Málflutningur í Imon-málinu svokallaða fer fram í Hæstarétti í dag. Í málinu voru þau Sigurjón Þ. Árnason, fyrrverandi bankastjóri Landsbankans, Elín Sigfúsdóttir, fyrrverandi framkvæmdastjóri fyrirtækjasviðs og Steinþór Gunnarsson, fyrrverandi forstöðumaður verðbréfamiðlunar, ákærð vegna kaupa félagsins Imon á hlutabréfum í bankanum.

Fjárfestirinn Magnús Ármann átti félagið Imon en viðskiptin fóru fram þremur dögum fyrir setningu neyðarlaganna eða þann 3. október 2008. Ákært var bæði fyrir umboðssvik og markaðsmisnotkun. Bankinn sjálfur átti hlutabréfin sem seld voru og lánaði að fullu Imon fyrir kaupunum á þeim. Hljóðaði lánið upp á 5 milljarða króna.

Voru Sigurjón og Elín bæði sýknuð í málinu í Héraðsdómi Reykjavíkur þegar dómur gekk í júní í fyrra en Steinþór var dæmur í 9 mánaða fangelsi, þar af 6 mánði skilorðsbundna. Í júlí í fyrra áfrýjaði ríkissaksóknari niðurstöðu héraðsdóms til Hæstaréttar en áður hafði Steinþór áfrýjað sínum dómi sjálfur.



Vísaði í Exeter og Al Thani

Helgi Magnús Gunnarsson, vararíkissaksóknari, hóf daginn í Hæstarétti og talaði sleitulaust í rúman einn og hálfan tíma. Fór hann fram á að ákærðu yrðu dæmd til óskilorðsbundinnar refsingar og vísaði í dóma Hæstaréttar í Exeter-málinu og Al Thani-málinu kröfu sinni til stuðnings. Í báðum tilfellum voru sakborningar dæmdir í nokkurra ára fangelsi fyrir brot sín.

Saksóknari fór yfir málatilbúnað ákæruvaldsins sem byggir meðal annars á því að um sýndarviðskipti hafi verið að ræða. Hlutabréfakaup Imon í bankanum hafi verið til þess fallin að gefa eftirspurn eftir bréfum í Landsbankanum ranglega og misvísandi til kynna. Þá hafi markaðsáhættan vegna viðskiptanna verið öll hjá bankanum að mati ákæruvaldsins. Sagði saksóknari að 100 prósent lán vegna kaupanna hafi verið forsenda þess að þau færu fram.

Ekki "business as usual"

„Þetta eru augljóslega örvæntingarfull viðskipti. Það er sama hvað ákærðu halda fram í greinargerðum sínum, þetta var ekki "business as usual", hér var ekki um eðlileg viðskipti að ræða,“ sagði Helgi Magnús.

Vildi hann meina að ákvörðun um lánveitinguna og sölu hlutabréfanna hafi ekki verið tekin á viðskiptalegum forsendum. Landsbankinn hafi þurft að losa sig við eigin hlutabréf „sem voru farin að valda bankanum vandræðum“, eins og saksóknari komst að orði, en bankinn mátti ekki eiga meira en 5 prósent í sjálfum sér án þess að flaggað yrði á hann í Kauphöllinni.

„Bankinn var einn aðalkaupandinn í sjálfum sér þetta ár. Það mátti ekki opinbera það,“ sagði saksóknari.

„Íslenska bankakerfið var á heljarþröm“

Magnús Ármann, eigandi Imon, var stærsti eigandi sparisjóðsins Byr á þessum tíma. Hlutabréf í sparisjóðnum voru tekin sem veð fyrir láninu en ákæruvaldið telur að enginn markaður hafi verið fyrir Byr-bréfin á þessum tíma auk þess sem ekkert mat á verðmæti þeirra hafi farið fram.

Sagði Helgi Magnús að ekkert útlit hafi verið fyrir að bjartari tímar væru framundan á hlutabréfamarkaði þegar lánið var veitt í byrjun október en fimm dögum áður hafði ríkið þjóðnýtt Glitni. Fimm dögum eftir Imon-viðskiptin voru allir stóru íslensku viðskiptabankarnir fallnir.

„Á þessum tíma var bankakreppa að skella á. Gengi krónunnar hafði fallið, hlutafé í bankanum var að lækka ört þrátt fyrir kaup bankans á bréfum í sjálfum sér og innistæðueigendur voru byrjaðir að taka út pening. Íslenska bankakerfið var á heljarþröm, það var ekkert öðruvísi og þarna eru bara dagar sem líða á milli.“