Nauðsynlegt að sameina verndun og nýtingu orku með stuðningi staðla Haukur Logi Jóhannsson skrifar 14. ágúst 2024 14:01 Deilur um vindorkugarða og virkjanaframkvæmdir á Íslandi hafa lengi verið áberandi í þjóðfélaginu, en mikilvægi þeirra hefur aukist í ljósi loftslagsvandans sem kallar á tafarlausar aðgerðir. Á sama tíma er nauðsynlegt að vernda einstaka náttúru landsins. Togstreitan milli náttúruverndar og orkunýtingar kallar á skýra stefnu sem tekur tillit til beggja sjónarmiða, og hér geta staðlar í umhverfismálum leikið lykilhlutverk. Náttúruverndarsamtök eins og Landvernd leggja áherslu á að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda og endurheimta röskuð vistkerfi. Þessi nálgun er grundvallaratriði í að tryggja að Ísland haldi áfram að vera leiðandi í loftslagsmálum. Hins vegar er mikilvægt að ná jafnvægi milli náttúruverndar og orkunýtingar, sérstaklega þar sem orkuþörf landsins mun aukast með tímanum. Hlutverk staðla í náttúruvernd og nýtingu Staðlar geta veitt mikilvæga leiðsögn og stuðning við að ná þessum jafnvægi. Umhverfisstaðlar, eins og ÍST EN ISO 14001, setja fram kröfur um stjórnkerfi umhverfismála sem fyrirtæki og stofnanir geta nýtt sér til þess að draga úr neikvæðum umhverfisáhrifum. Með því að fylgja slíkum stöðlum geta orkuver og aðrir aðilar sem standa að stórum framkvæmdum tryggt að þau uppfylli ströng umhverfisskilyrði og draga þannig úr neikvæðum áhrifum á náttúruna. ÍST EN ISO 14001 er ekki eini staðallinn sem getur nýst. Einnig eru til sértækir staðlar sem miða að sjálfbærri nýtingu náttúruauðlinda, eins og ÍST EN ISO 50001 um orkunýtingu. Með því að fylgja þessum stöðlum geta fyrirtæki og stofnanir tryggt að þau nýti orku á skilvirkan hátt og dragi þannig úr losun gróðurhúsalofttegunda, án þess að skerða náttúru landsins óhóflega. Vindorkugarðar og staðlar Vindorkugarðar eru hluti af lausninni til að mæta orkuþörf og ná loftslagsmarkmiðum Íslands, en þeir þurfa að vera skipulagðir með virðingu fyrir náttúrunni. Staðlar eins og ÍST EN ISO 14001 geta tryggt að framkvæmdir fari fram með tilliti til umhverfisins, með áherslu á að lágmarka neikvæð áhrif. Til dæmis má með slíkum stöðlum tryggja að vindorkugarðar séu staðsettir á svæðum sem hafa minna náttúruverndargildi og að áhrif þeirra séu metin ítarlega áður en framkvæmdir hefjast. Íslensk stjórnvöld og fyrirtæki geta einnig nýtt sér staðla til að bæta samskipti við samfélagið og tryggja að hagsmunir allra séu virtir. Með því að innleiða staðla fyrir samfélagsábyrgð, eins og ÍST EN ISO 26000, geta fyrirtæki sýnt samfélagslega ábyrgð með þátttöku í ákvarðanatökuferli og stuðlað að trausti milli þeirra og almennings. Stefna til framtíðar með stuðningi staðla Til þess að Ísland geti náð framúrskarandi árangri í loftslagsmálum og orkunýtingu er nauðsynlegt að stjórnvöld móti stefnu sem byggir á að nýta staðla sem verkfæri til að tryggja jafnvægi á milli verndar og nýtingar. Slík stefna gæti tekið mið af öllum þeim þáttum sem skipta máli, eins og umhverfisvernd, orkunýtingu, nýsköpun og tækniþróun. Staðlar geta einnig stuðlað að auknu gagnsæi og bættum samskiptum milli opinberra aðila, fyrirtækja og almennings. Þetta er sérstaklega mikilvægt í ljósi þess að orkuframleiðsla og orkunotkun snerta samfélagið allt og hafa áhrif á alla landsmenn. Það er ljóst að samspil náttúruverndar og orkunýtingar kallar á nýjar lausnir og samvinnu. Staðlar geta verið öflugt verkfæri til að tryggja að sú samvinna sé byggð á traustum grunni sem stuðlar að sjálfbærri þróun. Með því að nýta staðla sem leiðsögn geta stjórnvöld, fyrirtæki og samfélagið allt unnið saman að því að tryggja framtíðarvelferð Íslands í loftslagsmálum án þess að fórna einstökum náttúruauðlindum landsins. Þetta er leiðin til að sameina vernd og nýtingu orku með það að markmiði að tryggja sjálfbæra framtíð fyrir komandi kynslóðir. Höfundur er umhverfis- og auðlindafræðingur og verkefnastjóri hjá Íslenskum stöðlum Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Orkumál Vindorka Mest lesið Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Skoðun Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Sjá meira
Deilur um vindorkugarða og virkjanaframkvæmdir á Íslandi hafa lengi verið áberandi í þjóðfélaginu, en mikilvægi þeirra hefur aukist í ljósi loftslagsvandans sem kallar á tafarlausar aðgerðir. Á sama tíma er nauðsynlegt að vernda einstaka náttúru landsins. Togstreitan milli náttúruverndar og orkunýtingar kallar á skýra stefnu sem tekur tillit til beggja sjónarmiða, og hér geta staðlar í umhverfismálum leikið lykilhlutverk. Náttúruverndarsamtök eins og Landvernd leggja áherslu á að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda og endurheimta röskuð vistkerfi. Þessi nálgun er grundvallaratriði í að tryggja að Ísland haldi áfram að vera leiðandi í loftslagsmálum. Hins vegar er mikilvægt að ná jafnvægi milli náttúruverndar og orkunýtingar, sérstaklega þar sem orkuþörf landsins mun aukast með tímanum. Hlutverk staðla í náttúruvernd og nýtingu Staðlar geta veitt mikilvæga leiðsögn og stuðning við að ná þessum jafnvægi. Umhverfisstaðlar, eins og ÍST EN ISO 14001, setja fram kröfur um stjórnkerfi umhverfismála sem fyrirtæki og stofnanir geta nýtt sér til þess að draga úr neikvæðum umhverfisáhrifum. Með því að fylgja slíkum stöðlum geta orkuver og aðrir aðilar sem standa að stórum framkvæmdum tryggt að þau uppfylli ströng umhverfisskilyrði og draga þannig úr neikvæðum áhrifum á náttúruna. ÍST EN ISO 14001 er ekki eini staðallinn sem getur nýst. Einnig eru til sértækir staðlar sem miða að sjálfbærri nýtingu náttúruauðlinda, eins og ÍST EN ISO 50001 um orkunýtingu. Með því að fylgja þessum stöðlum geta fyrirtæki og stofnanir tryggt að þau nýti orku á skilvirkan hátt og dragi þannig úr losun gróðurhúsalofttegunda, án þess að skerða náttúru landsins óhóflega. Vindorkugarðar og staðlar Vindorkugarðar eru hluti af lausninni til að mæta orkuþörf og ná loftslagsmarkmiðum Íslands, en þeir þurfa að vera skipulagðir með virðingu fyrir náttúrunni. Staðlar eins og ÍST EN ISO 14001 geta tryggt að framkvæmdir fari fram með tilliti til umhverfisins, með áherslu á að lágmarka neikvæð áhrif. Til dæmis má með slíkum stöðlum tryggja að vindorkugarðar séu staðsettir á svæðum sem hafa minna náttúruverndargildi og að áhrif þeirra séu metin ítarlega áður en framkvæmdir hefjast. Íslensk stjórnvöld og fyrirtæki geta einnig nýtt sér staðla til að bæta samskipti við samfélagið og tryggja að hagsmunir allra séu virtir. Með því að innleiða staðla fyrir samfélagsábyrgð, eins og ÍST EN ISO 26000, geta fyrirtæki sýnt samfélagslega ábyrgð með þátttöku í ákvarðanatökuferli og stuðlað að trausti milli þeirra og almennings. Stefna til framtíðar með stuðningi staðla Til þess að Ísland geti náð framúrskarandi árangri í loftslagsmálum og orkunýtingu er nauðsynlegt að stjórnvöld móti stefnu sem byggir á að nýta staðla sem verkfæri til að tryggja jafnvægi á milli verndar og nýtingar. Slík stefna gæti tekið mið af öllum þeim þáttum sem skipta máli, eins og umhverfisvernd, orkunýtingu, nýsköpun og tækniþróun. Staðlar geta einnig stuðlað að auknu gagnsæi og bættum samskiptum milli opinberra aðila, fyrirtækja og almennings. Þetta er sérstaklega mikilvægt í ljósi þess að orkuframleiðsla og orkunotkun snerta samfélagið allt og hafa áhrif á alla landsmenn. Það er ljóst að samspil náttúruverndar og orkunýtingar kallar á nýjar lausnir og samvinnu. Staðlar geta verið öflugt verkfæri til að tryggja að sú samvinna sé byggð á traustum grunni sem stuðlar að sjálfbærri þróun. Með því að nýta staðla sem leiðsögn geta stjórnvöld, fyrirtæki og samfélagið allt unnið saman að því að tryggja framtíðarvelferð Íslands í loftslagsmálum án þess að fórna einstökum náttúruauðlindum landsins. Þetta er leiðin til að sameina vernd og nýtingu orku með það að markmiði að tryggja sjálfbæra framtíð fyrir komandi kynslóðir. Höfundur er umhverfis- og auðlindafræðingur og verkefnastjóri hjá Íslenskum stöðlum
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar