Dómstjóri fer varlega í birtingu dóma því Google gleymir engu Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 5. janúar 2015 09:30 Halldór Halldórsson er dómstjóri við Héraðsdóm Norðurlands vestra á Sauðárkróki. Vísir/Pjetur Þau tíðindi urðu á vefsíðu Héraðsdóms Norðurlands vestra í desember að fimm dómar voru birtir. Síðast hafði birst dómur á vefsíðunni sem féll þann 25. júlí síðastliðinn. Ekki er þó að skilja að enginn dómur hafi fallið frá 25. júlí fram í jólamánuðinn. „Ég veit upp á mig skömmina í þessu. Eitthvað er nú búið að dæma síðan 25. júlí en hvað af því ratar svo inn á þennan ágæta vef er svo önnur saga,“ segir Halldór Halldórsson, dómstjóri við umræddan héraðsdóm sem staðsettur er á Sauðárkróki. Blaðamaður ræddi við Halldór í nóvember síðastliðnum þar sem hann viðurkenndi að fámennið í sveitinni spilaði stóran þátt í því að bæði dagskrá dómstóla væri lítið uppfærð og sömuleiðis dómar sjaldnast birtir. „Það eru alltaf vandræði í fásinninu í sveitinni ef maður setur eitthvað inn,“ segir Halldór. Hann segir að jafnvel þótt hann nafngreini ekki einstaklinga í dómum valdi það vandræðum. Allir þekki alla. Sá galli sé einnig á birtingu dóma á netinu að þar lifi allt um aldur og ævi. „Ég hef verið talsmaður þess að menn fari gætilega í birtingum því Google gleymir engu.“Hvers vegna á að birta dóma? Í reglum um birtingu dóma og úrskurða á heimasíðu héraðsdóma kemur fram að með opinberri birtingu dóma sé leitast við að koma á framfæri upplýsingum sem erindi geta átt við almenning og varpa um leið ljósi á starfsemi héraðsdómstólanna. „Þá er tilgangur birtingarinnar jafnframt sá að miðla upplýsingum sem komið geta lögfræðingum að notum í störfum þeirra,“ eins og segir í reglunum sem finna má í viðhengi neðan við fréttina. Dóma í sumum tegundum mála á þó ekki að birta samkvæmt reglunum. Má þar nefna mál sem snerta deilur um börn, brot á barnaverndarlögum, hjúskapadeilur og beiðni um dómskvaðningu matsmanna.Miðað við vefsíðu Héraðsdóms Norðurlands vestra féllu tíu dómar á árinu. Þeir voru þó miklu fleiri.Dómsstjóri hefur valdið Dóma á að jafnaði að birta innan tveggja daga frá uppkvaðningu en þó ekki fyrr en klukkustund eftir uppkvaðningu svo lögmanni gefist ráðrúm til að upplýsa skjólstæðing um niðurstöðu máls. Halldór er vel meðvitaður um umræddar reglur en bendir á að engu að síður hafi dómstjóri ákvörðunarvald í hverju máli fyrir sig. „Það eru alltaf undantekningarákvæði þannig að menn geta ákveðið að birta ekki ef mönnum finnst dómarnir ekki eiga erindi á netið.“ Vísar Halldór til þess að í reglunum segir einnig að dómstjóri geti ákveðið að birta skuli úrlausnir sem allajafna eigi ekki að birta og sömuleiðis að birta ekki dóma sem allajafna eigi að birta.Vantar innrivef fyrir dómarana Fjölmargir dómar verða að fréttaefni fjölmiðla sem sýna því athygli þegar dómar í einstökum málum eru ekki birtir. Það eru þó fleiri en fjölmiðlar sem vilji skoða dóma sem falla að sögn Halldórs. Þannig vilja aðrir dómarar geta skoðað dóma til að læra af og hið sama gildi um lögmenn. „Það vantar vef þar sem aðrir dómarar komast í málin manns,“ segir Halldór. Hann bendir svo á að ef mál í héraði fara fyrir Hæstarétt þá eru bæði dómur í héraði og Hæstarétti birtur á vef Hæstaréttar. Þar með sé tilgangurinn orðinn lítill að sleppa birtingu dómsins í héraði.Þau svæði sem héraðsdómarnir átta ná til. Mynd af Domstolar.is.Þarf ekki að birta dagskrána Það eru ekki bara dómar sem sjaldan eru birtir á vef Héraðsdóms Norðurlands vestra heldur er dagskráin lítið sem ekkert uppfærð. Þannig reynist fjölmiðlum erfitt að fylgjast með því sem um er að vera á Sauðárkróki. Því er öfugt farið í öðrum héraðsdómum landsins þar sem dagskráin er allajafna uppfærð jafnóðum þótt vissulega virðist fleiri dómstjórar leyfa sér að sleppa birtingu einstakra dóma og dagskrárliða. Ólíkt dómum er ekki að finna reglur varðandi uppfærslu dagskrár á vefsíðu dómstólanna. „Dagskráin er fyrir þá sem þurfa að mæta í héraðsdóm,“ segir Halldór og á við þátttakendur í einstökum málum. Fjölmargir salir séu til að mynda í Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem fólk þurfi að vita hvert það á að mæta. Svo sé ekki í sal Héraðsdóms NV á Króknum. „Hér er dagskráin bara einföld og þægileg. Það þarf ekki að birta hana,“ segir Halldór. Út á við virkar þó eins og lítið sem ekkert sé um að vera í héraðsdómnum. Eitt mál er á dagskrá dómsins á nýju ári ef marka má dagskrána eins og hún stendur núna. Það er hins vegar einfaldlega eina málið sem Halldór hefur ákveðið að birta á vefnum.Ekkert um að vera? „Maður fær að heyra spurninguna hvort það sé ekkert um að vera hjá mér,“ segir Halldór en segist einfaldlega hafa það sjónarmið að margt af því sem rati í dómstóla eigi ekki erindi við aðra. „Kannski á ég ekkert að vera að þessu. Bara setja allt á netið og láta mig það engu varða,“ segir Halldór. Aðspurður hvort það yrði erfiðara að ganga um götur Sauðárkróks tæki hann upp á því að birta dóma og hafa uppfærða dagskrá telur Halldór svo ekki vera. „Varla úr þessu. Ég er búinn að vera hérna síðan 1992 eða síðan héraðsdómarnir voru stofnaðir,“ segir Halldór og bætir við að hann muni kannski skoða þá dóma sem fallið hefðu undanfarna mánuði og athuga hvort einhverjir þeirra ættu ekki að rata á netið. „Svo menn haldi ekki að ég sé ekki að gera neitt,“ segir Halldór á léttu nótunum. Viðtalið við Halldór var tekið í nóvember og viti menn, í desember duttu inn fimm dómar á vef héraðsdóms. Þó er óhætt að fullyrða að mun fleiri dómar féllu á tímabilinu 25. júlí fram í desember. Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Innlent Stúlkur látnar afklæðast til að athuga með blæðingar Erlent Fleiri fréttir Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Sjá meira
Þau tíðindi urðu á vefsíðu Héraðsdóms Norðurlands vestra í desember að fimm dómar voru birtir. Síðast hafði birst dómur á vefsíðunni sem féll þann 25. júlí síðastliðinn. Ekki er þó að skilja að enginn dómur hafi fallið frá 25. júlí fram í jólamánuðinn. „Ég veit upp á mig skömmina í þessu. Eitthvað er nú búið að dæma síðan 25. júlí en hvað af því ratar svo inn á þennan ágæta vef er svo önnur saga,“ segir Halldór Halldórsson, dómstjóri við umræddan héraðsdóm sem staðsettur er á Sauðárkróki. Blaðamaður ræddi við Halldór í nóvember síðastliðnum þar sem hann viðurkenndi að fámennið í sveitinni spilaði stóran þátt í því að bæði dagskrá dómstóla væri lítið uppfærð og sömuleiðis dómar sjaldnast birtir. „Það eru alltaf vandræði í fásinninu í sveitinni ef maður setur eitthvað inn,“ segir Halldór. Hann segir að jafnvel þótt hann nafngreini ekki einstaklinga í dómum valdi það vandræðum. Allir þekki alla. Sá galli sé einnig á birtingu dóma á netinu að þar lifi allt um aldur og ævi. „Ég hef verið talsmaður þess að menn fari gætilega í birtingum því Google gleymir engu.“Hvers vegna á að birta dóma? Í reglum um birtingu dóma og úrskurða á heimasíðu héraðsdóma kemur fram að með opinberri birtingu dóma sé leitast við að koma á framfæri upplýsingum sem erindi geta átt við almenning og varpa um leið ljósi á starfsemi héraðsdómstólanna. „Þá er tilgangur birtingarinnar jafnframt sá að miðla upplýsingum sem komið geta lögfræðingum að notum í störfum þeirra,“ eins og segir í reglunum sem finna má í viðhengi neðan við fréttina. Dóma í sumum tegundum mála á þó ekki að birta samkvæmt reglunum. Má þar nefna mál sem snerta deilur um börn, brot á barnaverndarlögum, hjúskapadeilur og beiðni um dómskvaðningu matsmanna.Miðað við vefsíðu Héraðsdóms Norðurlands vestra féllu tíu dómar á árinu. Þeir voru þó miklu fleiri.Dómsstjóri hefur valdið Dóma á að jafnaði að birta innan tveggja daga frá uppkvaðningu en þó ekki fyrr en klukkustund eftir uppkvaðningu svo lögmanni gefist ráðrúm til að upplýsa skjólstæðing um niðurstöðu máls. Halldór er vel meðvitaður um umræddar reglur en bendir á að engu að síður hafi dómstjóri ákvörðunarvald í hverju máli fyrir sig. „Það eru alltaf undantekningarákvæði þannig að menn geta ákveðið að birta ekki ef mönnum finnst dómarnir ekki eiga erindi á netið.“ Vísar Halldór til þess að í reglunum segir einnig að dómstjóri geti ákveðið að birta skuli úrlausnir sem allajafna eigi ekki að birta og sömuleiðis að birta ekki dóma sem allajafna eigi að birta.Vantar innrivef fyrir dómarana Fjölmargir dómar verða að fréttaefni fjölmiðla sem sýna því athygli þegar dómar í einstökum málum eru ekki birtir. Það eru þó fleiri en fjölmiðlar sem vilji skoða dóma sem falla að sögn Halldórs. Þannig vilja aðrir dómarar geta skoðað dóma til að læra af og hið sama gildi um lögmenn. „Það vantar vef þar sem aðrir dómarar komast í málin manns,“ segir Halldór. Hann bendir svo á að ef mál í héraði fara fyrir Hæstarétt þá eru bæði dómur í héraði og Hæstarétti birtur á vef Hæstaréttar. Þar með sé tilgangurinn orðinn lítill að sleppa birtingu dómsins í héraði.Þau svæði sem héraðsdómarnir átta ná til. Mynd af Domstolar.is.Þarf ekki að birta dagskrána Það eru ekki bara dómar sem sjaldan eru birtir á vef Héraðsdóms Norðurlands vestra heldur er dagskráin lítið sem ekkert uppfærð. Þannig reynist fjölmiðlum erfitt að fylgjast með því sem um er að vera á Sauðárkróki. Því er öfugt farið í öðrum héraðsdómum landsins þar sem dagskráin er allajafna uppfærð jafnóðum þótt vissulega virðist fleiri dómstjórar leyfa sér að sleppa birtingu einstakra dóma og dagskrárliða. Ólíkt dómum er ekki að finna reglur varðandi uppfærslu dagskrár á vefsíðu dómstólanna. „Dagskráin er fyrir þá sem þurfa að mæta í héraðsdóm,“ segir Halldór og á við þátttakendur í einstökum málum. Fjölmargir salir séu til að mynda í Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem fólk þurfi að vita hvert það á að mæta. Svo sé ekki í sal Héraðsdóms NV á Króknum. „Hér er dagskráin bara einföld og þægileg. Það þarf ekki að birta hana,“ segir Halldór. Út á við virkar þó eins og lítið sem ekkert sé um að vera í héraðsdómnum. Eitt mál er á dagskrá dómsins á nýju ári ef marka má dagskrána eins og hún stendur núna. Það er hins vegar einfaldlega eina málið sem Halldór hefur ákveðið að birta á vefnum.Ekkert um að vera? „Maður fær að heyra spurninguna hvort það sé ekkert um að vera hjá mér,“ segir Halldór en segist einfaldlega hafa það sjónarmið að margt af því sem rati í dómstóla eigi ekki erindi við aðra. „Kannski á ég ekkert að vera að þessu. Bara setja allt á netið og láta mig það engu varða,“ segir Halldór. Aðspurður hvort það yrði erfiðara að ganga um götur Sauðárkróks tæki hann upp á því að birta dóma og hafa uppfærða dagskrá telur Halldór svo ekki vera. „Varla úr þessu. Ég er búinn að vera hérna síðan 1992 eða síðan héraðsdómarnir voru stofnaðir,“ segir Halldór og bætir við að hann muni kannski skoða þá dóma sem fallið hefðu undanfarna mánuði og athuga hvort einhverjir þeirra ættu ekki að rata á netið. „Svo menn haldi ekki að ég sé ekki að gera neitt,“ segir Halldór á léttu nótunum. Viðtalið við Halldór var tekið í nóvember og viti menn, í desember duttu inn fimm dómar á vef héraðsdóms. Þó er óhætt að fullyrða að mun fleiri dómar féllu á tímabilinu 25. júlí fram í desember.
Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Innlent Stúlkur látnar afklæðast til að athuga með blæðingar Erlent Fleiri fréttir Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Sjá meira