Ráðherra friðunar, loftslags og járnbrauta Jónas Elíasson skrifar 22. september 2021 19:01 Umhverfisráðherra hefur búið til agerðaáætlun í loftslagsmálum sem rædd hefur verið áður. Ráðherrann skartar hverju glamuryrðinu á fætur öðru og lofar minnkandi losun upp í báðar ermar. Hann er með aðgerðaáætlun 2020 - 2024 sem á að kosta 46 milljarða en mun breyta hvorki einu eða neinu, nema ef vera skyldi til hins verra. Dæmi um það er Borgarlínan sem talin er ásamt aukinni reiðhóla- og gúmístígvélanotkun eiga að spara 16.000 tonn af CO2 losun fram til 2030. Sennilegri tala er 5000 tonna viðbót vegna fleiri strætisvagna sem Borgarlínan þarf. Hvað varðar raunverulega þróun í eldsneytismálum bifreiða má geta þess að fjölskyldubílar í dag eru léttari og sparneytnari en þeir voru fyrir um 20 árum og munar þar, um helmingi á hvern bíl. Bensíninnflutningur hefur lækkað vegna þess, en á það er ekki minnst, heldur látið í það skína að öll lækkun losunar sé vegna aðgerða ríkisstjórnarinnar, sem er blekking. Sjá einnig: Ekkert að gerast í loftslagsmálum Þá hamast ráðherrann við að friða allt land þar sem virkjanir má byggja en lofar samt nægri hreinorku. Hana má fá með því að reka stóriðjuna úr landi, ef það er gert fer það litla sem Ísland leggur fram til loftslagsmála heimsins með henni. Annar möguleiki er vindorka og smávirkjanir sem er um 5 sinnum dýrara en virkja hagkvæmt vatnsafl. Það má ekki virkja því það er náttúruspjöll. Þess skulu menn minnast þegar þeir horfa á Þingvallavatn (miðlun fyrir Sogið), Mývatn (miðlun fyrir Laxá), Elliðavatn (gömul miðlun, náttúruperla í dag) og svo má lengi telja. Þá geta menn skoðað Tungnáröræfi, Langadal og fleiri staði sem eru að gróa upp á fullri ferða vegna þess að vega- og virkjunarframkvæmdir eru búnar að stórminnka eyðingarmátt vatnsflóðanna. Það er vatnastjórnun Vegagerðarinnar og Landsvirkjunar sem er lang virkasta aflið í uppgræðslu landsins. En í stað þess að vinna með þessum stofnunum kýs umhverfisráðherra að sverta aðgerðir þeirra í augum almennings. Þá er önnur grein í téðu blaði, skrifuð að Runólfi Ágústssyni. Reynt er að lífga við gamla drauma hans um járnbrautarlest og hann er tilbúinn með hlutafélag til að taka þátt í þeim. Þetta er tíu ára gamall draumur sem Rvk lagði töluvert fé í, en þegar verkfræðilegir ráðgjafar voru loks kvaddir til reyndust lestarnar margfaldar í kostnaði á við aðrar lausnir. Þá ákvað Rvk að byggja Borgarlínu, hún mundi ekki kosta nema eina milljón á hvern íbúa í Rvk. En Runólfur talar um Borgarlínu + jarðgöng + fluglest sem á samkvæmt greinni að kosta 700.000 kr/mann. Þetta er vanáætlun dauðans, svo ekki sé meira sagt. Ef kostnaðurinn hefði verið talinn jafnast á við allar fjárveitingar til nýbygginga vega næstu 50 árin væri sú tala hugsanlega nær lagi. Einkaframkvæmd er sú lausn sem höfundur bendir á. Þetta var gert fyrir Vaðlaheiðargöngin, þá var stofnað hutafélag sem byggði göngin fyrir lán sem skrifuð voru hjá ríkissjóði, sem svo situr uppi með kostnaðinn. Sama á að gera við Borgarlínu. Er það ekki nóg ? En vonandi fer enginn að leggja fé í að hanna þetta. Er ekki nóg að sitja uppi með eitt járnbrautarfélag, tilbúið í allar framkvæmdir sem skrifa má hjá ríkissjóði ? Ísland með sín bröttu fjöll hentar ekki fyrir járnbrautir og það eru menn búnir að vita í meir en 100 ár. Meira að segja járnbrautin sem lá frá Öskjuhlíð og út á Granda 1918 mundi ekki verða byggð í dag. Elsta járnbrautarmálið, að leggja járnbraut fyrir suðurfjöllinn og upp í Flóa hefði þó komið landbúnaðarbyggðinni í markaðssamband við þéttbýlið, báðum til hagsbóta, 150 árum of seint að byrja á því núna enda búið. En svona járnbrautir voru byggðar erlendis og þeir teinar eru notaðir áfram fyrir farþegalestar. En að fara að leggja teina á Íslandi núna mundi jafnvel Laddi telja vera bilun. Þeim sem ganga með stöðuga járnbautardrauma sem löngu er búið að hafna, er ekki hægt að ráðleggja neitt betra en fá sér eitthvað við þessu. En kannski er líka hægt að leita til umhverfisráðherra. Sparnaður í losun þungaflutninga, 14.000 tonn CO2, mun ekki skila sér fyrir 2030 eins og aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir. En lestar ganga ágætlega fyrir rafmagni og umhverfisráðherra telur sig eiga nóg af því. Svo á hann ofan í skúffu 46 milljarða í loftslagsumbætur sem ekkert gagn gera hvort eða er. Honum finnst e.t.v. ð þær megi eins fara í lest. Verður umhverfisráðherra frelsisengill íslenskra járnbrautalesta ? Það væri í stíl við annað. Langt virðist í að Ísland geri eitthvað raunhæft í samgöngu- og loftslagsmálum. Óþarfa eldsneytisnotkun vegna umferðartafa er nú 10 - 20.000 tonn á ári, samsvarandi 30 - 60.000 tonnum af CO2 losun og ekki annað að sjá en umhverfisráðherra gæti ekki verið meira sama um þetta. Það er ekki einu sinni að sjá að neinn vilji leggja í þær rannsóknir sem þarf til að finna rétta tölu út úr þessu. Hvað veldur ? Svo dynja á heiminum áskoranir um að setja landslagsverndina aðeins til hliðar og virkja hreinorku Íslands sem lið í baráttunni við loftslagsvandann, en samkvæmt umhverisráðherra skal það aldrei verða. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Jónas Elíasson Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Ríkisreknar ofsóknir Sigurður Einarsson Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Saklausir menn í fangelsi Tinna Brynjólfsdóttir Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir skrifar Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Einokunarmjólk? Hilmar Vilberg Gylfason skrifar Skoðun Má þjóðin ráða? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson skrifar Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmálin koma okkur öllum við Arnar Freyr Sigurðsson skrifar Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisráðuneytið er með forystu Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirgefðu mér mín kæra Harpa Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Furðulegar verðlækkanir á mörkuðum Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Varanlegt vopnahlé og sjálfstæð Palestína Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Með of mikil völd Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar Skoðun Er sniðugt að vera með tilgreinda séreign? Guðný Helga Lárusdóttir skrifar Skoðun Ekki þykjast ekki vita neitt Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Framsókn stendur með bændum og neytendum Hópur þingmanna Framsóknar skrifar Sjá meira
Umhverfisráðherra hefur búið til agerðaáætlun í loftslagsmálum sem rædd hefur verið áður. Ráðherrann skartar hverju glamuryrðinu á fætur öðru og lofar minnkandi losun upp í báðar ermar. Hann er með aðgerðaáætlun 2020 - 2024 sem á að kosta 46 milljarða en mun breyta hvorki einu eða neinu, nema ef vera skyldi til hins verra. Dæmi um það er Borgarlínan sem talin er ásamt aukinni reiðhóla- og gúmístígvélanotkun eiga að spara 16.000 tonn af CO2 losun fram til 2030. Sennilegri tala er 5000 tonna viðbót vegna fleiri strætisvagna sem Borgarlínan þarf. Hvað varðar raunverulega þróun í eldsneytismálum bifreiða má geta þess að fjölskyldubílar í dag eru léttari og sparneytnari en þeir voru fyrir um 20 árum og munar þar, um helmingi á hvern bíl. Bensíninnflutningur hefur lækkað vegna þess, en á það er ekki minnst, heldur látið í það skína að öll lækkun losunar sé vegna aðgerða ríkisstjórnarinnar, sem er blekking. Sjá einnig: Ekkert að gerast í loftslagsmálum Þá hamast ráðherrann við að friða allt land þar sem virkjanir má byggja en lofar samt nægri hreinorku. Hana má fá með því að reka stóriðjuna úr landi, ef það er gert fer það litla sem Ísland leggur fram til loftslagsmála heimsins með henni. Annar möguleiki er vindorka og smávirkjanir sem er um 5 sinnum dýrara en virkja hagkvæmt vatnsafl. Það má ekki virkja því það er náttúruspjöll. Þess skulu menn minnast þegar þeir horfa á Þingvallavatn (miðlun fyrir Sogið), Mývatn (miðlun fyrir Laxá), Elliðavatn (gömul miðlun, náttúruperla í dag) og svo má lengi telja. Þá geta menn skoðað Tungnáröræfi, Langadal og fleiri staði sem eru að gróa upp á fullri ferða vegna þess að vega- og virkjunarframkvæmdir eru búnar að stórminnka eyðingarmátt vatnsflóðanna. Það er vatnastjórnun Vegagerðarinnar og Landsvirkjunar sem er lang virkasta aflið í uppgræðslu landsins. En í stað þess að vinna með þessum stofnunum kýs umhverfisráðherra að sverta aðgerðir þeirra í augum almennings. Þá er önnur grein í téðu blaði, skrifuð að Runólfi Ágústssyni. Reynt er að lífga við gamla drauma hans um járnbrautarlest og hann er tilbúinn með hlutafélag til að taka þátt í þeim. Þetta er tíu ára gamall draumur sem Rvk lagði töluvert fé í, en þegar verkfræðilegir ráðgjafar voru loks kvaddir til reyndust lestarnar margfaldar í kostnaði á við aðrar lausnir. Þá ákvað Rvk að byggja Borgarlínu, hún mundi ekki kosta nema eina milljón á hvern íbúa í Rvk. En Runólfur talar um Borgarlínu + jarðgöng + fluglest sem á samkvæmt greinni að kosta 700.000 kr/mann. Þetta er vanáætlun dauðans, svo ekki sé meira sagt. Ef kostnaðurinn hefði verið talinn jafnast á við allar fjárveitingar til nýbygginga vega næstu 50 árin væri sú tala hugsanlega nær lagi. Einkaframkvæmd er sú lausn sem höfundur bendir á. Þetta var gert fyrir Vaðlaheiðargöngin, þá var stofnað hutafélag sem byggði göngin fyrir lán sem skrifuð voru hjá ríkissjóði, sem svo situr uppi með kostnaðinn. Sama á að gera við Borgarlínu. Er það ekki nóg ? En vonandi fer enginn að leggja fé í að hanna þetta. Er ekki nóg að sitja uppi með eitt járnbrautarfélag, tilbúið í allar framkvæmdir sem skrifa má hjá ríkissjóði ? Ísland með sín bröttu fjöll hentar ekki fyrir járnbrautir og það eru menn búnir að vita í meir en 100 ár. Meira að segja járnbrautin sem lá frá Öskjuhlíð og út á Granda 1918 mundi ekki verða byggð í dag. Elsta járnbrautarmálið, að leggja járnbraut fyrir suðurfjöllinn og upp í Flóa hefði þó komið landbúnaðarbyggðinni í markaðssamband við þéttbýlið, báðum til hagsbóta, 150 árum of seint að byrja á því núna enda búið. En svona járnbrautir voru byggðar erlendis og þeir teinar eru notaðir áfram fyrir farþegalestar. En að fara að leggja teina á Íslandi núna mundi jafnvel Laddi telja vera bilun. Þeim sem ganga með stöðuga járnbautardrauma sem löngu er búið að hafna, er ekki hægt að ráðleggja neitt betra en fá sér eitthvað við þessu. En kannski er líka hægt að leita til umhverfisráðherra. Sparnaður í losun þungaflutninga, 14.000 tonn CO2, mun ekki skila sér fyrir 2030 eins og aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir. En lestar ganga ágætlega fyrir rafmagni og umhverfisráðherra telur sig eiga nóg af því. Svo á hann ofan í skúffu 46 milljarða í loftslagsumbætur sem ekkert gagn gera hvort eða er. Honum finnst e.t.v. ð þær megi eins fara í lest. Verður umhverfisráðherra frelsisengill íslenskra járnbrautalesta ? Það væri í stíl við annað. Langt virðist í að Ísland geri eitthvað raunhæft í samgöngu- og loftslagsmálum. Óþarfa eldsneytisnotkun vegna umferðartafa er nú 10 - 20.000 tonn á ári, samsvarandi 30 - 60.000 tonnum af CO2 losun og ekki annað að sjá en umhverfisráðherra gæti ekki verið meira sama um þetta. Það er ekki einu sinni að sjá að neinn vilji leggja í þær rannsóknir sem þarf til að finna rétta tölu út úr þessu. Hvað veldur ? Svo dynja á heiminum áskoranir um að setja landslagsverndina aðeins til hliðar og virkja hreinorku Íslands sem lið í baráttunni við loftslagsvandann, en samkvæmt umhverisráðherra skal það aldrei verða.
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar
Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun