Stjórnlaus græðgi bankanna 15. nóvember 2005 22:24 Að mála skrattann á vegg er háttur þeirra sem ávallt sjá hið versta mögulega í öllum aðstæðum og kemur manni orðtak þetta gjarnan í hug þessa dagana þegar einatt er verið að lýsa þeirri ágætu stöðu sem við Íslendingar höfum í efnahagsmálum sem hreinum hörmungum og virðast þá margir tilbúnir að leggjast á árina, e.t.v í þeirri trú að eitthvað gagn megi af því hafa persónulega. Þannig er þingmaðurinn Steingrímur J. Sigfússon sífellt galandi af sínum fjóshaug og með mikum ólíkindum hvað sá maður kemst upp með bullið sitt gagnrýnislaust, þó var þetta ráðherra eitt sinn og þingmaður um árabil og líklega Íslandsmeistari í lýðskrumi alla ævi. Steingrímur hefur haft vanlíðan mikla vegna hærra verðs á fasteignamarkaði höfuðborgarsvæðis undanfarið og ersjálfsagt líka ósáttur við hlut Þórshafnar á Langanesi þar. En nú eru bankarnir að bætast í hóp skrattamálara og ljóst að blásið skal til sóknar og hagnaður bankanna af fasteignalánum talaður upp í stjarnfræðilegar hæðir með vaxtahækkun og er hann þó ekki lítill fyrir. Íslensku bankarnir fjármagna fasteignaútlán sín á alþjóðlegum fjármagnsmörkuðum þar sem um langan tíma hefur ríkt góðæri með miklu framboði fjár á ótrúlega góðum kjörum, sérstaklega það fé sem traustir bankar sækja til að endurlána með fasteignaveðum. Þarna verða íslensku bankarnir sér úti um ævintýralegan hagnað af gengismun og vaxtamun með sínu 4,15 % vaxtaokri ofan á verðtryggingu en þó virðist sem ekki þyki þeim nóg. Þetta er þeim mun leiðinlegra í ljósi þess að undanfarin ár hefur oft verið gaman og spennandi að fylgjast með viðskiptum íslenskra bankamanna á erlendri grundu og stundum jafnvel vottar fyrir einskonar "sko strákana okkar" tilfinningu þegar landanum finnst hann sjá glæsileg tilþrif þeirra á hinum þróuðu og gamalreyndu mörkuðum Evrópu þar sem tækifærin koma varla fyrirhafnarlaust upp, heldur þarf að hafa fyrir þeim í harðvítugri samkeppni við öflugar fjámálastofnanir. Nú væri gaman að þessir sömu bankar færu að sýna einhver merki þess að um samkeppni þeirra í millum sé að ræða hérlendis líka en hingað til hafa slík merki verið nákvæmlega engin. Þvert á móti skirrast þeir ekki við að halda úti með sameiginlegum fjárframlögum sérstökum áróðursmanni sem hefur það hlutverk að berja á þeirra eina samkeppnisaðila, Íbúðalánasjóði, sem þó er bundin í báða skó af fáránlegum og úreltum reglum um framkvæmd skuldabréafaútboða sinna, þannig að bankarnir hafa þar í raun tögl og hagldir og hindra sjóðinn í því að lækka vexti og þar með kostnað almennings. Íbúðalánasjóður getur ekki nýtt sér þau góðu kjör sem í boði eru á alþjóðamarkaði en er skyldaður til skuldabréfaútgáfu í ísl. krónum. Almenningur ætti að standa með Íbúðalánasjóði og gera þingmönnum ljósan þann vilja að sjóðurinn verði efldur og honum gert kleift að sækja sér milliliðalaust aukið fjármagn á erlenda fjármagnsmarkaði. Þá myndum við sjá hér umsvifalaust verulega lækkun á langtíma vaxtakostnaði, ekki hækkun eins og bankar eru að reyna að telja okkur trú um að sé nauðsynleg. Bankarnir munu hinsvegar beita þeirri aðferð að dúndra góðum stafla af bréfum á á markaðinn á krítískum tímapunkti þegar útboð er framundan hjá Íbúðalánasjóði og spenna ávöxtunarkröfuna þannig upp og gera svo sjóðnum eitthvert okurtilboðið í framhaldinu. Mér verður ávallt minnisstætt viðtal við aldraða gyðingakonu sem lifði af vistina í útrýmingarbúðum nasista vegna hæfileika sinna í fiðluleik, kunnátta hennar varð til þess að hún hafði stöðu í hljómsveit skipaðri föngum sem hinir æðri foringjar höfðu til að stytta sér stundir að kvöldlagi. Konunni fannst merkilegt að upplifa viðkvæmni og gleði fantana er þeir hlýddu á hljóðfæraleikinn en höfðu þó staðið blóðugir uppí háls að murka lífið úr bræðrum og systrum hljóðfæraleikaranna sama dag og hafði konan á orði að engu væri líkara en menn þessir hefðu tvö svo aðskilin heilahvel að engin boð færu þar á milli og hefði annað hvelið slíka aðdáun og gleði af tónlist og spilamennsku gyðinga að oft felldu þeir tár við að hlusta en hitt hvelið ekkert nema fullkomið hatur gagnvart þeim. Við viðskiptavinir bankanna hér á eyjunni, verðum að trúa því og treysta að stjórnendur þeirra gangi ekki til leiks með tvö aðskilin heilahvel þar sem annað er siðfágað og vel að sér um allar reglur hins frjálsa samkeppnismarkaðar og haft til utanlandsbrúks en hitt hvelið úr gamaldags olíusamráði og notað hér innanlands. Athafnir og málflutningur bankanna að undanförnu hefur hinsvegar því miður verið með þeim hætti að varla nokkur maður kærir sig um að það aðhald sem Íbúðalánasjóður þó veitir verði frá þeim tekið. Einkavæðing íslenkra banka var löngu tímabær uppstokkun og þeim mun lakara yrði að sjá stjórnendur þeirra falla fyrir stjórnlausri græðgi sem óhjákvæmilega mun kosta þá tryggð og traust viðskiptavina á sama hátt og olíufélögin fengu að reyna um árið.Kristjón Másson Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Silfur Egils Silfur-Bréf Skoðanir Mest lesið Halldór 03.05.2025 Halldór Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon skrifar Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Sjá meira
Að mála skrattann á vegg er háttur þeirra sem ávallt sjá hið versta mögulega í öllum aðstæðum og kemur manni orðtak þetta gjarnan í hug þessa dagana þegar einatt er verið að lýsa þeirri ágætu stöðu sem við Íslendingar höfum í efnahagsmálum sem hreinum hörmungum og virðast þá margir tilbúnir að leggjast á árina, e.t.v í þeirri trú að eitthvað gagn megi af því hafa persónulega. Þannig er þingmaðurinn Steingrímur J. Sigfússon sífellt galandi af sínum fjóshaug og með mikum ólíkindum hvað sá maður kemst upp með bullið sitt gagnrýnislaust, þó var þetta ráðherra eitt sinn og þingmaður um árabil og líklega Íslandsmeistari í lýðskrumi alla ævi. Steingrímur hefur haft vanlíðan mikla vegna hærra verðs á fasteignamarkaði höfuðborgarsvæðis undanfarið og ersjálfsagt líka ósáttur við hlut Þórshafnar á Langanesi þar. En nú eru bankarnir að bætast í hóp skrattamálara og ljóst að blásið skal til sóknar og hagnaður bankanna af fasteignalánum talaður upp í stjarnfræðilegar hæðir með vaxtahækkun og er hann þó ekki lítill fyrir. Íslensku bankarnir fjármagna fasteignaútlán sín á alþjóðlegum fjármagnsmörkuðum þar sem um langan tíma hefur ríkt góðæri með miklu framboði fjár á ótrúlega góðum kjörum, sérstaklega það fé sem traustir bankar sækja til að endurlána með fasteignaveðum. Þarna verða íslensku bankarnir sér úti um ævintýralegan hagnað af gengismun og vaxtamun með sínu 4,15 % vaxtaokri ofan á verðtryggingu en þó virðist sem ekki þyki þeim nóg. Þetta er þeim mun leiðinlegra í ljósi þess að undanfarin ár hefur oft verið gaman og spennandi að fylgjast með viðskiptum íslenskra bankamanna á erlendri grundu og stundum jafnvel vottar fyrir einskonar "sko strákana okkar" tilfinningu þegar landanum finnst hann sjá glæsileg tilþrif þeirra á hinum þróuðu og gamalreyndu mörkuðum Evrópu þar sem tækifærin koma varla fyrirhafnarlaust upp, heldur þarf að hafa fyrir þeim í harðvítugri samkeppni við öflugar fjámálastofnanir. Nú væri gaman að þessir sömu bankar færu að sýna einhver merki þess að um samkeppni þeirra í millum sé að ræða hérlendis líka en hingað til hafa slík merki verið nákvæmlega engin. Þvert á móti skirrast þeir ekki við að halda úti með sameiginlegum fjárframlögum sérstökum áróðursmanni sem hefur það hlutverk að berja á þeirra eina samkeppnisaðila, Íbúðalánasjóði, sem þó er bundin í báða skó af fáránlegum og úreltum reglum um framkvæmd skuldabréafaútboða sinna, þannig að bankarnir hafa þar í raun tögl og hagldir og hindra sjóðinn í því að lækka vexti og þar með kostnað almennings. Íbúðalánasjóður getur ekki nýtt sér þau góðu kjör sem í boði eru á alþjóðamarkaði en er skyldaður til skuldabréfaútgáfu í ísl. krónum. Almenningur ætti að standa með Íbúðalánasjóði og gera þingmönnum ljósan þann vilja að sjóðurinn verði efldur og honum gert kleift að sækja sér milliliðalaust aukið fjármagn á erlenda fjármagnsmarkaði. Þá myndum við sjá hér umsvifalaust verulega lækkun á langtíma vaxtakostnaði, ekki hækkun eins og bankar eru að reyna að telja okkur trú um að sé nauðsynleg. Bankarnir munu hinsvegar beita þeirri aðferð að dúndra góðum stafla af bréfum á á markaðinn á krítískum tímapunkti þegar útboð er framundan hjá Íbúðalánasjóði og spenna ávöxtunarkröfuna þannig upp og gera svo sjóðnum eitthvert okurtilboðið í framhaldinu. Mér verður ávallt minnisstætt viðtal við aldraða gyðingakonu sem lifði af vistina í útrýmingarbúðum nasista vegna hæfileika sinna í fiðluleik, kunnátta hennar varð til þess að hún hafði stöðu í hljómsveit skipaðri föngum sem hinir æðri foringjar höfðu til að stytta sér stundir að kvöldlagi. Konunni fannst merkilegt að upplifa viðkvæmni og gleði fantana er þeir hlýddu á hljóðfæraleikinn en höfðu þó staðið blóðugir uppí háls að murka lífið úr bræðrum og systrum hljóðfæraleikaranna sama dag og hafði konan á orði að engu væri líkara en menn þessir hefðu tvö svo aðskilin heilahvel að engin boð færu þar á milli og hefði annað hvelið slíka aðdáun og gleði af tónlist og spilamennsku gyðinga að oft felldu þeir tár við að hlusta en hitt hvelið ekkert nema fullkomið hatur gagnvart þeim. Við viðskiptavinir bankanna hér á eyjunni, verðum að trúa því og treysta að stjórnendur þeirra gangi ekki til leiks með tvö aðskilin heilahvel þar sem annað er siðfágað og vel að sér um allar reglur hins frjálsa samkeppnismarkaðar og haft til utanlandsbrúks en hitt hvelið úr gamaldags olíusamráði og notað hér innanlands. Athafnir og málflutningur bankanna að undanförnu hefur hinsvegar því miður verið með þeim hætti að varla nokkur maður kærir sig um að það aðhald sem Íbúðalánasjóður þó veitir verði frá þeim tekið. Einkavæðing íslenkra banka var löngu tímabær uppstokkun og þeim mun lakara yrði að sjá stjórnendur þeirra falla fyrir stjórnlausri græðgi sem óhjákvæmilega mun kosta þá tryggð og traust viðskiptavina á sama hátt og olíufélögin fengu að reyna um árið.Kristjón Másson
Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir Skoðun