Að slökkva gróðureld með fötu! Pétur Pétursson skrifar 27. júní 2019 13:08 Þyrlur Landhelgisgæslunnar til aðstoðar í gróðureldum Með aukinni hættu á flóknum gróðureldum í landinu verður nauðsynlegt að njóta liðsinni Landhelgisgæslunnar. Auðvitað er það einungis einn hlekkur í keðjunni sem þarf til þess að ráða niðurlögum slíkra elda en aðgerðir sem þessar eru mjög mann- og búnaðarfrekar. Flytja getur þurft vatn langar leiðir og þá jafnvel upp á fjöll þar sem mosaeldar loga í viðkvæmri náttúru. Við slíkar aðstæður getur reynst afar erfitt að flytja vatn og búnað án þess að njóta stuðnings vatnsflutninga með þyrlu eins og dæmin sanna. Einnig getur flutningur vatns með þyrlu verið afar árangursríkur ef stór kjarr-/trjásvæði brenna og illmögulegt er að koma búnaði slökkviliða að vettvangi. Í þessum tilfellum getur það stóraukið slökkvimátt vatnsins ef íblöndunarefnum er blandað við vatnið sem þyrlan ber með sér en þetta er gert við góðan árangur erlendis.Barist við gróðurelda.Brunarvarnir ÁrnessýsluEina „fatan“ sem til er í landinu er um það bil að syngja sitt síðasta Fatan, eða skjólan eins og hún kallast, sem Landhelgisgæslan hefur til umráða, var keypt fyrir tilstuðlan Mannvirkjastofnunnar árið 2006 í kjölfar „Mýrareldanna“ sem kviknuðu það sama ár. Fatan var síðan tekin í notkun árið 2007. Í dag er staðan þannig að talsvert viðhald er komið á fötuna þar sem allur búnaður af þessu tagi hefur ákveðinn líftíma. Einnig er í dag hægt að fá mun hentugri fötur sem geta sótt vatn í mun grynnri vatnslindir en núverandi fata getur, en hún þarf um og yfir 2 metra djúpt vatn að lágmarki til þess að hægt sé að fylla hana. Nýrri fötur eru með dælu á sér sem tengd er við rafmagn þyrlunnar. Þeim er hægt að slaka í mun grynnra vatn og dæla í fötuna og þar með er úr mun fleiri vatnslindum að velja fyrir áhöfn þyrlunnar. Þetta getur síðan augljóslega stytt mikið þær vegalendir sem fljúga þarf með hvert hlass af vatni. Fatan sem til er í dag tekur um 2000 lítra af vatni en mikilvægt væri að kaupa stærri fötur sem gætu tekið allt að 3000 lítra af vatni. Á árinu 2020 gerir flugrekstrarsvið Landhelgisgæslunnar ráð fyrir því að þeir muni hafa til yfirráða 3 þyrlur með króka sem borið geta vatnsfötur með allt að 3000 lítrum af vatni.Þyrla með fötu í bandi.Brunavarnir ÁrnessýsluEr hægt að slökkva gróður- eða skógareld með einni fötu? Með tilliti til gróðurþróunar á Íslandi má færa sterk rök fyrir því að ein fata hafi lítið að segja verði umfangsmikill gróðureldur. Mikilvægt er að Landhelgisgæslan hafi yfir að ráða að minnsta kosti 3 slíkum fötum með búnaði til þess að koma íblöndunarbúnaði í vatnið. Innan skamms mun Landhelgisgæslan hafa yfir 3 þyrlum að ráða sem allar geta borið þennan búnað en þar að auki má alltaf gera ráð fyrir að þyrlufata geti skemmst eða bilað og þá væri búið að tryggja að allavega 2 fötur væru nothæfar ef á þyrfti að halda. Hér er að mínu viti alls ekki verið að ofmeta þörfina á þessum búnaði, hann þarf svo sannarlega að vera tiltækur þegar og ef á þarf að halda. Ekki er nóg að eiga búnaðinn heldur þarf einnig að æfa notkun hans svo slökkvimáttur og virkni búnaðarins nýtist sem mest og best. Við alla notkun kemur slit á búnað sem kallar á viðhald og öllu viðhaldi fylgir kostnaður.Pétur Pétursson, Lárus Helgi Kristjánsson, Lárus Kr. Guðmundsson, Hreggviður Símonarson og Bjarni Á Sigurðsson.Hver á að borga? Miðað við fyrirliggjandi upplýsingar sem undirritaður hefur, þá komu þrír aðilar að kostun fötunnar sem keypt var árið 2006. Mannvirkjastofnun, Landhelgisgæslan og Ríkislögreglustjóri. Kostnaður slökkvibúnaðarins á þeim tíma var um tvær milljónir. Í dag má gera ráð fyrir að kostnaður við eina fötu með dælubúnaði og íblöndunarefnakerfi sé milli 8 og 9 milljónir. Það má því gera ráð fyrir að kostnaður við þrjár fötur af þessu tagi fari nærri 30 milljónum sem eru umtalsverðir fjármunir. Þó ber að hafa í huga að tryggingaverðmæti þeirra sumarhúsa sem verið væri að bjarga getur numið margfaldri þeirri tölu svo ekki sé talað um líf fólks og umhverfi. Spurningunni „hver á að borga“ er ekki auð svarað og sýnist sitt hverjum og má í raun kasta nokkrum spurningum fram þar eins og, hvort um almannavarnaástand sé að ræða og þar með hagsmunir þjóðarinnar í húfi? Eru þetta sérhagsmunir sveitarfélaga? Er þetta búnaður sem viðbragðsaðilar ættu að hafa á sínum snærum og Landhelgisgæslan nálgast hjá þeim þegar á þarf að halda? Svona mætti lengi spyrja en höfum við tíma í það? Við þurfum að fá umræðuna af stað. Við þurfum að finna svarið, viljann til framkvæmdarinnar og fjármagn í verkið. Fram að þessu hefur Landhelgisgæslan haldið utan um og viðhaldið þeim búnaði sem keyptur var árið 2006 með tilheyrandi kostnaði. Mögulega væri hægt að halda því áfram en það er ekki mitt að svara því. Eitt er að kaupa búnað en annað er að reka hann og viðhalda. Með tilliti til almannahagsmuna þurfum við að svara þessum spurningum og við þurfum að svara þeim sem fyrst.Höfundur er slökkviliðsstjóri Brunavarna Árnessýslu og formaður Félags slökkviliðsstjóra á Íslandi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árborg Pétur Pétursson Slökkvilið Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Þyrlur Landhelgisgæslunnar til aðstoðar í gróðureldum Með aukinni hættu á flóknum gróðureldum í landinu verður nauðsynlegt að njóta liðsinni Landhelgisgæslunnar. Auðvitað er það einungis einn hlekkur í keðjunni sem þarf til þess að ráða niðurlögum slíkra elda en aðgerðir sem þessar eru mjög mann- og búnaðarfrekar. Flytja getur þurft vatn langar leiðir og þá jafnvel upp á fjöll þar sem mosaeldar loga í viðkvæmri náttúru. Við slíkar aðstæður getur reynst afar erfitt að flytja vatn og búnað án þess að njóta stuðnings vatnsflutninga með þyrlu eins og dæmin sanna. Einnig getur flutningur vatns með þyrlu verið afar árangursríkur ef stór kjarr-/trjásvæði brenna og illmögulegt er að koma búnaði slökkviliða að vettvangi. Í þessum tilfellum getur það stóraukið slökkvimátt vatnsins ef íblöndunarefnum er blandað við vatnið sem þyrlan ber með sér en þetta er gert við góðan árangur erlendis.Barist við gróðurelda.Brunarvarnir ÁrnessýsluEina „fatan“ sem til er í landinu er um það bil að syngja sitt síðasta Fatan, eða skjólan eins og hún kallast, sem Landhelgisgæslan hefur til umráða, var keypt fyrir tilstuðlan Mannvirkjastofnunnar árið 2006 í kjölfar „Mýrareldanna“ sem kviknuðu það sama ár. Fatan var síðan tekin í notkun árið 2007. Í dag er staðan þannig að talsvert viðhald er komið á fötuna þar sem allur búnaður af þessu tagi hefur ákveðinn líftíma. Einnig er í dag hægt að fá mun hentugri fötur sem geta sótt vatn í mun grynnri vatnslindir en núverandi fata getur, en hún þarf um og yfir 2 metra djúpt vatn að lágmarki til þess að hægt sé að fylla hana. Nýrri fötur eru með dælu á sér sem tengd er við rafmagn þyrlunnar. Þeim er hægt að slaka í mun grynnra vatn og dæla í fötuna og þar með er úr mun fleiri vatnslindum að velja fyrir áhöfn þyrlunnar. Þetta getur síðan augljóslega stytt mikið þær vegalendir sem fljúga þarf með hvert hlass af vatni. Fatan sem til er í dag tekur um 2000 lítra af vatni en mikilvægt væri að kaupa stærri fötur sem gætu tekið allt að 3000 lítra af vatni. Á árinu 2020 gerir flugrekstrarsvið Landhelgisgæslunnar ráð fyrir því að þeir muni hafa til yfirráða 3 þyrlur með króka sem borið geta vatnsfötur með allt að 3000 lítrum af vatni.Þyrla með fötu í bandi.Brunavarnir ÁrnessýsluEr hægt að slökkva gróður- eða skógareld með einni fötu? Með tilliti til gróðurþróunar á Íslandi má færa sterk rök fyrir því að ein fata hafi lítið að segja verði umfangsmikill gróðureldur. Mikilvægt er að Landhelgisgæslan hafi yfir að ráða að minnsta kosti 3 slíkum fötum með búnaði til þess að koma íblöndunarbúnaði í vatnið. Innan skamms mun Landhelgisgæslan hafa yfir 3 þyrlum að ráða sem allar geta borið þennan búnað en þar að auki má alltaf gera ráð fyrir að þyrlufata geti skemmst eða bilað og þá væri búið að tryggja að allavega 2 fötur væru nothæfar ef á þyrfti að halda. Hér er að mínu viti alls ekki verið að ofmeta þörfina á þessum búnaði, hann þarf svo sannarlega að vera tiltækur þegar og ef á þarf að halda. Ekki er nóg að eiga búnaðinn heldur þarf einnig að æfa notkun hans svo slökkvimáttur og virkni búnaðarins nýtist sem mest og best. Við alla notkun kemur slit á búnað sem kallar á viðhald og öllu viðhaldi fylgir kostnaður.Pétur Pétursson, Lárus Helgi Kristjánsson, Lárus Kr. Guðmundsson, Hreggviður Símonarson og Bjarni Á Sigurðsson.Hver á að borga? Miðað við fyrirliggjandi upplýsingar sem undirritaður hefur, þá komu þrír aðilar að kostun fötunnar sem keypt var árið 2006. Mannvirkjastofnun, Landhelgisgæslan og Ríkislögreglustjóri. Kostnaður slökkvibúnaðarins á þeim tíma var um tvær milljónir. Í dag má gera ráð fyrir að kostnaður við eina fötu með dælubúnaði og íblöndunarefnakerfi sé milli 8 og 9 milljónir. Það má því gera ráð fyrir að kostnaður við þrjár fötur af þessu tagi fari nærri 30 milljónum sem eru umtalsverðir fjármunir. Þó ber að hafa í huga að tryggingaverðmæti þeirra sumarhúsa sem verið væri að bjarga getur numið margfaldri þeirri tölu svo ekki sé talað um líf fólks og umhverfi. Spurningunni „hver á að borga“ er ekki auð svarað og sýnist sitt hverjum og má í raun kasta nokkrum spurningum fram þar eins og, hvort um almannavarnaástand sé að ræða og þar með hagsmunir þjóðarinnar í húfi? Eru þetta sérhagsmunir sveitarfélaga? Er þetta búnaður sem viðbragðsaðilar ættu að hafa á sínum snærum og Landhelgisgæslan nálgast hjá þeim þegar á þarf að halda? Svona mætti lengi spyrja en höfum við tíma í það? Við þurfum að fá umræðuna af stað. Við þurfum að finna svarið, viljann til framkvæmdarinnar og fjármagn í verkið. Fram að þessu hefur Landhelgisgæslan haldið utan um og viðhaldið þeim búnaði sem keyptur var árið 2006 með tilheyrandi kostnaði. Mögulega væri hægt að halda því áfram en það er ekki mitt að svara því. Eitt er að kaupa búnað en annað er að reka hann og viðhalda. Með tilliti til almannahagsmuna þurfum við að svara þessum spurningum og við þurfum að svara þeim sem fyrst.Höfundur er slökkviliðsstjóri Brunavarna Árnessýslu og formaður Félags slökkviliðsstjóra á Íslandi
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar