetta er svo mikil langtímafjárfesting að það er varla mögulegt fyrir einkaaðila að standa í þessu. Ríkið heldur uppi landshlutabundnum skógræktarverkefnum þar sem landeigendum er boðið að byrja á skógrækt. Þessi verkefni munu borga sig margfalt til baka. Þetta er gert að of litlu leyti. Í kjölfar hrunsins ákvað þáverandi umhverfisráðherra að minnka framlög til verkefnisins til muna, aðstæður afsaka það kannski. En vegna núverandi stöðu umhverfismála er full ástæða að koma þessu á fullt skrið. Í dag er um 3 milljónum trjáplantna plantað árlega. Það væri auðveldlega hægt að auka þennan fjölda upp í 8 milljónir á næstu 5 árum. Satt best að segja skil ég ekki hvers vegna stjórnvöld grípa ekki gæsina strax og fara í stórfelldar landgræðslu- og skógræktaraðgerðir. Þetta eru einfaldlega bestu aðferðirnar til að taka núverandi umhverfisvá. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ertu nú alveg viss um að hafa læst hurðinni? Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Verðmætatap auðlindagjaldanna – Hverra og hvernig? Haukur V. Alfreðsson Skoðun Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson Skoðun Sanngirni að brenna 230 milljarða króna? Björn Leví Gunnarsson Skoðun Úrsúla og öryggismálin - Stöndum gegn vígvæðingu Guttormur Þorsteinsson Skoðun Aukið við sóun með einhverjum ráðum Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Hverjir eiga Ísland? Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun SFS skuldar Sigurjón Þórðarson Skoðun Hvar er hjálpin sem okkur var lofað? Dagmar Valsdóttir Skoðun Strandveiðar eru ekki sóun Örn Pálsson Skoðun Skoðun Skoðun Verið öll hjartanlega velkomin á Unglingalandsmót á Egilsstöðum Jónína Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Úrsúla og öryggismálin - Stöndum gegn vígvæðingu Guttormur Þorsteinsson skrifar Skoðun Verðmætatap auðlindagjaldanna – Hverra og hvernig? Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Ertu nú alveg viss um að hafa læst hurðinni? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Sanngirni að brenna 230 milljarða króna? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Strandveiðar eru ekki sóun Örn Pálsson skrifar Skoðun „Ísland mun taka þátt í þvingunaraðgerðum gegn Ísrael náist samstaða fleiri ríkja“ Einar Ólafsson skrifar Skoðun SFS skuldar Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Hvar er hjálpin sem okkur var lofað? Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Áform um fleiri strandveiðidaga: Áhættusöm ákvörðun Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson skrifar Skoðun Flugnám - Fjórði hluti: Hlutverk Reykjavíkurflugvallar í flugnámi Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Slítum stjórnmálasambandi við Ísrael! Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Aukið við sóun með einhverjum ráðum Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Kæru valkyrjur, hatrið sigraði líklega í þetta skiptið Arnar Laxdal skrifar Skoðun Vönduð vinnubrögð - alltaf! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin stóð af sér áhlaup sérhagsmuna Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar Skoðun Tvöföld bið eftir geislameðferð er of löng Katrín Sigurðardóttir skrifar Skoðun Fröken þjóðarmorð: Þér er ekki boðið! Linda Ósk Árnadóttir,Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Linsa Lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Að skrifa söguna“ Var of mikið undir hjá kvennalandsliðinu? Viðar Halldórsson skrifar Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Netöryggi til framtíðar Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Aftur á byrjunarreit Hörður Arnarson skrifar Skoðun Norðurlandamet í fúski! Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Ursula von der Leyen styður þjóðarmorð! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Sjá meira
Það er víst allt að fara til andskotans í umhverfismálum. Í nýlegri skýrslu Hagfræðistofnunar kom í ljós að Íslendingar munu fara langt framúr losunarheimildum á gróðurhúsalofttegunum, okkur öllum til mikillar mæðu. Umhverfisráðherra fór strax af stað og gaf út aðra skýrslu um hvað skal gera. Eins og venjulega er talað um að það þurfi að hætta stuðningi við mengandi stóriðju, sem er góð hugmynd, og að gera eitthvað í bílaflotanum, sem er líka gott. Ekkert er hægt að sjá gegn því að minnka losun gróðurhúsalofttegunda. En er það nóg? Bæði fyrir samþykktir okkar og loftslagið okkar? Reyndar er það þannig að hlutfall losunar koltvísýrings vegna iðnaðar og samgöngu er ekki nema lítill hluti. Nú ætla ég ekki að gera lítið úr því að draga úr þeirri losun, hvert prómill skiptir gífurlegu máli. En raunveruleikinn er sá að lang stærsti hluti af losun koltvísýrings á Íslandi er vegna landnýtingar, meira en 70%! Kolefni sem hefur áður verið bundið í jarðveg er að losna og það hratt. Að miklu leyti er það útaf framræstu landi og ofbeit sauðfjár. Þrátt fyrir mikla losun telur þessi þáttur ekki til Kyoto bókunarinnar. En binding telst hinsvegar sem plús, við getum losað meira ef við bindum meira. Það er að segja, við gætum dúllað okkur við að draga úr mengun stóriðjunnar og bílanna og komist upp með það, svo lengi sem bindum kolefni á móti. Auðveldasta, skilvirkasta og ódýrasta leiðin til að að draga úr þessum 70% losunarþætti er landgræðsla og skógrækt. Árni Bragason landgræðslustjóri benti nýlega á að það væri hægt að fjórfalda aðgerðarhraða fyrir tiltölulega lítið fé. Eins og hann segir eru sum svæði sem hreinlega hrópa á hjálp. Ein góð og ódýr leið til landgræðslu er að láta náttúruna um það sjálfa. En þá þarf að friða fyrir beit. Ofbeit sauðfjár hefur haft langmest áhrif á hnignun gróðurs á Íslandi. Það þarf ekki treysta mér fyrir því, heldur hefur þetta verið rækilega rannsakað. Þrátt fyrir að þetta liggi fyrir hefur verið stofnaður faghópur á vegum Landgræðslunnar til að meta gróðurauðlindir. Það eru ástæður til þess að vera gagnrýninn á þann hóp en vonandi verður niðurstaðan sú að það verði strax farið í aðgerðir. En hvað ef ég segði þér að það er leið til að binda gífurlegt magn kolefnis á arðbæran hátt, sem skapar ekki bara störf heldur störf á landsbyggðinni. Þetta ætti að vera blautur draumur allra stjórnmálamanna., arðbær, umhverfisvæn atvinnutækifæri. Þetta er auðvitað skógrækt. Íslensk skógrækt er frekar ung en er strax byrjuð að skila einhverju af sér. Vandamálið er að þetta er svo mikil langtímafjárfesting að það er varla mögulegt fyrir einkaaðila að standa í þessu. Ríkið heldur uppi landshlutabundnum skógræktarverkefnum þar sem landeigendum er boðið að byrja á skógrækt. Þessi verkefni munu borga sig margfalt til baka. Þetta er gert að of litlu leyti. Í kjölfar hrunsins ákvað þáverandi umhverfisráðherra að minnka framlög til verkefnisins til muna, aðstæður afsaka það kannski. En vegna núverandi stöðu umhverfismála er full ástæða að koma þessu á fullt skrið. Í dag er um 3 milljónum trjáplantna plantað árlega. Það væri auðveldlega hægt að auka þennan fjölda upp í 8 milljónir á næstu 5 árum. Satt best að segja skil ég ekki hvers vegna stjórnvöld grípa ekki gæsina strax og fara í stórfelldar landgræðslu- og skógræktaraðgerðir. Þetta eru einfaldlega bestu aðferðirnar til að taka núverandi umhverfisvá.
Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson Skoðun
Skoðun Verið öll hjartanlega velkomin á Unglingalandsmót á Egilsstöðum Jónína Brynjólfsdóttir skrifar
Skoðun „Ísland mun taka þátt í þvingunaraðgerðum gegn Ísrael náist samstaða fleiri ríkja“ Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson skrifar
Skoðun Flugnám - Fjórði hluti: Hlutverk Reykjavíkurflugvallar í flugnámi Matthías Arngrímsson skrifar
Skoðun Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar
Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar
Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar
Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson Skoðun