Innlent

Fentanýl ekkert til að fíflast með

Una Sighvatsdóttir skrifar
Rannsókn stendur enn yfir á því hvort andlát ungs manns á menningarnótt tengist neyslu á verkjalyfinu fentanýl. Að minnsta kosti tvö önnur dauðsföll á árinu má rekja til lyfsins og hefur landlæknisembættið áhyggjur af því að misnotkun þess sé að aukast, en hvergi á Norðurlöndum ávísa læknar meira á sterk verkjalyf og enda sum þeirra, þar á meðal fentanýl, á svörtum markaði.

Ísland sver sig að þessu leyti meira í ætt við Bandaríkin, þar sem rekja má tugi dauðsfalla síðustu mánuði til fentanýlneyslu. Og þar er sagan að endurtaka sig.

Sá á eftir vinum sínum í dauðann

Paul Fontain, fréttastjóri Reykjavík Grapevine, er bandarískur Íslendingur, uppalinn í Baltimore. Borgin er þekkt er sem heróínhöfuðborg Bandaríkjanna. Fregnir af andlátum ungra Íslendinga undanfarið vekja slæmar minningar hjá Paul því fyrir rúmum tuttugu árum var hann sjálfur ungur maður háður heróíni og sá marga neyslufélaga verða fentanýli að bráð, en lyfið er fimmtíu sinnum sterkara en heróín.

„Ég þekkti fólk, sem ég myndi kalla vini, sem dóu úr þessu. Og það var ekki fólk sem var bara aðeins að fíflast í með vímuefni. Sumir þeirra voru mjög harðir í heróín og höfðu mikið tolerans fyrir því, en jafnvel þeir sem eru búnir að taka ópíóða árum eða áratugum saman geta dáið eins fljótlega og þeir sem eru að prófa þetta í fyrsta sinn, því miður," segir Paul.



Fetanýl er margfalt sterkara en bæði heróín og morfín.
Tilhneiging til að telja hættuna vera ýkta

Paul fjallar um fentanýlneyslu í pistli á vef Reykjavík Grapevine þar sem hann varar fólk í neyslu við því að vanmeta hættuna af fentanýli. Í samtali við fréttastofu segir hann að sumir kunni að telja lyfið að einhverju leyti öruggt vegna þess að það er lyfsseðilsskylt og afgreitt af læknum. Varúðarorðin um þá stórhættu sem stafi af fentanýli séu hinsvegar alls engar ýkur. Því sé grundvallaratriði að umræðan og viðhorfin breytist meðal þeirra sem eru í neyslu.

„Það er viðhorf innan þessa heims gagnvart fentalýn sem þarf að breytast fyrst og fremst. Það er hægt að skemmta sér með ýmisleg efni án þess að deyja úr því. Sjálfur hef ég mjög frjálslynda stefnu hvað vímuefni varðar, mjög frjálslynda, en  á sama tíma held ég að það séu sum efni sem eiga að vera tekin undir eftirlit lækna eða einhverra sem vinna á sjúkrahúsi og geta fylgst með hversu mikið er tekið. Því það er mjög, mjög auðvelt að taka of stóran skammt af þessu."

Vonar að ekki þurfi fleiri að deyja

Paul prófaði sjálfur aldrei fentanýl. Hann náði sér á endanum út úr heróínneyslunni á tíunda áratugnum, með miklum herkjum, og hóf nýtt líf á Íslandi. Hann vonar að fíkniefnaheimurinn þróist ekki með þeim hætti sem hann hefur gert í Baltimore.

„Vonandi þurfa ekki fleiri að deyja fyrr en fólk fattar að þetta er eitthvað sem maður á ekki að fíflast með."


Tengdar fréttir

Viðvörunarbjöllur vegna vaxandi verkalyfjanotkunar

Ávísunum á sterk verkjalyf sem innihalda ópíóða fer fjölgandi á Íslandi og eru hvergi fleiri á Norðurlöndunum en hér. Landlæknisembættið telur þetta vera áhyggjuefni vegna hættu á misnotkun þessar lyfja, enda ópíafíkn bráðhættuleg.

Fentanýl gengur kaupum og sölum á Facebook

Umræða um lyfið fentanýl komst í hámæli eftir að ungur maður lést um síðustu helgi og annar missti meðvitund. Móðir manns sem lést vegna misnotkunar lyfsins árið 2013 segir Vog hafa brugðist.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×