Tókust á um hvort uppfæra þyrfti varnarsamninginn Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 10. mars 2022 12:45 Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar og Katrín Jakobsdóttur, forsætisráðherra, tókust á á þingi í dag. Vísir/Arnar Katrín Jakobsdóttur, forsætisráðherra og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar, tókust á um hvort þörf væri á því að uppfæra varnarsamning Íslands við Bandaríkin, í ljósi nýrra ógna. Umræðan hófst þegar Þorgerður Katrín tók til máls í óundirbúnum fyrirspurnartíma á Alþingi í morgun. Þar sagði hún varnarsamning Íslands við Bandaríkin, sem skrifað var undir árið 1951, vera hornstein í þjóðaröryggismálum Íslands. Sagði aðstæður breyttar Þorgerður Katrín sagði aðstæður hins vera orðnar verulega breyttar. „Varnarsamningurinn þarf með ótvíræðum hætti að taka til netárása sem beinast gegn öryggi landsins. Hann þarf líka að taka til mikilvægis órofinna samgangna, innviða og samskipta Íslands við umheiminn á ófriðartímum, eins og birgðaflutninga, sæstrengja eða orkuöryggis. Þetta gerir samningurinn ekki í dag,“ sagði Þorgerður Katrín. B-2 Spirit á Keflavíkurflugvelli þann 2. september síðastliðinn.U.S. Air Force/Victoria Hommel Beindi hún þeirri spurningu að Katrínu hvort að hún sem forsætisráðherra og formaður þjóðaröryggisráðs teldi ekki ástæðu vera til að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin. Katrín svaraði spurningu Þorgerðar Katrínar ekki beint, í fyrstu, en sagði að það lægi fyrir að uppfæra þyrfti áhættumat í þjóðaröryggismálum svo að hægt væri að leggja sjálfstætt mat hvar þörfun væri brýnust. Spurði Katrínu aftur Þorgerður Katrín virtist ekki vera sérstaklega ánægð með svar Katrínar og sagði hana ekki hafa svarað spurningunni. „Þetta er athyglisvert. Forsætisráðherra, sem situr í ríkisstjórn sem meðal annars Sjálfstæðisflokkurinn er aðili að, getur ekki sagt skýrt og klárt að það eigi að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin, sem er frá árinu 1951, í ljósi þjóðarhagsmuna, þjóðaröryggis, sagði Þorgerður Katrín,“ en þingflokkur hennar lagði í gær fram þingsályktunartillögu um aukið alþjóðlegt samstarf í öryggis- og varnarmálum. Þvær þotur á flugi.Vísir/Tryggvi Spurði hún því Katrínu aftur. „Mun ráðherra beita sér fyrir því að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin í ljósi þess að hann geymi skýrari ákvæði til að verja okkur Íslendinga, ekki bara varðandi netöryggi heldur líka til þess að vita hversu langan tíma Bandaríkjamenn ætla sér til að bregðast við ef við óskum eftir aðstoð þeirra í óöruggum aðstæðum?“ Sakaði Þorgerði Katrínu um mælskubrögð Katrín kom þá í pontu og sagði spurningar Þorgerðar Katrínar koma á óvart og sagðist hún telja varasamt af hálfu Þorgerðar Katrínar að sá þeim fræjum að varnarnasamningurinn stæðist ekki tímans tönn. „Hann er fyrir hendi. Hann hefur verið uppfærður tvisvar sinnum, 2006 og svo 2016, og það er ekki bara mitt mat sem formanns þjóðaröryggisráðs, sem hæstvirtur þingmaður vill helst reyna að láta líta tortryggilega út, heldur mat ríkisstjórnarinnar að á þessu sé ekki þörf, þetta sé algerlega skýrt sem og aðildin að Atlantshafsbandalaginu sem einnig er kveðið á um í þjóðaröryggisstefnunni,“ sagði Katrín. Sakaði hún Þorgerði Katrínu einnig um að bæta mælskubrögðum. „Ég held að ekki sé ástæða til að grípa til slíkra mælskubragða þegar ástandið í heiminum er jafn alvarlegt og raun ber vitni. Ég held að engin ástæða sé til að koma hér upp og reyna að láta líta svo út að íslensk stjórnvöld séu ekki að gera allt sem í þeirra valdi stendur til að tryggja öryggi íslenskra borgara um leið og við leggjum það af mörkum sem við getum til að koma í veg fyrir þær hörmungar sem fólkið í Úkraínu stendur frammi fyrir. Við erum að beita okkur með mannúðaraðstoð og öðrum þáttum.“ Alþingi Öryggis- og varnarmál Viðreisn Utanríkismál NATO Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Sáu ekki andlit huldumanns sem þeir telja vera Pétur Jökul Innlent „Erum hér í kvöld svo þetta gerist ekki í þögn“ Innlent Vænsti maður og harðduglegur Innlent Heimafæðingum fjölgar og teljast eðlilegri en áður Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Næsta gos gæti hafist á hverri stundu Innlent „Mig langaði bara að drepa þennan mann“ Innlent Starfsmaður Sjúkratrygginga grunaður um fjárdrátt Innlent „Kisuprestar“ á Snæfellsnesi Innlent Bíllinn í happdrætti Ástþórs úr hans eigin smiðju Innlent Fleiri fréttir „Erum hér í kvöld svo þetta gerist ekki í þögn“ Heimafæðingum fjölgar og teljast eðlilegri en áður Sáu ekki andlit huldumanns sem þeir telja vera Pétur Jökul Næsta gos gæti hafist á hverri stundu „Kisuprestar“ á Snæfellsnesi Hið opinbera skuldi sér og öðrum mæðrum afsökunarbeiðni Starfsmaður Sjúkratrygginga grunaður um fjárdrátt Óska eftir tilnefningum um Reykvíking ársins Þvingun úr landi og prestar í kisubúning Veikindi Blessing ekki nógu mikil til að fresta brottvísun Vænsti maður og harðduglegur Spreyjaði málningu á bifreiðar í miðbænum Fluttur með þyrlu til Reykjavíkur eftir árekstur Kaldavatnslaust á Arnarnesi Telur ekki viðeigandi að tjá sig um mál Maríu Sigrúnar Þurfi að gera úrbætur en ástandið verið ýkt Lilja hefur áhyggjur af „nýlenskunni“ á RÚV Lýsa eftir Bandaríkjamanni Bíllinn í happdrætti Ástþórs úr hans eigin smiðju Göngin lokuð á miðvikudagskvöld Tekur til varna eftir stuðningsyfirlýsingu við Katrínu Maðurinn ríkisborgari Möltu Dæmdur fyrir manndráp af gáleysi vegna ofsaaksturs undir áhrifum Áhorf á úrslit Eurovision hríðféll Sýnist stefna í kapphlaup tveggja en útilokar þó ekki vendingar Mótmæla þróun gervigreindar á Austurvelli Veit ekki hvort hann fái svar áður en spurningin verði úrelt Auknar líkur á gosi sem gæti hafist án fyrirvara Guðni heldur utan til að kveðja Margréti Þórhildi Telur ástandið á sauðfjárbúinu ekki eins slæmt og menn vilja vera láta Sjá meira
Umræðan hófst þegar Þorgerður Katrín tók til máls í óundirbúnum fyrirspurnartíma á Alþingi í morgun. Þar sagði hún varnarsamning Íslands við Bandaríkin, sem skrifað var undir árið 1951, vera hornstein í þjóðaröryggismálum Íslands. Sagði aðstæður breyttar Þorgerður Katrín sagði aðstæður hins vera orðnar verulega breyttar. „Varnarsamningurinn þarf með ótvíræðum hætti að taka til netárása sem beinast gegn öryggi landsins. Hann þarf líka að taka til mikilvægis órofinna samgangna, innviða og samskipta Íslands við umheiminn á ófriðartímum, eins og birgðaflutninga, sæstrengja eða orkuöryggis. Þetta gerir samningurinn ekki í dag,“ sagði Þorgerður Katrín. B-2 Spirit á Keflavíkurflugvelli þann 2. september síðastliðinn.U.S. Air Force/Victoria Hommel Beindi hún þeirri spurningu að Katrínu hvort að hún sem forsætisráðherra og formaður þjóðaröryggisráðs teldi ekki ástæðu vera til að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin. Katrín svaraði spurningu Þorgerðar Katrínar ekki beint, í fyrstu, en sagði að það lægi fyrir að uppfæra þyrfti áhættumat í þjóðaröryggismálum svo að hægt væri að leggja sjálfstætt mat hvar þörfun væri brýnust. Spurði Katrínu aftur Þorgerður Katrín virtist ekki vera sérstaklega ánægð með svar Katrínar og sagði hana ekki hafa svarað spurningunni. „Þetta er athyglisvert. Forsætisráðherra, sem situr í ríkisstjórn sem meðal annars Sjálfstæðisflokkurinn er aðili að, getur ekki sagt skýrt og klárt að það eigi að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin, sem er frá árinu 1951, í ljósi þjóðarhagsmuna, þjóðaröryggis, sagði Þorgerður Katrín,“ en þingflokkur hennar lagði í gær fram þingsályktunartillögu um aukið alþjóðlegt samstarf í öryggis- og varnarmálum. Þvær þotur á flugi.Vísir/Tryggvi Spurði hún því Katrínu aftur. „Mun ráðherra beita sér fyrir því að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin í ljósi þess að hann geymi skýrari ákvæði til að verja okkur Íslendinga, ekki bara varðandi netöryggi heldur líka til þess að vita hversu langan tíma Bandaríkjamenn ætla sér til að bregðast við ef við óskum eftir aðstoð þeirra í óöruggum aðstæðum?“ Sakaði Þorgerði Katrínu um mælskubrögð Katrín kom þá í pontu og sagði spurningar Þorgerðar Katrínar koma á óvart og sagðist hún telja varasamt af hálfu Þorgerðar Katrínar að sá þeim fræjum að varnarnasamningurinn stæðist ekki tímans tönn. „Hann er fyrir hendi. Hann hefur verið uppfærður tvisvar sinnum, 2006 og svo 2016, og það er ekki bara mitt mat sem formanns þjóðaröryggisráðs, sem hæstvirtur þingmaður vill helst reyna að láta líta tortryggilega út, heldur mat ríkisstjórnarinnar að á þessu sé ekki þörf, þetta sé algerlega skýrt sem og aðildin að Atlantshafsbandalaginu sem einnig er kveðið á um í þjóðaröryggisstefnunni,“ sagði Katrín. Sakaði hún Þorgerði Katrínu einnig um að bæta mælskubrögðum. „Ég held að ekki sé ástæða til að grípa til slíkra mælskubragða þegar ástandið í heiminum er jafn alvarlegt og raun ber vitni. Ég held að engin ástæða sé til að koma hér upp og reyna að láta líta svo út að íslensk stjórnvöld séu ekki að gera allt sem í þeirra valdi stendur til að tryggja öryggi íslenskra borgara um leið og við leggjum það af mörkum sem við getum til að koma í veg fyrir þær hörmungar sem fólkið í Úkraínu stendur frammi fyrir. Við erum að beita okkur með mannúðaraðstoð og öðrum þáttum.“
Alþingi Öryggis- og varnarmál Viðreisn Utanríkismál NATO Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Sáu ekki andlit huldumanns sem þeir telja vera Pétur Jökul Innlent „Erum hér í kvöld svo þetta gerist ekki í þögn“ Innlent Vænsti maður og harðduglegur Innlent Heimafæðingum fjölgar og teljast eðlilegri en áður Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Næsta gos gæti hafist á hverri stundu Innlent „Mig langaði bara að drepa þennan mann“ Innlent Starfsmaður Sjúkratrygginga grunaður um fjárdrátt Innlent „Kisuprestar“ á Snæfellsnesi Innlent Bíllinn í happdrætti Ástþórs úr hans eigin smiðju Innlent Fleiri fréttir „Erum hér í kvöld svo þetta gerist ekki í þögn“ Heimafæðingum fjölgar og teljast eðlilegri en áður Sáu ekki andlit huldumanns sem þeir telja vera Pétur Jökul Næsta gos gæti hafist á hverri stundu „Kisuprestar“ á Snæfellsnesi Hið opinbera skuldi sér og öðrum mæðrum afsökunarbeiðni Starfsmaður Sjúkratrygginga grunaður um fjárdrátt Óska eftir tilnefningum um Reykvíking ársins Þvingun úr landi og prestar í kisubúning Veikindi Blessing ekki nógu mikil til að fresta brottvísun Vænsti maður og harðduglegur Spreyjaði málningu á bifreiðar í miðbænum Fluttur með þyrlu til Reykjavíkur eftir árekstur Kaldavatnslaust á Arnarnesi Telur ekki viðeigandi að tjá sig um mál Maríu Sigrúnar Þurfi að gera úrbætur en ástandið verið ýkt Lilja hefur áhyggjur af „nýlenskunni“ á RÚV Lýsa eftir Bandaríkjamanni Bíllinn í happdrætti Ástþórs úr hans eigin smiðju Göngin lokuð á miðvikudagskvöld Tekur til varna eftir stuðningsyfirlýsingu við Katrínu Maðurinn ríkisborgari Möltu Dæmdur fyrir manndráp af gáleysi vegna ofsaaksturs undir áhrifum Áhorf á úrslit Eurovision hríðféll Sýnist stefna í kapphlaup tveggja en útilokar þó ekki vendingar Mótmæla þróun gervigreindar á Austurvelli Veit ekki hvort hann fái svar áður en spurningin verði úrelt Auknar líkur á gosi sem gæti hafist án fyrirvara Guðni heldur utan til að kveðja Margréti Þórhildi Telur ástandið á sauðfjárbúinu ekki eins slæmt og menn vilja vera láta Sjá meira