Að skilja önnur sjónarmið Árni Arnþórsson skrifar 27. febrúar 2012 11:42 Nýlega voru birtar greinar hér í Fréttablaðinu hvað varðar skilning á mismunandi þjóðum og venjum þeirra. Hér hafði kona talað fyrirlitlega um þjóð í Afríku og var svarað af manni frá þeirri þjóð. Slíkar umræður eru afar algengar, sérstaklega þegar að birtar eru opinberlega skoðanir sem oft eru byggðar á vankunnáttu og misskilningi. Þegar við dæmum hegðun annarra þá byggjum við þá skoðun á okkar bakgrunni og hvernig við vöndumst hlutum í okkar fjölskyldu, félagshópi, og þjóð. Ég var í matvöruverslun hér í Reykjavík um daginn og ung kona teygði sig fram fyrir mig til að ná í mjólkurpottinn sinn. Til þess þurfti hún að fara fram fyrir mig, og og ég neyddist til að bakka svo að hún myndi ekki rekast í mig. Það var engin afsökun í boði eða beiðni til mín um að hjálpa henni til með að færa mig. Hún var afskaplega góð og auðmjúk þegar ég benti henni á að orðið ´afsakið´ hefði líklega verið í lagi að nota í þessu tilfelli. Í flestum löndum sem ég hef farið til og búið í þá hefði hegðun konunnar verið talin dónaskapur. Hér á landi er svona hegðun talin nánast sjálfsögð. Ég get gefið nokkur dæmi um hegðun sem telst eðlileg einhvers staðar í heiminum sem okkur íslendingum fyndi skrítin. Á Spáni er algengt að menn búi hjá foreldrum vel fram yfir þrítugt. Á Ítalíu er algengt að sjá fullorðna (gagnkynhneigða) menn haldast í hendur. Konur ganga 2-3 skrefum á eftir mönnum í Saudi- Arabíu. Þetta allt þætti ekki eðlilegt hér og myndu margir kannski mótmæla ef svo væri. Foreldrar með þrítugan mann inn á sér væru vafalaust að leggja á ráð um hvernig ætti að losna við drenginn. Því miður er það algengt að við byggjum okkar skoðanir á okkar eigin bakgrunni. Það sem gleymist er að þurfum að vera tilbúin að setja slíkar skoðanir til hliðar og dæma ekki þegar við heimsækjum framandi samfélag. Það er í raun ekki flókið að taka þessi skref. Ef að þú sérð eitthvað sem er framandi þá ber að hafa eftirfarandi í huga:Það sem er að gerast get ég ekki skiliðÞað sem er að gerast ÞARF ég ekki að skiljaÞað sem er að gerast er ekki mér viðkomandiÞað sem er að gerast hefur sína skýringu Ég hef oft tekið þátt í eða stjórnað þjálfun fyrir alþjóða fyrirtæki sem senda starfsmenn sína til annarra landa. Þeir starfsmenn fá þá að læra hvernig bregðast beri við staðháttum og hegðun sem kann að vera framandi. Því miður er allt of lítið gert í því að þjálfa fólk á slíkan hátt og einnig að gera slíkan lærdóm að venju í framhaldsskólum. Það er til dæmis sjaldan gert í viðskiptanámi í háskólum víða um heim. Þetta er ótrúleg yfirsjá þegar alþjóðleg viðskipti eru svo algeng. Það er sem mikilvægast í þessu sambandi er að læra að dæma ekki orð og hegðun sem er framandi. Það felst sérstaklega í því að þurfa ekki að svala þeirri þörf að skilja alllt sem er í kringum okkur. Ég hef búið lengi í Bandaríkjunum og ef að er eitt sem ég mun aldrei skilja eru samskipti svartra og hvítra. Ég get skoðað og þekkt marga hluti hvað þetta varðar og hegða mér skynsamlega eftir því, en sá skilningur sem ég hef ekki byggist á þeirri staðreynd að ég ólst ekki upp við og lifði ekki þessa reynslu sem svartir eða hvítir Bandaríkjamenn gerðu frá blautu barnsbeini. Ég er sáttur við þessa takmörkun og reyni að dæma ekki þá hegðun sem stundum er mér óskiljanleg. Það sama á við þegar við fáum fólk fra framandi löndum til okkar. Þa ðer ekki hægt, og í raun óréttlátt, að búast við því að fólk láti af öllum sínum siðum og hegðunum sem það hefur alist upp við. Það kann að vera að það þúrfi að gera ákveðna hluti til að aðlagast nýju þjóðfélagi og er það sj´lfgefið að fólk þarf að finna sig vel í nýju þjóðfélagi til að líða vel. En við eigum ekki að krefja þetta fólk til breytinga sem eru ekki í samræmi við allt sem au þekkja. Það má með lagni og skilningi finna meðal leið sem er réttlát og sanngjörn. Það krefst skilnings og þolinmæði til að takist vel til. Því miður hefur okkar heimi farið hrakandi hvað þetta varðar. Síðan 9-11 hryðjuverkin voru framin hafa fordómar og hræðsla tekið yfir. Þetta hefur aukist um mun undafarin ár þar sem blöndun á menningum hafa farið fram bæði vegna mannflutninga og eins vegna nettengingar um allan heim. Sem dæmi má nefna bann við andlitsblæjum í Frakklandi og víðar. En á hverjum degi fáum við tækifæri að sýna okkar bestu hliðar. Það gerist einungis ef að við erum opin fyrir nýjum reynslum án fordóma og hræðslu, og brosa þegar við sjáum eitthvað framandi vitandi að slíkt er tækifæri fyrir okkur að læra eitthvað nýtt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Sjá meira
Nýlega voru birtar greinar hér í Fréttablaðinu hvað varðar skilning á mismunandi þjóðum og venjum þeirra. Hér hafði kona talað fyrirlitlega um þjóð í Afríku og var svarað af manni frá þeirri þjóð. Slíkar umræður eru afar algengar, sérstaklega þegar að birtar eru opinberlega skoðanir sem oft eru byggðar á vankunnáttu og misskilningi. Þegar við dæmum hegðun annarra þá byggjum við þá skoðun á okkar bakgrunni og hvernig við vöndumst hlutum í okkar fjölskyldu, félagshópi, og þjóð. Ég var í matvöruverslun hér í Reykjavík um daginn og ung kona teygði sig fram fyrir mig til að ná í mjólkurpottinn sinn. Til þess þurfti hún að fara fram fyrir mig, og og ég neyddist til að bakka svo að hún myndi ekki rekast í mig. Það var engin afsökun í boði eða beiðni til mín um að hjálpa henni til með að færa mig. Hún var afskaplega góð og auðmjúk þegar ég benti henni á að orðið ´afsakið´ hefði líklega verið í lagi að nota í þessu tilfelli. Í flestum löndum sem ég hef farið til og búið í þá hefði hegðun konunnar verið talin dónaskapur. Hér á landi er svona hegðun talin nánast sjálfsögð. Ég get gefið nokkur dæmi um hegðun sem telst eðlileg einhvers staðar í heiminum sem okkur íslendingum fyndi skrítin. Á Spáni er algengt að menn búi hjá foreldrum vel fram yfir þrítugt. Á Ítalíu er algengt að sjá fullorðna (gagnkynhneigða) menn haldast í hendur. Konur ganga 2-3 skrefum á eftir mönnum í Saudi- Arabíu. Þetta allt þætti ekki eðlilegt hér og myndu margir kannski mótmæla ef svo væri. Foreldrar með þrítugan mann inn á sér væru vafalaust að leggja á ráð um hvernig ætti að losna við drenginn. Því miður er það algengt að við byggjum okkar skoðanir á okkar eigin bakgrunni. Það sem gleymist er að þurfum að vera tilbúin að setja slíkar skoðanir til hliðar og dæma ekki þegar við heimsækjum framandi samfélag. Það er í raun ekki flókið að taka þessi skref. Ef að þú sérð eitthvað sem er framandi þá ber að hafa eftirfarandi í huga:Það sem er að gerast get ég ekki skiliðÞað sem er að gerast ÞARF ég ekki að skiljaÞað sem er að gerast er ekki mér viðkomandiÞað sem er að gerast hefur sína skýringu Ég hef oft tekið þátt í eða stjórnað þjálfun fyrir alþjóða fyrirtæki sem senda starfsmenn sína til annarra landa. Þeir starfsmenn fá þá að læra hvernig bregðast beri við staðháttum og hegðun sem kann að vera framandi. Því miður er allt of lítið gert í því að þjálfa fólk á slíkan hátt og einnig að gera slíkan lærdóm að venju í framhaldsskólum. Það er til dæmis sjaldan gert í viðskiptanámi í háskólum víða um heim. Þetta er ótrúleg yfirsjá þegar alþjóðleg viðskipti eru svo algeng. Það er sem mikilvægast í þessu sambandi er að læra að dæma ekki orð og hegðun sem er framandi. Það felst sérstaklega í því að þurfa ekki að svala þeirri þörf að skilja alllt sem er í kringum okkur. Ég hef búið lengi í Bandaríkjunum og ef að er eitt sem ég mun aldrei skilja eru samskipti svartra og hvítra. Ég get skoðað og þekkt marga hluti hvað þetta varðar og hegða mér skynsamlega eftir því, en sá skilningur sem ég hef ekki byggist á þeirri staðreynd að ég ólst ekki upp við og lifði ekki þessa reynslu sem svartir eða hvítir Bandaríkjamenn gerðu frá blautu barnsbeini. Ég er sáttur við þessa takmörkun og reyni að dæma ekki þá hegðun sem stundum er mér óskiljanleg. Það sama á við þegar við fáum fólk fra framandi löndum til okkar. Þa ðer ekki hægt, og í raun óréttlátt, að búast við því að fólk láti af öllum sínum siðum og hegðunum sem það hefur alist upp við. Það kann að vera að það þúrfi að gera ákveðna hluti til að aðlagast nýju þjóðfélagi og er það sj´lfgefið að fólk þarf að finna sig vel í nýju þjóðfélagi til að líða vel. En við eigum ekki að krefja þetta fólk til breytinga sem eru ekki í samræmi við allt sem au þekkja. Það má með lagni og skilningi finna meðal leið sem er réttlát og sanngjörn. Það krefst skilnings og þolinmæði til að takist vel til. Því miður hefur okkar heimi farið hrakandi hvað þetta varðar. Síðan 9-11 hryðjuverkin voru framin hafa fordómar og hræðsla tekið yfir. Þetta hefur aukist um mun undafarin ár þar sem blöndun á menningum hafa farið fram bæði vegna mannflutninga og eins vegna nettengingar um allan heim. Sem dæmi má nefna bann við andlitsblæjum í Frakklandi og víðar. En á hverjum degi fáum við tækifæri að sýna okkar bestu hliðar. Það gerist einungis ef að við erum opin fyrir nýjum reynslum án fordóma og hræðslu, og brosa þegar við sjáum eitthvað framandi vitandi að slíkt er tækifæri fyrir okkur að læra eitthvað nýtt.
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun