Keyrum á þetta fyrir vorið Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar 14. febrúar 2024 07:00 Stjórnlaus málaflokkur. Þannig lýsa dómsmálaráðherra og aðrir forystumenn Sjálfstæðisflokksins stöðu innflytjendamála. Flestum er ljóst að mikið vantar upp á stefnufestu og stöðugleika í þessum málum. En ég held að hitt sé einsdæmi að ráðherra lýsi stöðu í eigin ráðuneyti með svo sterkum orðum eftir að hafa tekið við keflinu af sex flokkssystkinum sínum, sem stýrt hafa innflytjendamálum samfleytt í ellefu ár. Þetta virkar eins og Sjálfstæðisflokkurinn sé í stjórnarandstöðu við sjálfan sig. Réttara væri kannski að segja að þingmennirnir öxluðu ekki ábyrgð á eigin valdastöðu. Ríkisstjórnarsamstarfið minnir nú á villikettina svokölluðu í þingflokki VG á tíma vinstri stjórnarinnar. Gott fordæmi og breyttar aðstæður Þetta er sérstaklega alvarlegt í því ljósi að málefni hælisleitenda eru eitt stærsta og viðkvæmasta viðfangsefni samtímans - og ekki bara hér á landi. Þau snúast um mannréttindi á grundvelli alþjóðlegra skuldbindinga, sem við höfum undirgengist. Og þau snúast um hvernig við viljum sjá samfélagið okkar byggjast upp til skemmri og lengri tíma. Mikilvægt er að muna að í dómsmálaráðherratíð Hönnu Birnu Kristjánsdóttur og Ólafar Nordal náðist þverpólitísk sátt um þessi mál. Það var til marks um ábyrga og víðsýna forystu. Um leið verðum við að horfast í augu við að aðstæður í heiminum hafa umbylst á undanförnum misserum. Flóttamannastraumurinn hefur stóraukist og á eftir að vaxa enn. Nauðsynlegt er að laga regluverkið svo mikilvægt viðfangsefni fari ekki úr böndunum. Við þurfum að ráða við aðlögun nýrra borgara í landinu, hlúa að kerfunum okkar, tungumálinu og sníða okkur stakk eftir vexti. Við þurfum um leið að vera í samræmi við það sem nágrannaþjóðir okkar gera í þessum efnum. Til verksins þarf tvennt; skýra stefnu og ríkisstjórn sem getur gengið í takt þegar stóru málin eru undir. Bréf Viðreisnar til forsætisráðherra Fyrir tæpu ári náðu stjórnarflokkarnir saman um breytingu á lögum um útlendinga. Alþingi hafði ekki fyrr samþykkt breytinguna en ráðherrar og þingmenn VG fóru að hnakkrífast um hvert væri inntak og efni laganna. Þegar þetta upplausnarástand hafði varað í dágóðan tíma komst þingflokkur Viðreisnar að þeirri niðurstöðu að rétt væri að koma málum á hreyfingu. Úr varð að ég skrifaði forsætisráðherra bréf með áskorun um að reyna á ný að koma á viðræðum milli þingflokka. Markmiðið var að raungera endurbætur á löggjöfinni sem gætu lifað til lengri tíma, tæki mið af gjörbreyttum veruleika og væri í samræmi við nágrannaþjóðir okkar. Þetta var í lok ágúst. Forsætisráðherra tók því vel. Nokkrir fundir hafa verið haldnir en lítið gerst. Ég met stöðuna þannig að nú sé jafnvel meiri hætta á að pólarnir í útlendingapólitíkinni taki yfir umræðuna. Það er í sjálfu sér eðlileg afleiðing þess að hafa um margra ára skeið verið með ríkisstjórn í landinu sem getur ekki tekið stórar stefnumarkandi ákvarðanir. Það er löngu kominn tími á ærlegt samtal. Það er líka brýnna en nokkru sinni að miðjan í pólitíkinni geri alvöru tilraun til þess að ná saman um skynsama og ábyrga stefnu á þessu sviði. Að við viðurkennum að landið okkar er ekki lokað en heldur ekki galopið. Við getum ekki tekið á móti öllum. Mótum stefnu þar sem mennska, framsýni og raunsæi verða leiðarljós. Og að efnahagslegur veruleiki verði hluti af menginu. Fyrirmyndir og alþjóðlegt samstarf Dómsmálaráðherra hefur nú kynnt hugmynd um einhvers konar lokaðar móttökubúðir. Sjálf tel ég rangt að vista börn í slíkum búðum eða fangelsum. Samþykkt Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna er ekki upp á punt. Að öðru leyti er ég til viðræðu um þessa hugmynd. Hún er ekki nein allsherjarlausn, en gæti verið þáttur í stærri mynd, sem við erum tilbúin að ræða. Það þarf einnig að hafa afleiðingar þegar fólk fylgir ekki úrskurðum, lögum og reglum í landinu þar sem það vill skjóta rótum. Í þeim efnum á eitt yfir alla að ganga. Í bréfi mínu til forsætisráðherra nefndi ég að rétt væri að nýta samstarfsmöguleika bæði á norrænum vettvangi og í stærra evrópsku samhengi. Eins lagði ég áherslu á að taka í ríkari mæli mið af norrænum reglum, sem hafa verið að breytast á undanförnum árum, þó að þær séu ekki í einu og öllu samhljóma. Þær geta verið ágætis viðmið. Prófsteinn á stjórnhæfi Upp á síðkastið hef ég velt því fyrir mér hvort hægagangurinn í þessari vinnu stafi af því að þingmenn sjálfstæðismanna hafi í raun ekki áhuga á breiðu samstarfi um þessi efni. Þeir telji árangursríkara að láta kosningabaráttu sína snúast um stjórnleysi eigin ríkisstjórnar. Trump gæti verið fyrirmyndin. Á dögunum lét hann samflokksmenn sína á þingi hlaupa frá samkomulagi, sem þeir höfðu gert um landamæravörslu því það þjónaði betur kosningabaráttu hans að hafa allt í upplausn. Vonandi eru þetta ástæðulausar grunsemdir. En fram hjá því verður ekki horft að þetta mál er prófsteinn á það hvort þingflokkur sjálfstæðismanna er í reynd stjórntækur. Breytingin frá tíma Hönnu Birnu og Ólafar í dómsmálaráðuneytinu er hins vegar áþreifanleg. En sjáum hvað setur. Viðreisn er tilbúin Mitt pólitíska mat er að ekki sé útilokað að tveir til þrír af fimm flokkum í stjórnarandstöðu gætu mögulega náð saman með ríkisstjórnarflokkunum um breitt samstarf á þessu sviði. Slík samstaða getur skilað regluverki sem er líklegt til að standast tímans tönn og lifa ríkisstjórnir. Þó að flestir séu komnir í kosningaham eigum við að kýla á þetta mál og freista þess að ná samstöðu á miðjunni fyrir vorið. Það er eina ábyrga viðhorfið. Viðreisn er tilbúin til að taka þátt í lausninni. Höfundur er formaður Viðreisnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Innflytjendamál Viðreisn Alþingi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Að fortíð skal hyggja Guðrún Jónsdóttir Skoðun Hér er elíta, um elítu, frá elítu, til elítu Ragnar Kjartansson Skoðun Afrekskonan Katrín Steinunn Jóhannesdóttir Skoðun Kaldhæðni Katrínar Kristján Hreinsson Skoðun Ef Landsvirkjun verður ekki seld vitum við hvers vegna Ögmundur Jónasson Skoðun Villir á sér heimildir Jón Steinar Gunnlaugsson Skoðun Ég vel Höllu Hrund í liðið mitt Guðmundur Þórður Guðmundsson Skoðun Sund og Halla Hrund Valdimar Tr. Hafstein Skoðun Skoðun Skoðun Afrekskonan Katrín Steinunn Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Er Katrín, Halla T eða Halla Hrund líklegar til þess að eina þjóðina? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Jón og Jóga fyrir okkur öll Maggý Hrönn Hermannsdóttir skrifar Skoðun Ég ætla að brjóta blað - Ég kýs Baldur! Þórður Vilberg Guðmundsson skrifar Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson skrifar Skoðun Elíta menningar og örlög þjóðar Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Ég vel Höllu Hrund í liðið mitt Guðmundur Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Síðasti séns Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Að fortíð skal hyggja Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Skattheimtumenn ISAVIA Benedikt V Warén skrifar Skoðun Bílastæðagjöld á Akureyri og á Egilsstöðum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Reiði samfélags 2.0 Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Umhverfismat Coda Terminal í Straumsvík Heiða Aðalsteinsdóttir skrifar Skoðun Tveir forsetar fyrir einn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Forseti jafnréttis og hugsjóna í þágu samfélagsins Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Að velja réttu manneskjuna Starri Reynisson skrifar Skoðun Þolinmóðan mannvin á Bessastaði! Aleksandra Wasilewska skrifar Skoðun Hvar varstu? Margrét Eymundardóttir skrifar Skoðun Um 60 prósent af farartækjum Póstsins umhverfisvæn Ásdís Káradóttir skrifar Skoðun Auður í krafti karla Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Er lýsi eins skaðlegt og það er bragðvont? Dögg Guðmundsdóttir, Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Hommar og hegningarlög Kjartan Þór Ingason skrifar Skoðun Að breyta heiminum Valgeir Magnússon skrifar Skoðun Baldur í stóru og smáu Kristín Kristinsdóttir skrifar Skoðun Stuðningsmaðurinn og valdið Ólöf Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Baldur bak við þig stendur Hrund Þrándardóttir skrifar Skoðun Falinn fjársjóður fyrir atvinnulífið Ásgeir Ásgeirsson skrifar Skoðun Hvers vegna Katrín? Elín Hirst skrifar Skoðun Sund og Halla Hrund Valdimar Tr. Hafstein skrifar Sjá meira
Stjórnlaus málaflokkur. Þannig lýsa dómsmálaráðherra og aðrir forystumenn Sjálfstæðisflokksins stöðu innflytjendamála. Flestum er ljóst að mikið vantar upp á stefnufestu og stöðugleika í þessum málum. En ég held að hitt sé einsdæmi að ráðherra lýsi stöðu í eigin ráðuneyti með svo sterkum orðum eftir að hafa tekið við keflinu af sex flokkssystkinum sínum, sem stýrt hafa innflytjendamálum samfleytt í ellefu ár. Þetta virkar eins og Sjálfstæðisflokkurinn sé í stjórnarandstöðu við sjálfan sig. Réttara væri kannski að segja að þingmennirnir öxluðu ekki ábyrgð á eigin valdastöðu. Ríkisstjórnarsamstarfið minnir nú á villikettina svokölluðu í þingflokki VG á tíma vinstri stjórnarinnar. Gott fordæmi og breyttar aðstæður Þetta er sérstaklega alvarlegt í því ljósi að málefni hælisleitenda eru eitt stærsta og viðkvæmasta viðfangsefni samtímans - og ekki bara hér á landi. Þau snúast um mannréttindi á grundvelli alþjóðlegra skuldbindinga, sem við höfum undirgengist. Og þau snúast um hvernig við viljum sjá samfélagið okkar byggjast upp til skemmri og lengri tíma. Mikilvægt er að muna að í dómsmálaráðherratíð Hönnu Birnu Kristjánsdóttur og Ólafar Nordal náðist þverpólitísk sátt um þessi mál. Það var til marks um ábyrga og víðsýna forystu. Um leið verðum við að horfast í augu við að aðstæður í heiminum hafa umbylst á undanförnum misserum. Flóttamannastraumurinn hefur stóraukist og á eftir að vaxa enn. Nauðsynlegt er að laga regluverkið svo mikilvægt viðfangsefni fari ekki úr böndunum. Við þurfum að ráða við aðlögun nýrra borgara í landinu, hlúa að kerfunum okkar, tungumálinu og sníða okkur stakk eftir vexti. Við þurfum um leið að vera í samræmi við það sem nágrannaþjóðir okkar gera í þessum efnum. Til verksins þarf tvennt; skýra stefnu og ríkisstjórn sem getur gengið í takt þegar stóru málin eru undir. Bréf Viðreisnar til forsætisráðherra Fyrir tæpu ári náðu stjórnarflokkarnir saman um breytingu á lögum um útlendinga. Alþingi hafði ekki fyrr samþykkt breytinguna en ráðherrar og þingmenn VG fóru að hnakkrífast um hvert væri inntak og efni laganna. Þegar þetta upplausnarástand hafði varað í dágóðan tíma komst þingflokkur Viðreisnar að þeirri niðurstöðu að rétt væri að koma málum á hreyfingu. Úr varð að ég skrifaði forsætisráðherra bréf með áskorun um að reyna á ný að koma á viðræðum milli þingflokka. Markmiðið var að raungera endurbætur á löggjöfinni sem gætu lifað til lengri tíma, tæki mið af gjörbreyttum veruleika og væri í samræmi við nágrannaþjóðir okkar. Þetta var í lok ágúst. Forsætisráðherra tók því vel. Nokkrir fundir hafa verið haldnir en lítið gerst. Ég met stöðuna þannig að nú sé jafnvel meiri hætta á að pólarnir í útlendingapólitíkinni taki yfir umræðuna. Það er í sjálfu sér eðlileg afleiðing þess að hafa um margra ára skeið verið með ríkisstjórn í landinu sem getur ekki tekið stórar stefnumarkandi ákvarðanir. Það er löngu kominn tími á ærlegt samtal. Það er líka brýnna en nokkru sinni að miðjan í pólitíkinni geri alvöru tilraun til þess að ná saman um skynsama og ábyrga stefnu á þessu sviði. Að við viðurkennum að landið okkar er ekki lokað en heldur ekki galopið. Við getum ekki tekið á móti öllum. Mótum stefnu þar sem mennska, framsýni og raunsæi verða leiðarljós. Og að efnahagslegur veruleiki verði hluti af menginu. Fyrirmyndir og alþjóðlegt samstarf Dómsmálaráðherra hefur nú kynnt hugmynd um einhvers konar lokaðar móttökubúðir. Sjálf tel ég rangt að vista börn í slíkum búðum eða fangelsum. Samþykkt Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna er ekki upp á punt. Að öðru leyti er ég til viðræðu um þessa hugmynd. Hún er ekki nein allsherjarlausn, en gæti verið þáttur í stærri mynd, sem við erum tilbúin að ræða. Það þarf einnig að hafa afleiðingar þegar fólk fylgir ekki úrskurðum, lögum og reglum í landinu þar sem það vill skjóta rótum. Í þeim efnum á eitt yfir alla að ganga. Í bréfi mínu til forsætisráðherra nefndi ég að rétt væri að nýta samstarfsmöguleika bæði á norrænum vettvangi og í stærra evrópsku samhengi. Eins lagði ég áherslu á að taka í ríkari mæli mið af norrænum reglum, sem hafa verið að breytast á undanförnum árum, þó að þær séu ekki í einu og öllu samhljóma. Þær geta verið ágætis viðmið. Prófsteinn á stjórnhæfi Upp á síðkastið hef ég velt því fyrir mér hvort hægagangurinn í þessari vinnu stafi af því að þingmenn sjálfstæðismanna hafi í raun ekki áhuga á breiðu samstarfi um þessi efni. Þeir telji árangursríkara að láta kosningabaráttu sína snúast um stjórnleysi eigin ríkisstjórnar. Trump gæti verið fyrirmyndin. Á dögunum lét hann samflokksmenn sína á þingi hlaupa frá samkomulagi, sem þeir höfðu gert um landamæravörslu því það þjónaði betur kosningabaráttu hans að hafa allt í upplausn. Vonandi eru þetta ástæðulausar grunsemdir. En fram hjá því verður ekki horft að þetta mál er prófsteinn á það hvort þingflokkur sjálfstæðismanna er í reynd stjórntækur. Breytingin frá tíma Hönnu Birnu og Ólafar í dómsmálaráðuneytinu er hins vegar áþreifanleg. En sjáum hvað setur. Viðreisn er tilbúin Mitt pólitíska mat er að ekki sé útilokað að tveir til þrír af fimm flokkum í stjórnarandstöðu gætu mögulega náð saman með ríkisstjórnarflokkunum um breitt samstarf á þessu sviði. Slík samstaða getur skilað regluverki sem er líklegt til að standast tímans tönn og lifa ríkisstjórnir. Þó að flestir séu komnir í kosningaham eigum við að kýla á þetta mál og freista þess að ná samstöðu á miðjunni fyrir vorið. Það er eina ábyrga viðhorfið. Viðreisn er tilbúin til að taka þátt í lausninni. Höfundur er formaður Viðreisnar.
Skoðun Er Katrín, Halla T eða Halla Hrund líklegar til þess að eina þjóðina? Reynir Böðvarsson skrifar
Skoðun Er lýsi eins skaðlegt og það er bragðvont? Dögg Guðmundsdóttir, Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson skrifar