Það er í okkar höndum að skapa framtíðina Nótt Thorberg skrifar 14. nóvember 2022 11:00 Þjóðir heims hittast nú á loftslagsráðstefnu COP27 í Egyptalandi og halda vinnuþing um hvernig við getum tekist á við loftslagsvána. Auk samninganefndar Íslands sækja ráðstefnuna fulltrúar úr atvinnulífinu sem láta sér loftslagsmál varða enda verður atvinnulífið drifkraftur í því að móta og innleiða grænar og sjálfbærar lausnir til framtíðar. Það er alveg ljóst að staðan í loftslagsmálum er grafalvarleg. Við sjáum fréttir af flóðum, fellibyljum, þurrkum og ofsaveðrum sem hafa gríðarlegar afleiðingar um heim allan. Samkvæmt Parísarsamkomulaginu frá árinu 2015 er markmiðið að halda hlýnun jarðar af mannavöldum innan við 1,5 gráður. Allt bendir hins vegar til þess að þær aðgerðir sem þjóðir heims hafi gripið til séu ekki nóg og að hlýnun jarðar stefni í allt að 3 gráður verði haldið áfram á sömu braut. Þess vegna er bráðnauðsynlegt að þjóðir heims grípi til enn frekari aðgerða og á það við um Ísland líka. Við Íslendingar njótum ákveðinna forréttinda þar sem við hitum húsin okkar og fáum rafmagn frá endurnýjanlegum orkugjöfum. Ísland er þannig forystuþjóð þegar að kemur að sjálfbærni og nýtingu sjálfbærra endurnýjanlegra orkugjafa og því horfa þjóðir heims á okkur sem fyrirmynd og þá sérstöðu sem við höfum upp á að bjóða. Það er einmitt þessi eftirsóknarverða sérstaða Íslands sem ætti að drífa okkur áfram í að leggja allt kapp á loftlagsmálin til framtíðar og hlúa að lífsgæðum okkar og jarðarbúa. Við búum að ómetanlegri reynslu sem við getum miðlað til alþjóðasamfélagsins, byggjum á góðum grunni og með hugrekki og hugsjón að leiðarljósi getum við farið alla leið og gott betur. Nú er einmitt tækifærið að efla enn frekar sérstöðu Íslands í stað þess að eiga þess á hættu að hellast aftur úr með tilheyrandi kostnaði og hliðaráhrifum. Verðum að gefa verulega í Ísland hefur sett sér sjálfstætt landsmarkmið um að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda sem nemur 55% fyrir 2030 miðað við 2005. Íslensk stjórnvöld hafa lögfest að Ísland verði kolefnishlutlaust 2040 og auk þess hefur ríkisstjórnin sett markmið um að Ísland verði óháð jarðefnaeldsneyti sama ár. Hins vegar var samdráttur í losun sem er á beinni ábyrgð Íslands árið 2021 eingöngu kominn í 12% en næstu sjö árin ætlum við að draga úr losun sem nemur 1,3 milljónum tonna. Við verðum því að gefa verulega í. Stærsta verkefnið framundan eru orkuskipti í samgöngum á landi, sjó og í flugi. Orkuskiptin eru nauðsynleg til að ná loftslagsmarkmiðum Íslands og með þeim skiptum við öllu innfluttu jarðefnaeldsneyti út fyrir innlenda sjálfbæra orkugjafa. Fáar þjóðir búa við eins mikinn stöðugleika og Íslendingar en tækifærið felst einmitt í því að auka enn orkuöryggi og orkusjálfstæði Íslands með því að taka orkuskipti Íslands alla leið. Nýsköpun, rannsóknir og þróun gegna lykilhlutverki þegar kemur að því að finna lausnir á loftlagsvandanum. Fjárfestingar nú í grænum lausnum munu skila sér margfalt til framtíðar og það er mikil framsýni og kraftur í íslensku atvinnulífi. Fyrirtæki um allt land eru byrjuð að mæla losun, setja sér markmið, kortleggja og innleiða aðgerðir og fylgja eftir. Þar mun krafturinn aukast á næstu árum og fleiri eiga eftir að bætast við. Áform umhverfis-, orku- og loftlagsmálaráðherra og atvinnulífsins um geiraskipt loftslagsmarkmið að norrænni fyrirmynd til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda er jafnframt skref í rétta átt. Þá er gríðarlega mikilvægt að stjórnvöld styðji vel við, leggi fram rétta hvata og ryðji úr vegi hindrunum svo hraða megi innleiðingu nýrra grænna lausna. Við vitum hvert skal stefna. Það er í okkar höndum að skapa nýja framtíð og fjárfesta í henni. Þar þurfum við að vera stórhuga og ganga fram af krafti og aldrei missa sjónar af því að umskiptin verði réttlát og sjálfbær. Með öflugu samtali og samstarfi stjórnvalda, atvinnulífs og samfélags náum við raunverulegum árangri til framtíðar. Nótt Thorberg Forstöðumaður Grænvangs - samstarfsvettvangs stjórnvalda og atvinnulífs í loftslagsmálum og grænum lausnum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Umhverfismál Nótt Thorberg Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir Skoðun Sögufölsun eytt í kyrrþey Hjörtur Hjartarson Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason Skoðun Breiðholt brennur Eðvarð Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir skrifar Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Vopn, sprengjur og annað eins Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir skrifar Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir skrifar Skoðun Tímaskekkja á 21. öldinni Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason skrifar Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Sjá meira
Þjóðir heims hittast nú á loftslagsráðstefnu COP27 í Egyptalandi og halda vinnuþing um hvernig við getum tekist á við loftslagsvána. Auk samninganefndar Íslands sækja ráðstefnuna fulltrúar úr atvinnulífinu sem láta sér loftslagsmál varða enda verður atvinnulífið drifkraftur í því að móta og innleiða grænar og sjálfbærar lausnir til framtíðar. Það er alveg ljóst að staðan í loftslagsmálum er grafalvarleg. Við sjáum fréttir af flóðum, fellibyljum, þurrkum og ofsaveðrum sem hafa gríðarlegar afleiðingar um heim allan. Samkvæmt Parísarsamkomulaginu frá árinu 2015 er markmiðið að halda hlýnun jarðar af mannavöldum innan við 1,5 gráður. Allt bendir hins vegar til þess að þær aðgerðir sem þjóðir heims hafi gripið til séu ekki nóg og að hlýnun jarðar stefni í allt að 3 gráður verði haldið áfram á sömu braut. Þess vegna er bráðnauðsynlegt að þjóðir heims grípi til enn frekari aðgerða og á það við um Ísland líka. Við Íslendingar njótum ákveðinna forréttinda þar sem við hitum húsin okkar og fáum rafmagn frá endurnýjanlegum orkugjöfum. Ísland er þannig forystuþjóð þegar að kemur að sjálfbærni og nýtingu sjálfbærra endurnýjanlegra orkugjafa og því horfa þjóðir heims á okkur sem fyrirmynd og þá sérstöðu sem við höfum upp á að bjóða. Það er einmitt þessi eftirsóknarverða sérstaða Íslands sem ætti að drífa okkur áfram í að leggja allt kapp á loftlagsmálin til framtíðar og hlúa að lífsgæðum okkar og jarðarbúa. Við búum að ómetanlegri reynslu sem við getum miðlað til alþjóðasamfélagsins, byggjum á góðum grunni og með hugrekki og hugsjón að leiðarljósi getum við farið alla leið og gott betur. Nú er einmitt tækifærið að efla enn frekar sérstöðu Íslands í stað þess að eiga þess á hættu að hellast aftur úr með tilheyrandi kostnaði og hliðaráhrifum. Verðum að gefa verulega í Ísland hefur sett sér sjálfstætt landsmarkmið um að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda sem nemur 55% fyrir 2030 miðað við 2005. Íslensk stjórnvöld hafa lögfest að Ísland verði kolefnishlutlaust 2040 og auk þess hefur ríkisstjórnin sett markmið um að Ísland verði óháð jarðefnaeldsneyti sama ár. Hins vegar var samdráttur í losun sem er á beinni ábyrgð Íslands árið 2021 eingöngu kominn í 12% en næstu sjö árin ætlum við að draga úr losun sem nemur 1,3 milljónum tonna. Við verðum því að gefa verulega í. Stærsta verkefnið framundan eru orkuskipti í samgöngum á landi, sjó og í flugi. Orkuskiptin eru nauðsynleg til að ná loftslagsmarkmiðum Íslands og með þeim skiptum við öllu innfluttu jarðefnaeldsneyti út fyrir innlenda sjálfbæra orkugjafa. Fáar þjóðir búa við eins mikinn stöðugleika og Íslendingar en tækifærið felst einmitt í því að auka enn orkuöryggi og orkusjálfstæði Íslands með því að taka orkuskipti Íslands alla leið. Nýsköpun, rannsóknir og þróun gegna lykilhlutverki þegar kemur að því að finna lausnir á loftlagsvandanum. Fjárfestingar nú í grænum lausnum munu skila sér margfalt til framtíðar og það er mikil framsýni og kraftur í íslensku atvinnulífi. Fyrirtæki um allt land eru byrjuð að mæla losun, setja sér markmið, kortleggja og innleiða aðgerðir og fylgja eftir. Þar mun krafturinn aukast á næstu árum og fleiri eiga eftir að bætast við. Áform umhverfis-, orku- og loftlagsmálaráðherra og atvinnulífsins um geiraskipt loftslagsmarkmið að norrænni fyrirmynd til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda er jafnframt skref í rétta átt. Þá er gríðarlega mikilvægt að stjórnvöld styðji vel við, leggi fram rétta hvata og ryðji úr vegi hindrunum svo hraða megi innleiðingu nýrra grænna lausna. Við vitum hvert skal stefna. Það er í okkar höndum að skapa nýja framtíð og fjárfesta í henni. Þar þurfum við að vera stórhuga og ganga fram af krafti og aldrei missa sjónar af því að umskiptin verði réttlát og sjálfbær. Með öflugu samtali og samstarfi stjórnvalda, atvinnulífs og samfélags náum við raunverulegum árangri til framtíðar. Nótt Thorberg Forstöðumaður Grænvangs - samstarfsvettvangs stjórnvalda og atvinnulífs í loftslagsmálum og grænum lausnum.