Sjá mengunarmökkinn veltast áfram Svavar Hávarðsson skrifar 10. desember 2015 07:00 Stefán, Ping og Árný litla hafa búið í Peking í nokkur ár en núna telja þau að vart verði unað við mengunina í borginni lengur. vísir/stefán Á sama tíma og ráðamenn 195 þjóða sitja á rökstólum á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í París eru vandamálin sem við er að glíma þegar farin að hafa mikil áhrif á daglegt líf fólks um allan heim. Ekki síst á það við um Kínverja – fjölmennustu þjóð heims. Hagvöxtur í landinu, næststærsta hagkerfi heims, hefur verið ógnvænlega hár í aldarfjórðung og uppbygging iðnaðar og orkuvera er farin að taka sinn toll.Jafnvel bannað að grilla Yfirvöld í höfuðborg Kína þar sem um 20 milljónir manna búa, Peking, sendu í fyrsta skipti í vikunni út rauða aðvörun – hæsta viðbúnaðarstig af fjórum – sem þýðir að mengun innan borgarmarkanna muni haldast langt yfir hættumörkum í þrjá sólarhringa eða lengur. Þetta þýðir að leik- og grunnskólum, auk fjölda fyrirtækja hefur verið lokað tímabundið – helmingurinn af fimm milljónum ökutækja er kyrrsettur annan hvern dag. Það er meira að segja bannað að grilla sér mat úti við, en viðbúnaðarstigið er sett á nú í fyrsta sinn þrátt fyrir að mengunin hafi oft verið verið verri, og síðast í fyrri viku.Horfir á mengunina veltast áfram „Margt leggst á eitt við að magna upp mengunina í og kringum borgina. Gríðarleg iðnaðarstarfsemi, mengun frá bílum, bruni á lággæða kolum til að kynda húsnæði, og þá einkum í úthverfum og aðliggjandi sveitum, loftstillur og fleira,“ segir Stefán Úlfarsson, sjálfstætt starfandi hagfræðingur sem hefur búið í miðborg Peking síðastliðin fjögur ár ásamt fjölskyldu sinni; kínverskri eiginkonu sinni Ping og dótturinni Árnýju. Ping starfar sem blaðamaður á kínverskum fréttamiðli en Árný gengur í skóla í borginni. „Mestalla þessa viku er fjöldi örsmárra mengunaragna í loftinu tíu til tuttugu sinnum meiri en talið er óhætt. Ég geri ráð fyrir að þeir sem eru veikir fyrir finni strax fyrir beinum áhrifum í formi ertingar í hálsi, öndunarerfiðleika og slíks. Beinu áhrifin fyrir aðra eru kannski fyrst og fremst á hugsunina. Þar sem mengunin er þykkust sér maður hana veltast áfram og sveipa umhverfið öskugrárri slikju. Þegar maður sér þetta veit maður að eitthvað er að,“ segir Stefán og bætir við að Ping þurfi að mæta til vinnu á hverjum degi – ólíkt mörgum sem ekki treysta sér til vinnu. Sjálfur hefur hann aðstöðu til að vinna heima. Skólinn hennar Árnýjar leyfir foreldrum að ráða því sjálf hvort þau senda börn sín í skólann meðan ástandið er hvað verst. Þau ákváðu að láta hana ekki fara í skólann og verður hún því líklega heima alla þessa viku, að sögn Stefáns. „Ég skýst út áður en konan fer í vinnuna á morgnana og kaupi í matinn og svoleiðis. Síðan höldum við Árný okkur inni allan daginn. Gluggarnir eru lokaðir og lofthreinsibúnaðurinn á fullu. Þannig lágmörkum við mengunina sem við öndum að okkur. Konan er búin nánast eins og reykkafari þegar hún fer í vinnuna með stóra grisju fyrir andliti. Kennararnir senda okkur upplýsingar á netinu um þau verkefni sem ætlast er til að börnin vinni heima,“ segir Stefán.Enginn sjáanlegur árangur Þar sem ástandið í borginni hefur oft verið svipað og í þessari viku eða jafnvel verra, án þess að gripið hafi verið til jafn harkalegra aðgerða og nú, liggur beint við að spyrja: Hvers vegna núna? „Ég held að ástæðan felist í því að fólk er að verða meðvitaðra um umfang vandans. Margir óttast, held ég, að geta ekki lengur búið fjölskyldu sinni öruggt heimili í Peking. Stjórnvöld vilja sýna að þau eru að gera eitthvað í málinu. Almenningur hefur lagt á sig æ meira umstang síðustu ár út af mengun; birgt sig upp af grisjum, dregið úr notkun einkabíls, komið sér upp lofthreinsibúnaði heima og jafnvel flutt á brott. Það hefur hins vegar verið erfiðara að átta sig á því hvað stjórnvöld eru að gera. Í ríkisfjölmiðlunum gefa þau vissulega til kynna að þau séu meðvituð um vandann og vinni eftir áætlun að lausn hans. Gefnar eru út reglugerðir og tilskipanir. Samt er enginn sjáanlegur árangur. Mengunin virðist ekki vera á förum. Kannski er farið að líta á lausn vandans sem mikilvægan mælikvarða á lögmæti stjórnvalda,“ segir Stefán. Í samhengi við orð Stefáns má rifja það upp að kínversk yfirvöld hafa leynt og ljóst reynt að leyna vandamálinu sem loftmengunin er. Fyrir rúmu ári bönnuðu yfirvöld að upplýsingar um loftmengun í Peking væru birtar, en þá stóð fundur 21 leiðtoga aðildarríkja Viðskipta- og samvinnustofnunar Asíu og Kyrrahafsríkja yfir. Í fréttum frá þessum tíma sagði frá því að stjórnvöld gæfu út sínar eigin upplýsingar um mengun, en Stefán segir að íbúar borgarinnar reiði sig á tölur um loftgæði sem bandaríska sendiráðið í Peking gefur út og birtir bæði á vefnum og á Twitter. Þessar mælingar sendiráðsins hafa verið þyrnir í augum yfirvalda og hugðust þau koma í veg fyrir birtingu þeirra þegar leiðtogafundurinn stóð yfir í fyrra.Íhuga að flytja frá Peking Að lokum segir Stefán: „Við erum heppnari en margir aðrir, að hafa val um það hvort við búum áfram í Peking eða flytjum á brott. Fyrir einu til tveimur árum hefði mér ef til vill þótt fjarstæðukennt að fara bara út af menguninni. Í dag finnst mér það alls ekki svo vitlaus hugmynd.“ Loftslagsmál Mest lesið Töluverður eldsvoði og þrír fluttir af vettvangi í sjúkrabíl Innlent Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Innlent Mjög alvarlegt tilfelli Innlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Innlent Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Innlent Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Innlent Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Innlent Fleiri fréttir Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Viðbúnaður í Vesturbæ og nikótínumræður á Alþingi Guðrún segir ríkisstjórnina slá skjaldborg um Flokk fólksins Skera niður til að mæta launahækkunum Töluverður eldsvoði og þrír fluttir af vettvangi í sjúkrabíl Fjölga ferðum og auka tíðni ákveðinna leiða Strætó í haust Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Bein útsending: Afmælisráðstefna Afstöðu Kynntu fyrirhugaðan Sæbrautarstokk Sjá meira
Á sama tíma og ráðamenn 195 þjóða sitja á rökstólum á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í París eru vandamálin sem við er að glíma þegar farin að hafa mikil áhrif á daglegt líf fólks um allan heim. Ekki síst á það við um Kínverja – fjölmennustu þjóð heims. Hagvöxtur í landinu, næststærsta hagkerfi heims, hefur verið ógnvænlega hár í aldarfjórðung og uppbygging iðnaðar og orkuvera er farin að taka sinn toll.Jafnvel bannað að grilla Yfirvöld í höfuðborg Kína þar sem um 20 milljónir manna búa, Peking, sendu í fyrsta skipti í vikunni út rauða aðvörun – hæsta viðbúnaðarstig af fjórum – sem þýðir að mengun innan borgarmarkanna muni haldast langt yfir hættumörkum í þrjá sólarhringa eða lengur. Þetta þýðir að leik- og grunnskólum, auk fjölda fyrirtækja hefur verið lokað tímabundið – helmingurinn af fimm milljónum ökutækja er kyrrsettur annan hvern dag. Það er meira að segja bannað að grilla sér mat úti við, en viðbúnaðarstigið er sett á nú í fyrsta sinn þrátt fyrir að mengunin hafi oft verið verið verri, og síðast í fyrri viku.Horfir á mengunina veltast áfram „Margt leggst á eitt við að magna upp mengunina í og kringum borgina. Gríðarleg iðnaðarstarfsemi, mengun frá bílum, bruni á lággæða kolum til að kynda húsnæði, og þá einkum í úthverfum og aðliggjandi sveitum, loftstillur og fleira,“ segir Stefán Úlfarsson, sjálfstætt starfandi hagfræðingur sem hefur búið í miðborg Peking síðastliðin fjögur ár ásamt fjölskyldu sinni; kínverskri eiginkonu sinni Ping og dótturinni Árnýju. Ping starfar sem blaðamaður á kínverskum fréttamiðli en Árný gengur í skóla í borginni. „Mestalla þessa viku er fjöldi örsmárra mengunaragna í loftinu tíu til tuttugu sinnum meiri en talið er óhætt. Ég geri ráð fyrir að þeir sem eru veikir fyrir finni strax fyrir beinum áhrifum í formi ertingar í hálsi, öndunarerfiðleika og slíks. Beinu áhrifin fyrir aðra eru kannski fyrst og fremst á hugsunina. Þar sem mengunin er þykkust sér maður hana veltast áfram og sveipa umhverfið öskugrárri slikju. Þegar maður sér þetta veit maður að eitthvað er að,“ segir Stefán og bætir við að Ping þurfi að mæta til vinnu á hverjum degi – ólíkt mörgum sem ekki treysta sér til vinnu. Sjálfur hefur hann aðstöðu til að vinna heima. Skólinn hennar Árnýjar leyfir foreldrum að ráða því sjálf hvort þau senda börn sín í skólann meðan ástandið er hvað verst. Þau ákváðu að láta hana ekki fara í skólann og verður hún því líklega heima alla þessa viku, að sögn Stefáns. „Ég skýst út áður en konan fer í vinnuna á morgnana og kaupi í matinn og svoleiðis. Síðan höldum við Árný okkur inni allan daginn. Gluggarnir eru lokaðir og lofthreinsibúnaðurinn á fullu. Þannig lágmörkum við mengunina sem við öndum að okkur. Konan er búin nánast eins og reykkafari þegar hún fer í vinnuna með stóra grisju fyrir andliti. Kennararnir senda okkur upplýsingar á netinu um þau verkefni sem ætlast er til að börnin vinni heima,“ segir Stefán.Enginn sjáanlegur árangur Þar sem ástandið í borginni hefur oft verið svipað og í þessari viku eða jafnvel verra, án þess að gripið hafi verið til jafn harkalegra aðgerða og nú, liggur beint við að spyrja: Hvers vegna núna? „Ég held að ástæðan felist í því að fólk er að verða meðvitaðra um umfang vandans. Margir óttast, held ég, að geta ekki lengur búið fjölskyldu sinni öruggt heimili í Peking. Stjórnvöld vilja sýna að þau eru að gera eitthvað í málinu. Almenningur hefur lagt á sig æ meira umstang síðustu ár út af mengun; birgt sig upp af grisjum, dregið úr notkun einkabíls, komið sér upp lofthreinsibúnaði heima og jafnvel flutt á brott. Það hefur hins vegar verið erfiðara að átta sig á því hvað stjórnvöld eru að gera. Í ríkisfjölmiðlunum gefa þau vissulega til kynna að þau séu meðvituð um vandann og vinni eftir áætlun að lausn hans. Gefnar eru út reglugerðir og tilskipanir. Samt er enginn sjáanlegur árangur. Mengunin virðist ekki vera á förum. Kannski er farið að líta á lausn vandans sem mikilvægan mælikvarða á lögmæti stjórnvalda,“ segir Stefán. Í samhengi við orð Stefáns má rifja það upp að kínversk yfirvöld hafa leynt og ljóst reynt að leyna vandamálinu sem loftmengunin er. Fyrir rúmu ári bönnuðu yfirvöld að upplýsingar um loftmengun í Peking væru birtar, en þá stóð fundur 21 leiðtoga aðildarríkja Viðskipta- og samvinnustofnunar Asíu og Kyrrahafsríkja yfir. Í fréttum frá þessum tíma sagði frá því að stjórnvöld gæfu út sínar eigin upplýsingar um mengun, en Stefán segir að íbúar borgarinnar reiði sig á tölur um loftgæði sem bandaríska sendiráðið í Peking gefur út og birtir bæði á vefnum og á Twitter. Þessar mælingar sendiráðsins hafa verið þyrnir í augum yfirvalda og hugðust þau koma í veg fyrir birtingu þeirra þegar leiðtogafundurinn stóð yfir í fyrra.Íhuga að flytja frá Peking Að lokum segir Stefán: „Við erum heppnari en margir aðrir, að hafa val um það hvort við búum áfram í Peking eða flytjum á brott. Fyrir einu til tveimur árum hefði mér ef til vill þótt fjarstæðukennt að fara bara út af menguninni. Í dag finnst mér það alls ekki svo vitlaus hugmynd.“
Loftslagsmál Mest lesið Töluverður eldsvoði og þrír fluttir af vettvangi í sjúkrabíl Innlent Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Innlent Mjög alvarlegt tilfelli Innlent Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Innlent Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Innlent Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Innlent Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Innlent Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Innlent Fleiri fréttir Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sakar Guðrúnu um sjúklega þráhyggju Stokkur fjarlægi gjána sem skilji að Vogahverfin Hættir að taka krókinn um Háaleitisbraut og Miklubraut Vildu að skikkjan yrði rifin af öxlum Ómars Fjórtán ára piltur grunaður um að leggja hníf að hálsi annars við Hvaleyrarvatn „Þar sem vændi þrífst þar þrífst líka mansal“ Útburður manns úr Bríetartúni dreginn til baka Mjög alvarlegt tilfelli Viðbúnaður í Vesturbæ og nikótínumræður á Alþingi Guðrún segir ríkisstjórnina slá skjaldborg um Flokk fólksins Skera niður til að mæta launahækkunum Töluverður eldsvoði og þrír fluttir af vettvangi í sjúkrabíl Fjölga ferðum og auka tíðni ákveðinna leiða Strætó í haust Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Bein útsending: Afmælisráðstefna Afstöðu Kynntu fyrirhugaðan Sæbrautarstokk Sjá meira