Demókratar hægrisinnaðir 26. október 2004 00:01 Það sem telst vera til hægri eða vinstri í stjórnmálum í Evrópu er alls ekki það sama og hægri og vinstri í bandarískum stjórnmálum. Þegar stjórnarskrá Bandaríkjanna var samin árið 1778 var ekki gert ráð fyrir stjórnmálaflokkum. Tveggja flokka kerfi festi sig samt fljótlega í sessi og síðustu 150 árin hafa Demókrataflokkurinn og Repúblikanaflokkurinn nánast einokað alla stjórnmálaumræðu vestra. Þetta kerfi kemur í raun veg fyrir að aðrir flokkar komi sínum mönnum að, hvort sem það er í þinginu eða í forsetaembættið, þar sem sá frambjóðandi sem fær meirihluta í hverju héraði eða ríki vinnur, hversu lítill sem sá meirihluti er. 60% Bandaríkjamanna telja sig vera annað hvort demókrata eða repúblikana og meirihluti þeirra sem eftir standa hallast einnig mjög ákveðið í aðra hvora áttina. Hins vegar fer þeim fjölgandi sem kjósa sitt hvað og velja til dæmis repúblikana í forsetaembættið en kjósa á sama tíma þingmann eða ríkisstjóra sem er demókrati. Almennt séð höfða báðir flokkarnir til frekar breiðs hóps kjósenda en þó er mikilvægur munur þar á. 90% bandarískra blökkumanna kjósa Demókrataflokkinn. Íbúar sem eiga rætur að rekja til Suður Ameríku, verkamenn í láglaunastörfum, fráskildir, trúlausir og nýútskrifaðir menntamenn sem búa í miðsvæðis í borgum kjósa frekar Demókrataflokkinn. Á hinn bóginn er frekar líklegt að hvítir, miðaldra, trúaðir karlmenn í vel launaðri stöðu í viðskiptageiranum séu repúblikanar og þeir búa líka oftast í úthverfum stórborga eða í dreifbýli. Hafa verður í huga að þó bandarísk stjórnmál einkennist af hægri/vinstri skiptingu þá er það algjörlega sitt hvað, hvað kallað er hægri eða vinstri í pólitík Evrópu eða Bandaríkjunum. Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði segir meginmuninn þann að bandarísk stjórnmál séu miklu meira til hægri. Þannig sé Demókrataflokkurinn til að mynda mun lengra til hægri en flestir hægri flokkar í Evrópu. Demókrataflokkurinn yrði aldrei flokkaður verulega vinstra megin við miðju í Evrópu. Erlent Fréttir Mest lesið Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Aron Can heill á húfi Innlent Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Innlent Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Erlent Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Innlent Lögreglan leitar tveggja manna Innlent Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Innlent Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Innlent Fleiri fréttir „Tími til kominn að ljúka stríðinu á Gasa“ Lýsa yfir herlögum í Taílandi Ísraelsþing ályktar um innlimun Vesturbakkans Jeremy Corbyn leiðir nýja stjórnmálahreyfingu Þrýstingur eykst á Starmer að hann fari sömu leið og Frakkar Samninganefndir ræða fund leiðtoganna Karlmaður á fertugsaldri handtekinn fyrir sprengjuhótunina Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Frakkland viðurkennir Palestínu sem sjálfstætt ríki Hjálparstarf og fréttaflutningur í uppnámi vegna hungursneyðar Alls 81 barn látist úr hungri Maxwell boðuð á fund með fulltrúum Trump-stjórnarinnar Columbia greiðir tvö hundruð milljóna dala sáttagreiðslu Selenskí dregur í land Danskri sjónvarpsstöð barst sprengjuhótun Heitir bótum en stendur við lögin umdeildu Rússnesk farþegaflugvél hrapaði og á fimmta tug talinn af Níu látnir er landamæradeilur blossa upp Höfða mál vegna fullyrðinga um að forsetafrúin sé karlmaður Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Hvalavinurinn ekki lengur eftirlýstur Ríki mega kæra hvert annað fyrir loftslagsbreytingar Epstein mætti í brúðkaup Trumps Selenskí sagður stíga skref í átt að alræði Norskur maður ákærður fyrir njósnir í þágu Rússa og Írana Abrahamska dulspekitrúin sem heyr tilvistarstríð Setjast enn og aftur við samningaborðið en væntingar eru litlar Biden hraunar yfir Clooney: „Hann má fokka sér“ Sjá meira
Það sem telst vera til hægri eða vinstri í stjórnmálum í Evrópu er alls ekki það sama og hægri og vinstri í bandarískum stjórnmálum. Þegar stjórnarskrá Bandaríkjanna var samin árið 1778 var ekki gert ráð fyrir stjórnmálaflokkum. Tveggja flokka kerfi festi sig samt fljótlega í sessi og síðustu 150 árin hafa Demókrataflokkurinn og Repúblikanaflokkurinn nánast einokað alla stjórnmálaumræðu vestra. Þetta kerfi kemur í raun veg fyrir að aðrir flokkar komi sínum mönnum að, hvort sem það er í þinginu eða í forsetaembættið, þar sem sá frambjóðandi sem fær meirihluta í hverju héraði eða ríki vinnur, hversu lítill sem sá meirihluti er. 60% Bandaríkjamanna telja sig vera annað hvort demókrata eða repúblikana og meirihluti þeirra sem eftir standa hallast einnig mjög ákveðið í aðra hvora áttina. Hins vegar fer þeim fjölgandi sem kjósa sitt hvað og velja til dæmis repúblikana í forsetaembættið en kjósa á sama tíma þingmann eða ríkisstjóra sem er demókrati. Almennt séð höfða báðir flokkarnir til frekar breiðs hóps kjósenda en þó er mikilvægur munur þar á. 90% bandarískra blökkumanna kjósa Demókrataflokkinn. Íbúar sem eiga rætur að rekja til Suður Ameríku, verkamenn í láglaunastörfum, fráskildir, trúlausir og nýútskrifaðir menntamenn sem búa í miðsvæðis í borgum kjósa frekar Demókrataflokkinn. Á hinn bóginn er frekar líklegt að hvítir, miðaldra, trúaðir karlmenn í vel launaðri stöðu í viðskiptageiranum séu repúblikanar og þeir búa líka oftast í úthverfum stórborga eða í dreifbýli. Hafa verður í huga að þó bandarísk stjórnmál einkennist af hægri/vinstri skiptingu þá er það algjörlega sitt hvað, hvað kallað er hægri eða vinstri í pólitík Evrópu eða Bandaríkjunum. Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði segir meginmuninn þann að bandarísk stjórnmál séu miklu meira til hægri. Þannig sé Demókrataflokkurinn til að mynda mun lengra til hægri en flestir hægri flokkar í Evrópu. Demókrataflokkurinn yrði aldrei flokkaður verulega vinstra megin við miðju í Evrópu.
Erlent Fréttir Mest lesið Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Aron Can heill á húfi Innlent Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Innlent Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Erlent Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Innlent Lögreglan leitar tveggja manna Innlent Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Innlent Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Innlent Fleiri fréttir „Tími til kominn að ljúka stríðinu á Gasa“ Lýsa yfir herlögum í Taílandi Ísraelsþing ályktar um innlimun Vesturbakkans Jeremy Corbyn leiðir nýja stjórnmálahreyfingu Þrýstingur eykst á Starmer að hann fari sömu leið og Frakkar Samninganefndir ræða fund leiðtoganna Karlmaður á fertugsaldri handtekinn fyrir sprengjuhótunina Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Frakkland viðurkennir Palestínu sem sjálfstætt ríki Hjálparstarf og fréttaflutningur í uppnámi vegna hungursneyðar Alls 81 barn látist úr hungri Maxwell boðuð á fund með fulltrúum Trump-stjórnarinnar Columbia greiðir tvö hundruð milljóna dala sáttagreiðslu Selenskí dregur í land Danskri sjónvarpsstöð barst sprengjuhótun Heitir bótum en stendur við lögin umdeildu Rússnesk farþegaflugvél hrapaði og á fimmta tug talinn af Níu látnir er landamæradeilur blossa upp Höfða mál vegna fullyrðinga um að forsetafrúin sé karlmaður Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Hvalavinurinn ekki lengur eftirlýstur Ríki mega kæra hvert annað fyrir loftslagsbreytingar Epstein mætti í brúðkaup Trumps Selenskí sagður stíga skref í átt að alræði Norskur maður ákærður fyrir njósnir í þágu Rússa og Írana Abrahamska dulspekitrúin sem heyr tilvistarstríð Setjast enn og aftur við samningaborðið en væntingar eru litlar Biden hraunar yfir Clooney: „Hann má fokka sér“ Sjá meira