Boða til mótmæla á Austurvelli vegna Samherjamálsins Lillý Valgerður Pétursdóttir og Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifa 20. nóvember 2019 11:18 Þorsteinn Már Baldvinsson hætti tímabundið sem forstjóri Samherja í liðinni viku í skugga Samherjaskjalanna sem afhjúpuðu starfsemi fyrirtækisins í Namibíu. Nú hefur verið blásið til mótmæla vegna málsins. Vísir/sigurjón Boðað hefur verið til mótmæla á Austurvelli á laugardaginn klukkan 14:00 undir yfirskriftinni Lýðræði ekki auðræði – Auðlindirnar í okkar hendur! Á Facebook-síðu viðburðarins er vísað til Samherjamálsins svokallaða og starfsemi fyrirtækisins í Namibíu þar sem talið er að Samherji hafi greitt namibískum embættismönnum mútur gegn því að fá kvóta. Þá leikur grunur á peningaþvætti og skattaundanskotum. „Almenningur í Namibíu er rændur af íslenskri stórútgerð. Almenningur á Íslandi er rændur af íslenskri stórútgerð sem vílar ekki fyrir sér að beita mútum. Auðlindaránið er framið í skjóli úreltrar stjórnarskrár, efnahagskerfis sem setur ofurvald í hendur auðstéttar og stjórnmálastéttar sem stendur auðsveip frammi fyrir sérhagsmunum fárra og valdamikilla útgerða - stjórnmálastéttar sem ver ekki hagsmuni almennings,“ segir á Facebook-síðu mótmælanna. Er þess meðal annars krafist að Ísland fái nýja stjórnarskrá og að Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegsráðherra, segi tafarlaust af sér. Hann sat í stjórn Samherja fyrir tæpum tveimur áratugum og er góður vinur Þorsteins Más Baldvinssonar, eins stærsta eiganda Samherja, sem steig tímabundið til hliðar sem forstjóri fyrirtækisins eftir að hulunni var svipt af starfseminni í Namibíu.„Það skal enginn reyna að halda því fram að það sé bara spilling í Namibíu og ekki á Íslandi“ Á meðal þeirra sem standa að mótmælunum er Stjórnarskrárfélagið. Katrín Oddsdóttir, mannréttindalögfræðingur og formaður Stjórnarskrárfélagsins, segir þátt Kveiks um Samherjamálið hafa sett allt í samhengi hér Íslandi um það hvernig staðan er. „Við erum mjög lengi búin að búa við mjög óréttlátt kerfi hvað varðar auðlindanotkun á þessu landi og við erum lengi búin að búa við þá staðreynd að það er hunsuð þjóðaratkvæðagreiðsla um nýja stjórnarskrá. Þessi mótmæli eru í raun og veru tilraun til þess að gera eitthvað í þessu stóra máli. Að ná kerfislægum breytingum á Íslandi til þess að geta búið til réttlátara og betra samfélag hér með minni spillingu og minna arðrán,“ segir Katrín. Aðspurð hvort hún finni fyrir hita í fólki út af Samherjamálinu segir Katrín: „Já, það er mikill hiti í fólki og það er mjög skiljanlegt. Þetta sýnir okkur innsýn inn í einhverja mynd sem er algjörlega hræðileg og það skal enginn reyna að halda því fram að það sé bara spilling í Namibíu og ekki á Íslandi, það er bara ekki þannig. Við sem samfélag getum alveg tekið á þessu en við verðum þá líka að fá valdhafa sem hlusta á kröfur fólksins.“En hvernig mun ný stjórnarskrá nýtast í þessari baráttu? „Hún tryggir að auðlindirnar séu þjóðareign og að þær séu nýttar með sjálfbærum hætti og að þjóðin fái réttlátan hluta af auðlindunum og auðlindanýtingunni. Það er til dæmis sagt í auðlindaákvæðinu í nýju stjórnarskránni að það skuli koma fullt verð fyrir það að hagnýta auðlindirnar, sem þýðir markaðsverð sem þýðir þá að það er ekki hægt að gefa lengur kvótann til að einhverjir örfáir vinir einhverra flokka eða afla hagnist óheyrilega á meðan allt okkar sameiginlega kerfi líður fjárskort,“ segir Katrín. Reykjavík Samherjaskjölin Tengdar fréttir Ríkisstjórn kynnir aðgerðir vegna Samherjamálsins: Verjast mútum, hagsmunaárekstrum og auka gagnsæi stærri fyrirtækja Ríkisstjórnin ákvað á fundi sínum í morgun að grípa til aðgerða í því skyni að auka traust á íslensku atvinnulífi. Um er að ræða viðbrögð í kjölfar Samherjamálsins. 19. nóvember 2019 12:02 Þrjár sárar minningar og ein tillaga Þegar ég var sumarstarfsmaður hjá Landsbankanum árið 2007 og bankastjóri notaði eitt hádegið til að kynna nýja vöru bankans sem var IceSave innlánsreikningarnir frægu. 20. nóvember 2019 10:00 Samherjamálið og vantraust hefur áhrif á kjaraviðræður Brátt hefjast kjaraviðræður á milli Sjómannasambandsins og SFS en núverandi kjarasamningar renna út um næstu mánaðamót. Formaður Sjómannasambandsins segir Samherjamálið og vantraust á milli sjómanna og útgerðar hafi áhrif á viðræðurnar. 20. nóvember 2019 06:00 Mest lesið Tugir drengja fastir í rústum skóla sem hrundi til grunna Erlent Leiðtogar fagna áætluninni en bíða svara frá Hamas Erlent Hættir sem þingflokksformaður Innlent Hópslagsmál og hundaárás Innlent Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Innlent Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Innlent Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Innlent Misstu allt samband við Internetið Erlent Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Innlent Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Innlent Fleiri fréttir Áhyggjur landsmanna af útbreiðslu hernaðarátaka í Evrópu aukast Hættir sem þingflokksformaður Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Hópslagsmál og hundaárás Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Fall Play frá öllum hliðum Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Þriggja ára fangelsi: Tók ekki mark á lygilegri frásögn Neyðast til að millilenda, tapaður peningur og rándýr flug heim Lítur svo á að hann njóti ekki trausts og hefur beðist lausnar Banaslys á Skagavegi 2024: Drukknaði eftir að hafa misst stjórn í beygju Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Bílstjórinn þrettán ára Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Sjá meira
Boðað hefur verið til mótmæla á Austurvelli á laugardaginn klukkan 14:00 undir yfirskriftinni Lýðræði ekki auðræði – Auðlindirnar í okkar hendur! Á Facebook-síðu viðburðarins er vísað til Samherjamálsins svokallaða og starfsemi fyrirtækisins í Namibíu þar sem talið er að Samherji hafi greitt namibískum embættismönnum mútur gegn því að fá kvóta. Þá leikur grunur á peningaþvætti og skattaundanskotum. „Almenningur í Namibíu er rændur af íslenskri stórútgerð. Almenningur á Íslandi er rændur af íslenskri stórútgerð sem vílar ekki fyrir sér að beita mútum. Auðlindaránið er framið í skjóli úreltrar stjórnarskrár, efnahagskerfis sem setur ofurvald í hendur auðstéttar og stjórnmálastéttar sem stendur auðsveip frammi fyrir sérhagsmunum fárra og valdamikilla útgerða - stjórnmálastéttar sem ver ekki hagsmuni almennings,“ segir á Facebook-síðu mótmælanna. Er þess meðal annars krafist að Ísland fái nýja stjórnarskrá og að Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegsráðherra, segi tafarlaust af sér. Hann sat í stjórn Samherja fyrir tæpum tveimur áratugum og er góður vinur Þorsteins Más Baldvinssonar, eins stærsta eiganda Samherja, sem steig tímabundið til hliðar sem forstjóri fyrirtækisins eftir að hulunni var svipt af starfseminni í Namibíu.„Það skal enginn reyna að halda því fram að það sé bara spilling í Namibíu og ekki á Íslandi“ Á meðal þeirra sem standa að mótmælunum er Stjórnarskrárfélagið. Katrín Oddsdóttir, mannréttindalögfræðingur og formaður Stjórnarskrárfélagsins, segir þátt Kveiks um Samherjamálið hafa sett allt í samhengi hér Íslandi um það hvernig staðan er. „Við erum mjög lengi búin að búa við mjög óréttlátt kerfi hvað varðar auðlindanotkun á þessu landi og við erum lengi búin að búa við þá staðreynd að það er hunsuð þjóðaratkvæðagreiðsla um nýja stjórnarskrá. Þessi mótmæli eru í raun og veru tilraun til þess að gera eitthvað í þessu stóra máli. Að ná kerfislægum breytingum á Íslandi til þess að geta búið til réttlátara og betra samfélag hér með minni spillingu og minna arðrán,“ segir Katrín. Aðspurð hvort hún finni fyrir hita í fólki út af Samherjamálinu segir Katrín: „Já, það er mikill hiti í fólki og það er mjög skiljanlegt. Þetta sýnir okkur innsýn inn í einhverja mynd sem er algjörlega hræðileg og það skal enginn reyna að halda því fram að það sé bara spilling í Namibíu og ekki á Íslandi, það er bara ekki þannig. Við sem samfélag getum alveg tekið á þessu en við verðum þá líka að fá valdhafa sem hlusta á kröfur fólksins.“En hvernig mun ný stjórnarskrá nýtast í þessari baráttu? „Hún tryggir að auðlindirnar séu þjóðareign og að þær séu nýttar með sjálfbærum hætti og að þjóðin fái réttlátan hluta af auðlindunum og auðlindanýtingunni. Það er til dæmis sagt í auðlindaákvæðinu í nýju stjórnarskránni að það skuli koma fullt verð fyrir það að hagnýta auðlindirnar, sem þýðir markaðsverð sem þýðir þá að það er ekki hægt að gefa lengur kvótann til að einhverjir örfáir vinir einhverra flokka eða afla hagnist óheyrilega á meðan allt okkar sameiginlega kerfi líður fjárskort,“ segir Katrín.
