Ósmekklegar ábendingar um hræsni og siðferðisbrest Ólafur Stephensen skrifar 18. janúar 2023 10:00 Hilmar Þór Hilmarsson skrifar grein á Vísi í tilefni af færslu sem ég setti á Facebook-síðu mína í gær, en þar vakti ég athygli á því að forstöðumaður kjötafurðastöðvar Kaupfélags Skagfirðinga gegnir enn stöðu heiðurskonsúls eða kjörræðismanns hryðjuverkaríkisins Rússlands. Hann var í viðtali á forsíðu Morgunblaðsins í gær um birgðastöðuna í dilkakjöti en á bls. 13 í blaðinu var sagt frá nýjustu stríðsglæpum hryðjuverkaríkisins í Úkraínu. Með öðrum orðum: Lífið gengur sinn vanagang hjá forstöðumanninum, sem finnst ekki tiltökumál að vera opinber fulltrúi ríkis sem fremur daglega ólýsanlega hryllilega stríðsglæpi í Úkraínu. Hann er bara í dilkakjötinu. Hilmari finnst þetta „sérlega ósmekkleg og óviðeigandi færsla“. Hann segir að starf heiðurskonsúls hafi ekkert með stríðsrekstur að gera og spyr hvort ég haldi „kannski að eldflauginni sem lenti á fjölbýlishúsi í Dnipro Úkraínu hafi verið skotið frá Kjötafurðastöð Kaupfélags Skagfirðinga?“ Sniðugt hjá honum. Af hverju að tengja sig við stríðsglæpi fremur en meint kynferðisbrot? Nei, konsúllinn og KS hafa ekkert með stríðsrekstur Úkraínu að gera. Þau tengja sig samt við hann með því að þessi hátt setti stjórnandi fyrirtækisins gegni áfram þessari virðingarstöðu fyrir rússnesk stjórnvöld. Það ber a.m.k. enginn ábyrgð á hryllingnum í Úkraínu annar en stjórnvöld í Kreml, þau hin sömu og útnefndu Ágúst Andrésson heiðurskonsúl sinn á Íslandi. Um allan hinn vestræna heim hafa fyrirtæki kappkostað að slíta tengsl við Rússland eftir að ráðizt var inn í Úkraínu. Tilgangurinn er að sýna Rússum að framferði þeirra, þverbrot á alþjóðalögum og ítrekaðir stríðsglæpir, verði ekki liðið og ekkert fyrirtæki með sómatilfinningu vilji eiga í viðskiptum við þá eða tengja sig við þá. Á síðasta ári bakkaði KS út úr skyrframleiðslu í Rússlandi – reyndar ekki fyrr en vakin hafði verið athygli á þeim viðskiptatengslum opinberlega – en heiðurskonsúlsnafnbótin blífur. Það þykir fleirum en mér gjörsamlega óskiljanlegt. KS hafði heldur ekkert með meinta háttsemi Arnars Grant í heitum potti í byrjun síðasta árs að gera. Engu að síður brá það við skjótt, sleit samstarfi við Arnar og tók heilsudrykkinn Teyg, sem hann hafði þróað í samstarfi við KS, tafarlaust úr sölu. Væntanlega af því að það vildi ekki tengja sig við umræðu um háttsemi sem það taldi siðferðilega ámælisverða. Af hverju eru viðbrögðin í þessum tveimur málum svona ólík? Rétt er að hafa í huga að heiðurskonsúlstign Ágústs Andréssonar er til komin vegna viðskipta Kaupfélags Skagfirðinga í Rússlandi og hann hefur sjálfur lýst því yfir opinberlega að hann hyggist nota hana kaupfélaginu til framdráttar í þeim viðskiptum. Þetta er ekki persónulegt mál Ágústs, heldur mál kaupfélagsins. Af hverju yfirmenn Ágústs hjá KS hafa ekki þrýst á hann að segja af sér heiðursnafnbótinni er mér líka hulið. Vondur félagsskapur heiðurskonsúla Rússa Í ýtarlegri rannsókn Alþjóðasamtaka rannsóknarblaðamanna, þeirra sömu og birtu okkur umfjöllun um Panama- og Pandóruskjölin, kemur fram að Rússar hafi með markvissum hætti útvíkkað kerfi heiðurskonsúla sinna um allan heim eftir að Pútín tók við völdum. Þar kemur jafnframt fram að rússnesk stjórnvöld hafi notað heiðurskonsúlana, marga hverja, til að halda á lofti rússneskum áróðri, í stað þess að þeir einbeiti sér bara að menningar- og viðskiptatengslum eins og þeir eiga að gera. Í umfjölluninni kemur reyndar fram að margir kjörræðismenn Rússlands hafi sagt af sér til að mótmæla stríðsrekstrinum í Úkraínu. Þeir sem eftir eru, eru þá væntanlega ekkert sérstaklega kræsilegur félagsskapur. En hann Ágúst hjá Kaupfélaginu hefur „ekki einu sinni hugleitt það“ að segja af sér heiðurstigninni. Svartir listar og sendiherrar Það verður bara að hafa það þótt Hilmari kunningja mínum finnist ég ósmekklegur. Ég ætla að halda áfram að benda á hræsni og siðferðisbresti af þessu tagi hjá íslenzkum fyrirtækjum. Ég hef oftar en einu sinni vakið athygli á „Svarta lista“ Yale-háskóla yfir fyrirtæki sem enn halda viðskiptatengslum við Rússland. Í nýjustu útgáfu hans, sem kom út 9. janúar, eru nokkur íslenzk fyrirtæki enn sögð reka (mismikil) viðskipti í Rússlandi. Hampiðjan, Knarr Maritime, Marel, Naust Marine og Eimskip eru á listanum. Hann hefur vakið undarlega litla athygli – ég hefði haldið að bæði ættu fjölmiðlar að gera gangskör að því að krefja þessi fyrirtæki svara um hvort upplýsingarnar á listanum séu réttar og þau ættu sjálf að leggja upp úr því að reka af sér slyðruorðið. Ég hef líka – þvert á það sem Hilmar lætur í skína í grein sinni – ítrekað hvatt til þess að rússneska sendiherranum verði vísað úr landi og hvatt utanríkisráðherrann til að taka af skarið í því efni. Við berum öll ábyrgð Hilmari finnst ekki viðeigandi að maður sem gegnir stöðu framkvæmdastjóra Félags atvinnurekenda blandi einstökum fyrirtækjum eða kaupsýslumönnum í umræðuna um hryllinginn í Úkraínu. Ég ætla í því samhengi að fá að endurtaka það sem ég sagði í viðtali hér á Vísi um tveimur mánuðum eftir að innrásarstríð Rússa hófst: „Nú er ég talsmaður þess að við stundum sem opnust og frjálsust viðskipti við sem allra flest ríki en þegar ríki stígur svona skref eins og Rússland gerir, brýtur í rauninni allar reglur og alþjóðalög og traðkar líka á öllum siðferðislegum gildum sem við höfum í hávegum, þá gegnir öðru máli um það. Þá er ósköp einfaldlega enginn annar kostur en að slíta viðskiptunum [...] „Ísland, hvort sem það er stjórnvöld, atvinnulíf eða almenningur, ber jafnmikla siðferðislega ábyrgð á því að gera allt sem hægt er til að stöðva Rússland í þessum stríðsrekstri og að styðja við bakið á Úkraínumönnum eins og aðrar lýðræðisþjóðir og við eigum ekki að skorast undan þeirri ábyrgð.“ Enginn á að skorast undan ábyrgð. Höfundur er fyrrverandi blaðamaður og fjölskyldufaðir í Smáíbúðahverfinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Innrás Rússa í Úkraínu Rússland Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Kjósum sterkan leiðtoga Guðlaug Hrönn Jóhannsdóttir Skoðun Halla Hrund - Þarf fólk eins og þig, fyrir fólk eins og mig? Tómas Ellert Tómasson Skoðun Sjókvíafúskið mikla Rán Flygenring Skoðun Munu kosningar bjarga Bretlandi? Guðmundur Einarsson Skoðun Síðasti naglinn í líkkistu innanlandsflugs? Eiður Ragnarsson Skoðun Vonandi endurtekur sagan sig! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Vinkona í Ástralíu fékk þessar línur eftir að hafa skoðað gosið á Reykjanesskaga á tölvunni sinni frá aðila á Facebook Matthildur Björnsdóttir Skoðun Framúrskarandi forseti Ásdís Ólafsdóttir Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun Minnislausir molbúar Melkorka Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Vonandi endurtekur sagan sig! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Halla Hrund - Þarf fólk eins og þig, fyrir fólk eins og mig? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Kjósum sterkan leiðtoga Guðlaug Hrönn Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Munu kosningar bjarga Bretlandi? Guðmundur Einarsson skrifar Skoðun Hvers konar bull er þetta ! Fjölnir Sæmundsson skrifar Skoðun Líkhús Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Hafnarfjarðarbæjar – Þjóðgarð á Reykjanes Davíð Arnar Stefánsson skrifar Skoðun Svar til Páls Winkel Ólafur Ágúst Hraundal skrifar Skoðun Síðasti naglinn í líkkistu innanlandsflugs? Eiður Ragnarsson skrifar Skoðun Forseti lýðveldisins Erlingur Hansson skrifar Skoðun Grípum gullið tækifæri og sendum heiminum skýr skilaboð…aftur Svandís Ingimundardóttir skrifar Skoðun Við elskum föt, eða hvað? Magnús Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Virðulegur forseti Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæð Palestína skiptir heiminn máli Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Minnislausir molbúar Melkorka Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skjáhætta í umferð Gunnar Geir Gunnarsson,Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Baldur er mitt örugga val Valgerður Janusdóttir skrifar Skoðun Hrunráðherrar og reynsluboltar Samfylkingarinnar Inga Sæland skrifar Skoðun Ég kýs Baldur Guðrún Rögnvaldardóttir skrifar Skoðun Vinkona í Ástralíu fékk þessar línur eftir að hafa skoðað gosið á Reykjanesskaga á tölvunni sinni frá aðila á Facebook Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ferðaþjónustan og vaskurinn Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Þráhyggja Björns Bjarnasonar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Nálægð við stjórnmálin – Ólafur Ragnar og Katrín Össur Skarphéðinsson skrifar Skoðun Einföld og afgerandi skref í þágu líffræðilegrar fjölbreytni Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Hvernig standa sveitarfélögin sig í stafrænni þróun? Sigurjón Ólafsson skrifar Skoðun Vald spillir Anna Magnúsdóttir skrifar Skoðun Af hverju skjólshús? Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Sjókvíafúskið mikla Rán Flygenring skrifar Skoðun Almannahagur eða nýfrjálshyggja? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Halla Hrund – forseti fyrir almanna heill Tryggvi Felixson skrifar Sjá meira
Hilmar Þór Hilmarsson skrifar grein á Vísi í tilefni af færslu sem ég setti á Facebook-síðu mína í gær, en þar vakti ég athygli á því að forstöðumaður kjötafurðastöðvar Kaupfélags Skagfirðinga gegnir enn stöðu heiðurskonsúls eða kjörræðismanns hryðjuverkaríkisins Rússlands. Hann var í viðtali á forsíðu Morgunblaðsins í gær um birgðastöðuna í dilkakjöti en á bls. 13 í blaðinu var sagt frá nýjustu stríðsglæpum hryðjuverkaríkisins í Úkraínu. Með öðrum orðum: Lífið gengur sinn vanagang hjá forstöðumanninum, sem finnst ekki tiltökumál að vera opinber fulltrúi ríkis sem fremur daglega ólýsanlega hryllilega stríðsglæpi í Úkraínu. Hann er bara í dilkakjötinu. Hilmari finnst þetta „sérlega ósmekkleg og óviðeigandi færsla“. Hann segir að starf heiðurskonsúls hafi ekkert með stríðsrekstur að gera og spyr hvort ég haldi „kannski að eldflauginni sem lenti á fjölbýlishúsi í Dnipro Úkraínu hafi verið skotið frá Kjötafurðastöð Kaupfélags Skagfirðinga?“ Sniðugt hjá honum. Af hverju að tengja sig við stríðsglæpi fremur en meint kynferðisbrot? Nei, konsúllinn og KS hafa ekkert með stríðsrekstur Úkraínu að gera. Þau tengja sig samt við hann með því að þessi hátt setti stjórnandi fyrirtækisins gegni áfram þessari virðingarstöðu fyrir rússnesk stjórnvöld. Það ber a.m.k. enginn ábyrgð á hryllingnum í Úkraínu annar en stjórnvöld í Kreml, þau hin sömu og útnefndu Ágúst Andrésson heiðurskonsúl sinn á Íslandi. Um allan hinn vestræna heim hafa fyrirtæki kappkostað að slíta tengsl við Rússland eftir að ráðizt var inn í Úkraínu. Tilgangurinn er að sýna Rússum að framferði þeirra, þverbrot á alþjóðalögum og ítrekaðir stríðsglæpir, verði ekki liðið og ekkert fyrirtæki með sómatilfinningu vilji eiga í viðskiptum við þá eða tengja sig við þá. Á síðasta ári bakkaði KS út úr skyrframleiðslu í Rússlandi – reyndar ekki fyrr en vakin hafði verið athygli á þeim viðskiptatengslum opinberlega – en heiðurskonsúlsnafnbótin blífur. Það þykir fleirum en mér gjörsamlega óskiljanlegt. KS hafði heldur ekkert með meinta háttsemi Arnars Grant í heitum potti í byrjun síðasta árs að gera. Engu að síður brá það við skjótt, sleit samstarfi við Arnar og tók heilsudrykkinn Teyg, sem hann hafði þróað í samstarfi við KS, tafarlaust úr sölu. Væntanlega af því að það vildi ekki tengja sig við umræðu um háttsemi sem það taldi siðferðilega ámælisverða. Af hverju eru viðbrögðin í þessum tveimur málum svona ólík? Rétt er að hafa í huga að heiðurskonsúlstign Ágústs Andréssonar er til komin vegna viðskipta Kaupfélags Skagfirðinga í Rússlandi og hann hefur sjálfur lýst því yfir opinberlega að hann hyggist nota hana kaupfélaginu til framdráttar í þeim viðskiptum. Þetta er ekki persónulegt mál Ágústs, heldur mál kaupfélagsins. Af hverju yfirmenn Ágústs hjá KS hafa ekki þrýst á hann að segja af sér heiðursnafnbótinni er mér líka hulið. Vondur félagsskapur heiðurskonsúla Rússa Í ýtarlegri rannsókn Alþjóðasamtaka rannsóknarblaðamanna, þeirra sömu og birtu okkur umfjöllun um Panama- og Pandóruskjölin, kemur fram að Rússar hafi með markvissum hætti útvíkkað kerfi heiðurskonsúla sinna um allan heim eftir að Pútín tók við völdum. Þar kemur jafnframt fram að rússnesk stjórnvöld hafi notað heiðurskonsúlana, marga hverja, til að halda á lofti rússneskum áróðri, í stað þess að þeir einbeiti sér bara að menningar- og viðskiptatengslum eins og þeir eiga að gera. Í umfjölluninni kemur reyndar fram að margir kjörræðismenn Rússlands hafi sagt af sér til að mótmæla stríðsrekstrinum í Úkraínu. Þeir sem eftir eru, eru þá væntanlega ekkert sérstaklega kræsilegur félagsskapur. En hann Ágúst hjá Kaupfélaginu hefur „ekki einu sinni hugleitt það“ að segja af sér heiðurstigninni. Svartir listar og sendiherrar Það verður bara að hafa það þótt Hilmari kunningja mínum finnist ég ósmekklegur. Ég ætla að halda áfram að benda á hræsni og siðferðisbresti af þessu tagi hjá íslenzkum fyrirtækjum. Ég hef oftar en einu sinni vakið athygli á „Svarta lista“ Yale-háskóla yfir fyrirtæki sem enn halda viðskiptatengslum við Rússland. Í nýjustu útgáfu hans, sem kom út 9. janúar, eru nokkur íslenzk fyrirtæki enn sögð reka (mismikil) viðskipti í Rússlandi. Hampiðjan, Knarr Maritime, Marel, Naust Marine og Eimskip eru á listanum. Hann hefur vakið undarlega litla athygli – ég hefði haldið að bæði ættu fjölmiðlar að gera gangskör að því að krefja þessi fyrirtæki svara um hvort upplýsingarnar á listanum séu réttar og þau ættu sjálf að leggja upp úr því að reka af sér slyðruorðið. Ég hef líka – þvert á það sem Hilmar lætur í skína í grein sinni – ítrekað hvatt til þess að rússneska sendiherranum verði vísað úr landi og hvatt utanríkisráðherrann til að taka af skarið í því efni. Við berum öll ábyrgð Hilmari finnst ekki viðeigandi að maður sem gegnir stöðu framkvæmdastjóra Félags atvinnurekenda blandi einstökum fyrirtækjum eða kaupsýslumönnum í umræðuna um hryllinginn í Úkraínu. Ég ætla í því samhengi að fá að endurtaka það sem ég sagði í viðtali hér á Vísi um tveimur mánuðum eftir að innrásarstríð Rússa hófst: „Nú er ég talsmaður þess að við stundum sem opnust og frjálsust viðskipti við sem allra flest ríki en þegar ríki stígur svona skref eins og Rússland gerir, brýtur í rauninni allar reglur og alþjóðalög og traðkar líka á öllum siðferðislegum gildum sem við höfum í hávegum, þá gegnir öðru máli um það. Þá er ósköp einfaldlega enginn annar kostur en að slíta viðskiptunum [...] „Ísland, hvort sem það er stjórnvöld, atvinnulíf eða almenningur, ber jafnmikla siðferðislega ábyrgð á því að gera allt sem hægt er til að stöðva Rússland í þessum stríðsrekstri og að styðja við bakið á Úkraínumönnum eins og aðrar lýðræðisþjóðir og við eigum ekki að skorast undan þeirri ábyrgð.“ Enginn á að skorast undan ábyrgð. Höfundur er fyrrverandi blaðamaður og fjölskyldufaðir í Smáíbúðahverfinu.
Vinkona í Ástralíu fékk þessar línur eftir að hafa skoðað gosið á Reykjanesskaga á tölvunni sinni frá aðila á Facebook Matthildur Björnsdóttir Skoðun
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Skoðun Grípum gullið tækifæri og sendum heiminum skýr skilaboð…aftur Svandís Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Vinkona í Ástralíu fékk þessar línur eftir að hafa skoðað gosið á Reykjanesskaga á tölvunni sinni frá aðila á Facebook Matthildur Björnsdóttir skrifar
Vinkona í Ástralíu fékk þessar línur eftir að hafa skoðað gosið á Reykjanesskaga á tölvunni sinni frá aðila á Facebook Matthildur Björnsdóttir Skoðun
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun