Samningar í skjóli pólitískra tengsla myllusteinn um háls ríkisins Þorbjörn Þórðarson skrifar 21. apríl 2014 21:16 Fyrrverandi fjármálaráðherra segir ýmislegt benda til þess að langtímaleigusamningar um fasteignir sem ríkissjóður gerði fyrir hrun við félög tengd Framsóknarflokknum, jaðri við að vera pólitísk spilling. Samningunum hefur verið líkt við myllusteina um háls ríkisins. Í bókinni Hamskiptunum eftir Inga Frey Vilhjálmsson er fjallað á einum stað um langtímaleigusamninga sem ríkissjóður gerði við fasteignafélög fyrir hrun. Árið 2004 var til dæmis gerður 25 ára óuppsegjanlegur leigusamningur við Íslenska aðalverktaka um húsnæði undir heilsugæslu í verslunarmiðstöðinni Glæsibæ í Reykjavík. Íslenskir aðalverktakar höfðu verið einkavæddir ári áður en Halldór Ásgrímsson, þáverandi formaður Framsóknarflokksins, hafði bein afskipti af sölu fyrirtækisins. Baldri Guðlaugssyni lögfræðingi sem sat í einkavæðingarnefnd sem fulltrúi fjármálaráðuneytisins blöskraði svo þessi afskipti Halldórs að hann lét bóka í fundargerð nefndarinnar að hann teldi afskipti Halldórs óeðlileg og að þau brytu gegn þeim reglum sem einkavæðingarnefnd bæri að starfa eftir. Jón Sveinsson, sem var fulltrúi Halldórs í einkavæðingarnefnd, hafði unnið náið með stjórnendum fyrirtækisins sem fengu að kaupa það af íslenska ríkinu vorið 2003. Hæstiréttur dæmdi þessa einkavæðingu ólögmæta árið 2008. Í Hamskiptunum, bók Inga Freys segir: „Þegar leigusamningurinn um 25 ára leiguna var gerður við Íslenska aðalverktaka árið 2004 voru þessar staðreyndir um einkavæðingu Íslenskra aðalverktaka ekki opinberar. Með samningnum var Íslenskum aðalverktökum hins vegar afhent ávísun til 25 ára þar sem tekjur félagsins af húsnæðinu voru tryggðar út leigutímann. Framsóknarflokkurinn hafði ekki aðeins einkavætt Íslenska aðalverktaka upp í hendurnar átilteknum aðilum heldur einnig tryggt fyrirtækinu traustan langtímasamning um leigu á einni af fasteignum félagsins.“ Forsvarsmenn heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins segja að „á tímum skertra fjárheimilda hafa leigusamningarnir því orðið myllusteinar á um háls stofnananna.“ Bæði dæmin, einkavæðingin og gerð leigusamninganna, eru dæmi um það sem á ensku nefnist „crony capitalism“ og hefur verið þýtt sem klíkukapítalismi á íslensku.Steingrímur J. Sigfússon lét skoða leigusamningana þegar hann var fjármálaráðherra. Hann segir að hendur ríkis hafi verið bundnar við óhagstæða samninga.Ríkissjóður gerði líka 25 ára leigusamninga við dótturfélag Íslenskra aðalverktaka um leigu á 5400 fermetra húsnæði í Borgum á Akureyri á árunum 2003 og 2004. Meðal þeirra stofnana sem enn leigja í húsinu vegna þessara samninga eru Háskólinn á Akureyri, Matís og Jafnréttisstofa. Ríkissjóður þykir greiða fáránlega háa leigu fyrir húsnæðið að mati forsvarsmanna stofnananna sem þar eru. Steingrímur J. Sigfússon lét skoða þessa samninga sérstaklega í ráðuneytinu þegar hann var fjármálaráðherra. „Þá kom í ljós að í sumum tilvikum gat ríkið ekki hreyft hönd né fót gagnvart leigusamningum sem gerðir höfðu verið ýmist um leigu á húsnæði eða jafnvel útvistun þjónustu sem ríkið var samningsbundið til að kaupa verðtryggt í löngum samningum, sumum óuppsegjanlegum. Þetta var auðvitað sérstaklega neyðarlegt þegar verið var að leggja stífar aðhaldskröfur á opinberan rekstur,“ segir Steingrímur.Telur þú að þessir samningar sem ríkissjóður gerði við dótturfélag ÍAV séu dæmi um pólitíska spillingu? „Ja, það er auðvitað ýmislegt sem bendir til þess og það hefur verið vel rakið af ýmsum aðilum. Hæstiréttur dæmdi auðvitað einkavæðingu Íslenskra aðalverktaka ólögmæta.“ Mest lesið „Stundin sem við höfum óttast er runnin upp“ Erlent Hermenn bauluðu á Biden, Newsom og blaðamenn Erlent Vinnuslys við Suðurlandsbraut Innlent Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Innlent Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Innlent Undirbúa flutning þúsunda til Guantánamo Erlent Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Innlent Þrjú ár fyrir að svíkja út 156 milljónir og leggja inn á fjölskylduna Innlent Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Innlent Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Innlent Fleiri fréttir „Þingið hefur verið svipt aðhaldi sínu“ Ógn loftslagsbreytinga við fæðuöryggi stórlega vanmetin Fastir á Keflavíkurflugvelli í þrjá daga án útskýringa Hvalurinn kominn út á haf Fastir í flugstöðinni í fjóra daga og Trump-Tesla í Keflavík Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Bein útsending: Eldhúsdagsumræður á Alþingi Máttu ekki tjalda á Arnarhóli Sterametið mölbrotið í Leifsstöð: Lögðu hald á um 9 lítra af sterum og 44 þúsund töflur Hæstiréttur staðfestir nauðgunardóm Najeb Kolbrún svarar í engu kröfu um að hún skuldi afsökunarbeiðni Vinnuslys við Suðurlandsbraut Fótboltagláp, ráfandi djammarar og nú fljúgandi nefhjól Stendur í stafni fyrir samevrópska nefnd WHO um lýðheilsu Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Stórauka þjónustu Strætó í lok sumars Bein útsending: Byggjum til framtíðar – með gæði, heilnæmi og sjálfbærni að leiðarljósi Miklar breytingar hjá Play og nefhjól í lausu lofti Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Olíudreifing sýknuð af tug milljóna króna bótakröfu Costco Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Neitaði að borga fyrir leigubílinn og braut rúðu í lögreglubíl Hnattræn hlýnun gerði hitabylgjuna í maí hlýrri og mun líklegri en ella Háhyrning rak á land í Grafarvogi Reisa tuttugu bekki til minningar um Bryndísi Klöru Tilfinningaþrungin ræða á þingi SÞ: „Stolt, fötluð, og óendanlega þakklát“ „Hjólið fellur á flugi, auðvitað er það alvarlegt“ Sjá meira
Fyrrverandi fjármálaráðherra segir ýmislegt benda til þess að langtímaleigusamningar um fasteignir sem ríkissjóður gerði fyrir hrun við félög tengd Framsóknarflokknum, jaðri við að vera pólitísk spilling. Samningunum hefur verið líkt við myllusteina um háls ríkisins. Í bókinni Hamskiptunum eftir Inga Frey Vilhjálmsson er fjallað á einum stað um langtímaleigusamninga sem ríkissjóður gerði við fasteignafélög fyrir hrun. Árið 2004 var til dæmis gerður 25 ára óuppsegjanlegur leigusamningur við Íslenska aðalverktaka um húsnæði undir heilsugæslu í verslunarmiðstöðinni Glæsibæ í Reykjavík. Íslenskir aðalverktakar höfðu verið einkavæddir ári áður en Halldór Ásgrímsson, þáverandi formaður Framsóknarflokksins, hafði bein afskipti af sölu fyrirtækisins. Baldri Guðlaugssyni lögfræðingi sem sat í einkavæðingarnefnd sem fulltrúi fjármálaráðuneytisins blöskraði svo þessi afskipti Halldórs að hann lét bóka í fundargerð nefndarinnar að hann teldi afskipti Halldórs óeðlileg og að þau brytu gegn þeim reglum sem einkavæðingarnefnd bæri að starfa eftir. Jón Sveinsson, sem var fulltrúi Halldórs í einkavæðingarnefnd, hafði unnið náið með stjórnendum fyrirtækisins sem fengu að kaupa það af íslenska ríkinu vorið 2003. Hæstiréttur dæmdi þessa einkavæðingu ólögmæta árið 2008. Í Hamskiptunum, bók Inga Freys segir: „Þegar leigusamningurinn um 25 ára leiguna var gerður við Íslenska aðalverktaka árið 2004 voru þessar staðreyndir um einkavæðingu Íslenskra aðalverktaka ekki opinberar. Með samningnum var Íslenskum aðalverktökum hins vegar afhent ávísun til 25 ára þar sem tekjur félagsins af húsnæðinu voru tryggðar út leigutímann. Framsóknarflokkurinn hafði ekki aðeins einkavætt Íslenska aðalverktaka upp í hendurnar átilteknum aðilum heldur einnig tryggt fyrirtækinu traustan langtímasamning um leigu á einni af fasteignum félagsins.“ Forsvarsmenn heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins segja að „á tímum skertra fjárheimilda hafa leigusamningarnir því orðið myllusteinar á um háls stofnananna.“ Bæði dæmin, einkavæðingin og gerð leigusamninganna, eru dæmi um það sem á ensku nefnist „crony capitalism“ og hefur verið þýtt sem klíkukapítalismi á íslensku.Steingrímur J. Sigfússon lét skoða leigusamningana þegar hann var fjármálaráðherra. Hann segir að hendur ríkis hafi verið bundnar við óhagstæða samninga.Ríkissjóður gerði líka 25 ára leigusamninga við dótturfélag Íslenskra aðalverktaka um leigu á 5400 fermetra húsnæði í Borgum á Akureyri á árunum 2003 og 2004. Meðal þeirra stofnana sem enn leigja í húsinu vegna þessara samninga eru Háskólinn á Akureyri, Matís og Jafnréttisstofa. Ríkissjóður þykir greiða fáránlega háa leigu fyrir húsnæðið að mati forsvarsmanna stofnananna sem þar eru. Steingrímur J. Sigfússon lét skoða þessa samninga sérstaklega í ráðuneytinu þegar hann var fjármálaráðherra. „Þá kom í ljós að í sumum tilvikum gat ríkið ekki hreyft hönd né fót gagnvart leigusamningum sem gerðir höfðu verið ýmist um leigu á húsnæði eða jafnvel útvistun þjónustu sem ríkið var samningsbundið til að kaupa verðtryggt í löngum samningum, sumum óuppsegjanlegum. Þetta var auðvitað sérstaklega neyðarlegt þegar verið var að leggja stífar aðhaldskröfur á opinberan rekstur,“ segir Steingrímur.Telur þú að þessir samningar sem ríkissjóður gerði við dótturfélag ÍAV séu dæmi um pólitíska spillingu? „Ja, það er auðvitað ýmislegt sem bendir til þess og það hefur verið vel rakið af ýmsum aðilum. Hæstiréttur dæmdi auðvitað einkavæðingu Íslenskra aðalverktaka ólögmæta.“
Mest lesið „Stundin sem við höfum óttast er runnin upp“ Erlent Hermenn bauluðu á Biden, Newsom og blaðamenn Erlent Vinnuslys við Suðurlandsbraut Innlent Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Innlent Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Innlent Undirbúa flutning þúsunda til Guantánamo Erlent Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Innlent Þrjú ár fyrir að svíkja út 156 milljónir og leggja inn á fjölskylduna Innlent Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Innlent Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Innlent Fleiri fréttir „Þingið hefur verið svipt aðhaldi sínu“ Ógn loftslagsbreytinga við fæðuöryggi stórlega vanmetin Fastir á Keflavíkurflugvelli í þrjá daga án útskýringa Hvalurinn kominn út á haf Fastir í flugstöðinni í fjóra daga og Trump-Tesla í Keflavík Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Bein útsending: Eldhúsdagsumræður á Alþingi Máttu ekki tjalda á Arnarhóli Sterametið mölbrotið í Leifsstöð: Lögðu hald á um 9 lítra af sterum og 44 þúsund töflur Hæstiréttur staðfestir nauðgunardóm Najeb Kolbrún svarar í engu kröfu um að hún skuldi afsökunarbeiðni Vinnuslys við Suðurlandsbraut Fótboltagláp, ráfandi djammarar og nú fljúgandi nefhjól Stendur í stafni fyrir samevrópska nefnd WHO um lýðheilsu Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Stórauka þjónustu Strætó í lok sumars Bein útsending: Byggjum til framtíðar – með gæði, heilnæmi og sjálfbærni að leiðarljósi Miklar breytingar hjá Play og nefhjól í lausu lofti Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Olíudreifing sýknuð af tug milljóna króna bótakröfu Costco Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Neitaði að borga fyrir leigubílinn og braut rúðu í lögreglubíl Hnattræn hlýnun gerði hitabylgjuna í maí hlýrri og mun líklegri en ella Háhyrning rak á land í Grafarvogi Reisa tuttugu bekki til minningar um Bryndísi Klöru Tilfinningaþrungin ræða á þingi SÞ: „Stolt, fötluð, og óendanlega þakklát“ „Hjólið fellur á flugi, auðvitað er það alvarlegt“ Sjá meira