Reykjavík Samherjaskjölin Tengdar fréttir Ríkisstjórn kynnir aðgerðir vegna Samherjamálsins: Verjast mútum, hagsmunaárekstrum og auka gagnsæi stærri fyrirtækja Ríkisstjórnin ákvað á fundi sínum í morgun að grípa til aðgerða í því skyni að auka traust á íslensku atvinnulífi. Um er að ræða viðbrögð í kjölfar Samherjamálsins. 19. nóvember 2019 12:02 Þrjár sárar minningar og ein tillaga Þegar ég var sumarstarfsmaður hjá Landsbankanum árið 2007 og bankastjóri notaði eitt hádegið til að kynna nýja vöru bankans sem var IceSave innlánsreikningarnir frægu. 20. nóvember 2019 10:00 Samherjamálið og vantraust hefur áhrif á kjaraviðræður Brátt hefjast kjaraviðræður á milli Sjómannasambandsins og SFS en núverandi kjarasamningar renna út um næstu mánaðamót. Formaður Sjómannasambandsins segir Samherjamálið og vantraust á milli sjómanna og útgerðar hafi áhrif á viðræðurnar. 20. nóvember 2019 06:00 Mest lesið Tugir drengja fastir í rústum skóla sem hrundi til grunna Erlent Leiðtogar fagna áætluninni en bíða svara frá Hamas Erlent Hættir sem þingflokksformaður Innlent Hópslagsmál og hundaárás Innlent Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Innlent Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Innlent Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Innlent Misstu allt samband við Internetið Erlent Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Innlent Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Innlent Fleiri fréttir Áhyggjur landsmanna af útbreiðslu hernaðarátaka í Evrópu aukast Hættir sem þingflokksformaður Sundlaugar borgarinnar verði bættar fyrir ungbarnafjölskyldur Hópslagsmál og hundaárás Vonsviknir ferðamenn og reiði út í Icelandair vegna hækkunar fargjalda Arnarflug lifað lengst í samkeppni við Icelandair Fall Play frá öllum hliðum Tilkynnt um dróna yfir Keflavíkurflugvelli Þriggja ára fangelsi: Tók ekki mark á lygilegri frásögn Neyðast til að millilenda, tapaður peningur og rándýr flug heim Lítur svo á að hann njóti ekki trausts og hefur beðist lausnar Banaslys á Skagavegi 2024: Drukknaði eftir að hafa misst stjórn í beygju Sjokk, stress og særindi í Leifsstöð Bein útsending: Lýðheilsuvísar 2025 kynntir Ekki erfitt að vera föst í 25 gráðum en ástæðan sorgleg „Óvænt og líka mjög leiðinlegt“ Play hættir að fljúga, hundruð missa vinnuna og strandaglópar í Leifsstöð Föst í Portúgal: „Siðlaust“ að fljúga vélunum út í morgun Fara yfir stöðuna vegna Play og skipuleggja sig Bílstjórinn þrettán ára Vísað burtu af hóteli og svo handtekinn í sameign 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Sjá meira
Ríkisstjórn kynnir aðgerðir vegna Samherjamálsins: Verjast mútum, hagsmunaárekstrum og auka gagnsæi stærri fyrirtækja Ríkisstjórnin ákvað á fundi sínum í morgun að grípa til aðgerða í því skyni að auka traust á íslensku atvinnulífi. Um er að ræða viðbrögð í kjölfar Samherjamálsins. 19. nóvember 2019 12:02
Þrjár sárar minningar og ein tillaga Þegar ég var sumarstarfsmaður hjá Landsbankanum árið 2007 og bankastjóri notaði eitt hádegið til að kynna nýja vöru bankans sem var IceSave innlánsreikningarnir frægu. 20. nóvember 2019 10:00
Samherjamálið og vantraust hefur áhrif á kjaraviðræður Brátt hefjast kjaraviðræður á milli Sjómannasambandsins og SFS en núverandi kjarasamningar renna út um næstu mánaðamót. Formaður Sjómannasambandsins segir Samherjamálið og vantraust á milli sjómanna og útgerðar hafi áhrif á viðræðurnar. 20. nóvember 2019 06:00