Þau sem hunsa helförina Birgir Rúnar Davíðsson skrifar 7. júní 2024 18:30 „Gjörðir fólks í dag sýna okkur hvað sama fólk hefði gert á meðan á helförinni stóð.“ Þessi orð tók ég með mér frá fundi dr. Mads Gilbert í Hofi á Akureyri, en Mads er margverðlaunaður norskur læknir sem hefur lengi stutt Palestínumenn í baráttunni gegn þungvopnuðu hersetuliði Ísraels. Ísrael hefur lagt undir sig stöðugt meira af landi palestínsku þjóðarinnar, á ólöglegan hátt, síðustu 75 árin. Fjölmiðlum hættir til þess að kalla þetta átök tveggja aðila, annars vegar Ísraels og hins vegar Hamas, eins og eitthvað sé óljóst um atburði og ástæður þeirrar stöðu sem nú er uppi. Raunin er sú að Ísrael rekur harða nýlendustefnu gagnvart Palestínu og þurrkar miskunnarlaust út allt sem sem minnir á tilvist palestínsku þjóðarinnar. Ísrael hefur hunsað alþjóðareglur áratugum saman og hertekið landsvæði á ólöglegan hátt, flutt þangað landnema og gert landið að sínu. Þetta er kolólögleg nýlendustefna. Áhrifaríkt er að sjá myndrænt hvernig land palestínsku þjóðarinnar hefur minnkað frá því Ísraelsríki var stofnað og þegar yfirvöld Ísraels sýna kort af svæðinu er ekkert þar að sjá sem heitir Palestína, aðeins Ísrael. Látið er eins og Palestína sé ekki til og það er einmitt stefna og markmið ísraelskra yfirvalda. Hvaða þjóð myndi ekki berjast gegn þessu? Samkvæmt alþjóðalögum er fólki einmitt heimilt að berjast gegn ólöglegri hersetu, jafnvel með vopnum. Að sjálfsögðu á baráttan að snúast gegn hermönnum en ekki almennum borgurum, en þegar fréttamiðlar tala stöðugt um gísla í haldi Hamas gleymist að nefna 9000 palestínska fanga sem dúsa við ömurlegar aðstæður og án nokkurrar ákæru í búrum Ísraelsmanna. Hver er í raun munurinn á gísl og fanga sem aldrei er ákærður fyrir nokkurn glæp? Þegar talað er um hræðileg morð Hamas-liða þann 7. október 2023 gleymist oft að benda á þá tölfræðilegu staðreynd að fyrir hvern einasta fallinn Ísraela hefur ísraelski herinn myrt hundruð Palestínubúa í ólöglegri hersetu sinni. Almenningur á Vesturlöndum virðist blessunarlega vera farinn að snúast gegn Ísrael í þessu máli og myndir birtast frá fjölmennum kröfugöngum og mótmælum þar sem fána Palestínu er flaggað. Ráðamenn hér á landi hafa hingað til hunsað það sem æ fleiri kalla þjóðarmorð, hafa ekki viljað styggja stórveldið í vestri, og einn allra æðsti ráðamaðurinn virðist vera óupplýstur, heilaþveginn eða algjörlega laus við alla mannúð og hluttekningu. Sem er einmitt eitt af því sem skilgreinir siðblindu. Hann talar nefnilega alltaf eins og það sé Hamas sem valdi hörmungunum, talar eins og allt stafi af því sem gerðist þann 7. október 2023, eins og sá dagur hafi verið upphafið, talar eins og máttlítil tilraun með gagnslitlum skeytum gegn ólöglegu hersetuliði réttlæti það að flóttamenn í tjaldbúðum séu brenndir lifandi. Réttur palestínsku þjóðarinnar til að berjast gegn ólöglegri hersetu Ísraels er nákvæmlega sá sami og réttur Úkraínu til að berjast og endurheimta landsvæði sem Rússar hafa lagt undir sig í ólöglegu árásarstríði Pútíns. Vesturlönd dæla vopnum til Úkraínumanna og styðja þá með ráðum og dáð, en líta svo í hina áttina þegar palestínska þjóðin er barin, limlest, skotin og brennd. Það er erfitt að finna aðrar ástæður fyrir þessum ólíku viðbrögðum en dökkan húðlit og framandi trúarbrögð. Á meðan íslenskir ráðamenn líta í hina áttina og þora hvorki að gera neitt né segja, hækkar sú krafa almennings um að við sýnum fordæmi með því að stíga fast til jarðar og lýsa því yfir að þessi grimmd Ísraels gangi ekki lengur. Við erum lítil þjóð en við getum haft áhrif. Við getum sýnt fordæmi, verið hvati fyrir stærri þjóðir til að stíga fram. Við getum sett viðskiptaþvinganir á Ísrael. Við getum slitið stjórnmálasambandi við Ísrael. Við getum sýnt heiminum að við tökum því ekki þegjandi að heimili milljóna séu lögð í rúst, moskur og kirkjur eyðilagðar, skólar sprengdir, sjúkrahúsum gjöreytt og neyðaraðstoð hindruð svo að hungurdauði vofir hundruðum þúsunda. Eitt það skrýtnasta við helförina var það hve margir voru sannfærðir um að þörf væri á henni, að hún væri réttlætanleg og nauðsynleg. Fólk leit undan og gerði ekkert. Núna eru ráðamenn í sömu sporum og gera ekkert þegar viðurstyggilegt þjóðarmorð stendur yfir. Sagan mun dæma þá harðlega sem hafa tækifæri til að hafa áhrif en líta undan og afsaka sig með því að við séum nú ekki vön að gera hitt eða þetta. Allir geta gert eitthvað. Það má sniðganga ísraelskar vörur, þrýsta á fyrirtæki að nota ekki Rapyd fyrir greiðsluhirðingu, flagga palestínska fánanum, ganga í Félagið Ísland-Palestínu, mæta á mótmælasamkomur, fylgja fólki eins og dr. Mads Gilbert og miðlum eins og AJ+ á samfélagsmiðlum og deila efni til sem flestra. Það má skrifa tölvupóst til sveitastjórnarmanna, þingmanna og ráðherra, fara fram á að stuðningur við Palestínu verði sýndur á alla mögulega vegu. Allt eru þetta lítil atriði en dropinn holar steininn og samstaða almennings getur haft mikil áhrif. Framar öðrum eru það ráðamenn þjóðarinnar sem eru að missa af tækifærinu til að gera það rétta. Það eru þeir sem verða dæmdir harðlega með öðrum ráðamönnum sem gátu sýnt mannúð á tímum þjóðarmorðs en litu frekar undan og hunsuðu það helvíti sem palestínska þjóðin er föst í. Skilaboðin til yfirvalda eru einföld: Viðskiptaþvinganir strax og slítið stjórnmálasambandi við Ísrael. Höfundur er manneskja með samúð og réttlætiskennd. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Átök í Ísrael og Palestínu Ísrael Palestína Mest lesið Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Skoðun Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
„Gjörðir fólks í dag sýna okkur hvað sama fólk hefði gert á meðan á helförinni stóð.“ Þessi orð tók ég með mér frá fundi dr. Mads Gilbert í Hofi á Akureyri, en Mads er margverðlaunaður norskur læknir sem hefur lengi stutt Palestínumenn í baráttunni gegn þungvopnuðu hersetuliði Ísraels. Ísrael hefur lagt undir sig stöðugt meira af landi palestínsku þjóðarinnar, á ólöglegan hátt, síðustu 75 árin. Fjölmiðlum hættir til þess að kalla þetta átök tveggja aðila, annars vegar Ísraels og hins vegar Hamas, eins og eitthvað sé óljóst um atburði og ástæður þeirrar stöðu sem nú er uppi. Raunin er sú að Ísrael rekur harða nýlendustefnu gagnvart Palestínu og þurrkar miskunnarlaust út allt sem sem minnir á tilvist palestínsku þjóðarinnar. Ísrael hefur hunsað alþjóðareglur áratugum saman og hertekið landsvæði á ólöglegan hátt, flutt þangað landnema og gert landið að sínu. Þetta er kolólögleg nýlendustefna. Áhrifaríkt er að sjá myndrænt hvernig land palestínsku þjóðarinnar hefur minnkað frá því Ísraelsríki var stofnað og þegar yfirvöld Ísraels sýna kort af svæðinu er ekkert þar að sjá sem heitir Palestína, aðeins Ísrael. Látið er eins og Palestína sé ekki til og það er einmitt stefna og markmið ísraelskra yfirvalda. Hvaða þjóð myndi ekki berjast gegn þessu? Samkvæmt alþjóðalögum er fólki einmitt heimilt að berjast gegn ólöglegri hersetu, jafnvel með vopnum. Að sjálfsögðu á baráttan að snúast gegn hermönnum en ekki almennum borgurum, en þegar fréttamiðlar tala stöðugt um gísla í haldi Hamas gleymist að nefna 9000 palestínska fanga sem dúsa við ömurlegar aðstæður og án nokkurrar ákæru í búrum Ísraelsmanna. Hver er í raun munurinn á gísl og fanga sem aldrei er ákærður fyrir nokkurn glæp? Þegar talað er um hræðileg morð Hamas-liða þann 7. október 2023 gleymist oft að benda á þá tölfræðilegu staðreynd að fyrir hvern einasta fallinn Ísraela hefur ísraelski herinn myrt hundruð Palestínubúa í ólöglegri hersetu sinni. Almenningur á Vesturlöndum virðist blessunarlega vera farinn að snúast gegn Ísrael í þessu máli og myndir birtast frá fjölmennum kröfugöngum og mótmælum þar sem fána Palestínu er flaggað. Ráðamenn hér á landi hafa hingað til hunsað það sem æ fleiri kalla þjóðarmorð, hafa ekki viljað styggja stórveldið í vestri, og einn allra æðsti ráðamaðurinn virðist vera óupplýstur, heilaþveginn eða algjörlega laus við alla mannúð og hluttekningu. Sem er einmitt eitt af því sem skilgreinir siðblindu. Hann talar nefnilega alltaf eins og það sé Hamas sem valdi hörmungunum, talar eins og allt stafi af því sem gerðist þann 7. október 2023, eins og sá dagur hafi verið upphafið, talar eins og máttlítil tilraun með gagnslitlum skeytum gegn ólöglegu hersetuliði réttlæti það að flóttamenn í tjaldbúðum séu brenndir lifandi. Réttur palestínsku þjóðarinnar til að berjast gegn ólöglegri hersetu Ísraels er nákvæmlega sá sami og réttur Úkraínu til að berjast og endurheimta landsvæði sem Rússar hafa lagt undir sig í ólöglegu árásarstríði Pútíns. Vesturlönd dæla vopnum til Úkraínumanna og styðja þá með ráðum og dáð, en líta svo í hina áttina þegar palestínska þjóðin er barin, limlest, skotin og brennd. Það er erfitt að finna aðrar ástæður fyrir þessum ólíku viðbrögðum en dökkan húðlit og framandi trúarbrögð. Á meðan íslenskir ráðamenn líta í hina áttina og þora hvorki að gera neitt né segja, hækkar sú krafa almennings um að við sýnum fordæmi með því að stíga fast til jarðar og lýsa því yfir að þessi grimmd Ísraels gangi ekki lengur. Við erum lítil þjóð en við getum haft áhrif. Við getum sýnt fordæmi, verið hvati fyrir stærri þjóðir til að stíga fram. Við getum sett viðskiptaþvinganir á Ísrael. Við getum slitið stjórnmálasambandi við Ísrael. Við getum sýnt heiminum að við tökum því ekki þegjandi að heimili milljóna séu lögð í rúst, moskur og kirkjur eyðilagðar, skólar sprengdir, sjúkrahúsum gjöreytt og neyðaraðstoð hindruð svo að hungurdauði vofir hundruðum þúsunda. Eitt það skrýtnasta við helförina var það hve margir voru sannfærðir um að þörf væri á henni, að hún væri réttlætanleg og nauðsynleg. Fólk leit undan og gerði ekkert. Núna eru ráðamenn í sömu sporum og gera ekkert þegar viðurstyggilegt þjóðarmorð stendur yfir. Sagan mun dæma þá harðlega sem hafa tækifæri til að hafa áhrif en líta undan og afsaka sig með því að við séum nú ekki vön að gera hitt eða þetta. Allir geta gert eitthvað. Það má sniðganga ísraelskar vörur, þrýsta á fyrirtæki að nota ekki Rapyd fyrir greiðsluhirðingu, flagga palestínska fánanum, ganga í Félagið Ísland-Palestínu, mæta á mótmælasamkomur, fylgja fólki eins og dr. Mads Gilbert og miðlum eins og AJ+ á samfélagsmiðlum og deila efni til sem flestra. Það má skrifa tölvupóst til sveitastjórnarmanna, þingmanna og ráðherra, fara fram á að stuðningur við Palestínu verði sýndur á alla mögulega vegu. Allt eru þetta lítil atriði en dropinn holar steininn og samstaða almennings getur haft mikil áhrif. Framar öðrum eru það ráðamenn þjóðarinnar sem eru að missa af tækifærinu til að gera það rétta. Það eru þeir sem verða dæmdir harðlega með öðrum ráðamönnum sem gátu sýnt mannúð á tímum þjóðarmorðs en litu frekar undan og hunsuðu það helvíti sem palestínska þjóðin er föst í. Skilaboðin til yfirvalda eru einföld: Viðskiptaþvinganir strax og slítið stjórnmálasambandi við Ísrael. Höfundur er manneskja með samúð og réttlætiskennd.
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun