Enn um kynröskun. Andsvar við yfirlýsingum Arnar Sverrisson skrifar 18. ágúst 2020 06:00 Þann 11. ágúst sl. birti Vísir örstutta hungurvöku mína um kynvanda eða kynama (gender dysphoria) barna og ungmenna, stúlkna sérstaklega. Fyrirsögnin er sótt til nýútkominnar bókar eftir vandvirkan blaðamann frá Norður-Ameríku, Abigail Shrier, „Óafturkræft tjón: Dætur okkar eru dregnar á tálar í kynskiptabrjálæði,“ (Irreversible damage: The transgender Craze Seducing Our Daughters). Hún kallar fyrirbærið „tímabundna móðursýki.“ Í upphafi er greint frá nokkrum frumatriðum kynfræðinnar. Elsa Bára Traustadóttir, sérfræðingur í klínískri sálfræði og réttarsálfræði, og Óttar Guðmundsson, geðlæknir, tjá sig í skjóli kynskiptateymis Landsspítala: „Þessi grein er uppfull af rangfærslum, fordómum og vanþekkingu og væri of langt mál að tíunda það nákvæmlega.... Það er fáséð að sálfræðingur gerist sekur um svo grófar rangfærslur og vanþekkingu sem hér um ræðir. Það er alvarlegast við umrædda grein að hún er á margan hátt særandi, niðrandi og beinlínis skaðleg þar sem höfundur gerir lítið úr raunverulegum þjáningum trans fólks sem margt hvert glímir við tilfinningalegan og félagslegan vanda vegna kynvitundar sinnar.“ (DV 13-08) Tja! Þarna fuðraði upp fjörtíu ára reynsla af málaflokknum í þrem þjóðríkjum, þar af tvö á rótgróinni og sérhæfðri stofnun um téðan vanda með sérstakri ábyrgð á sálfræðilegum prófunum. Þetta heiðursfólk kýs að upphefja sjálft sig með því að lítilsvirða mig. Það mætti hugsanlega skilja í ljósi þess, að teymið er ungt, blautt á bak við eyrun. Það er því miður í ölduróti m.a. vegna þess, að það fær ekki hæfa starfsmenn: „Við höfum bara ekki fólk sem skýrist meðal annars af því að Landspítali er orðinn láglaunasvæði. Við fáum ekki fólk og það sem er hér fer annað vegna launanna,“ segir Guðrún B. Guðmundsdóttir, yfirlæknir BUGL. (Vísir 07-02) Stjórn og siðanefnd Sálfræðingafélags Íslands (SÍ) finna einnig ástæðu til að snupra mig: „Sálfræðingafélag Íslands leggur áherslu á að borin sé virðing gagnvart öllu fólki óháð kyni, kynvitund, kynhneigð eða skoðunum. Allir eiga rétt á virðingu og jafnrétti.“ (Ætli það eigi við mig líka?) SÍ klykkir út með: Sálfræðingafélag Íslands fagnar fjölbreytileikanum og sendir baráttukveðjur til hinsegin fólks með von um að landsmenn allir opni huga sinn og hjarta fyrir fjölbreytileikanum.“ Það taka vonandi allir undir. SÍ er fremur hógvært að þessu sinni, hefur vonandi lært af þeirri smánarlegu reynslu að taka þátt í aðför og fordæmingu starfsbróður úr stétt sállæknanda fyrir nokkrum áratugum síðan. Það er vel. Rúsínan í pylsuendanum eru viðbrögð félags, sem kallar sig „Trans“ Ísland (TÍ) (DV 12-08). Forkólfur þess, Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir, krabbar. Hún er ámóta yfirlýsingaglöð og Óttar og Elsa Bára, segir mig fara með „miklar dylgjur og rangfærslur“ og að ég styðjist við „úreltar kenningar sem nútíma sálfræði og geðlækningar hafi hafnað.“ Áfram heldur Ugla Stefanía: „[E]n í grein hans er trans fólk er ranglega sagt vera með raskanir og brenglanir og vísar Arnar í ICD-sjúkdómsflokkunarkerfið sér til stuðnings.“ Það er rangt. Greiningarkerfið er nefnt lesendum til fróðleiks. Það er krafa stjórnvalda, að kerfið sé notað í heilbrigðisþjónustunni. Þar fá allir sjúkdómsgreiningu. Reyndar er það notað miklu víðar eins og í skólakerfinu. Það er réttilega gagnrýnt, að útgáfa alþjóðasjúkdómaskrárinnar (ICD –International Classification of Diseases) sé ekki nefnd. Bæti úr því hér með. Um er að ræða „ICD-10,“nánar tiltekið greiningarauðkennin F64.9 og F66.0. Ugla Stefanía gerir athugasemd við, að ég skuli nefna óþurftarorðið „cisgender.“ Það kom inn umræðuna fyrir um einum og hálfum áratugi síðan eða svo – í Þýkalandi, muni ég rétt. Nú orðið virðist „cisgender,“ fyrst og fremst vísa til fólks, sem telur kynvitund í samræmi við eðliskyn, en ekki nauðsynlega í samræmi við hefðbundna kynhneigð. En sá undirhópur kvenfrelsara, sem trúir, að ekki sé til eðliskyn, þ.e. heldur því fram, að kyn sé hugsmíð einvörðungu, þrátt fyrir meðfædda gerð kynfæra og aðrar kynerfðir, hefur því skiljanlega bent á, að allir, sem finna til vansældar með eðliskyn sitt, séu „cisgender.“ Upplýst, siðvædd og málefnaleg umræða er af hinu góða, jafnvel þótt um viðkvæmt málefni sé. Því hefði ég fagnað því, að SÍ tæki þátt í slíkri umræðu, án kjánalegra umvandanna; að TÍ láti af andskotaleit sinni, hristi af sér fórnarlambsfjötra og samsæriskenningar, og taki þátt í umræðunni með það fyrir augum að skilja betur vanda kynskiptafólks og bæta líf þess; að kynskiptateymi Landsspítala geri lesendum grein fyrir kynfræðum sínum, ráðgjöf og lækningum, t.d. á grundvelli eftirfarandi tilvikalýsinga úr veruleikanum: Sextán ára piltur, sem óskar kynskipta, því hann sé Kleópatra endurfædd; tólf ára stúlkubarn, sem þjást hefur undan einelti „vinstúlknanna“ og vill því verða strákur; þrettán ára piltur af upplausnarheimili, sem býr með móður sinni. Sú álasar honum fyrir að líkjast föður sínum. Piltur vill verða stúlka. Sömuleiðis væri áhugavert að sjá skýringar ofangreindra yfirlýsingahafa á ógnarlegri fjölgun barna og unglinga, sem vísað er til heilbrigðisþjónustunnar í kynskiptahugleiðingum - og foreldra þeirra vitaskuld. Að síðustu bið ég lesendur að hafa í huga, að kynskipti skal aldrei leggja að jöfnu við fataskipti. Það hefur verið látið í veðri vaka. Höfundur er ellilífeyrisþegi, sérfræðingur í klínískri sálfræði og sálgreiningu. Þýðingar eru hans. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Arnar Sverrisson Mest lesið Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson skrifar Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Þann 11. ágúst sl. birti Vísir örstutta hungurvöku mína um kynvanda eða kynama (gender dysphoria) barna og ungmenna, stúlkna sérstaklega. Fyrirsögnin er sótt til nýútkominnar bókar eftir vandvirkan blaðamann frá Norður-Ameríku, Abigail Shrier, „Óafturkræft tjón: Dætur okkar eru dregnar á tálar í kynskiptabrjálæði,“ (Irreversible damage: The transgender Craze Seducing Our Daughters). Hún kallar fyrirbærið „tímabundna móðursýki.“ Í upphafi er greint frá nokkrum frumatriðum kynfræðinnar. Elsa Bára Traustadóttir, sérfræðingur í klínískri sálfræði og réttarsálfræði, og Óttar Guðmundsson, geðlæknir, tjá sig í skjóli kynskiptateymis Landsspítala: „Þessi grein er uppfull af rangfærslum, fordómum og vanþekkingu og væri of langt mál að tíunda það nákvæmlega.... Það er fáséð að sálfræðingur gerist sekur um svo grófar rangfærslur og vanþekkingu sem hér um ræðir. Það er alvarlegast við umrædda grein að hún er á margan hátt særandi, niðrandi og beinlínis skaðleg þar sem höfundur gerir lítið úr raunverulegum þjáningum trans fólks sem margt hvert glímir við tilfinningalegan og félagslegan vanda vegna kynvitundar sinnar.“ (DV 13-08) Tja! Þarna fuðraði upp fjörtíu ára reynsla af málaflokknum í þrem þjóðríkjum, þar af tvö á rótgróinni og sérhæfðri stofnun um téðan vanda með sérstakri ábyrgð á sálfræðilegum prófunum. Þetta heiðursfólk kýs að upphefja sjálft sig með því að lítilsvirða mig. Það mætti hugsanlega skilja í ljósi þess, að teymið er ungt, blautt á bak við eyrun. Það er því miður í ölduróti m.a. vegna þess, að það fær ekki hæfa starfsmenn: „Við höfum bara ekki fólk sem skýrist meðal annars af því að Landspítali er orðinn láglaunasvæði. Við fáum ekki fólk og það sem er hér fer annað vegna launanna,“ segir Guðrún B. Guðmundsdóttir, yfirlæknir BUGL. (Vísir 07-02) Stjórn og siðanefnd Sálfræðingafélags Íslands (SÍ) finna einnig ástæðu til að snupra mig: „Sálfræðingafélag Íslands leggur áherslu á að borin sé virðing gagnvart öllu fólki óháð kyni, kynvitund, kynhneigð eða skoðunum. Allir eiga rétt á virðingu og jafnrétti.“ (Ætli það eigi við mig líka?) SÍ klykkir út með: Sálfræðingafélag Íslands fagnar fjölbreytileikanum og sendir baráttukveðjur til hinsegin fólks með von um að landsmenn allir opni huga sinn og hjarta fyrir fjölbreytileikanum.“ Það taka vonandi allir undir. SÍ er fremur hógvært að þessu sinni, hefur vonandi lært af þeirri smánarlegu reynslu að taka þátt í aðför og fordæmingu starfsbróður úr stétt sállæknanda fyrir nokkrum áratugum síðan. Það er vel. Rúsínan í pylsuendanum eru viðbrögð félags, sem kallar sig „Trans“ Ísland (TÍ) (DV 12-08). Forkólfur þess, Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir, krabbar. Hún er ámóta yfirlýsingaglöð og Óttar og Elsa Bára, segir mig fara með „miklar dylgjur og rangfærslur“ og að ég styðjist við „úreltar kenningar sem nútíma sálfræði og geðlækningar hafi hafnað.“ Áfram heldur Ugla Stefanía: „[E]n í grein hans er trans fólk er ranglega sagt vera með raskanir og brenglanir og vísar Arnar í ICD-sjúkdómsflokkunarkerfið sér til stuðnings.“ Það er rangt. Greiningarkerfið er nefnt lesendum til fróðleiks. Það er krafa stjórnvalda, að kerfið sé notað í heilbrigðisþjónustunni. Þar fá allir sjúkdómsgreiningu. Reyndar er það notað miklu víðar eins og í skólakerfinu. Það er réttilega gagnrýnt, að útgáfa alþjóðasjúkdómaskrárinnar (ICD –International Classification of Diseases) sé ekki nefnd. Bæti úr því hér með. Um er að ræða „ICD-10,“nánar tiltekið greiningarauðkennin F64.9 og F66.0. Ugla Stefanía gerir athugasemd við, að ég skuli nefna óþurftarorðið „cisgender.“ Það kom inn umræðuna fyrir um einum og hálfum áratugi síðan eða svo – í Þýkalandi, muni ég rétt. Nú orðið virðist „cisgender,“ fyrst og fremst vísa til fólks, sem telur kynvitund í samræmi við eðliskyn, en ekki nauðsynlega í samræmi við hefðbundna kynhneigð. En sá undirhópur kvenfrelsara, sem trúir, að ekki sé til eðliskyn, þ.e. heldur því fram, að kyn sé hugsmíð einvörðungu, þrátt fyrir meðfædda gerð kynfæra og aðrar kynerfðir, hefur því skiljanlega bent á, að allir, sem finna til vansældar með eðliskyn sitt, séu „cisgender.“ Upplýst, siðvædd og málefnaleg umræða er af hinu góða, jafnvel þótt um viðkvæmt málefni sé. Því hefði ég fagnað því, að SÍ tæki þátt í slíkri umræðu, án kjánalegra umvandanna; að TÍ láti af andskotaleit sinni, hristi af sér fórnarlambsfjötra og samsæriskenningar, og taki þátt í umræðunni með það fyrir augum að skilja betur vanda kynskiptafólks og bæta líf þess; að kynskiptateymi Landsspítala geri lesendum grein fyrir kynfræðum sínum, ráðgjöf og lækningum, t.d. á grundvelli eftirfarandi tilvikalýsinga úr veruleikanum: Sextán ára piltur, sem óskar kynskipta, því hann sé Kleópatra endurfædd; tólf ára stúlkubarn, sem þjást hefur undan einelti „vinstúlknanna“ og vill því verða strákur; þrettán ára piltur af upplausnarheimili, sem býr með móður sinni. Sú álasar honum fyrir að líkjast föður sínum. Piltur vill verða stúlka. Sömuleiðis væri áhugavert að sjá skýringar ofangreindra yfirlýsingahafa á ógnarlegri fjölgun barna og unglinga, sem vísað er til heilbrigðisþjónustunnar í kynskiptahugleiðingum - og foreldra þeirra vitaskuld. Að síðustu bið ég lesendur að hafa í huga, að kynskipti skal aldrei leggja að jöfnu við fataskipti. Það hefur verið látið í veðri vaka. Höfundur er ellilífeyrisþegi, sérfræðingur í klínískri sálfræði og sálgreiningu. Þýðingar eru hans.
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun