Ríkið hefur lausn fráveitumála í Mývatnssveit í hendi sér Þorsteinn Gunnarsson skrifar 28. febrúar 2017 07:00 Kastljósþættir RÚV 21. og 22. febrúar sl. voru eignaðir fráveitumálum í Mývatnssveit. Vegna þess vill Skútustaðahreppur koma á framfæri að frá árinu 2014 hefur sveitarstjórn Skútustaðahrepps lagt ríka áherslu á fráveitumál í sveitarfélaginu og ítrekað haft frumkvæði að samstarfi stjórnvalda um málefnið. Sveitarfélagið hefur átt í góðum samskiptum við Umhverfisstofnun og ráðuneyti umhverfis- og auðlindamála. Stofnað var til sérstaks starfshóps þessara stjórnvalda þann 17. maí 2016 um málið. Eftir að skýrsla um fráveitumál við Mývatn kom út í byrjun febrúar á vegum umhverfis- og auðlindaráðuneytinu þar sem fram koma tillögur um úrbætur, hefur Skútustaðahreppur reynt að fylgja málinu eftir, enn og aftur, með fundum m.a. með umhverfis- og auðlindaráðherra, öðrum fundi í ráðuneytinu, með fundi í kjördæmaviku með flestum þingmönnum Norðausturkjördæmis þar sem núverandi fjármálaráðherra mætti og nú síðast með bréfi til fjármálaráðherra síðasta föstudag. Skútustaðahreppur hefur áður sent erindi á fjárlaganefnd og ítrekað átt frumkvæði að samskiptum við stofnanir og ríkisvaldið til að þoka fráveitumálunum áfram en án sýnislegs árangurs, enn sem komið er. Búið er að gera fjórar skýrslur á rúmu ári sem er góðra gjalda vert en nú er kominn tími til að láta verkin tala. Viðfangsefnið tekur mið af því að stór hluti byggðar við Mývatn er innan verndarsvæðis laga nr. 97/2004 um verndun Laxár og Mývatns. Í 9. gr. laganna er kveðið á um að kostnaður við framkvæmd þeirra greiðist úr ríkissjóði eftir því sem fé er veitt til í fjárlögum. Fram til ársins 2012 var staða frárennslismála í Skútustaðahreppi talin fullnægja þáverandi kröfum. Til áréttingar er tekið fram að hvorki þá, frekar en nú, er um það að ræða að skolpi sé veitt í Mývatn eins og stundum mætti halda miðað við umræðuna í samfélaginu. Á árinu 2012 var sett ný reglugerð á grundvelli laganna, nr. 665/2012. Með reglugerðinni voru fráveitumál í Skútustaðahreppi skilgreind ófullnægjandi með einu pennastriki. Ákvæði reglugerðarinnar um skolp var sett án þess að fyrir lægju tæknilegar útfærslur á framkvæmdum eða fjármögnun þeirra tryggð formlega. Slík úrvinnsla er flókin og úr henni er ennþá verið að vinna.Hluti af stærra úrlausnarefni Fráveitumál í Skútustaðahreppi er hluti stærra úrlausnarefnis sveitarfélaga og ríkisins, að mæta auknum kröfum um uppbyggingu fráveitumannvirkja og fjármögnun slíkar uppbyggingar á landsvísu. Staða Skútustaðahrepps er þó sérstök vegna einstakrar stöðu Mývatns sem landluktrar náttúruperlu og vinsæls ferðamannastaðar og sérstakra krafna um fráveitur á verndarsvæðinu. Innan Skútustaðahrepps er þörf á fráveituframkvæmdum fyrir 500 til 700 milljónir króna til að mæta kröfum reglugerða, samkvæmt skýrslunni sem unnin var að beiðni umhverfis- og auðlindaráðuneytisins. Ennfremur hefur sveitarfélagið lagt áherslu á auknar rannsóknir á ástandi lífríkis Mývatns og þá fjölmörgu þætti sem spila þar hlutverk. Aðkoma ríkisins er lykilatriði varðandi úrbætur í fráveitumálum, eins og lög um verndun Mývatns kveða á um. Sveitarstjórn Skútustaðahrepps telur mikilvægt að umfjöllun um fráveitumál við Mývatn nái til málsins í víðu samhengi. Jafnframt er nauðsynlegt að byggt sé á réttum upplýsingum um hlutverk einstakra stjórnvalda og ónákvæmni um það verði ekki notuð til þess að ala á tortryggni. Það þjónar ekki þeim hagsmunum sem í húfi eru. Í umræðunni hefur ekki verið gerður greinarmunur á byggingareftirliti sveitarfélags, sem fer fram samkvæmt mannvirkjalögum, og eftirliti með fráveitumálum sem er almennt í höndum heilbrigðiseftirlits. Þá hefur Umhverfisstofnun sérstaka stöðu varðandi ábyrgð og eftirlit með verndarsvæði við Mývatn, samkvæmt lögum um verndun Laxár og Mývatns. Í fréttaskýringu Kastljóss RÚV var 24. gr. reglugerðar nr. 665/2012 um frárennsli til sérstakrar umfjöllunar. Í ákvæðinu kemur fram að skolp á vatnasviði Mývatns skuli hreinsað með ítarlegri hreinsun en tveggja þrepa í samræmi við ákvæði 2. mgr. 7. gr. um fráveitur og skolp. Reglugerð um fráveitur og skolp, nr. 798/1999, gildir ekki um allt skolp. Gildissvið reglugerðarinnar miðast eingöngu við söfnun, hreinsun og losun skolps frá þéttbýli og tiltekinni atvinnustarfsemi. Ákvæði reglugerðanna varðandi meðhöndlun skolps við Mývatn hafa verið skýrðar af Umhverfisstofnun í samræmi við þetta, m.a. með Minnisblaði, dags. 7.10.2014, og heilbrigðieftirliti með tilliti til einstakra tilvika.Engar undanþágur veittar Skútustaðahreppur hefur ekki veitt undanþágur frá reglugerðum varðandi skolp. Á vegum Skútustaðahrepps starfar byggingarfulltrúi, sem hefur m.a. það hlutverk að veita byggingarleyfi samkvæmt mannvirkjalögum. Við útgáfu byggingarleyfa kemur umsótt framkvæmd til skoðunar, en ekki aðrar framkvæmdir. Við útgáfu byggingarleyfa er ekki tekin afstaða til starfsleyfa eða fyrirkomulag væntanlegs reksturs í mannvirkjunum. Byggingareftirlit varðar byggingarframkvæmdirnar sem slíkar. Vegna þeirra tilvika sem helst hafa verið í umræðunni upplýsist. Byggingarleyfi fyrir Hótel Laxá, tók m.a. til þriggja þrepa skolphreinsivirkis. Byggingareftirlit tekur ekki til reksturs eða eftirlits með slíku hreinsivirki. Það gildir hvort sem lokaúttekt hefur farið fram eða ekki, en mannvirkjalög gera ráð fyrir að slík úttekt geti farið fram allt að þremur árum eftir að mannvirki er tekið í notkun. Byggingarleyfi fyrir starfsmannahús við Hótel Laxá tók mið af því að um var að ræða íbúðir fyrir starfsmenn. Húsin eru í nokkurri fjarlægð frá hótelinu sjálfu. Byggingarleyfið tekur m.a. til rotþróar sem þjónustar húsin og hvíldi það fyrirkomulag á skýringu heilbrigðiseftirlits og Umhverfisstofnunar á ofangreindum reglugerðum. Byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við Sel Hótel, tók til umsóttrar viðbyggingar. Umsóknin varðaði ekki byggingu skolphreinsivirkis. Viðbyggingin var tengd eldra skolphreinsivirki, en rekstur þess fellur undir heilbrigðiseftirlit ásamt starfsleyfum hótelrekstrarins. Í ljósi fréttaumfjöllunar skal tekið fram að Skútustaðahreppur er eigandi að um 1% hlut í félagi sem á fasteign hótelsins. Sveitarfélagið á ekki hlut í félaginu sem rekur hótelið. Núverandi vinna miðar að því að finna heildarlausn á fráveitumálum fyrir allt húsnæði í Reykjahlíð og á Skútustöðum sem samkvæmt aðalskipulagi eru skilgreindir sem þéttbýlisstaðir. Eftirlit með hreinsivirkjum og starfsleyfum fyrir hótelrekstur er hjá heilbrigðiseftirliti, en auk þess hefur Umhverfisstofnun umsjón með reglugerð sem hvílir á lögum um vernd Mývatns. Sveitarfélagið mun leggja áherslu á að viðkomandi stofnanir sinni eftirliti sínu sem skyldi. Þess skal getið að Landvernd hefur kært framangreind byggingarleyfi til úrskurðarnefndar um umhverfis- og auðlindamál og eru málin þar í hefðbundnum farvegi. Sveitarfélagið mun ekki skorast undan sinni ábyrgð og hefur beitt stjórnvöld miklum þrýstingi til að koma að borðinu varðandi fjármögnun á heildarlausn fráveitumála í sveitarfélaginu, eins og þeim ber að gera samkvæmt verndarlögunum. Það er kjarni málsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen Skoðun Halldór 18.05.2024 Halldór Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Skoðun Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir skrifar Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Sjá meira
Kastljósþættir RÚV 21. og 22. febrúar sl. voru eignaðir fráveitumálum í Mývatnssveit. Vegna þess vill Skútustaðahreppur koma á framfæri að frá árinu 2014 hefur sveitarstjórn Skútustaðahrepps lagt ríka áherslu á fráveitumál í sveitarfélaginu og ítrekað haft frumkvæði að samstarfi stjórnvalda um málefnið. Sveitarfélagið hefur átt í góðum samskiptum við Umhverfisstofnun og ráðuneyti umhverfis- og auðlindamála. Stofnað var til sérstaks starfshóps þessara stjórnvalda þann 17. maí 2016 um málið. Eftir að skýrsla um fráveitumál við Mývatn kom út í byrjun febrúar á vegum umhverfis- og auðlindaráðuneytinu þar sem fram koma tillögur um úrbætur, hefur Skútustaðahreppur reynt að fylgja málinu eftir, enn og aftur, með fundum m.a. með umhverfis- og auðlindaráðherra, öðrum fundi í ráðuneytinu, með fundi í kjördæmaviku með flestum þingmönnum Norðausturkjördæmis þar sem núverandi fjármálaráðherra mætti og nú síðast með bréfi til fjármálaráðherra síðasta föstudag. Skútustaðahreppur hefur áður sent erindi á fjárlaganefnd og ítrekað átt frumkvæði að samskiptum við stofnanir og ríkisvaldið til að þoka fráveitumálunum áfram en án sýnislegs árangurs, enn sem komið er. Búið er að gera fjórar skýrslur á rúmu ári sem er góðra gjalda vert en nú er kominn tími til að láta verkin tala. Viðfangsefnið tekur mið af því að stór hluti byggðar við Mývatn er innan verndarsvæðis laga nr. 97/2004 um verndun Laxár og Mývatns. Í 9. gr. laganna er kveðið á um að kostnaður við framkvæmd þeirra greiðist úr ríkissjóði eftir því sem fé er veitt til í fjárlögum. Fram til ársins 2012 var staða frárennslismála í Skútustaðahreppi talin fullnægja þáverandi kröfum. Til áréttingar er tekið fram að hvorki þá, frekar en nú, er um það að ræða að skolpi sé veitt í Mývatn eins og stundum mætti halda miðað við umræðuna í samfélaginu. Á árinu 2012 var sett ný reglugerð á grundvelli laganna, nr. 665/2012. Með reglugerðinni voru fráveitumál í Skútustaðahreppi skilgreind ófullnægjandi með einu pennastriki. Ákvæði reglugerðarinnar um skolp var sett án þess að fyrir lægju tæknilegar útfærslur á framkvæmdum eða fjármögnun þeirra tryggð formlega. Slík úrvinnsla er flókin og úr henni er ennþá verið að vinna.Hluti af stærra úrlausnarefni Fráveitumál í Skútustaðahreppi er hluti stærra úrlausnarefnis sveitarfélaga og ríkisins, að mæta auknum kröfum um uppbyggingu fráveitumannvirkja og fjármögnun slíkar uppbyggingar á landsvísu. Staða Skútustaðahrepps er þó sérstök vegna einstakrar stöðu Mývatns sem landluktrar náttúruperlu og vinsæls ferðamannastaðar og sérstakra krafna um fráveitur á verndarsvæðinu. Innan Skútustaðahrepps er þörf á fráveituframkvæmdum fyrir 500 til 700 milljónir króna til að mæta kröfum reglugerða, samkvæmt skýrslunni sem unnin var að beiðni umhverfis- og auðlindaráðuneytisins. Ennfremur hefur sveitarfélagið lagt áherslu á auknar rannsóknir á ástandi lífríkis Mývatns og þá fjölmörgu þætti sem spila þar hlutverk. Aðkoma ríkisins er lykilatriði varðandi úrbætur í fráveitumálum, eins og lög um verndun Mývatns kveða á um. Sveitarstjórn Skútustaðahrepps telur mikilvægt að umfjöllun um fráveitumál við Mývatn nái til málsins í víðu samhengi. Jafnframt er nauðsynlegt að byggt sé á réttum upplýsingum um hlutverk einstakra stjórnvalda og ónákvæmni um það verði ekki notuð til þess að ala á tortryggni. Það þjónar ekki þeim hagsmunum sem í húfi eru. Í umræðunni hefur ekki verið gerður greinarmunur á byggingareftirliti sveitarfélags, sem fer fram samkvæmt mannvirkjalögum, og eftirliti með fráveitumálum sem er almennt í höndum heilbrigðiseftirlits. Þá hefur Umhverfisstofnun sérstaka stöðu varðandi ábyrgð og eftirlit með verndarsvæði við Mývatn, samkvæmt lögum um verndun Laxár og Mývatns. Í fréttaskýringu Kastljóss RÚV var 24. gr. reglugerðar nr. 665/2012 um frárennsli til sérstakrar umfjöllunar. Í ákvæðinu kemur fram að skolp á vatnasviði Mývatns skuli hreinsað með ítarlegri hreinsun en tveggja þrepa í samræmi við ákvæði 2. mgr. 7. gr. um fráveitur og skolp. Reglugerð um fráveitur og skolp, nr. 798/1999, gildir ekki um allt skolp. Gildissvið reglugerðarinnar miðast eingöngu við söfnun, hreinsun og losun skolps frá þéttbýli og tiltekinni atvinnustarfsemi. Ákvæði reglugerðanna varðandi meðhöndlun skolps við Mývatn hafa verið skýrðar af Umhverfisstofnun í samræmi við þetta, m.a. með Minnisblaði, dags. 7.10.2014, og heilbrigðieftirliti með tilliti til einstakra tilvika.Engar undanþágur veittar Skútustaðahreppur hefur ekki veitt undanþágur frá reglugerðum varðandi skolp. Á vegum Skútustaðahrepps starfar byggingarfulltrúi, sem hefur m.a. það hlutverk að veita byggingarleyfi samkvæmt mannvirkjalögum. Við útgáfu byggingarleyfa kemur umsótt framkvæmd til skoðunar, en ekki aðrar framkvæmdir. Við útgáfu byggingarleyfa er ekki tekin afstaða til starfsleyfa eða fyrirkomulag væntanlegs reksturs í mannvirkjunum. Byggingareftirlit varðar byggingarframkvæmdirnar sem slíkar. Vegna þeirra tilvika sem helst hafa verið í umræðunni upplýsist. Byggingarleyfi fyrir Hótel Laxá, tók m.a. til þriggja þrepa skolphreinsivirkis. Byggingareftirlit tekur ekki til reksturs eða eftirlits með slíku hreinsivirki. Það gildir hvort sem lokaúttekt hefur farið fram eða ekki, en mannvirkjalög gera ráð fyrir að slík úttekt geti farið fram allt að þremur árum eftir að mannvirki er tekið í notkun. Byggingarleyfi fyrir starfsmannahús við Hótel Laxá tók mið af því að um var að ræða íbúðir fyrir starfsmenn. Húsin eru í nokkurri fjarlægð frá hótelinu sjálfu. Byggingarleyfið tekur m.a. til rotþróar sem þjónustar húsin og hvíldi það fyrirkomulag á skýringu heilbrigðiseftirlits og Umhverfisstofnunar á ofangreindum reglugerðum. Byggingarleyfi fyrir viðbyggingu við Sel Hótel, tók til umsóttrar viðbyggingar. Umsóknin varðaði ekki byggingu skolphreinsivirkis. Viðbyggingin var tengd eldra skolphreinsivirki, en rekstur þess fellur undir heilbrigðiseftirlit ásamt starfsleyfum hótelrekstrarins. Í ljósi fréttaumfjöllunar skal tekið fram að Skútustaðahreppur er eigandi að um 1% hlut í félagi sem á fasteign hótelsins. Sveitarfélagið á ekki hlut í félaginu sem rekur hótelið. Núverandi vinna miðar að því að finna heildarlausn á fráveitumálum fyrir allt húsnæði í Reykjahlíð og á Skútustöðum sem samkvæmt aðalskipulagi eru skilgreindir sem þéttbýlisstaðir. Eftirlit með hreinsivirkjum og starfsleyfum fyrir hótelrekstur er hjá heilbrigðiseftirliti, en auk þess hefur Umhverfisstofnun umsjón með reglugerð sem hvílir á lögum um vernd Mývatns. Sveitarfélagið mun leggja áherslu á að viðkomandi stofnanir sinni eftirliti sínu sem skyldi. Þess skal getið að Landvernd hefur kært framangreind byggingarleyfi til úrskurðarnefndar um umhverfis- og auðlindamál og eru málin þar í hefðbundnum farvegi. Sveitarfélagið mun ekki skorast undan sinni ábyrgð og hefur beitt stjórnvöld miklum þrýstingi til að koma að borðinu varðandi fjármögnun á heildarlausn fráveitumála í sveitarfélaginu, eins og þeim ber að gera samkvæmt verndarlögunum. Það er kjarni málsins.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun