Hafa bæði upplifað lamandi kvíða Guðný Hrönn skrifar 9. apríl 2017 13:00 Kjartan og Sigrún leika í verkinu Fyrirlestur um eitthvað fallegts sem er sýnt í Tjarnarbíói. Vísir/GVA Fyrirlestur um eitthvað fallegt er nýtt leikrit um kvíða. Í verkinu túlka fimm leikarar kvíða og Sigrún Huld Skúladóttir og Kjartan Darri Kristjánsson eru meðal þeirra en þau hafa bæði upplifað óeðlilegan kvíða í gegnum tíðina. Leikararnir Sigrún og Kjartan hafa bæði þurft að leita sér hjálpar við kvíða. „Ég hef verið með óeðlilegan og stundum sjúklegan kvíða frá því ég var lítil stelpa. Ég veit ekki hversu ung ég var þegar þetta hófst, en ég man ekki eftir mér öðruvísi. Dómarinn, en það kalla ég niðurrifsröddina í hausnum á mér, hefur alltaf fylgt mér fast á hæla. Þegar ég var lítil þá hélt ég að hnúturinn í maganum væri eðlilegt ástand. Þvalir lófar og lamandi hræðsla við að vera ekki nógu góður. Ég hélt að öllum liði svona, alltaf, eins og mér. Það var ekki fyrr en á fullorðinsárum sem ég lærði að skilja hvað var raunverulega að gerast. Ég var 26 ára þegar ég leitaði mér fyrst hjálpar og þá tók við bataferlið sem hefur verið mitt ferðalag til þessa,“ segir Sigrún og Kjartan tekur í sama streng. „Á fyrsta árinu mínu í menntaskóla drukknaði ég næstum því í sjálfhverfum hugsunum. Ég nota hugtakið að drukkna því tilfinningin var dálítið þannig, þegar hún náði hámarki einn daginn þá leið mér eins og ég gæti ekki andað. Eftir að ég byrjaði að vinna í mínum málum gerði ég mér grein fyrir því að maður hefur aldrei fullkomna stjórn á hugsunum sínum, en maður getur gert ýmislegt til að hafa áhrif á þær,“ segir hann. Sigrún og Kjartan hafa fræðst mikið um kvíða við undirbúning verksins.„Stærsti lærdómurinn var að hitta allt fólkið sem vinnur mikið með kvíða, og hvað það fer ólíkar leiðir til að reyna að vinna bug á honum.“ „Já, við upplifum hann misjafnt þar sem við erum öll svo dásamlega misjöfn. Hver og einn verður að finna sér og jafnvel skapa sér sína eigin leið. Það var ómetanlegt að fá að kynnast starfsemi Hugarafls, þar sem við töluðum við sérfræðinga og fólk sem er að vinna í sinni kvíðaröskun. Hugarafl er afar mikilvæg miðstöð sem fólk getur leitað til,“ bætir Sigrún við.Fleira fólk þorir að koma út úr „kvíðaskápnum“Kjartan og Sigrún eru sammála um að fólk sé almennt orðið óhræddara við að tala opinskátt um kvíða. „Ég finn að meðvitund og skilningur er að aukast og fleiri eru að koma út úr „kvíðaskápnum“ sínum og leita sér hjálpar. Það er frábær þróun,“ segir Sigrún. „Já, ég man t.d. ekki eftir því að það hafi verið mikið talað um kvíða þegar ég var í grunn- eða menntaskóla en mér skilst að það sé verið að bæta úr þessu í dag. Það er alveg bráðnauðsynlegt að fræða fólk og þá sérstaklega börn um þetta málefni,“ útskýrir Kjartan. „Já, ekki spurning, annars værum örugglega ekki að þessu,“ segir Kjartan aðspurður hvort hann telji að Fyrirlestur um eitthvað fallegt muni hjálpa einhverjum sem glíma við kvíða. „Ef verkið kveikir á einhvers konar samtali milli fólks eða jafnvel innra með fólki þá finnst mér takmarkinu náð.“ Að lokum vill Kjartan minna þá sem þjást af óeðlilegum kvíða á að það er von um bata. „Það er erfitt að ímynda sér það þegar maður er heltekinn af kvíða. Það fer allt vel, og með þrautseigju og þolinmæði geta hlutirnir orðið betri en þeir voru nokkru sinni fyrr.“ Sigrún tekur undir þau orð. „Á sunnudaginn er ég t.d. að stíga á leiksvið í fyrsta skiptið frá því ég útskrifaðist sem leikari. Ég á 10 ára útskriftarafmæli í vor. Ég hef þurft að yfirvinna ansi margt, komast yfir eigin hindranir, til að vera á þeim góða stað sem ég er á í dag. Ég þekki það að vera í djúpri holu og sjá ekki ljósglætu. En það er alltaf von og ljósglætan er þarna einhvers staðar, stundum þarf maður bara aðstoð við að finna hana.“ Mest lesið Grátbað um að fá að deyja en fagnar nú öllum framförum Lífið Óskandi að það væru fleiri börn með Downs á Íslandi Lífið Stjórn fyrirtækisins hefur formlega rannsókn Lífið Fréttatía vikunnar: Eldgos, heimsókn Ursulu og frægur gítar Lífið Borgarbörnin orðin sveitaballasjúk: „Ef þú ferð þangað sérðu ekki einn síma á lofti“ Lífið Sætar og seiðandi einhleypar sumarskvísur Lífið Af hverju vinkar Teslan alltaf á sama stað? Lífið „Ég gat ekki haldið aftur tárunum“ Lífið Tognaður í báðum lærum og blöðrur á öllum tám Lífið Næturskrunið eyðileggi svefninn og ungmennin vansvefta Lífið Fleiri fréttir Óskandi að það væru fleiri börn með Downs á Íslandi Fréttatía vikunnar: Eldgos, heimsókn Ursulu og frægur gítar Grátbað um að fá að deyja en fagnar nú öllum framförum Stjórn fyrirtækisins hefur formlega rannsókn Bragason leikur Zeldu prinsessu Borgarbörnin orðin sveitaballasjúk: „Ef þú ferð þangað sérðu ekki einn síma á lofti“ Næturskrunið eyðileggi svefninn og ungmennin vansvefta Ótrúleg upplifun að vera í algjöru myrkri á tónleikum Tognaður í báðum lærum og blöðrur á öllum tám Sætar og seiðandi einhleypar sumarskvísur Coldplay kom óvart upp um framhjáhald forstjórans Útilokar fimmta hjónabandið: „Ég held ég sé búinn með það“ Sýnishorn úr nýjustu mynd Hlyns Pálmasonar Pete Davidson að verða pabbi: „Nú vita allir að við sváfum saman“ Af hverju vinkar Teslan alltaf á sama stað? Connie Francis er látin „Maður þarf alltaf að hafa augun opin“ „Ég gat ekki haldið aftur tárunum“ Birta og Króli eiga von á dreng Sumarlegt og ofurhollt kínóasalat að hætti Jönu Emma Watson svipt ökuleyfinu Yngsti gusumeistari landsins Sjarmerandi raðhús í 105 Sögufrægur gítar Stones fannst hálfri öld eftir að honum var stolið „Þetta er miklu stærra en fólk gerir sér grein fyrir“ „Óljósir, fallegir og stundum óþægilegir hlutir“ Óútgefinni tónlist Beyoncé stolið úr bíl danshöfundar „Þú stýrir þínum rokkstjörnulífsstíl“ „Yndislegir vinir gáfu okkur saman í plötubúð“ Sögulegt sveitaball í hundrað ár Sjá meira
Fyrirlestur um eitthvað fallegt er nýtt leikrit um kvíða. Í verkinu túlka fimm leikarar kvíða og Sigrún Huld Skúladóttir og Kjartan Darri Kristjánsson eru meðal þeirra en þau hafa bæði upplifað óeðlilegan kvíða í gegnum tíðina. Leikararnir Sigrún og Kjartan hafa bæði þurft að leita sér hjálpar við kvíða. „Ég hef verið með óeðlilegan og stundum sjúklegan kvíða frá því ég var lítil stelpa. Ég veit ekki hversu ung ég var þegar þetta hófst, en ég man ekki eftir mér öðruvísi. Dómarinn, en það kalla ég niðurrifsröddina í hausnum á mér, hefur alltaf fylgt mér fast á hæla. Þegar ég var lítil þá hélt ég að hnúturinn í maganum væri eðlilegt ástand. Þvalir lófar og lamandi hræðsla við að vera ekki nógu góður. Ég hélt að öllum liði svona, alltaf, eins og mér. Það var ekki fyrr en á fullorðinsárum sem ég lærði að skilja hvað var raunverulega að gerast. Ég var 26 ára þegar ég leitaði mér fyrst hjálpar og þá tók við bataferlið sem hefur verið mitt ferðalag til þessa,“ segir Sigrún og Kjartan tekur í sama streng. „Á fyrsta árinu mínu í menntaskóla drukknaði ég næstum því í sjálfhverfum hugsunum. Ég nota hugtakið að drukkna því tilfinningin var dálítið þannig, þegar hún náði hámarki einn daginn þá leið mér eins og ég gæti ekki andað. Eftir að ég byrjaði að vinna í mínum málum gerði ég mér grein fyrir því að maður hefur aldrei fullkomna stjórn á hugsunum sínum, en maður getur gert ýmislegt til að hafa áhrif á þær,“ segir hann. Sigrún og Kjartan hafa fræðst mikið um kvíða við undirbúning verksins.„Stærsti lærdómurinn var að hitta allt fólkið sem vinnur mikið með kvíða, og hvað það fer ólíkar leiðir til að reyna að vinna bug á honum.“ „Já, við upplifum hann misjafnt þar sem við erum öll svo dásamlega misjöfn. Hver og einn verður að finna sér og jafnvel skapa sér sína eigin leið. Það var ómetanlegt að fá að kynnast starfsemi Hugarafls, þar sem við töluðum við sérfræðinga og fólk sem er að vinna í sinni kvíðaröskun. Hugarafl er afar mikilvæg miðstöð sem fólk getur leitað til,“ bætir Sigrún við.Fleira fólk þorir að koma út úr „kvíðaskápnum“Kjartan og Sigrún eru sammála um að fólk sé almennt orðið óhræddara við að tala opinskátt um kvíða. „Ég finn að meðvitund og skilningur er að aukast og fleiri eru að koma út úr „kvíðaskápnum“ sínum og leita sér hjálpar. Það er frábær þróun,“ segir Sigrún. „Já, ég man t.d. ekki eftir því að það hafi verið mikið talað um kvíða þegar ég var í grunn- eða menntaskóla en mér skilst að það sé verið að bæta úr þessu í dag. Það er alveg bráðnauðsynlegt að fræða fólk og þá sérstaklega börn um þetta málefni,“ útskýrir Kjartan. „Já, ekki spurning, annars værum örugglega ekki að þessu,“ segir Kjartan aðspurður hvort hann telji að Fyrirlestur um eitthvað fallegt muni hjálpa einhverjum sem glíma við kvíða. „Ef verkið kveikir á einhvers konar samtali milli fólks eða jafnvel innra með fólki þá finnst mér takmarkinu náð.“ Að lokum vill Kjartan minna þá sem þjást af óeðlilegum kvíða á að það er von um bata. „Það er erfitt að ímynda sér það þegar maður er heltekinn af kvíða. Það fer allt vel, og með þrautseigju og þolinmæði geta hlutirnir orðið betri en þeir voru nokkru sinni fyrr.“ Sigrún tekur undir þau orð. „Á sunnudaginn er ég t.d. að stíga á leiksvið í fyrsta skiptið frá því ég útskrifaðist sem leikari. Ég á 10 ára útskriftarafmæli í vor. Ég hef þurft að yfirvinna ansi margt, komast yfir eigin hindranir, til að vera á þeim góða stað sem ég er á í dag. Ég þekki það að vera í djúpri holu og sjá ekki ljósglætu. En það er alltaf von og ljósglætan er þarna einhvers staðar, stundum þarf maður bara aðstoð við að finna hana.“
Mest lesið Grátbað um að fá að deyja en fagnar nú öllum framförum Lífið Óskandi að það væru fleiri börn með Downs á Íslandi Lífið Stjórn fyrirtækisins hefur formlega rannsókn Lífið Fréttatía vikunnar: Eldgos, heimsókn Ursulu og frægur gítar Lífið Borgarbörnin orðin sveitaballasjúk: „Ef þú ferð þangað sérðu ekki einn síma á lofti“ Lífið Sætar og seiðandi einhleypar sumarskvísur Lífið Af hverju vinkar Teslan alltaf á sama stað? Lífið „Ég gat ekki haldið aftur tárunum“ Lífið Tognaður í báðum lærum og blöðrur á öllum tám Lífið Næturskrunið eyðileggi svefninn og ungmennin vansvefta Lífið Fleiri fréttir Óskandi að það væru fleiri börn með Downs á Íslandi Fréttatía vikunnar: Eldgos, heimsókn Ursulu og frægur gítar Grátbað um að fá að deyja en fagnar nú öllum framförum Stjórn fyrirtækisins hefur formlega rannsókn Bragason leikur Zeldu prinsessu Borgarbörnin orðin sveitaballasjúk: „Ef þú ferð þangað sérðu ekki einn síma á lofti“ Næturskrunið eyðileggi svefninn og ungmennin vansvefta Ótrúleg upplifun að vera í algjöru myrkri á tónleikum Tognaður í báðum lærum og blöðrur á öllum tám Sætar og seiðandi einhleypar sumarskvísur Coldplay kom óvart upp um framhjáhald forstjórans Útilokar fimmta hjónabandið: „Ég held ég sé búinn með það“ Sýnishorn úr nýjustu mynd Hlyns Pálmasonar Pete Davidson að verða pabbi: „Nú vita allir að við sváfum saman“ Af hverju vinkar Teslan alltaf á sama stað? Connie Francis er látin „Maður þarf alltaf að hafa augun opin“ „Ég gat ekki haldið aftur tárunum“ Birta og Króli eiga von á dreng Sumarlegt og ofurhollt kínóasalat að hætti Jönu Emma Watson svipt ökuleyfinu Yngsti gusumeistari landsins Sjarmerandi raðhús í 105 Sögufrægur gítar Stones fannst hálfri öld eftir að honum var stolið „Þetta er miklu stærra en fólk gerir sér grein fyrir“ „Óljósir, fallegir og stundum óþægilegir hlutir“ Óútgefinni tónlist Beyoncé stolið úr bíl danshöfundar „Þú stýrir þínum rokkstjörnulífsstíl“ „Yndislegir vinir gáfu okkur saman í plötubúð“ Sögulegt sveitaball í hundrað ár Sjá meira