Ósongatið hefur ekki verið minna í tæp þrjátíu ár Kjartan Kjartansson skrifar 3. nóvember 2017 13:47 Gatið í ósonlaginu yfir Suðurskautslandinu eins og það leit út árið 1992. Vísir/AFP Gatið í ósonlagi jarðarinnar er að skreppa saman og hefur ekki verið minna frá árinu 1988. Engu að síður var gatið um 19,6 milljón ferkílómetrar að stærð þegar það náði árlegu hámarki sínu í september. Bandaríska geimvísindastofnunin NASA segir að gatið hafi minnkað um 3,3 milljónir ferkílómetra á milli ára. Vísindamenn hennar rekja það til óvenjumikilla hlýinda í heiðhvolfinu frá 2016. Hlýrra loft hægir á tapi ósons í lofthjúpnum af völdum mengandi klórflúorkolefna, að því er segir í frétt Washington Post. Þrjátíu ár eru nú liðin frá því að ríki heims náðu saman um Montreal-sáttmálann til að takmarka losun efna sem eyða ósonlaginu. Þá hafði gat í ósonlaginu myndast, aðallega yfir Suðurskautslandinu. Óson ver líf á jörðinni fyrir skaðlegum útfjólubláum geislum sólar. Þrátt fyrir árangurinn sem hefur náðst í stöðva stækkun gatsins eru klórflúorkolefni lífseig í lofthjúpnum. Vísindamenn telja að ósonlagið nái ekki fyrri styrk fyrr en í kringum 2070. Vísindi Mest lesið Landsmenn allir harmi slegnir Innlent Dauðbrá og varð öskureið þegar hún sá sjálfa sig í gervigreindarmyndbandi Innlent „Kannski verður maður grátandi hálft hlaupið, en þá bara er það þannig“ Innlent Tillaga um að stækka Hótel Flatey felld Innlent Sósíalistar og Rússlandsvinir undir eitt þak Innlent Fundu ríflega tuttugu lítra af brennisteinssýru í Gnoðarvogi Innlent Menntamálaráðherra greindur með þágufallssýki Innlent „Dýrlingurinn“ tekinn úr umferð en keyrir enn Innlent Mikilvægt að nota réttu orðin sem séu píka og typpi Innlent Stór hluti felldur niður og Shamsudin-bræður játa Innlent Fleiri fréttir Fella niður 64 milljarða sekt Trump Samþykktu ný hagstæðari kjördæmi í Texas Vara við hörmungum verði gert áhlaup á Gasaborg Stefna á fjöldaframleiðslu á eigin stýriflaugum Losun Kína dregst saman vegna uppgangs í sólarorku Líkamlegar refsingar hamla þroska og hafa áhættu í för með sér Handtekinn á Ítalíu vegna Nord Stream sprenginganna Rússar halda árásum áfram Ætla að stoppa farandfólk með svartri málningu Mega neita þeim aðgengi sem bera keffiyeh Hefur áhyggjur af gervigreind sem virðist sjálfsmeðvituð Engir hermenn í Úkraínu og enginn fundur með Pútín Kalla tugi þúsunda til herþjónustu Öflugasti sjónaukinn fann áður óþekkt tungl í sólkerfinu „Stríðin“ sex, stundum sjö, sem Trump segist hafa stöðvað Kirkjan í Kiruna komin á áfangastað Frambjóðandi sem ræddi um morð á hundi farinn í hundana Nýtt flaggskip Rússa á sjó eftir tuttugu og fimm ár í slipp Hondúras og Úganda samþykkja að taka við hælisleitendum Segist vilja komast til himna Ísraelar taki ekki annað í mál en lausn allra gísla Bauð Selenskí til Moskvu Segir ásakanir Evrópu barnalegar Þingmaður sagður hafa svipt sig lífi í finnska þinghúsinu „Því miður vantar ennþá ansi mikið“ Ágóði af „Waka Waka“ sagður hafa endað í vasa Shakiru Sneru aftur og er fylgt af lögreglu svo þeir flýi ekki Flytja eina frægustu kirkju Svíþjóðar um fimm kílómetra Vill vísa Thunberg frá Noregi fyrir mótmæli gegn olíuvinnslu Hafa afturkallað yfir 6.000 námsmannaleyfi Sjá meira
Gatið í ósonlagi jarðarinnar er að skreppa saman og hefur ekki verið minna frá árinu 1988. Engu að síður var gatið um 19,6 milljón ferkílómetrar að stærð þegar það náði árlegu hámarki sínu í september. Bandaríska geimvísindastofnunin NASA segir að gatið hafi minnkað um 3,3 milljónir ferkílómetra á milli ára. Vísindamenn hennar rekja það til óvenjumikilla hlýinda í heiðhvolfinu frá 2016. Hlýrra loft hægir á tapi ósons í lofthjúpnum af völdum mengandi klórflúorkolefna, að því er segir í frétt Washington Post. Þrjátíu ár eru nú liðin frá því að ríki heims náðu saman um Montreal-sáttmálann til að takmarka losun efna sem eyða ósonlaginu. Þá hafði gat í ósonlaginu myndast, aðallega yfir Suðurskautslandinu. Óson ver líf á jörðinni fyrir skaðlegum útfjólubláum geislum sólar. Þrátt fyrir árangurinn sem hefur náðst í stöðva stækkun gatsins eru klórflúorkolefni lífseig í lofthjúpnum. Vísindamenn telja að ósonlagið nái ekki fyrri styrk fyrr en í kringum 2070.
Vísindi Mest lesið Landsmenn allir harmi slegnir Innlent Dauðbrá og varð öskureið þegar hún sá sjálfa sig í gervigreindarmyndbandi Innlent „Kannski verður maður grátandi hálft hlaupið, en þá bara er það þannig“ Innlent Tillaga um að stækka Hótel Flatey felld Innlent Sósíalistar og Rússlandsvinir undir eitt þak Innlent Fundu ríflega tuttugu lítra af brennisteinssýru í Gnoðarvogi Innlent Menntamálaráðherra greindur með þágufallssýki Innlent „Dýrlingurinn“ tekinn úr umferð en keyrir enn Innlent Mikilvægt að nota réttu orðin sem séu píka og typpi Innlent Stór hluti felldur niður og Shamsudin-bræður játa Innlent Fleiri fréttir Fella niður 64 milljarða sekt Trump Samþykktu ný hagstæðari kjördæmi í Texas Vara við hörmungum verði gert áhlaup á Gasaborg Stefna á fjöldaframleiðslu á eigin stýriflaugum Losun Kína dregst saman vegna uppgangs í sólarorku Líkamlegar refsingar hamla þroska og hafa áhættu í för með sér Handtekinn á Ítalíu vegna Nord Stream sprenginganna Rússar halda árásum áfram Ætla að stoppa farandfólk með svartri málningu Mega neita þeim aðgengi sem bera keffiyeh Hefur áhyggjur af gervigreind sem virðist sjálfsmeðvituð Engir hermenn í Úkraínu og enginn fundur með Pútín Kalla tugi þúsunda til herþjónustu Öflugasti sjónaukinn fann áður óþekkt tungl í sólkerfinu „Stríðin“ sex, stundum sjö, sem Trump segist hafa stöðvað Kirkjan í Kiruna komin á áfangastað Frambjóðandi sem ræddi um morð á hundi farinn í hundana Nýtt flaggskip Rússa á sjó eftir tuttugu og fimm ár í slipp Hondúras og Úganda samþykkja að taka við hælisleitendum Segist vilja komast til himna Ísraelar taki ekki annað í mál en lausn allra gísla Bauð Selenskí til Moskvu Segir ásakanir Evrópu barnalegar Þingmaður sagður hafa svipt sig lífi í finnska þinghúsinu „Því miður vantar ennþá ansi mikið“ Ágóði af „Waka Waka“ sagður hafa endað í vasa Shakiru Sneru aftur og er fylgt af lögreglu svo þeir flýi ekki Flytja eina frægustu kirkju Svíþjóðar um fimm kílómetra Vill vísa Thunberg frá Noregi fyrir mótmæli gegn olíuvinnslu Hafa afturkallað yfir 6.000 námsmannaleyfi Sjá meira