6 helstu velferðarmál Íslendinga Ole Anton Bieltvedt skrifar 26. október 2017 07:00 Eftir langa dvöl erlendis sér undirritaður að nokkru stöðu mála hér með augum aðkomumannsins. Það þýðir auðvitað ekki, að ég sjái allt réttar en heimamenn, en kannski sumt. Alla vega geta ný sjónarmið hresst upp á hugsun, umræðu og skoðunarmyndun.1. Upptaka evru eða beintenging krónu Efnahagslegar sveiflur hafa verið gífurlegar, einkum vegna smæðar og styrkleysis krónunnar. Hefur þetta valdið landsmönnum mikilli óvissu og oft hörmungum og fári. Þetta styrkleysi krónunnar hefur líka kallað á okurvexti, sem hafa legið eins og mara á lántakendum og skuldurum. Til að leysa þetta stærsta einstaka vandamál þjóðarinnar, þarf, annað hvort, að taka upp evru eða beintengja krónuna við evru, t.a.m. á grundvelli gengisins 1:130, en Danir hafa beintengt dönsku krónuna við evru, og hefur það tryggt Dönum sama efnahagslega stöðugleikann og sömu lágu vextina og gilda í evru-löndunum.2. Stórfelld vaxtalækkun Með ofangreindri aðferð og ábyrgri efnahags- og peningastjórn, ætti að vera hægt að lækka stýrivexti um 3,0-3,5% í framhaldinu. Slík vaxtalækkun gæti sparað landsmönnum allt að 180 milljörðum króna á ári, en heildarskuldsetning Íslendinga er um 6.000 milljarðar; Heimilin gætu sparað um 57 milljarða á ári = 60.000,00 krónur á mánuði hvert, fyrirtæki gætu sparað 75 milljarða og ríkið og sveitarfélög gætu sparað 48 milljarða á ári.3. Nákvæm úttekt á ríkisbákninu Mikið hefur orðið hér til af alls konar stofnunum og starfsemi á vegum ríkisins. Má nefna Náttúrufræðistofnun, Umhverfisstofnun og Hafrannsóknastofnun, sem vinna að svipuðum verkefnum. Mér er líka til efs, að ýtrustu hagkvæmni sé gætt í ráðuneytum og opinberum stofnunum. Í fyrirtækjum þarf stöðugt að hreinsa til og draga úr óþarfa kostnaði til að fyrirtækin geti staðið sig í samkeppninni og lifað af. Sparast við slík átök oft gífurlegar fjárhæðir. Er ekki mál til komið, að rækilega sé hreinsað til í íslenska ríkisbákninu!? Bara ríkisútgjöldin eru um 730 milljarðar á ári. Með faglegri og framsækinni sparnaðaraðgerð mætti örugglega spara ótalda milljarða.4. Umbætur með sparnaði, ekki nýjum álögum Skv. ofangreindu, mætti losa um mikla fjármuni, sem síðan mætti fjárfesta í menntun, heilbrigðiskerfi, vegakerfi og velferð aldraðra. Er með ólíkindum, hversu lítils framlag fyrri kynslóða er metið hér, og verða aldraðir nánast að tína brauðmolana, sem af borði velferðarríkisins hrjóta.5. Stórfellt átak í dýra-, náttúru- og umhverfisvernd Það hefur farið fram hjá mörgum hér, að búið er að ganga heiftarlega á lífríki jarðar, og eyða og útrýma jurta- og dýrategundum í stórum stíl, auk þess, sem búið er að spilla lofti og legi í alvarlegum mæli. Ég skil það ekki að unga fólkið, sem landið á að erfa, skuli hafa horft upp á þetta þegjandi og hljóðalaust, og það er alvarlegt ábyrgðarleysi eldri kynslóðarinnar að láta þetta gerast. Það voru um 5 milljónir rjúpna á Íslandi fyrir hundrað árum, nú er búið að eyða þeim niður í 100 þúsund. Árið 1980 voru 32 þúsund selir við Ísland, nú eru þeir 7 þúsund. Verið er að drepa um fjórðung hreindýrastofnsins ár hvert, veiðimönnum til skemmtunar, líka næstum þúsund kýr frá 2ja mánaða kálfum sínum. Mikill skepnuskapur manna það. Stórhveli í úthöfunum voru um 500 þúsund fyrir 100 árum, nú eru þau um 60 þúsund. Og enn rembumst við við að halda úti hvalveiðum, að því er virðist af monti einu saman, því að ekki er gróði á því dýraníði.6. Niðurfelling skatta á ellilífeyri Mér sýnist að ellilífeyrir sé reiknaður og greiddur út með allt að 40% staðgreiðslufrádrætti. Með tilliti til þess að ellilífeyrisþegar hafa þá þegar greitt til samfélagsins alla sína ævi og ellilífeyrir er ekki býsna hár t.a.m miðað við húsnæðiskostnað, hefði ég talið, að fella ætti niður alla skatta á ellilífeyri og borga hann út óskertan. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Kosningar 2017 Ole Anton Bieltvedt Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Sjá meira
Eftir langa dvöl erlendis sér undirritaður að nokkru stöðu mála hér með augum aðkomumannsins. Það þýðir auðvitað ekki, að ég sjái allt réttar en heimamenn, en kannski sumt. Alla vega geta ný sjónarmið hresst upp á hugsun, umræðu og skoðunarmyndun.1. Upptaka evru eða beintenging krónu Efnahagslegar sveiflur hafa verið gífurlegar, einkum vegna smæðar og styrkleysis krónunnar. Hefur þetta valdið landsmönnum mikilli óvissu og oft hörmungum og fári. Þetta styrkleysi krónunnar hefur líka kallað á okurvexti, sem hafa legið eins og mara á lántakendum og skuldurum. Til að leysa þetta stærsta einstaka vandamál þjóðarinnar, þarf, annað hvort, að taka upp evru eða beintengja krónuna við evru, t.a.m. á grundvelli gengisins 1:130, en Danir hafa beintengt dönsku krónuna við evru, og hefur það tryggt Dönum sama efnahagslega stöðugleikann og sömu lágu vextina og gilda í evru-löndunum.2. Stórfelld vaxtalækkun Með ofangreindri aðferð og ábyrgri efnahags- og peningastjórn, ætti að vera hægt að lækka stýrivexti um 3,0-3,5% í framhaldinu. Slík vaxtalækkun gæti sparað landsmönnum allt að 180 milljörðum króna á ári, en heildarskuldsetning Íslendinga er um 6.000 milljarðar; Heimilin gætu sparað um 57 milljarða á ári = 60.000,00 krónur á mánuði hvert, fyrirtæki gætu sparað 75 milljarða og ríkið og sveitarfélög gætu sparað 48 milljarða á ári.3. Nákvæm úttekt á ríkisbákninu Mikið hefur orðið hér til af alls konar stofnunum og starfsemi á vegum ríkisins. Má nefna Náttúrufræðistofnun, Umhverfisstofnun og Hafrannsóknastofnun, sem vinna að svipuðum verkefnum. Mér er líka til efs, að ýtrustu hagkvæmni sé gætt í ráðuneytum og opinberum stofnunum. Í fyrirtækjum þarf stöðugt að hreinsa til og draga úr óþarfa kostnaði til að fyrirtækin geti staðið sig í samkeppninni og lifað af. Sparast við slík átök oft gífurlegar fjárhæðir. Er ekki mál til komið, að rækilega sé hreinsað til í íslenska ríkisbákninu!? Bara ríkisútgjöldin eru um 730 milljarðar á ári. Með faglegri og framsækinni sparnaðaraðgerð mætti örugglega spara ótalda milljarða.4. Umbætur með sparnaði, ekki nýjum álögum Skv. ofangreindu, mætti losa um mikla fjármuni, sem síðan mætti fjárfesta í menntun, heilbrigðiskerfi, vegakerfi og velferð aldraðra. Er með ólíkindum, hversu lítils framlag fyrri kynslóða er metið hér, og verða aldraðir nánast að tína brauðmolana, sem af borði velferðarríkisins hrjóta.5. Stórfellt átak í dýra-, náttúru- og umhverfisvernd Það hefur farið fram hjá mörgum hér, að búið er að ganga heiftarlega á lífríki jarðar, og eyða og útrýma jurta- og dýrategundum í stórum stíl, auk þess, sem búið er að spilla lofti og legi í alvarlegum mæli. Ég skil það ekki að unga fólkið, sem landið á að erfa, skuli hafa horft upp á þetta þegjandi og hljóðalaust, og það er alvarlegt ábyrgðarleysi eldri kynslóðarinnar að láta þetta gerast. Það voru um 5 milljónir rjúpna á Íslandi fyrir hundrað árum, nú er búið að eyða þeim niður í 100 þúsund. Árið 1980 voru 32 þúsund selir við Ísland, nú eru þeir 7 þúsund. Verið er að drepa um fjórðung hreindýrastofnsins ár hvert, veiðimönnum til skemmtunar, líka næstum þúsund kýr frá 2ja mánaða kálfum sínum. Mikill skepnuskapur manna það. Stórhveli í úthöfunum voru um 500 þúsund fyrir 100 árum, nú eru þau um 60 þúsund. Og enn rembumst við við að halda úti hvalveiðum, að því er virðist af monti einu saman, því að ekki er gróði á því dýraníði.6. Niðurfelling skatta á ellilífeyri Mér sýnist að ellilífeyrir sé reiknaður og greiddur út með allt að 40% staðgreiðslufrádrætti. Með tilliti til þess að ellilífeyrisþegar hafa þá þegar greitt til samfélagsins alla sína ævi og ellilífeyrir er ekki býsna hár t.a.m miðað við húsnæðiskostnað, hefði ég talið, að fella ætti niður alla skatta á ellilífeyri og borga hann út óskertan. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður.
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar