Forvitnilegt rannsóknarefni? Halldór Þorsteinsson skrifar 21. september 2013 06:00 Er náinn skyldleiki indóevrópskra tungumála ekki býsna forvitnilegt rannsóknarefni? Þar sem sá sem þetta ritar hefur kennt þó nokkur erlend tungumál um langt árabil hefur sitthvað vakið athygli hans sem er ákaflega forvitnilegt að benda á og það sérstaklega þeim sem kunna að hafa áhuga á slíku efni. Til að byrja með ætla ég að taka fyrir eitt dæmi og það er enska orðið „ford“. Að gamni mínu hef ég spurt nokkra góða enskumenn að því hvað það merki og hafa allflestir þeirra staðið á gati að undanskildum einum. Oxford merkir t.d. uxavað og það er meira að segja til sögnin „ford a river“, þ.e. að fara yfir á vaði. Vað á þýsku er hins vegar „furt“ samanber Frankfurt, er merkir „Frankavað“. Á dönsku er vað „vadested“. Á frönsku er vað „gué“ og „traverser à gué“ þýðir að fara yfir á vaði. Nú er komin röðin að ítölskunni, en á því fagra máli er það „guado“, og nú kemur rúsínan í pylsuendann, því vað á spænsku er „vado“, en úr því að ég er þegar kominn í svo miklar kennarastellingar sakar ekki að geta þess að „d“ á milli sérhljóða á spænsku er borið fram eins og „ð“ á íslensku. Af tómri forvitni fletti ég svo upp franska orðinu „gué“ í Le Petit Robert (fra-fra orðabók) og þar stendur að það sé dregið af latneska orðinu „vadum“ og þar höfum við það klappað og klárt, þ.e. um uppruna orðsins vað. Nú væri ef til vill ráðlegast fyrir mig að hætta að vaða („wade“ á ensku) elginn að minnsta kosti svona í bili. Hver veit nema ég láti aftur í mér heyra um svipað efni? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Skoðun Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Sjá meira
Er náinn skyldleiki indóevrópskra tungumála ekki býsna forvitnilegt rannsóknarefni? Þar sem sá sem þetta ritar hefur kennt þó nokkur erlend tungumál um langt árabil hefur sitthvað vakið athygli hans sem er ákaflega forvitnilegt að benda á og það sérstaklega þeim sem kunna að hafa áhuga á slíku efni. Til að byrja með ætla ég að taka fyrir eitt dæmi og það er enska orðið „ford“. Að gamni mínu hef ég spurt nokkra góða enskumenn að því hvað það merki og hafa allflestir þeirra staðið á gati að undanskildum einum. Oxford merkir t.d. uxavað og það er meira að segja til sögnin „ford a river“, þ.e. að fara yfir á vaði. Vað á þýsku er hins vegar „furt“ samanber Frankfurt, er merkir „Frankavað“. Á dönsku er vað „vadested“. Á frönsku er vað „gué“ og „traverser à gué“ þýðir að fara yfir á vaði. Nú er komin röðin að ítölskunni, en á því fagra máli er það „guado“, og nú kemur rúsínan í pylsuendann, því vað á spænsku er „vado“, en úr því að ég er þegar kominn í svo miklar kennarastellingar sakar ekki að geta þess að „d“ á milli sérhljóða á spænsku er borið fram eins og „ð“ á íslensku. Af tómri forvitni fletti ég svo upp franska orðinu „gué“ í Le Petit Robert (fra-fra orðabók) og þar stendur að það sé dregið af latneska orðinu „vadum“ og þar höfum við það klappað og klárt, þ.e. um uppruna orðsins vað. Nú væri ef til vill ráðlegast fyrir mig að hætta að vaða („wade“ á ensku) elginn að minnsta kosti svona í bili. Hver veit nema ég láti aftur í mér heyra um svipað efni?
Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson Skoðun
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson Skoðun
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun