Að skilja önnur sjónarmið Árni Arnþórsson skrifar 27. febrúar 2012 11:42 Nýlega voru birtar greinar hér í Fréttablaðinu hvað varðar skilning á mismunandi þjóðum og venjum þeirra. Hér hafði kona talað fyrirlitlega um þjóð í Afríku og var svarað af manni frá þeirri þjóð. Slíkar umræður eru afar algengar, sérstaklega þegar að birtar eru opinberlega skoðanir sem oft eru byggðar á vankunnáttu og misskilningi. Þegar við dæmum hegðun annarra þá byggjum við þá skoðun á okkar bakgrunni og hvernig við vöndumst hlutum í okkar fjölskyldu, félagshópi, og þjóð. Ég var í matvöruverslun hér í Reykjavík um daginn og ung kona teygði sig fram fyrir mig til að ná í mjólkurpottinn sinn. Til þess þurfti hún að fara fram fyrir mig, og og ég neyddist til að bakka svo að hún myndi ekki rekast í mig. Það var engin afsökun í boði eða beiðni til mín um að hjálpa henni til með að færa mig. Hún var afskaplega góð og auðmjúk þegar ég benti henni á að orðið ´afsakið´ hefði líklega verið í lagi að nota í þessu tilfelli. Í flestum löndum sem ég hef farið til og búið í þá hefði hegðun konunnar verið talin dónaskapur. Hér á landi er svona hegðun talin nánast sjálfsögð. Ég get gefið nokkur dæmi um hegðun sem telst eðlileg einhvers staðar í heiminum sem okkur íslendingum fyndi skrítin. Á Spáni er algengt að menn búi hjá foreldrum vel fram yfir þrítugt. Á Ítalíu er algengt að sjá fullorðna (gagnkynhneigða) menn haldast í hendur. Konur ganga 2-3 skrefum á eftir mönnum í Saudi- Arabíu. Þetta allt þætti ekki eðlilegt hér og myndu margir kannski mótmæla ef svo væri. Foreldrar með þrítugan mann inn á sér væru vafalaust að leggja á ráð um hvernig ætti að losna við drenginn. Því miður er það algengt að við byggjum okkar skoðanir á okkar eigin bakgrunni. Það sem gleymist er að þurfum að vera tilbúin að setja slíkar skoðanir til hliðar og dæma ekki þegar við heimsækjum framandi samfélag. Það er í raun ekki flókið að taka þessi skref. Ef að þú sérð eitthvað sem er framandi þá ber að hafa eftirfarandi í huga:Það sem er að gerast get ég ekki skiliðÞað sem er að gerast ÞARF ég ekki að skiljaÞað sem er að gerast er ekki mér viðkomandiÞað sem er að gerast hefur sína skýringu Ég hef oft tekið þátt í eða stjórnað þjálfun fyrir alþjóða fyrirtæki sem senda starfsmenn sína til annarra landa. Þeir starfsmenn fá þá að læra hvernig bregðast beri við staðháttum og hegðun sem kann að vera framandi. Því miður er allt of lítið gert í því að þjálfa fólk á slíkan hátt og einnig að gera slíkan lærdóm að venju í framhaldsskólum. Það er til dæmis sjaldan gert í viðskiptanámi í háskólum víða um heim. Þetta er ótrúleg yfirsjá þegar alþjóðleg viðskipti eru svo algeng. Það er sem mikilvægast í þessu sambandi er að læra að dæma ekki orð og hegðun sem er framandi. Það felst sérstaklega í því að þurfa ekki að svala þeirri þörf að skilja alllt sem er í kringum okkur. Ég hef búið lengi í Bandaríkjunum og ef að er eitt sem ég mun aldrei skilja eru samskipti svartra og hvítra. Ég get skoðað og þekkt marga hluti hvað þetta varðar og hegða mér skynsamlega eftir því, en sá skilningur sem ég hef ekki byggist á þeirri staðreynd að ég ólst ekki upp við og lifði ekki þessa reynslu sem svartir eða hvítir Bandaríkjamenn gerðu frá blautu barnsbeini. Ég er sáttur við þessa takmörkun og reyni að dæma ekki þá hegðun sem stundum er mér óskiljanleg. Það sama á við þegar við fáum fólk fra framandi löndum til okkar. Þa ðer ekki hægt, og í raun óréttlátt, að búast við því að fólk láti af öllum sínum siðum og hegðunum sem það hefur alist upp við. Það kann að vera að það þúrfi að gera ákveðna hluti til að aðlagast nýju þjóðfélagi og er það sj´lfgefið að fólk þarf að finna sig vel í nýju þjóðfélagi til að líða vel. En við eigum ekki að krefja þetta fólk til breytinga sem eru ekki í samræmi við allt sem au þekkja. Það má með lagni og skilningi finna meðal leið sem er réttlát og sanngjörn. Það krefst skilnings og þolinmæði til að takist vel til. Því miður hefur okkar heimi farið hrakandi hvað þetta varðar. Síðan 9-11 hryðjuverkin voru framin hafa fordómar og hræðsla tekið yfir. Þetta hefur aukist um mun undafarin ár þar sem blöndun á menningum hafa farið fram bæði vegna mannflutninga og eins vegna nettengingar um allan heim. Sem dæmi má nefna bann við andlitsblæjum í Frakklandi og víðar. En á hverjum degi fáum við tækifæri að sýna okkar bestu hliðar. Það gerist einungis ef að við erum opin fyrir nýjum reynslum án fordóma og hræðslu, og brosa þegar við sjáum eitthvað framandi vitandi að slíkt er tækifæri fyrir okkur að læra eitthvað nýtt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon Skoðun Skoðun Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Sjá meira
Nýlega voru birtar greinar hér í Fréttablaðinu hvað varðar skilning á mismunandi þjóðum og venjum þeirra. Hér hafði kona talað fyrirlitlega um þjóð í Afríku og var svarað af manni frá þeirri þjóð. Slíkar umræður eru afar algengar, sérstaklega þegar að birtar eru opinberlega skoðanir sem oft eru byggðar á vankunnáttu og misskilningi. Þegar við dæmum hegðun annarra þá byggjum við þá skoðun á okkar bakgrunni og hvernig við vöndumst hlutum í okkar fjölskyldu, félagshópi, og þjóð. Ég var í matvöruverslun hér í Reykjavík um daginn og ung kona teygði sig fram fyrir mig til að ná í mjólkurpottinn sinn. Til þess þurfti hún að fara fram fyrir mig, og og ég neyddist til að bakka svo að hún myndi ekki rekast í mig. Það var engin afsökun í boði eða beiðni til mín um að hjálpa henni til með að færa mig. Hún var afskaplega góð og auðmjúk þegar ég benti henni á að orðið ´afsakið´ hefði líklega verið í lagi að nota í þessu tilfelli. Í flestum löndum sem ég hef farið til og búið í þá hefði hegðun konunnar verið talin dónaskapur. Hér á landi er svona hegðun talin nánast sjálfsögð. Ég get gefið nokkur dæmi um hegðun sem telst eðlileg einhvers staðar í heiminum sem okkur íslendingum fyndi skrítin. Á Spáni er algengt að menn búi hjá foreldrum vel fram yfir þrítugt. Á Ítalíu er algengt að sjá fullorðna (gagnkynhneigða) menn haldast í hendur. Konur ganga 2-3 skrefum á eftir mönnum í Saudi- Arabíu. Þetta allt þætti ekki eðlilegt hér og myndu margir kannski mótmæla ef svo væri. Foreldrar með þrítugan mann inn á sér væru vafalaust að leggja á ráð um hvernig ætti að losna við drenginn. Því miður er það algengt að við byggjum okkar skoðanir á okkar eigin bakgrunni. Það sem gleymist er að þurfum að vera tilbúin að setja slíkar skoðanir til hliðar og dæma ekki þegar við heimsækjum framandi samfélag. Það er í raun ekki flókið að taka þessi skref. Ef að þú sérð eitthvað sem er framandi þá ber að hafa eftirfarandi í huga:Það sem er að gerast get ég ekki skiliðÞað sem er að gerast ÞARF ég ekki að skiljaÞað sem er að gerast er ekki mér viðkomandiÞað sem er að gerast hefur sína skýringu Ég hef oft tekið þátt í eða stjórnað þjálfun fyrir alþjóða fyrirtæki sem senda starfsmenn sína til annarra landa. Þeir starfsmenn fá þá að læra hvernig bregðast beri við staðháttum og hegðun sem kann að vera framandi. Því miður er allt of lítið gert í því að þjálfa fólk á slíkan hátt og einnig að gera slíkan lærdóm að venju í framhaldsskólum. Það er til dæmis sjaldan gert í viðskiptanámi í háskólum víða um heim. Þetta er ótrúleg yfirsjá þegar alþjóðleg viðskipti eru svo algeng. Það er sem mikilvægast í þessu sambandi er að læra að dæma ekki orð og hegðun sem er framandi. Það felst sérstaklega í því að þurfa ekki að svala þeirri þörf að skilja alllt sem er í kringum okkur. Ég hef búið lengi í Bandaríkjunum og ef að er eitt sem ég mun aldrei skilja eru samskipti svartra og hvítra. Ég get skoðað og þekkt marga hluti hvað þetta varðar og hegða mér skynsamlega eftir því, en sá skilningur sem ég hef ekki byggist á þeirri staðreynd að ég ólst ekki upp við og lifði ekki þessa reynslu sem svartir eða hvítir Bandaríkjamenn gerðu frá blautu barnsbeini. Ég er sáttur við þessa takmörkun og reyni að dæma ekki þá hegðun sem stundum er mér óskiljanleg. Það sama á við þegar við fáum fólk fra framandi löndum til okkar. Þa ðer ekki hægt, og í raun óréttlátt, að búast við því að fólk láti af öllum sínum siðum og hegðunum sem það hefur alist upp við. Það kann að vera að það þúrfi að gera ákveðna hluti til að aðlagast nýju þjóðfélagi og er það sj´lfgefið að fólk þarf að finna sig vel í nýju þjóðfélagi til að líða vel. En við eigum ekki að krefja þetta fólk til breytinga sem eru ekki í samræmi við allt sem au þekkja. Það má með lagni og skilningi finna meðal leið sem er réttlát og sanngjörn. Það krefst skilnings og þolinmæði til að takist vel til. Því miður hefur okkar heimi farið hrakandi hvað þetta varðar. Síðan 9-11 hryðjuverkin voru framin hafa fordómar og hræðsla tekið yfir. Þetta hefur aukist um mun undafarin ár þar sem blöndun á menningum hafa farið fram bæði vegna mannflutninga og eins vegna nettengingar um allan heim. Sem dæmi má nefna bann við andlitsblæjum í Frakklandi og víðar. En á hverjum degi fáum við tækifæri að sýna okkar bestu hliðar. Það gerist einungis ef að við erum opin fyrir nýjum reynslum án fordóma og hræðslu, og brosa þegar við sjáum eitthvað framandi vitandi að slíkt er tækifæri fyrir okkur að læra eitthvað nýtt.
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon Skoðun
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon Skoðun