Rannsaka verðmerkingar 13. ágúst 2009 05:00 Verðmerking eins og þessi er ólögleg að mati ASÍ og Neytendastofu. Samkeppniseftirlitið rannsakar hvort svo sé. Mynd/Heiða Ólöglegar verðmerkingar á matvöru virðast viðgangast í stórum stíl í íslenskum matvöruverslunum, þrátt fyrir að samkeppnisyfirvöld hafi ítrekað hvatt til þess að látið verði af þeim. Samkeppniseftirlitið hefur hafið stjórnsýslumál sem beinast að smásöluverslunum, framleiðendum matvöru og birgjum. Hér er um að ræða forverðmerkingar á matvöru fyrir matvöruverslanir; sem einnig er kallað leiðbeinandi smásöluverð. Slíkar verðmerkingar ná til tíu til fimmtán prósenta þeirrar matvöru sem seld er í matvöruverslunum hérlendis með veltu á bilinu sjö til tíu milljarðar króna. Helstu vöruflokkarnir eru unnin kjötvara og ostar. Tryggvi Axelsson, forstjóri Neytendastofu, telur að forverðmerkingar brjóti gegn samkeppnislögum. Spurður um hvers vegna Neytendastofa hafi ekki brugðist við, en það er hennar hlutverk, segir Tryggvi að það hafi staðið til um það leyti sem Samkeppniseftirlitið tók málið upp. „Það gekk ekki lengra þar sem þetta var í athugun. Við vildum sjá hvernig Samkeppniseftirlitið tæki á þessu.“ Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, segir að ekki sé hægt að fullyrða neitt um að forverðmerkingar séu brot á samkeppnislögum. „En Samkeppniseftirlitið hefur hafið stjórnsýslumál sem beinast að smásöluverslunum og meðal annars hópi framleiðenda og birgja á sviði kjötframleiðslu. Sú rannsókn miðar að því að leiða í ljós hvort brotið hafi verið gegn samkeppnislögum með aðgerðum sem tengjast forverðmerkingum.“ Páll segir að niðurstöður rannsóknar Samkeppniseftirlitsins frá því í fyrra hafi leitt í ljós að forverðmerkingar og þau samskipti sem tengjast þeim, kunni að fela í sér aðgerðir sem ganga gegn banni við samráði fyrirtækja eða misnotkun á markaðsráðandi stöðu. „Því var hins vegar ekki slegið föstu án frekari rannsóknar. Könnunin gaf til kynna að þessar forverðmerkingar takmarki samkeppni því verðmunur á þessum vörum milli verslana er margfalt minni en eðlislíkra vara, sem ekki eru forverðmerktar. Nýlegar athuganir ASÍ benda í sömu átt.“ Athugun Samkeppniseftirlitsins leiddi í ljós að verðmunur á milli verslana á þeim vörum sem eru forverðmerktar af birgjum er oft enginn og aldrei meiri en sex prósentum hærri í stórmörkuðum og klukkubúðum en í lágvöruverðsverslunum. Þegar matvöruverslanir verðmerkja sjálfar er ekki óalgengt að verð í stórmörkuðum og klukkubúðum sé 30-60 prósent hærra en í lágvöruverðsverslunum. Mest lesið Ásthildur bendir strandveiðimönnum á minnihlutann Innlent Blámóða vofir yfir Vestfjörðum og Skagafirði Innlent Aðalsvið Tomorrowland brann til kaldra kola Erlent „Af hverju þetta brestur strax, það skiljum við ekki alveg“ Innlent Vill fyrst og fremst fá að njóta ævikvöldsins í friði Innlent Grindvíkingum hleypt inn, varnargarðar hækkaðir og Bláa lónið opnar Innlent Önnur sprunga opnast Innlent Dettifossi kippt í lag og seinkar um sólarhring Innlent Opnaði listasýningu aldargamall og segir verkin verða eins og börnin sín Innlent Strandveiðar bannaðar á morgun Innlent Fleiri fréttir Ásthildur bendir strandveiðimönnum á minnihlutann Opnaði listasýningu aldargamall og segir verkin verða eins og börnin sín Blámóða vofir yfir Vestfjörðum og Skagafirði Dettifossi kippt í lag og seinkar um sólarhring Grindvíkingum hleypt inn, varnargarðar hækkaðir og Bláa lónið opnar Vill fyrst og fremst fá að njóta ævikvöldsins í friði „Af hverju þetta brestur strax, það skiljum við ekki alveg“ Kort: Sprungan lengist til norðurs Strandveiðar bannaðar á morgun Gos í beinni, ósáttir Grindvíkingar og íbúum drekkt í steypu Alvarleg árás með hamri í Reykjavík Sýknaður af ákæru um að nauðga konu í afmælisveislu hennar Varað við fölsuðum töflum sem innihalda hættulega efnablöndu Gengu að gosinu og óku til Grindavíkur án þess að vera stöðvaðar Fundu tennur í aftursætinu á bílaþvottastöð Landa í Grindavíkurhöfn og botna ekkert í lokunum Mikið eldingaveður á Vestfjörðum Eldgosið í heimsmiðlunum: „Ísland: Rýmt“ Enn eitt gosið hafið og íbúar tala um Groundhog Day Kæmi mér ekki á óvart að þetta væri síðasta Sundhnúkagosið Fyrst vöruskemman, nú göngustígar: „Mórallinn er bara ömurlegur“ Skoða hvort gosið breyti heimsókn von der Leyen Dómstóll ESB staðfestir niðurstöðu varðandi vörumerkið Iceland Fallegt og ekkert smágos Önnur sprunga opnast Samhjálp „hálfnuð í mark“ og endurskipuleggur Kaffistofuna Göngumaður slapp ómeiddur úr sjálfheldu við Hestskarð Ólöf Tara yrði hissa en þakklát að gangan sé tileinkuð henni „Ekki bara fávísir hitabeltisbúar sem eru að detta á hausinn“ Yfirleitt Íslendingar sem aki utan vega Sjá meira
Ólöglegar verðmerkingar á matvöru virðast viðgangast í stórum stíl í íslenskum matvöruverslunum, þrátt fyrir að samkeppnisyfirvöld hafi ítrekað hvatt til þess að látið verði af þeim. Samkeppniseftirlitið hefur hafið stjórnsýslumál sem beinast að smásöluverslunum, framleiðendum matvöru og birgjum. Hér er um að ræða forverðmerkingar á matvöru fyrir matvöruverslanir; sem einnig er kallað leiðbeinandi smásöluverð. Slíkar verðmerkingar ná til tíu til fimmtán prósenta þeirrar matvöru sem seld er í matvöruverslunum hérlendis með veltu á bilinu sjö til tíu milljarðar króna. Helstu vöruflokkarnir eru unnin kjötvara og ostar. Tryggvi Axelsson, forstjóri Neytendastofu, telur að forverðmerkingar brjóti gegn samkeppnislögum. Spurður um hvers vegna Neytendastofa hafi ekki brugðist við, en það er hennar hlutverk, segir Tryggvi að það hafi staðið til um það leyti sem Samkeppniseftirlitið tók málið upp. „Það gekk ekki lengra þar sem þetta var í athugun. Við vildum sjá hvernig Samkeppniseftirlitið tæki á þessu.“ Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, segir að ekki sé hægt að fullyrða neitt um að forverðmerkingar séu brot á samkeppnislögum. „En Samkeppniseftirlitið hefur hafið stjórnsýslumál sem beinast að smásöluverslunum og meðal annars hópi framleiðenda og birgja á sviði kjötframleiðslu. Sú rannsókn miðar að því að leiða í ljós hvort brotið hafi verið gegn samkeppnislögum með aðgerðum sem tengjast forverðmerkingum.“ Páll segir að niðurstöður rannsóknar Samkeppniseftirlitsins frá því í fyrra hafi leitt í ljós að forverðmerkingar og þau samskipti sem tengjast þeim, kunni að fela í sér aðgerðir sem ganga gegn banni við samráði fyrirtækja eða misnotkun á markaðsráðandi stöðu. „Því var hins vegar ekki slegið föstu án frekari rannsóknar. Könnunin gaf til kynna að þessar forverðmerkingar takmarki samkeppni því verðmunur á þessum vörum milli verslana er margfalt minni en eðlislíkra vara, sem ekki eru forverðmerktar. Nýlegar athuganir ASÍ benda í sömu átt.“ Athugun Samkeppniseftirlitsins leiddi í ljós að verðmunur á milli verslana á þeim vörum sem eru forverðmerktar af birgjum er oft enginn og aldrei meiri en sex prósentum hærri í stórmörkuðum og klukkubúðum en í lágvöruverðsverslunum. Þegar matvöruverslanir verðmerkja sjálfar er ekki óalgengt að verð í stórmörkuðum og klukkubúðum sé 30-60 prósent hærra en í lágvöruverðsverslunum.
Mest lesið Ásthildur bendir strandveiðimönnum á minnihlutann Innlent Blámóða vofir yfir Vestfjörðum og Skagafirði Innlent Aðalsvið Tomorrowland brann til kaldra kola Erlent „Af hverju þetta brestur strax, það skiljum við ekki alveg“ Innlent Vill fyrst og fremst fá að njóta ævikvöldsins í friði Innlent Grindvíkingum hleypt inn, varnargarðar hækkaðir og Bláa lónið opnar Innlent Önnur sprunga opnast Innlent Dettifossi kippt í lag og seinkar um sólarhring Innlent Opnaði listasýningu aldargamall og segir verkin verða eins og börnin sín Innlent Strandveiðar bannaðar á morgun Innlent Fleiri fréttir Ásthildur bendir strandveiðimönnum á minnihlutann Opnaði listasýningu aldargamall og segir verkin verða eins og börnin sín Blámóða vofir yfir Vestfjörðum og Skagafirði Dettifossi kippt í lag og seinkar um sólarhring Grindvíkingum hleypt inn, varnargarðar hækkaðir og Bláa lónið opnar Vill fyrst og fremst fá að njóta ævikvöldsins í friði „Af hverju þetta brestur strax, það skiljum við ekki alveg“ Kort: Sprungan lengist til norðurs Strandveiðar bannaðar á morgun Gos í beinni, ósáttir Grindvíkingar og íbúum drekkt í steypu Alvarleg árás með hamri í Reykjavík Sýknaður af ákæru um að nauðga konu í afmælisveislu hennar Varað við fölsuðum töflum sem innihalda hættulega efnablöndu Gengu að gosinu og óku til Grindavíkur án þess að vera stöðvaðar Fundu tennur í aftursætinu á bílaþvottastöð Landa í Grindavíkurhöfn og botna ekkert í lokunum Mikið eldingaveður á Vestfjörðum Eldgosið í heimsmiðlunum: „Ísland: Rýmt“ Enn eitt gosið hafið og íbúar tala um Groundhog Day Kæmi mér ekki á óvart að þetta væri síðasta Sundhnúkagosið Fyrst vöruskemman, nú göngustígar: „Mórallinn er bara ömurlegur“ Skoða hvort gosið breyti heimsókn von der Leyen Dómstóll ESB staðfestir niðurstöðu varðandi vörumerkið Iceland Fallegt og ekkert smágos Önnur sprunga opnast Samhjálp „hálfnuð í mark“ og endurskipuleggur Kaffistofuna Göngumaður slapp ómeiddur úr sjálfheldu við Hestskarð Ólöf Tara yrði hissa en þakklát að gangan sé tileinkuð henni „Ekki bara fávísir hitabeltisbúar sem eru að detta á hausinn“ Yfirleitt Íslendingar sem aki utan vega Sjá meira