Mikil fjölgun öryggismyndavéla við heimili: Góðkunningjar lögreglu þekkjast oft á upptökum Lillý Valgerður Pétursdóttir skrifar 12. september 2022 06:00 Myndskeiðum úr snjallmyndavélum af meintum þjófum er oft deilt á samfélagsmiðlum. Skjáskot Töluverð aukning hefur orðið á því að myndbandsupptökur berist lögreglu í þjófnaðarmálum, en þær liggja fyrir í fjórða hverju máli. Sala á öryggismyndavélum til heimila hefur margfaldast en á sama tíma hefur kvörtunum til Persónuverndar vegna slíkra myndavéla fjölgað. Snjalldyrabjöllum hefur fjölgað hratt hér á landi á síðustu árum og má nú finna við mörg þúsund heimili. „Í fyrra seldum við til dæmis þrefalt fleiri snjalldyrabjöllur heldur en árinu áður,“ segir Valur Hólm þjálfunarstjóri verslunarinnar Elko. Valur Hólm hjá versluninni Elko segir að á síðustu fimm árum hafi veruleg aukning orðið í sölu á snjalldyrabjöllum. Þá hafi framboðið aukist mikið.Vísir/Egill Bjöllurnar láta ekki mikið yfir sér og því ekki allir sem átta sig á þær taka upp allt sem sagt er og gert fyrir framan þær. Myndin úr þeim er oft á tíðum mjög skýr og hljóðið líka. „Ég myndi segja í mjög góðum myndavélum til þess að heyra skýrt þá er það kannski ekki mikið meira en fjórir til fimm metrar en hún heyrir samt alveg þannig séð alveg jafn langt og hún sér. Hún er að nema hljóð kannski á götunni ef að gatan er tíu metrum frá þér.“ Myndbandsupptökur líkt og úr svona snjalldyrabjöllum berast lögreglu æ oftar og hafa nýst við rannsókn innbrota og þjófnaðar. „Ég held að það sé alveg svona fjórða hvert þjófnaðarmál má segja þar koma upptökur við og geta hjálpað okkur,“ Guðmundur Pétur Guðmundsson lögreglufulltrúi hjá Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Guðmundur Páll Guðmundsson lögreglufulltrúi segir að sífellt fleiri myndbönd berist lögreglu úr öryggismyndavélum.Vísir/Egill Myndböndin sem berast lögreglu eru ekki bara tekin við heimili og fyrirtæki heldur einnig úr bílum. Í þjófnaðarmálum er oft tíðum er um góðkunningja lögreglunnar að ræða. „Mjög oft bara. Nánast 80% af þjófnaðarmálum eru þannig,“ segir Guðmundur. Þó þjófarnir reyni stundum að hylja andlit sitt segir Guðmundur Pétur ýmislegt annað koma upp um þá. „Það er kannski tattú einhvers staðar sem sést í eða núverandi klæðaburður eða hreyfingar. Það er svo margt sem við getum stuðst við“ Myndbandsupptökum úr öryggismyndavélum berast ekki bara lögreglu heldur hefur færst í vöxt að þeim sé deilt á samfélagsmiðlum til dæmis í hverfagrúbbum. Þangað hafa til dæmis myndbönd af meintum þjófum ratað og börnum að gera dyraat. Fyrir sveitarstjórnarkosningarnar í vor var myndbandi úr öryggismyndavél við heimahús deilt á Twitter. Á því mátti sjá Elínu Soffíu Harðardóttur sjálfboðaliða hjá Samfylkingunni dreifa rósum og grín sem gert var á hennar kostnað. Sjálf segir hún að það hafi aldrei hvarflað að sér, þegar hún stóð við húsið þar sem myndbandið var tekið upp, að það væri myndavél á staðnum. Þegar hún kom heim í lok dagsins fékk hún símtal frá sonum sínum. „Veistu það er verið að trenda þig á twitter og ég sagði hvað er það af því ég er ekki einu sinni á twitter og þá sögðu þeir að það eru mörg þúsund manns búin að skoða myndbandið af þér sem ég hafði ekki hugmynd um að væri verið að deila að mér forspurðri og reyna að gera lítið úr mér,“ segir Elín Soffía. Hún segir afleitt að fólk stundi þá iðju að deila myndböndum af öðrum. „Auðvitað er þetta innrás á einkalíf fólks og það er verið að taka upp börn og deila börnum. Þú veist þetta á náttúrulega ekki að líðast.“ Kvörtunum til Persónuverndar fer fjölgandi Þeir sem eru ósáttir við myndbirtingu geta leitað til Persónuverndar sem hefur heimild til að sekta út af málum sem þessum „Almenna reglan er sú að vöktunarmyndbönd þau má eingöngu afhenda lögreglu og birta með samþykki þess sem upptakan er af,“ segir Vigdís Eva Líndal sviðsstjóri hjá Persónuvernd. Vigdís Eva Líndal, skrifstofustjóri upplýsinga og öryggis hjá Persónuvernd.Vísir/Baldur Mikilvægt sé að virða sérstaklega vel réttindi barna í þessu samhengi. Nokkuð hefur verið um að kvartanir hafi borist Persónuvernd vegna notkunar á snjalldyrabjöllum. „Það er nefnilega erfitt með þessar myndavélar það fer ekki mikið fyrir þeim og það er oft erfitt að átta sig á því hvort að þarna fari fram upptaka eða ekki og við sjáum kannski helst aukningu í einmitt fyrirspurnum frá almenningi. Það er að velta þessu fyrir sér. Hvað getur það gert,“ segir Vigdís Eva. Staðsetning myndavélanna stundum fyrir brjóstið á nágrönnum. „Við erum að sjá ákveðna aukningu í svona uppsetningu í myndavélum í fjölbýlishúsum þar sem einstaklingar setja upp svona dyrabjöllur við sína innganga og inn í sameign. Það í raun og veru má ekki nema með samþykki allra eigenda eða húsfundar. Svo erum við hins vegar með þessar einkalóðir eða einbýli þar sem er verið að vakta út fyrir yfirráðasvæði og um leið og það er komið út fyrir þitt svæði þá fellur það undir persónuverndarlögin og við þurfum þá að grípa inn í.“ Elín Soffía skoðaði að kvarta yfir sínu máli til Persónuverndar en gerði það ekki formlega. Hún segir marga ekki átta sig á hversu víða myndavélar eru og hversu oft sé verið að taka upp það sem fólk segir. Elín Soffía Harðardóttir segir það ekki eiga að líðast að fólk deili myndböndum af öðrum á samfélagsmiðlum án samþykkis.Vísir/Egill Þá blöskri mörgum myndbirtingar úr öryggismyndavélunum. Sjálfri hefði henni þótt vænt um afsökunarbeiðni frá þeim sem tók myndbandið upp en sú afsökunarbeiðni barst aldrei. „Fólk sem ég þekki ekki og eru ekki vinir mínir voru að senda mér stuðningsyfirlýsingar á Facebook af því fólk var bara svo gáttað að menn skyldu láta sér detta þetta í hug,“ segir Elín Soffía. Lögreglumál Lögreglan Tækni Netöryggi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Innlent Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Innlent Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja Innlent Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Erlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Sánchez íhugar að segja af sér vegna meintrar spillingar Erlent Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Erlent Eiríkur og Bjarni takast á um nefnd um íslenska tungu Innlent „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Innlent Fleiri fréttir Pétur Einarsson leikari látinn Kólnar á öllu landinu eftir óvenjugóðan fyrsta sumardag „Ákveðnar efasemdir um ákveðna þætti“ Fimm teravött af orku og 20 milljarðar í samgöngur Seltjarnarnesbær gengur frá sölu á Safnatröð Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Umdeilt frumvarp, íslenskan og sumarveðrið Eiríkur og Bjarni takast á um nefnd um íslenska tungu Ræða mest málefni íslenskunnar á fundum enskumælandi ráðs Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Segir borgarstjóra óttalegan vettling Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Stefnir í sólríkan og hlýjan sumardag fyrsta víða um land Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Veturinn sá kaldasti síðan 1999 Vill rjúfa framkvæmdastopp í orkumálum Kári Stefánsson, ákall um vaxtalækkun og hinsegin list Skemmtiferðaskip um tíu metrum frá strandi við Viðey Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Komu litlum fiskibáti til bjargar Þyrlan í loftið vegna slasaðs vélsleðamanns Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Alvarlegt umferðarslys í Eyjafirði Segir lág laun leikskólakennara mýtu Alltof mörg börn misstu af bólusetningu við mislingum Leyfisveitingin ekki brot á EES-samningnum Með 19 þúsund MDMA-töflur í ferðatöskunni Sjá meira
Snjalldyrabjöllum hefur fjölgað hratt hér á landi á síðustu árum og má nú finna við mörg þúsund heimili. „Í fyrra seldum við til dæmis þrefalt fleiri snjalldyrabjöllur heldur en árinu áður,“ segir Valur Hólm þjálfunarstjóri verslunarinnar Elko. Valur Hólm hjá versluninni Elko segir að á síðustu fimm árum hafi veruleg aukning orðið í sölu á snjalldyrabjöllum. Þá hafi framboðið aukist mikið.Vísir/Egill Bjöllurnar láta ekki mikið yfir sér og því ekki allir sem átta sig á þær taka upp allt sem sagt er og gert fyrir framan þær. Myndin úr þeim er oft á tíðum mjög skýr og hljóðið líka. „Ég myndi segja í mjög góðum myndavélum til þess að heyra skýrt þá er það kannski ekki mikið meira en fjórir til fimm metrar en hún heyrir samt alveg þannig séð alveg jafn langt og hún sér. Hún er að nema hljóð kannski á götunni ef að gatan er tíu metrum frá þér.“ Myndbandsupptökur líkt og úr svona snjalldyrabjöllum berast lögreglu æ oftar og hafa nýst við rannsókn innbrota og þjófnaðar. „Ég held að það sé alveg svona fjórða hvert þjófnaðarmál má segja þar koma upptökur við og geta hjálpað okkur,“ Guðmundur Pétur Guðmundsson lögreglufulltrúi hjá Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Guðmundur Páll Guðmundsson lögreglufulltrúi segir að sífellt fleiri myndbönd berist lögreglu úr öryggismyndavélum.Vísir/Egill Myndböndin sem berast lögreglu eru ekki bara tekin við heimili og fyrirtæki heldur einnig úr bílum. Í þjófnaðarmálum er oft tíðum er um góðkunningja lögreglunnar að ræða. „Mjög oft bara. Nánast 80% af þjófnaðarmálum eru þannig,“ segir Guðmundur. Þó þjófarnir reyni stundum að hylja andlit sitt segir Guðmundur Pétur ýmislegt annað koma upp um þá. „Það er kannski tattú einhvers staðar sem sést í eða núverandi klæðaburður eða hreyfingar. Það er svo margt sem við getum stuðst við“ Myndbandsupptökum úr öryggismyndavélum berast ekki bara lögreglu heldur hefur færst í vöxt að þeim sé deilt á samfélagsmiðlum til dæmis í hverfagrúbbum. Þangað hafa til dæmis myndbönd af meintum þjófum ratað og börnum að gera dyraat. Fyrir sveitarstjórnarkosningarnar í vor var myndbandi úr öryggismyndavél við heimahús deilt á Twitter. Á því mátti sjá Elínu Soffíu Harðardóttur sjálfboðaliða hjá Samfylkingunni dreifa rósum og grín sem gert var á hennar kostnað. Sjálf segir hún að það hafi aldrei hvarflað að sér, þegar hún stóð við húsið þar sem myndbandið var tekið upp, að það væri myndavél á staðnum. Þegar hún kom heim í lok dagsins fékk hún símtal frá sonum sínum. „Veistu það er verið að trenda þig á twitter og ég sagði hvað er það af því ég er ekki einu sinni á twitter og þá sögðu þeir að það eru mörg þúsund manns búin að skoða myndbandið af þér sem ég hafði ekki hugmynd um að væri verið að deila að mér forspurðri og reyna að gera lítið úr mér,“ segir Elín Soffía. Hún segir afleitt að fólk stundi þá iðju að deila myndböndum af öðrum. „Auðvitað er þetta innrás á einkalíf fólks og það er verið að taka upp börn og deila börnum. Þú veist þetta á náttúrulega ekki að líðast.“ Kvörtunum til Persónuverndar fer fjölgandi Þeir sem eru ósáttir við myndbirtingu geta leitað til Persónuverndar sem hefur heimild til að sekta út af málum sem þessum „Almenna reglan er sú að vöktunarmyndbönd þau má eingöngu afhenda lögreglu og birta með samþykki þess sem upptakan er af,“ segir Vigdís Eva Líndal sviðsstjóri hjá Persónuvernd. Vigdís Eva Líndal, skrifstofustjóri upplýsinga og öryggis hjá Persónuvernd.Vísir/Baldur Mikilvægt sé að virða sérstaklega vel réttindi barna í þessu samhengi. Nokkuð hefur verið um að kvartanir hafi borist Persónuvernd vegna notkunar á snjalldyrabjöllum. „Það er nefnilega erfitt með þessar myndavélar það fer ekki mikið fyrir þeim og það er oft erfitt að átta sig á því hvort að þarna fari fram upptaka eða ekki og við sjáum kannski helst aukningu í einmitt fyrirspurnum frá almenningi. Það er að velta þessu fyrir sér. Hvað getur það gert,“ segir Vigdís Eva. Staðsetning myndavélanna stundum fyrir brjóstið á nágrönnum. „Við erum að sjá ákveðna aukningu í svona uppsetningu í myndavélum í fjölbýlishúsum þar sem einstaklingar setja upp svona dyrabjöllur við sína innganga og inn í sameign. Það í raun og veru má ekki nema með samþykki allra eigenda eða húsfundar. Svo erum við hins vegar með þessar einkalóðir eða einbýli þar sem er verið að vakta út fyrir yfirráðasvæði og um leið og það er komið út fyrir þitt svæði þá fellur það undir persónuverndarlögin og við þurfum þá að grípa inn í.“ Elín Soffía skoðaði að kvarta yfir sínu máli til Persónuverndar en gerði það ekki formlega. Hún segir marga ekki átta sig á hversu víða myndavélar eru og hversu oft sé verið að taka upp það sem fólk segir. Elín Soffía Harðardóttir segir það ekki eiga að líðast að fólk deili myndböndum af öðrum á samfélagsmiðlum án samþykkis.Vísir/Egill Þá blöskri mörgum myndbirtingar úr öryggismyndavélunum. Sjálfri hefði henni þótt vænt um afsökunarbeiðni frá þeim sem tók myndbandið upp en sú afsökunarbeiðni barst aldrei. „Fólk sem ég þekki ekki og eru ekki vinir mínir voru að senda mér stuðningsyfirlýsingar á Facebook af því fólk var bara svo gáttað að menn skyldu láta sér detta þetta í hug,“ segir Elín Soffía.
Lögreglumál Lögreglan Tækni Netöryggi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Innlent Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Innlent Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja Innlent Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Erlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Sánchez íhugar að segja af sér vegna meintrar spillingar Erlent Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Erlent Eiríkur og Bjarni takast á um nefnd um íslenska tungu Innlent „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Innlent Fleiri fréttir Pétur Einarsson leikari látinn Kólnar á öllu landinu eftir óvenjugóðan fyrsta sumardag „Ákveðnar efasemdir um ákveðna þætti“ Fimm teravött af orku og 20 milljarðar í samgöngur Seltjarnarnesbær gengur frá sölu á Safnatröð Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Umdeilt frumvarp, íslenskan og sumarveðrið Eiríkur og Bjarni takast á um nefnd um íslenska tungu Ræða mest málefni íslenskunnar á fundum enskumælandi ráðs Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Segir borgarstjóra óttalegan vettling Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Stefnir í sólríkan og hlýjan sumardag fyrsta víða um land Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Veturinn sá kaldasti síðan 1999 Vill rjúfa framkvæmdastopp í orkumálum Kári Stefánsson, ákall um vaxtalækkun og hinsegin list Skemmtiferðaskip um tíu metrum frá strandi við Viðey Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Komu litlum fiskibáti til bjargar Þyrlan í loftið vegna slasaðs vélsleðamanns Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Alvarlegt umferðarslys í Eyjafirði Segir lág laun leikskólakennara mýtu Alltof mörg börn misstu af bólusetningu við mislingum Leyfisveitingin ekki brot á EES-samningnum Með 19 þúsund MDMA-töflur í ferðatöskunni Sjá meira