Alvarleg staða íslenska heilbrigðiskerfisins og greining landlæknis á ummælum Þorbjörn Jónsson skrifar 9. júlí 2012 06:00 Í Fréttablaðinu þann 4. júlí síðastliðinn var frétt með fyrirsögninni ?Krefst greiningar á orðum um aflimun?. Þar er sagt að landlæknir skoði, að ósk velferðarráðherra, fullyrðingar formanns Læknafélags Íslands um að fjárskortur hafi verið orsök þess að taka þurfti fót af manni. Sagt er að velferðarráðherra hafi ritað landlækni bréf og óskað eftir greiningu á ummælum sem höfð voru eftir formanni Læknafélagsins í viðtali við fréttastofu Ríkisútvarpsins í vikunni á undan. Mér var brugðið við að lesa þessa stórkarlalegu fyrirsögn. Það kom á óvart að sjá að viðtal við mig, þar sem ég ræði almennt um stöðu heilbrigðiskerfisins á niðurskurðartímum, skyldi verða velferðarráðherra tilefni til að kalla eftir sérstakri skoðun landlæknis. Bakgrunnurinn er að Ríkissjónvarpið ræddi við ættingja manns sem hafði gengið á milli lækna í 2 ár og ýmist verið sendur heim með verkjalyf eða til sjúkraþjálfara. Hann greindist síðar með æxli í fæti og varð að taka fótinn vegna þess. Ættingjar telja að mistök hafi leitt til þessa og kenna kerfinu og niðurskurði um, ekki heilbrigðisstarfsfólkinu. Þetta er athyglisvert viðhorf því oftast er heilbrigðisstarfsmönnum kennt um meint mistök, ekki kerfinu eða niðurskurði. Þessi afstaða ættingjanna ætti að vera velferðarráðherra og ráðuneyti hans verðugt umhugsunarefni. Síðar tók RÚV við mig viðtal sem formann Læknafélags Íslands. Læknafélagið er fag- og stéttarfélag og gætir ekki eingöngu hagsmuna lækna heldur stendur líka vörð um hag sjúklinga. Það lá alltaf fyrir að ég gæti ekki tjáð mig sérstaklega um mál mannsins, enda veit ég ekki meira um það en aðrir. Ummæli mín yrðu almenns eðlis um niðurskurðinn og afleiðingar hans. Þetta er augljóst ef ummæli mín eru lesin: ?Til dæmis á mínum vinnustað, á Landspítalanum, þá er búið að skera niður fjárveitingarnar um meira en 20% og það liggur í hlutarins eðli að þjónustan hlýtur að vera eitthvað hægari eða lakari heldur en þegar meiri fjármunir voru til ráðstöfunar.? Síðar segi ég: ?Nei, það liggur í augum uppi að þegar svona mikið fjármagn fer í burtu og vinnuálagið eykst svona mikið, þá er almennt hættan á að eitthvað fari úrskeiðis óhjákvæmilega meiri. Ég held að þetta sé orðið mjög krítískt og sparnaðurinn er búinn að ganga of langt og við verðum að snúa af þessari braut.? Það er augljóst að ég er ekki að tjá mig um mál þessa tiltekna sjúklings, heldur benda á að við verðum að snúa af óheillabraut niðurskurðar, sem leitt hefur okkur í hreinar ógöngur. Ummælin þarfnast því engrar sérstakar greiningar landlæknis eða annarra embættismanna. Ummæli mín eru lík ummælum annarra undanfarið. Vísa ég til Ólafs Baldurssonar, lækningaframkvæmdastjóra á Landspítalanum, sem sagði að fjárframlög til spítalans hefðu dregist saman um 20%, dregið hefði úr þjónustu og sífellt erfiðara verði að tryggja öryggi sjúklinga. Hann segir ekkert vit í því að halda áfram á braut niðurskurðar. Elísabet Benedikz, yfirlæknir bráðamóttöku Landspítalans, sagði í sjónvarpsviðtali að sjúklingum færi fjölgandi og komið væri að ?algerum þanmörkum?. Í ályktun læknaráðs heilsugæslunnar á Akureyri segir svo: ?Álagið á lækna er orðið þannig að reyndustu heimilislæknarnir eru komnir að þolmörkum. Samlög lækna eru löngu full og læknum ekki gert kleift að sinna störfum sínum sem skyldi.? Allt ber þetta að sama brunni, niðurskurðurinn er orðinn alltof mikill. Könnun á Landspítalanum haustið 2010 sýndi að 50-60% yngri lækna höfðu ekki tíma til að ljúka verkefnum þannig að þeir væru ánægðir með þau. Þriðjungur sérfræði- og yfirlækna var sama sinnis. Þetta er ekki ásættanlegt þegar um nákvæmnisvinnu er að ræða, eins og læknisstarfið er. Mistök og yfirsjónir geta haft alvarlegar afleiðingar fyrir líf og heilsu fólks. Það er samdóma álit þeirra sem fjalla um heilbrigðiskerfið að niðurskurður sé orðinn svo mikill að hann skaði heilbrigðiskerfið og ógni öryggi sjúklinga. Þetta ætti að vera yfirvöldum heilbrigðismála verulegt áhyggjuefni. Yfirvöld ættu að einbeita sér að því að efla heilbrigðiskerfið og auka fjárveitingar í stað þess að gera tortryggileg ummæli, sem sett voru fram í varnaðarskyni. Heilbrigðisráðherra er æðsti yfirmaður heilbrigðismála á Íslandi og hann á að vita hvað hrjáir heilbrigðiskerfið. Það á ekki að þurfa sérstaka greiningu á ummælum formanns Læknafélagsins til að komast að því hvar skórinn kreppir. Það var óþægilegt að frétta það við lestur dagblaða að ummæli mín um áhrif niðurskurðarins á heilbrigðiskerfið þörfnuðust að mati velferðarráðherra rannsóknar hjá landlækni. Við það er erfitt að una sem formaður Læknafélags Íslands. Eðlilegast hefði verið að velferðarráðherra eða trúnaðarmaður hans ræddi beint við mig ef ummæli mín voru óskýr, sem þau voru reyndar alls ekki. Þessu er varpað fram velferðarráðherra og ráðuneytinu til umhugsunar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun Hindúisminn og allir hinir -ismarnir í lífi mínu Þórhallur Heimisson Skoðun Líf og dauði við Aðalstræti Helgi Þorláksson Skoðun „Fór í útkall“ Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Skoðun Fjör á fjármálamarkaði Fastir pennar Skoðun Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Hvernig hugsar þú um hreint vatn? Lovísa Árnadóttir skrifar Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Blóðmerar - skeytingarleysi hinna þriggja valda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson skrifar Skoðun Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Véfréttir og villuljós Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun „Fór í útkall“ Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar Skoðun Fjölþátta ógnarstjórn Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Verjum mikilvæga starfsemi Ljóssins Guðbjörg Jónsdóttir,Helga Tryggvadóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar Skoðun ,,Mig langar svo bara að geta kennt þessum 25 börnum“ Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Mér kvíðir slæm íslenska ungmenna Elín Karlsdóttir skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin stefnir í gjaldþrot!! Helgi Sigurður Haraldsson skrifar Skoðun Læknaeiðurinn og dánaraðstoð: Hvað þýðir „að valda ekki skaða“? Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Takk Sigurður Ingi Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Krónan býr sig ekki til sjálf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Stöndum saman fyrir íslenskan flugrekstur Bogi Nils Bogason skrifar Skoðun ,,Gallaður" hundur - söluhluturinn hundur - um úrskurð Kærunefndar vöru- og þjónustukaupa Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Fyrst heimsfaraldur, svo náttúruhamfarir, þá gjaldþrot og nú verkföll! Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Baráttan heldur áfram! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvers virði er líf barns? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hvernig hljómar tilboðið einn fyrir þrjá? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Fyrrverandi lögreglumaður heyrir enn röddina Sigurður Árni Reynisson skrifar Sjá meira
Í Fréttablaðinu þann 4. júlí síðastliðinn var frétt með fyrirsögninni ?Krefst greiningar á orðum um aflimun?. Þar er sagt að landlæknir skoði, að ósk velferðarráðherra, fullyrðingar formanns Læknafélags Íslands um að fjárskortur hafi verið orsök þess að taka þurfti fót af manni. Sagt er að velferðarráðherra hafi ritað landlækni bréf og óskað eftir greiningu á ummælum sem höfð voru eftir formanni Læknafélagsins í viðtali við fréttastofu Ríkisútvarpsins í vikunni á undan. Mér var brugðið við að lesa þessa stórkarlalegu fyrirsögn. Það kom á óvart að sjá að viðtal við mig, þar sem ég ræði almennt um stöðu heilbrigðiskerfisins á niðurskurðartímum, skyldi verða velferðarráðherra tilefni til að kalla eftir sérstakri skoðun landlæknis. Bakgrunnurinn er að Ríkissjónvarpið ræddi við ættingja manns sem hafði gengið á milli lækna í 2 ár og ýmist verið sendur heim með verkjalyf eða til sjúkraþjálfara. Hann greindist síðar með æxli í fæti og varð að taka fótinn vegna þess. Ættingjar telja að mistök hafi leitt til þessa og kenna kerfinu og niðurskurði um, ekki heilbrigðisstarfsfólkinu. Þetta er athyglisvert viðhorf því oftast er heilbrigðisstarfsmönnum kennt um meint mistök, ekki kerfinu eða niðurskurði. Þessi afstaða ættingjanna ætti að vera velferðarráðherra og ráðuneyti hans verðugt umhugsunarefni. Síðar tók RÚV við mig viðtal sem formann Læknafélags Íslands. Læknafélagið er fag- og stéttarfélag og gætir ekki eingöngu hagsmuna lækna heldur stendur líka vörð um hag sjúklinga. Það lá alltaf fyrir að ég gæti ekki tjáð mig sérstaklega um mál mannsins, enda veit ég ekki meira um það en aðrir. Ummæli mín yrðu almenns eðlis um niðurskurðinn og afleiðingar hans. Þetta er augljóst ef ummæli mín eru lesin: ?Til dæmis á mínum vinnustað, á Landspítalanum, þá er búið að skera niður fjárveitingarnar um meira en 20% og það liggur í hlutarins eðli að þjónustan hlýtur að vera eitthvað hægari eða lakari heldur en þegar meiri fjármunir voru til ráðstöfunar.? Síðar segi ég: ?Nei, það liggur í augum uppi að þegar svona mikið fjármagn fer í burtu og vinnuálagið eykst svona mikið, þá er almennt hættan á að eitthvað fari úrskeiðis óhjákvæmilega meiri. Ég held að þetta sé orðið mjög krítískt og sparnaðurinn er búinn að ganga of langt og við verðum að snúa af þessari braut.? Það er augljóst að ég er ekki að tjá mig um mál þessa tiltekna sjúklings, heldur benda á að við verðum að snúa af óheillabraut niðurskurðar, sem leitt hefur okkur í hreinar ógöngur. Ummælin þarfnast því engrar sérstakar greiningar landlæknis eða annarra embættismanna. Ummæli mín eru lík ummælum annarra undanfarið. Vísa ég til Ólafs Baldurssonar, lækningaframkvæmdastjóra á Landspítalanum, sem sagði að fjárframlög til spítalans hefðu dregist saman um 20%, dregið hefði úr þjónustu og sífellt erfiðara verði að tryggja öryggi sjúklinga. Hann segir ekkert vit í því að halda áfram á braut niðurskurðar. Elísabet Benedikz, yfirlæknir bráðamóttöku Landspítalans, sagði í sjónvarpsviðtali að sjúklingum færi fjölgandi og komið væri að ?algerum þanmörkum?. Í ályktun læknaráðs heilsugæslunnar á Akureyri segir svo: ?Álagið á lækna er orðið þannig að reyndustu heimilislæknarnir eru komnir að þolmörkum. Samlög lækna eru löngu full og læknum ekki gert kleift að sinna störfum sínum sem skyldi.? Allt ber þetta að sama brunni, niðurskurðurinn er orðinn alltof mikill. Könnun á Landspítalanum haustið 2010 sýndi að 50-60% yngri lækna höfðu ekki tíma til að ljúka verkefnum þannig að þeir væru ánægðir með þau. Þriðjungur sérfræði- og yfirlækna var sama sinnis. Þetta er ekki ásættanlegt þegar um nákvæmnisvinnu er að ræða, eins og læknisstarfið er. Mistök og yfirsjónir geta haft alvarlegar afleiðingar fyrir líf og heilsu fólks. Það er samdóma álit þeirra sem fjalla um heilbrigðiskerfið að niðurskurður sé orðinn svo mikill að hann skaði heilbrigðiskerfið og ógni öryggi sjúklinga. Þetta ætti að vera yfirvöldum heilbrigðismála verulegt áhyggjuefni. Yfirvöld ættu að einbeita sér að því að efla heilbrigðiskerfið og auka fjárveitingar í stað þess að gera tortryggileg ummæli, sem sett voru fram í varnaðarskyni. Heilbrigðisráðherra er æðsti yfirmaður heilbrigðismála á Íslandi og hann á að vita hvað hrjáir heilbrigðiskerfið. Það á ekki að þurfa sérstaka greiningu á ummælum formanns Læknafélagsins til að komast að því hvar skórinn kreppir. Það var óþægilegt að frétta það við lestur dagblaða að ummæli mín um áhrif niðurskurðarins á heilbrigðiskerfið þörfnuðust að mati velferðarráðherra rannsóknar hjá landlækni. Við það er erfitt að una sem formaður Læknafélags Íslands. Eðlilegast hefði verið að velferðarráðherra eða trúnaðarmaður hans ræddi beint við mig ef ummæli mín voru óskýr, sem þau voru reyndar alls ekki. Þessu er varpað fram velferðarráðherra og ráðuneytinu til umhugsunar.
Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun
Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar
Skoðun Verjum mikilvæga starfsemi Ljóssins Guðbjörg Jónsdóttir,Helga Tryggvadóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar
Skoðun ,,Gallaður" hundur - söluhluturinn hundur - um úrskurð Kærunefndar vöru- og þjónustukaupa Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Fyrst heimsfaraldur, svo náttúruhamfarir, þá gjaldþrot og nú verkföll! Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar
Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun