Vandræði borgarstjórans Jónas Elíasson skrifar 4. mars 2022 17:00 Enn sortnar á dalnum hjá Reykjavík (Rvk). Ofan á hinn gamla braggablús, ónýta moltunarstöð, skuldir sem bærinn getur aldrei borgað og 15 ára bið eftir endurbótum á almannasamgöngunum, bætist nú snjómokstur sem Rvk greinilega ræður illa við. Er einhver björgun í sjónmáli? Það er mjög erfitt að sjá neina björgun framundan. Það er ákveðin hefð fyrir að þegar sveitarfélög verða gjaldþrota koma bankar, lífeyrissjóðir og ríkissjóður til hjálpar. Þetta gengur ekki með Rvk, skuldirnar eru of miklar. Þá er rekstrargrundvöllur Rvk brostinn, borgin er komin með of margt fólk í vinnu miðað við fjárhagslega getu og búin að hafa það lengi. Í júlí 2022. var starfsfólk Reykjavíkurborgar 11.544 talsins og hafði fjölgað um 20% á 4 árum. Íbúafjölgun í Rvk er mjög lág, um 1% á síðasta ári, lægsta tala sem um getur. Borgarstjórninni hefur ekki tekist að höndla þessi skilaboð, þó spá um íbúafjölgun sé aðgengileg hjá Hagstofunni. Skipulagið Í þessum málaflokki virðist ráða ríkjum einhver félagsleg byggingarlist sem er því marki brennd að mega ekki undir nokkrum kringumstæðun nota hefðbundnar lausnir. Á öllum þéttingareitum eru teiknaðar karré-blokkir sem hafa eiginlega ekki sést síðan á dögum Napóleons III. Stundum eru svalir svo útstæðar að húsin minna á kommóðu með opnar skúffur. Fjölskylduhús (1 - 2 íbúðir) eru ekki í boði, svo er byggingakostnaðurinn á íbúð um 10 - 20 milljónum hærri en annarsstaðar vegna hás lóðaverðs og umferðartafa. Miðborgin Lækjartorg og Lækjargata erubúin að vera meiri háttar umferðarklúður í fjölda ára vegna framkvæmda sem aldrei klárast. Mörg fyrirtæki eru flúin þaðan og utan túristatímans er miðbærinn oft eins og dauðs manns gröf. Bjórkrárnar gera þó sitt besta til að halda lífi í tuskunum, en eins og og maður sagði: Þarna eru pólitíkusar, túristar og fyllibyttur, annað ekki. Samgöngur Borgarlína er kynnt sem hágæðakerfi. Strætó nær þeim staðli nú þegar, svo á Borgarlína að vera alveg eins. Hún var samþykkt og kynnt 2018 með miklum fagnaðarlátum. En svo komust fagmenn SFA (https://samgongurfyriralla.com/) í málið. Þeir fundu út að 60 - 80 milljarða miðjubrautirnar eru fyrir annari umferð og gera strætó lítið sem ekkert gagn, endanleg kostnaðparáætlun er ekki til ennþá en gæti endað hvar sem er fyrir ofan 100 milljarða. Hægt væri að gera létta Borgarlínu fyrir einungis 20 milljarða og húnværi löngu búin, ef hún hefði verið samþykkt 2018 en ekki þessi þunga hörmung, sem Rvk er búin að bíða eftir í 15 ár. Sá tími hefur farið í að bíða eftir endurbótum á strætó og ekkert útlit fyrir að þær komi nokkurntíma nema menn sjái að sér og breyti um stefnu. Ýmislegt fleira má telja, t.d. Sæbrautarstokkur og Miklubrautarstokkur eru allt of dýrar framkvæmdir sjá hér. Umferðatafir Umferðini hefur þyngst mikið og Rvk stuðlaðivísvitandi að verri umferð með því að taka mislæg gatnamót á þjóðvegakerfinu út úr skipulagi 2015. Þetta hefði ekki verið leyft nokkru siðmenntuðu landi, enda varð Vegagerðin æf af reiði. Þetta þyrfti að laga með sérstökum heimildarlögum Alþingis sem leyfa nauðsynleg gatnamót í þjóðvegakerfinu. Tafir og Tafakostnaður Umferðarþunginn er að færast í fyrra horf eftir kovid. Tafakostnaður í umferð á höfuðborgar svæðinu nálgast nú 50 milljarða á ári og vex hröðum skrefum. Þetta er stærsti einstaki kostnaðarliður samgangna á Íslandi fyrir utan bílana. Svo skýrir þetta hluta af háum byggingakostnaði í Rvk. Borgin lætur eins og þetta stóra vandamál sé ekki til, en þetta er málið sem þarf að taka á með aðgerðum í þjóðvegakerfi Reykjavíkur. Það kerfi þarf að vera umferðaljósalaus. Það er ekki nokkurt vit að Rvk komist upp með að tefja umferð á þjóðvegakerfinu í borginni að eigin kreddupólitísku hentisemi. Eitt dæmi er brúin yfir Fossvog, hún á ekki að vera fyrir bíla. Þar eiga að fara yfir 150 bílar á dag, allt strætisvagnar. En hún mundi taka 30.000 bíla/dag sem verða að taka á sig 5 mín. krók þó þessi brú sé komin. Þær tafir gætu orðið 750.000 tímar á ári eða 3 milljarðar/ári í tafakostnað. Engin létting á umferð þar. Fyrirtækið betri samgöngur og fundur í Rvk Betri samgöngur eiga að fá 50 milljarða í Borgarlínu á Samgönguáætlun, + 23 milljarða á loftslagsáætlun. Létta línan kostar 20 milljarða svo þessar fjárveitingar eru óþarfar og þar með 60 milljarða sérstakur skattur sem Betri Samgöngur eiga að innheimta af bílaumferð (tafagjöld). Forstjóri betri samgangna sér þetta og er þar af leiðandi sérstakur áhugamaður um þungu Borgarlínuna og sleppur engu tækifæri til að hæla henni á fundum. Hann vill ekki missa nýja skattinn og 60 milljarðana. En til hvers er þetta fyrirtæki ? Taka á sig verkefni sem Vegagerðin hefur sinnt ? Björgunaraðgerð ríkisstjórnar sem er búin að sjá að Rvk ræður ekki við verkefni sín ? Þarna er ýmislegt óútskýrt. Kannski skýrast málin í dag (4.3.´22). Borgarstjóri er búinn að boða mikinn halelújakór niður í ráðhús til að ræða samgöngumál. Kannski fáum við svar við: Hverjir eru kostir þungu Borgarlínunnar? Hvernig ætlar borgin að fjármagna hana, með sértökum Rvk skatti kr 30,000 á bíl/ári? Af hverju skal byggja inn á helgunarsvæði vega í mesta hávaða og ryki á Íslandi ? Ætlar Rvk að gera rannsóknir á eða ráðstafanir gegn umferðatöfum ? O.s. frv. Höfundur er prófessor við Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jónas Elíasson Reykjavík Borgarstjórn Skoðun: Kosningar 2022 Mest lesið Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson skrifar Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Enn sortnar á dalnum hjá Reykjavík (Rvk). Ofan á hinn gamla braggablús, ónýta moltunarstöð, skuldir sem bærinn getur aldrei borgað og 15 ára bið eftir endurbótum á almannasamgöngunum, bætist nú snjómokstur sem Rvk greinilega ræður illa við. Er einhver björgun í sjónmáli? Það er mjög erfitt að sjá neina björgun framundan. Það er ákveðin hefð fyrir að þegar sveitarfélög verða gjaldþrota koma bankar, lífeyrissjóðir og ríkissjóður til hjálpar. Þetta gengur ekki með Rvk, skuldirnar eru of miklar. Þá er rekstrargrundvöllur Rvk brostinn, borgin er komin með of margt fólk í vinnu miðað við fjárhagslega getu og búin að hafa það lengi. Í júlí 2022. var starfsfólk Reykjavíkurborgar 11.544 talsins og hafði fjölgað um 20% á 4 árum. Íbúafjölgun í Rvk er mjög lág, um 1% á síðasta ári, lægsta tala sem um getur. Borgarstjórninni hefur ekki tekist að höndla þessi skilaboð, þó spá um íbúafjölgun sé aðgengileg hjá Hagstofunni. Skipulagið Í þessum málaflokki virðist ráða ríkjum einhver félagsleg byggingarlist sem er því marki brennd að mega ekki undir nokkrum kringumstæðun nota hefðbundnar lausnir. Á öllum þéttingareitum eru teiknaðar karré-blokkir sem hafa eiginlega ekki sést síðan á dögum Napóleons III. Stundum eru svalir svo útstæðar að húsin minna á kommóðu með opnar skúffur. Fjölskylduhús (1 - 2 íbúðir) eru ekki í boði, svo er byggingakostnaðurinn á íbúð um 10 - 20 milljónum hærri en annarsstaðar vegna hás lóðaverðs og umferðartafa. Miðborgin Lækjartorg og Lækjargata erubúin að vera meiri háttar umferðarklúður í fjölda ára vegna framkvæmda sem aldrei klárast. Mörg fyrirtæki eru flúin þaðan og utan túristatímans er miðbærinn oft eins og dauðs manns gröf. Bjórkrárnar gera þó sitt besta til að halda lífi í tuskunum, en eins og og maður sagði: Þarna eru pólitíkusar, túristar og fyllibyttur, annað ekki. Samgöngur Borgarlína er kynnt sem hágæðakerfi. Strætó nær þeim staðli nú þegar, svo á Borgarlína að vera alveg eins. Hún var samþykkt og kynnt 2018 með miklum fagnaðarlátum. En svo komust fagmenn SFA (https://samgongurfyriralla.com/) í málið. Þeir fundu út að 60 - 80 milljarða miðjubrautirnar eru fyrir annari umferð og gera strætó lítið sem ekkert gagn, endanleg kostnaðparáætlun er ekki til ennþá en gæti endað hvar sem er fyrir ofan 100 milljarða. Hægt væri að gera létta Borgarlínu fyrir einungis 20 milljarða og húnværi löngu búin, ef hún hefði verið samþykkt 2018 en ekki þessi þunga hörmung, sem Rvk er búin að bíða eftir í 15 ár. Sá tími hefur farið í að bíða eftir endurbótum á strætó og ekkert útlit fyrir að þær komi nokkurntíma nema menn sjái að sér og breyti um stefnu. Ýmislegt fleira má telja, t.d. Sæbrautarstokkur og Miklubrautarstokkur eru allt of dýrar framkvæmdir sjá hér. Umferðatafir Umferðini hefur þyngst mikið og Rvk stuðlaðivísvitandi að verri umferð með því að taka mislæg gatnamót á þjóðvegakerfinu út úr skipulagi 2015. Þetta hefði ekki verið leyft nokkru siðmenntuðu landi, enda varð Vegagerðin æf af reiði. Þetta þyrfti að laga með sérstökum heimildarlögum Alþingis sem leyfa nauðsynleg gatnamót í þjóðvegakerfinu. Tafir og Tafakostnaður Umferðarþunginn er að færast í fyrra horf eftir kovid. Tafakostnaður í umferð á höfuðborgar svæðinu nálgast nú 50 milljarða á ári og vex hröðum skrefum. Þetta er stærsti einstaki kostnaðarliður samgangna á Íslandi fyrir utan bílana. Svo skýrir þetta hluta af háum byggingakostnaði í Rvk. Borgin lætur eins og þetta stóra vandamál sé ekki til, en þetta er málið sem þarf að taka á með aðgerðum í þjóðvegakerfi Reykjavíkur. Það kerfi þarf að vera umferðaljósalaus. Það er ekki nokkurt vit að Rvk komist upp með að tefja umferð á þjóðvegakerfinu í borginni að eigin kreddupólitísku hentisemi. Eitt dæmi er brúin yfir Fossvog, hún á ekki að vera fyrir bíla. Þar eiga að fara yfir 150 bílar á dag, allt strætisvagnar. En hún mundi taka 30.000 bíla/dag sem verða að taka á sig 5 mín. krók þó þessi brú sé komin. Þær tafir gætu orðið 750.000 tímar á ári eða 3 milljarðar/ári í tafakostnað. Engin létting á umferð þar. Fyrirtækið betri samgöngur og fundur í Rvk Betri samgöngur eiga að fá 50 milljarða í Borgarlínu á Samgönguáætlun, + 23 milljarða á loftslagsáætlun. Létta línan kostar 20 milljarða svo þessar fjárveitingar eru óþarfar og þar með 60 milljarða sérstakur skattur sem Betri Samgöngur eiga að innheimta af bílaumferð (tafagjöld). Forstjóri betri samgangna sér þetta og er þar af leiðandi sérstakur áhugamaður um þungu Borgarlínuna og sleppur engu tækifæri til að hæla henni á fundum. Hann vill ekki missa nýja skattinn og 60 milljarðana. En til hvers er þetta fyrirtæki ? Taka á sig verkefni sem Vegagerðin hefur sinnt ? Björgunaraðgerð ríkisstjórnar sem er búin að sjá að Rvk ræður ekki við verkefni sín ? Þarna er ýmislegt óútskýrt. Kannski skýrast málin í dag (4.3.´22). Borgarstjóri er búinn að boða mikinn halelújakór niður í ráðhús til að ræða samgöngumál. Kannski fáum við svar við: Hverjir eru kostir þungu Borgarlínunnar? Hvernig ætlar borgin að fjármagna hana, með sértökum Rvk skatti kr 30,000 á bíl/ári? Af hverju skal byggja inn á helgunarsvæði vega í mesta hávaða og ryki á Íslandi ? Ætlar Rvk að gera rannsóknir á eða ráðstafanir gegn umferðatöfum ? O.s. frv. Höfundur er prófessor við Háskóla Íslands.
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun