Að skilja önnur sjónarmið Árni Arnþórsson skrifar 27. febrúar 2012 11:42 Nýlega voru birtar greinar hér í Fréttablaðinu hvað varðar skilning á mismunandi þjóðum og venjum þeirra. Hér hafði kona talað fyrirlitlega um þjóð í Afríku og var svarað af manni frá þeirri þjóð. Slíkar umræður eru afar algengar, sérstaklega þegar að birtar eru opinberlega skoðanir sem oft eru byggðar á vankunnáttu og misskilningi. Þegar við dæmum hegðun annarra þá byggjum við þá skoðun á okkar bakgrunni og hvernig við vöndumst hlutum í okkar fjölskyldu, félagshópi, og þjóð. Ég var í matvöruverslun hér í Reykjavík um daginn og ung kona teygði sig fram fyrir mig til að ná í mjólkurpottinn sinn. Til þess þurfti hún að fara fram fyrir mig, og og ég neyddist til að bakka svo að hún myndi ekki rekast í mig. Það var engin afsökun í boði eða beiðni til mín um að hjálpa henni til með að færa mig. Hún var afskaplega góð og auðmjúk þegar ég benti henni á að orðið ´afsakið´ hefði líklega verið í lagi að nota í þessu tilfelli. Í flestum löndum sem ég hef farið til og búið í þá hefði hegðun konunnar verið talin dónaskapur. Hér á landi er svona hegðun talin nánast sjálfsögð. Ég get gefið nokkur dæmi um hegðun sem telst eðlileg einhvers staðar í heiminum sem okkur íslendingum fyndi skrítin. Á Spáni er algengt að menn búi hjá foreldrum vel fram yfir þrítugt. Á Ítalíu er algengt að sjá fullorðna (gagnkynhneigða) menn haldast í hendur. Konur ganga 2-3 skrefum á eftir mönnum í Saudi- Arabíu. Þetta allt þætti ekki eðlilegt hér og myndu margir kannski mótmæla ef svo væri. Foreldrar með þrítugan mann inn á sér væru vafalaust að leggja á ráð um hvernig ætti að losna við drenginn. Því miður er það algengt að við byggjum okkar skoðanir á okkar eigin bakgrunni. Það sem gleymist er að þurfum að vera tilbúin að setja slíkar skoðanir til hliðar og dæma ekki þegar við heimsækjum framandi samfélag. Það er í raun ekki flókið að taka þessi skref. Ef að þú sérð eitthvað sem er framandi þá ber að hafa eftirfarandi í huga:Það sem er að gerast get ég ekki skiliðÞað sem er að gerast ÞARF ég ekki að skiljaÞað sem er að gerast er ekki mér viðkomandiÞað sem er að gerast hefur sína skýringu Ég hef oft tekið þátt í eða stjórnað þjálfun fyrir alþjóða fyrirtæki sem senda starfsmenn sína til annarra landa. Þeir starfsmenn fá þá að læra hvernig bregðast beri við staðháttum og hegðun sem kann að vera framandi. Því miður er allt of lítið gert í því að þjálfa fólk á slíkan hátt og einnig að gera slíkan lærdóm að venju í framhaldsskólum. Það er til dæmis sjaldan gert í viðskiptanámi í háskólum víða um heim. Þetta er ótrúleg yfirsjá þegar alþjóðleg viðskipti eru svo algeng. Það er sem mikilvægast í þessu sambandi er að læra að dæma ekki orð og hegðun sem er framandi. Það felst sérstaklega í því að þurfa ekki að svala þeirri þörf að skilja alllt sem er í kringum okkur. Ég hef búið lengi í Bandaríkjunum og ef að er eitt sem ég mun aldrei skilja eru samskipti svartra og hvítra. Ég get skoðað og þekkt marga hluti hvað þetta varðar og hegða mér skynsamlega eftir því, en sá skilningur sem ég hef ekki byggist á þeirri staðreynd að ég ólst ekki upp við og lifði ekki þessa reynslu sem svartir eða hvítir Bandaríkjamenn gerðu frá blautu barnsbeini. Ég er sáttur við þessa takmörkun og reyni að dæma ekki þá hegðun sem stundum er mér óskiljanleg. Það sama á við þegar við fáum fólk fra framandi löndum til okkar. Þa ðer ekki hægt, og í raun óréttlátt, að búast við því að fólk láti af öllum sínum siðum og hegðunum sem það hefur alist upp við. Það kann að vera að það þúrfi að gera ákveðna hluti til að aðlagast nýju þjóðfélagi og er það sj´lfgefið að fólk þarf að finna sig vel í nýju þjóðfélagi til að líða vel. En við eigum ekki að krefja þetta fólk til breytinga sem eru ekki í samræmi við allt sem au þekkja. Það má með lagni og skilningi finna meðal leið sem er réttlát og sanngjörn. Það krefst skilnings og þolinmæði til að takist vel til. Því miður hefur okkar heimi farið hrakandi hvað þetta varðar. Síðan 9-11 hryðjuverkin voru framin hafa fordómar og hræðsla tekið yfir. Þetta hefur aukist um mun undafarin ár þar sem blöndun á menningum hafa farið fram bæði vegna mannflutninga og eins vegna nettengingar um allan heim. Sem dæmi má nefna bann við andlitsblæjum í Frakklandi og víðar. En á hverjum degi fáum við tækifæri að sýna okkar bestu hliðar. Það gerist einungis ef að við erum opin fyrir nýjum reynslum án fordóma og hræðslu, og brosa þegar við sjáum eitthvað framandi vitandi að slíkt er tækifæri fyrir okkur að læra eitthvað nýtt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Nýlega voru birtar greinar hér í Fréttablaðinu hvað varðar skilning á mismunandi þjóðum og venjum þeirra. Hér hafði kona talað fyrirlitlega um þjóð í Afríku og var svarað af manni frá þeirri þjóð. Slíkar umræður eru afar algengar, sérstaklega þegar að birtar eru opinberlega skoðanir sem oft eru byggðar á vankunnáttu og misskilningi. Þegar við dæmum hegðun annarra þá byggjum við þá skoðun á okkar bakgrunni og hvernig við vöndumst hlutum í okkar fjölskyldu, félagshópi, og þjóð. Ég var í matvöruverslun hér í Reykjavík um daginn og ung kona teygði sig fram fyrir mig til að ná í mjólkurpottinn sinn. Til þess þurfti hún að fara fram fyrir mig, og og ég neyddist til að bakka svo að hún myndi ekki rekast í mig. Það var engin afsökun í boði eða beiðni til mín um að hjálpa henni til með að færa mig. Hún var afskaplega góð og auðmjúk þegar ég benti henni á að orðið ´afsakið´ hefði líklega verið í lagi að nota í þessu tilfelli. Í flestum löndum sem ég hef farið til og búið í þá hefði hegðun konunnar verið talin dónaskapur. Hér á landi er svona hegðun talin nánast sjálfsögð. Ég get gefið nokkur dæmi um hegðun sem telst eðlileg einhvers staðar í heiminum sem okkur íslendingum fyndi skrítin. Á Spáni er algengt að menn búi hjá foreldrum vel fram yfir þrítugt. Á Ítalíu er algengt að sjá fullorðna (gagnkynhneigða) menn haldast í hendur. Konur ganga 2-3 skrefum á eftir mönnum í Saudi- Arabíu. Þetta allt þætti ekki eðlilegt hér og myndu margir kannski mótmæla ef svo væri. Foreldrar með þrítugan mann inn á sér væru vafalaust að leggja á ráð um hvernig ætti að losna við drenginn. Því miður er það algengt að við byggjum okkar skoðanir á okkar eigin bakgrunni. Það sem gleymist er að þurfum að vera tilbúin að setja slíkar skoðanir til hliðar og dæma ekki þegar við heimsækjum framandi samfélag. Það er í raun ekki flókið að taka þessi skref. Ef að þú sérð eitthvað sem er framandi þá ber að hafa eftirfarandi í huga:Það sem er að gerast get ég ekki skiliðÞað sem er að gerast ÞARF ég ekki að skiljaÞað sem er að gerast er ekki mér viðkomandiÞað sem er að gerast hefur sína skýringu Ég hef oft tekið þátt í eða stjórnað þjálfun fyrir alþjóða fyrirtæki sem senda starfsmenn sína til annarra landa. Þeir starfsmenn fá þá að læra hvernig bregðast beri við staðháttum og hegðun sem kann að vera framandi. Því miður er allt of lítið gert í því að þjálfa fólk á slíkan hátt og einnig að gera slíkan lærdóm að venju í framhaldsskólum. Það er til dæmis sjaldan gert í viðskiptanámi í háskólum víða um heim. Þetta er ótrúleg yfirsjá þegar alþjóðleg viðskipti eru svo algeng. Það er sem mikilvægast í þessu sambandi er að læra að dæma ekki orð og hegðun sem er framandi. Það felst sérstaklega í því að þurfa ekki að svala þeirri þörf að skilja alllt sem er í kringum okkur. Ég hef búið lengi í Bandaríkjunum og ef að er eitt sem ég mun aldrei skilja eru samskipti svartra og hvítra. Ég get skoðað og þekkt marga hluti hvað þetta varðar og hegða mér skynsamlega eftir því, en sá skilningur sem ég hef ekki byggist á þeirri staðreynd að ég ólst ekki upp við og lifði ekki þessa reynslu sem svartir eða hvítir Bandaríkjamenn gerðu frá blautu barnsbeini. Ég er sáttur við þessa takmörkun og reyni að dæma ekki þá hegðun sem stundum er mér óskiljanleg. Það sama á við þegar við fáum fólk fra framandi löndum til okkar. Þa ðer ekki hægt, og í raun óréttlátt, að búast við því að fólk láti af öllum sínum siðum og hegðunum sem það hefur alist upp við. Það kann að vera að það þúrfi að gera ákveðna hluti til að aðlagast nýju þjóðfélagi og er það sj´lfgefið að fólk þarf að finna sig vel í nýju þjóðfélagi til að líða vel. En við eigum ekki að krefja þetta fólk til breytinga sem eru ekki í samræmi við allt sem au þekkja. Það má með lagni og skilningi finna meðal leið sem er réttlát og sanngjörn. Það krefst skilnings og þolinmæði til að takist vel til. Því miður hefur okkar heimi farið hrakandi hvað þetta varðar. Síðan 9-11 hryðjuverkin voru framin hafa fordómar og hræðsla tekið yfir. Þetta hefur aukist um mun undafarin ár þar sem blöndun á menningum hafa farið fram bæði vegna mannflutninga og eins vegna nettengingar um allan heim. Sem dæmi má nefna bann við andlitsblæjum í Frakklandi og víðar. En á hverjum degi fáum við tækifæri að sýna okkar bestu hliðar. Það gerist einungis ef að við erum opin fyrir nýjum reynslum án fordóma og hræðslu, og brosa þegar við sjáum eitthvað framandi vitandi að slíkt er tækifæri fyrir okkur að læra eitthvað nýtt.
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar