Árangurstengdar greiðslur til kennara eru tímaskekkja! Anna Kristín Sigurðardóttir skrifar 22. mars 2014 00:01 Í viðtali í Fréttablaðinu 20. mars um árangur nemenda í skólum lýsir Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir þeirri skoðun sinni að nauðsynlegt sé að birta fleiri niðurstöður um árangur nemenda til að bæta skólastarf, það sé tímaskekkja að gera það ekki. Af ummælunum má skilja að Þorbjörg Helga vilji tengja saman laun kennara og árangur nemenda eða úthlutun á fjármagni til skóla við árangur skólans – að ákvarðanir um hærri launapotta þurfi að réttlæta með birtingu gagna um árangur. Þetta er rökstutt með tilvísan í PISA-rannsóknir. Það er margt að athuga við það sem þarna kemur fram og að mínu mati óskiljanlegt hvernig draga má þessa ályktun út frá niðurstöðum PISA. Reyndar tel ég þær tillögur sem Þorbjörg setur fram beinlínis vinna gegn góðu skólastarfi því margir samverkandi þættir hafa áhrif á námsárangur barna – árangurstenging launa er ekki einn af þeim. Ég dreg hér fram meginrök í fimm liðum. 1. Félagslegur bakgrunnur nemenda hefur sterkustu tengslin við árangur, skiptir þar mestu viðhorf foreldra til menntunar sem og væntingar þeirra til barna sinna. 2. Það er margt sem bendir til að grunnur sem lagður er í leikskóla og í fyrstu bekkjum grunnskóla hafi áhrif á árangur (t.d. á læsi) við lok grunnskóla. Líta má á árangur við lok grunnskóla sem afrakstur af 10–14 ára námsferli nemandans í leik- og grunnskóla. Á þetta er bent m.a. í skýrslum um PISA 2012. 3. Margoft hefur verið bent á að það að beintengja laun einstakra kennara við árangur nemenda sé bæði rangt og órökrétt (sbr. það sem nefnt er hér að framan). Margir kennarar koma að kennslu hvers barns í gegnum alla skólagönguna. 4. Bestu skólakerfi heims eru þau sem leggja áherslu á jöfnuð þannig að félagsleg staða nemenda hafi ekki áhrif á möguleika þeirra til góðrar menntunar. Árangurstenging launa ógnar þessu þar sem hætt er við að börn sem eru líkleg til að fá lágar einkunnir verði ekki velkomin í viðkomandi skóla. 5. Samstarf innan skóla og á milli skóla hefur sýnt sig vera sterkur áhrifaþáttur við mat á gæðum og árangri. Fagfólk vinnur saman að því að finna bestu lausnirnar og miðlar þekkingu og hugmyndum. Góður árangur er háður því að næsti kennari, skóli eða skólastig vinni líka vel. Það að etja skólum saman hverjum gegn öðrum í samkeppni um fjármagn vinnur gegn slíku samstarfi og þar með mikilvægum möguleika til að efla skólastarf. Við þetta má bæta varnaðarorðum um hvernig megi eða megi ekki túlka niðurstöður ýmissa alþjóðlegra rannsókna. Skólafræðingarnir Hargreaves og Shirley (2012) taka saman einkenni á þeim skólakerfum sem hafa komið hvað best út í alþjóðlegum samanburði, í bók sinni The Global fourth way. Aukin samkeppni og samanburður milli kennara eða skóla er ekki þar á meðal. Þvert á móti leggja bestu skólakerfin áherslu á jöfnuð og góða kennsluhætti fyrir alla nemendur. Birting á niðurstöðum um árangur nemenda mun á engan hátt stuðla að bættu skólastarfi og því síður tengsl launa eða fjármagns við árangursmælingar. Slíkt er tímaskekkja og tíðkast ekki í þeim skólakerfum sem koma best út í alþjóðlegum samanburði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson Skoðun Skoðun Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Sjá meira
Í viðtali í Fréttablaðinu 20. mars um árangur nemenda í skólum lýsir Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir þeirri skoðun sinni að nauðsynlegt sé að birta fleiri niðurstöður um árangur nemenda til að bæta skólastarf, það sé tímaskekkja að gera það ekki. Af ummælunum má skilja að Þorbjörg Helga vilji tengja saman laun kennara og árangur nemenda eða úthlutun á fjármagni til skóla við árangur skólans – að ákvarðanir um hærri launapotta þurfi að réttlæta með birtingu gagna um árangur. Þetta er rökstutt með tilvísan í PISA-rannsóknir. Það er margt að athuga við það sem þarna kemur fram og að mínu mati óskiljanlegt hvernig draga má þessa ályktun út frá niðurstöðum PISA. Reyndar tel ég þær tillögur sem Þorbjörg setur fram beinlínis vinna gegn góðu skólastarfi því margir samverkandi þættir hafa áhrif á námsárangur barna – árangurstenging launa er ekki einn af þeim. Ég dreg hér fram meginrök í fimm liðum. 1. Félagslegur bakgrunnur nemenda hefur sterkustu tengslin við árangur, skiptir þar mestu viðhorf foreldra til menntunar sem og væntingar þeirra til barna sinna. 2. Það er margt sem bendir til að grunnur sem lagður er í leikskóla og í fyrstu bekkjum grunnskóla hafi áhrif á árangur (t.d. á læsi) við lok grunnskóla. Líta má á árangur við lok grunnskóla sem afrakstur af 10–14 ára námsferli nemandans í leik- og grunnskóla. Á þetta er bent m.a. í skýrslum um PISA 2012. 3. Margoft hefur verið bent á að það að beintengja laun einstakra kennara við árangur nemenda sé bæði rangt og órökrétt (sbr. það sem nefnt er hér að framan). Margir kennarar koma að kennslu hvers barns í gegnum alla skólagönguna. 4. Bestu skólakerfi heims eru þau sem leggja áherslu á jöfnuð þannig að félagsleg staða nemenda hafi ekki áhrif á möguleika þeirra til góðrar menntunar. Árangurstenging launa ógnar þessu þar sem hætt er við að börn sem eru líkleg til að fá lágar einkunnir verði ekki velkomin í viðkomandi skóla. 5. Samstarf innan skóla og á milli skóla hefur sýnt sig vera sterkur áhrifaþáttur við mat á gæðum og árangri. Fagfólk vinnur saman að því að finna bestu lausnirnar og miðlar þekkingu og hugmyndum. Góður árangur er háður því að næsti kennari, skóli eða skólastig vinni líka vel. Það að etja skólum saman hverjum gegn öðrum í samkeppni um fjármagn vinnur gegn slíku samstarfi og þar með mikilvægum möguleika til að efla skólastarf. Við þetta má bæta varnaðarorðum um hvernig megi eða megi ekki túlka niðurstöður ýmissa alþjóðlegra rannsókna. Skólafræðingarnir Hargreaves og Shirley (2012) taka saman einkenni á þeim skólakerfum sem hafa komið hvað best út í alþjóðlegum samanburði, í bók sinni The Global fourth way. Aukin samkeppni og samanburður milli kennara eða skóla er ekki þar á meðal. Þvert á móti leggja bestu skólakerfin áherslu á jöfnuð og góða kennsluhætti fyrir alla nemendur. Birting á niðurstöðum um árangur nemenda mun á engan hátt stuðla að bættu skólastarfi og því síður tengsl launa eða fjármagns við árangursmælingar. Slíkt er tímaskekkja og tíðkast ekki í þeim skólakerfum sem koma best út í alþjóðlegum samanburði.
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar