Rannsókn á starfsháttum Braga Guðbrandssonar Drífa Kristjánsdóttir skrifar 5. mars 2011 06:00 Skýrsla ríkisendurskoðunar um „þjónustusamninga Barnaverndarstofu og lok þeirra“ hefur verið til umfjöllunar í fjölmiðlum. Meðferðarheimilið Torfastöðum hefur verið drengið inní þá umfjöllun og hljómar eins og að okkur hafi verið sagt upp samningi við ríkið. Það var ekki þannig, við sögðum upp samningi við ríkið vegna óþolandi stjórnunar Braga Guðbrandssonar yfirmanns Barnaverndarstofu. Barnaverndarstofa var stofnuð vorið 1995. Þá hafði Meðferðarheimilið Torfastöðum verið starfrækt í 16 ár. Torfastaðir voru fyrsta og eina einkarekna meðferðarheimilið á Íslandi til margra ára. Bragi var afar hrifinn af okkar rekstrarfyrirkomulagi einkum vegna þess að það kostaði ríkið miklu minna en meðferðarstaðir sem reknir voru af ríkinu og árangur okkar var einstakur. Bragi lagði niður hverja stofnuna á fætur annarri og lét stofna staði sem áttu að vera eins og Torfastaðir. Þetta óttuðumst við mjög, vissum hve erfitt er að að reka fjölskyldurekið meðferðarheimili. Við sögðum Braga ítrekað að nýir staðir þyrftu miklu meira fjármagn og stuðning en við fengjum. Bragi fór sínu fram en nú hefur hann snúið við blaðinu, dagar einkarekinna meðferðarheimila taldir að hans mati. Barnaverndarstofa hlunnfór Torfastaði um samningsbundnar hækkanir árin 1998-2003. Það fékkst ekki leiðrétt þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir. Skóli var á Torfastöðum fyrir vistbörnin. Það var aldrei borgað neitt fyrir þá vinnu. Bragi neitaði okkur um greiðslur til skólans frá sveitarfélögunum. Allt var gert til að þrengja að okkur fjárhagslega. Samstarfsfólki Braga blöskraði stundum og reyndi að koma til móts við okkur en þá setti Bragi skilyrði um meiri yfirráð yfir okkur. Það þorðum við ekki að samþykkja í ljósi erfiðra samskipta við forstöðumanninn. Hann var svo falskur og við treystum honum alls ekki. Þetta reyndi á þolrifin í mörg ár, en svo kom að því að við ákváðum að segja stopp. Við sögðum upp samningi við ríkið vegna óvildar Braga Guðbrandssonar. Í skýrslu Ríkisendurskoðunar segir: Rekstraraðilar sögðu samningnum með bréfi til félagsmálaráðuneytis 27. september 2003 með tólf mánaða fyrirvara og báru við „langvarandi óvild“ forstjóra Barnaverndarstofu í sinn garð og „trúnaðarbresti“ við hann. Þetta ætti m.a. sök á fjárhagslegum þrengingum heimilisins sem ekki sæti við sama borð og önnur sambærileg heimili. Þeir gáfu um leið til kynna að þeir væru til í að halda áfram starfseminni ef ráðherra sjálfur eða fulltrúi hans kæmi á nýjum samningi fyrir áramótin 2003–04. Einnig segir: Í Greinargerð um framkvæmd þjónustusamnings Barnaverndarstofu við meðferðarheimilið á Torfastöðum (sept. 2004) kom fram að markmið Ríkisendurskoðunar með aðkomu sinni var „að veita aðstoð við að greina og leysa vandamál og ágreiningsefni“ sem tengdust framkvæmd þjónustusamnings Barnaverndarstofu við rekstraraðila Torfastaðaheimilisins. Meginniðurstaða stofnunarinnar var sú að hvorki væri raunhæft né ráðlegt að mæla með því að aðilar reyndu að svo stöddu að gera nýjan samning um áframhaldandi rekstur meðferðarheimilisins. Stirð samskipti aðila leyfðu það ekki. Í ljósi forsögu málsins mætti hins vegar velta fyrir sér hvort til greina kæmi að bjóða rekstraraðilum uppbótar‐eða uppgjörsgreiðslu við samningslok sem tæki mið af því að endurgjald til heimilisins hefði um tíma verið lægra en til sambærilegra heimila.Í lok greinargerðar um Torfastaði segir í skýrslu ríkisendurskoðunar: Þess ber að geta að forstjóri Barnaverndarstofu óskaði eftir því að standa ekki að samkomulaginu við Torfastaðaheimilið með undirritun sinni. Hann ítrekaði líka í bréfi til félagsmálaráðuneytis þá afstöðu sína að rekstraraðilar heimilisins hefðu ekki átt neinar kröfur á ríkissjóð vegna slita á samstarfi enda hefðu þeir sjálfir sagt samningnum upp. Jafnframt lét hann í ljósi þá skoðun að sú fjárhæð sem samið var um hefði verið „óhófleg með hliðsjón af þeim fyrirvörum sem Ríkisendurskoðun gerir um slíka greiðslu“. Sömuleiðis hlyti sú niðurstaða að taka greiðsluna til heimilisins af fjárheimildum stofunnar að verða til þess að skerða þjónustu hennar við börn yrði ekki við brugðist. Torfastaðir töldu sig eiga háar fjárhæðir inni hjá ríkinu af samningsbundnum greiðslum en ákváðu að sættast á greiðslu og sáttargjörð. Ég legg til að Alþingi fái ríkisendurskoðun það verkefni að skoða stjórnunaraðferðir Braga Guðbrandssonar, nú á þessum tímamótum, þegar flest einkareknu og öll ríkisreknu meðferðarheimilin hafa verið lögð niður. Torfastaðir, Hvítárbakki, Skjöldólfsstaðir, Geldingalækur, Götusmiðjan, Árbót-Berg, Sólheimar 7 og Tindar, allt undir hans stjórn, já og Efstasund. Ég veit að margir hafa sína sögu að segja en þöggun hefur verið mikil enda oft vont að fara gegn þeim sem valdið hefur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Riðið á Bessastöðum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Já, Katrín Hjálmar Sveinsson Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason skrifar Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson skrifar Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Skoðun Þar sem er reykur þar er… Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Betur má ef duga skal Kristinn Árni L. Hróbjartsson skrifar Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir skrifar Skoðun Leið að hraðari innviðauppbyggingu Sölvi Sturluson skrifar Skoðun Viltu bjarga heiminum? Samfélagsdrifnar loftslagslausnir Inga Rós Antoníusdóttir skrifar Skoðun Hugleiðingar í aðdraganda kosninga Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar Skoðun Stuðningur við langtímakjarasamninga Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson skrifar Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Að læra nýtt tungumál og sýna þolinmæði Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Að rækta garðinn sinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Dánaraðstoð og siðareglur lækna Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Vörður á veginum framundan Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Umferðarreglur og öryggi fyrir Hjólað í vinnuna Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson skrifar Skoðun Forseti allra Ragnhildur Björt Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný nálgun í afreksíþróttum – Nýsköpun Erlingur Jóhannsson skrifar Skoðun Prófsteinninn Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Innrás á Rafah stríðir gegn allri mannúð Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Börnin okkar Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Vextir geta og þurfa að lækka Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Skýrsla ríkisendurskoðunar um „þjónustusamninga Barnaverndarstofu og lok þeirra“ hefur verið til umfjöllunar í fjölmiðlum. Meðferðarheimilið Torfastöðum hefur verið drengið inní þá umfjöllun og hljómar eins og að okkur hafi verið sagt upp samningi við ríkið. Það var ekki þannig, við sögðum upp samningi við ríkið vegna óþolandi stjórnunar Braga Guðbrandssonar yfirmanns Barnaverndarstofu. Barnaverndarstofa var stofnuð vorið 1995. Þá hafði Meðferðarheimilið Torfastöðum verið starfrækt í 16 ár. Torfastaðir voru fyrsta og eina einkarekna meðferðarheimilið á Íslandi til margra ára. Bragi var afar hrifinn af okkar rekstrarfyrirkomulagi einkum vegna þess að það kostaði ríkið miklu minna en meðferðarstaðir sem reknir voru af ríkinu og árangur okkar var einstakur. Bragi lagði niður hverja stofnuna á fætur annarri og lét stofna staði sem áttu að vera eins og Torfastaðir. Þetta óttuðumst við mjög, vissum hve erfitt er að að reka fjölskyldurekið meðferðarheimili. Við sögðum Braga ítrekað að nýir staðir þyrftu miklu meira fjármagn og stuðning en við fengjum. Bragi fór sínu fram en nú hefur hann snúið við blaðinu, dagar einkarekinna meðferðarheimila taldir að hans mati. Barnaverndarstofa hlunnfór Torfastaði um samningsbundnar hækkanir árin 1998-2003. Það fékkst ekki leiðrétt þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir. Skóli var á Torfastöðum fyrir vistbörnin. Það var aldrei borgað neitt fyrir þá vinnu. Bragi neitaði okkur um greiðslur til skólans frá sveitarfélögunum. Allt var gert til að þrengja að okkur fjárhagslega. Samstarfsfólki Braga blöskraði stundum og reyndi að koma til móts við okkur en þá setti Bragi skilyrði um meiri yfirráð yfir okkur. Það þorðum við ekki að samþykkja í ljósi erfiðra samskipta við forstöðumanninn. Hann var svo falskur og við treystum honum alls ekki. Þetta reyndi á þolrifin í mörg ár, en svo kom að því að við ákváðum að segja stopp. Við sögðum upp samningi við ríkið vegna óvildar Braga Guðbrandssonar. Í skýrslu Ríkisendurskoðunar segir: Rekstraraðilar sögðu samningnum með bréfi til félagsmálaráðuneytis 27. september 2003 með tólf mánaða fyrirvara og báru við „langvarandi óvild“ forstjóra Barnaverndarstofu í sinn garð og „trúnaðarbresti“ við hann. Þetta ætti m.a. sök á fjárhagslegum þrengingum heimilisins sem ekki sæti við sama borð og önnur sambærileg heimili. Þeir gáfu um leið til kynna að þeir væru til í að halda áfram starfseminni ef ráðherra sjálfur eða fulltrúi hans kæmi á nýjum samningi fyrir áramótin 2003–04. Einnig segir: Í Greinargerð um framkvæmd þjónustusamnings Barnaverndarstofu við meðferðarheimilið á Torfastöðum (sept. 2004) kom fram að markmið Ríkisendurskoðunar með aðkomu sinni var „að veita aðstoð við að greina og leysa vandamál og ágreiningsefni“ sem tengdust framkvæmd þjónustusamnings Barnaverndarstofu við rekstraraðila Torfastaðaheimilisins. Meginniðurstaða stofnunarinnar var sú að hvorki væri raunhæft né ráðlegt að mæla með því að aðilar reyndu að svo stöddu að gera nýjan samning um áframhaldandi rekstur meðferðarheimilisins. Stirð samskipti aðila leyfðu það ekki. Í ljósi forsögu málsins mætti hins vegar velta fyrir sér hvort til greina kæmi að bjóða rekstraraðilum uppbótar‐eða uppgjörsgreiðslu við samningslok sem tæki mið af því að endurgjald til heimilisins hefði um tíma verið lægra en til sambærilegra heimila.Í lok greinargerðar um Torfastaði segir í skýrslu ríkisendurskoðunar: Þess ber að geta að forstjóri Barnaverndarstofu óskaði eftir því að standa ekki að samkomulaginu við Torfastaðaheimilið með undirritun sinni. Hann ítrekaði líka í bréfi til félagsmálaráðuneytis þá afstöðu sína að rekstraraðilar heimilisins hefðu ekki átt neinar kröfur á ríkissjóð vegna slita á samstarfi enda hefðu þeir sjálfir sagt samningnum upp. Jafnframt lét hann í ljósi þá skoðun að sú fjárhæð sem samið var um hefði verið „óhófleg með hliðsjón af þeim fyrirvörum sem Ríkisendurskoðun gerir um slíka greiðslu“. Sömuleiðis hlyti sú niðurstaða að taka greiðsluna til heimilisins af fjárheimildum stofunnar að verða til þess að skerða þjónustu hennar við börn yrði ekki við brugðist. Torfastaðir töldu sig eiga háar fjárhæðir inni hjá ríkinu af samningsbundnum greiðslum en ákváðu að sættast á greiðslu og sáttargjörð. Ég legg til að Alþingi fái ríkisendurskoðun það verkefni að skoða stjórnunaraðferðir Braga Guðbrandssonar, nú á þessum tímamótum, þegar flest einkareknu og öll ríkisreknu meðferðarheimilin hafa verið lögð niður. Torfastaðir, Hvítárbakki, Skjöldólfsstaðir, Geldingalækur, Götusmiðjan, Árbót-Berg, Sólheimar 7 og Tindar, allt undir hans stjórn, já og Efstasund. Ég veit að margir hafa sína sögu að segja en þöggun hefur verið mikil enda oft vont að fara gegn þeim sem valdið hefur.
Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar